Avropa-Asiya sərhəddi — Dünyanın hissələri olan Avropa və Asiya arasındakı sərhəd çox vaxt Ural dağlarının şərq ətəyi və Muğalcar, Emba çayı, Xəzər dənizinin şimal sahili, Kumo-Manıç çökəkliyi və Kerç boğazı olaraq götürülür. Rusiya ərazisində sərhədin ümumi uzunluğu 5524 km-dir (bunun 2000 km Ural silsiləsi boyunca, 990 km Xəzər dənizi boyunca yerləşir.).
Avropa-Asiya sərhəddinin müxtəlif versiyaları
Bəzi mənbələrdə Avropa sərhədinin tərifinin fərqli bir versiyası var: Ural silsiləsi, Ural çayı və Qafqaz silsiləsinin suayrıcısı.
Avropanın ayrılması özü məntiqin və coğrafi şərtliliyin deyil, tarixin nəticəsidir.
Tarix
Eramızdan əvvəl VI əsrdən etibarən Avropa və Asiyanın sərhəddi indiyə qədər qərbdən şərqə doğru əhəmiyyətli bir hərəkətlilik yaşamışdır. Qədim yunanlar bunu Aralıq dənizinin orta hissəsinə qədər uzatmışdılar. Daha sonra e.ə. 524-457-ci illərdə Kerç boğazı və Don çayı sərhəd sayılmağa başlanılır. Ptolemeyin böyük elmi nüfuzu bu fikrin möhkəm qurulmasının və XVIII əsrə qədər dəyişməməsinin səbəbi idi.
1730-cu ildə İsveç alimi Filipp İohann fon Stralenberq dünya elmi ədəbiyyatında Avropa ilə Asiya arasında sərhəd çəkmək fikrini ilk dəfə əsaslandırır. Daha sonra 1736-cı ildə Vasili Tatişev bu fikri Stralenberqa təklif etdiyini iddia edir. Tatişev bu sərhədin Yaqorski Şar boğazından Ural silsiləsi, Ural çayı, Orsk və Orenburq kimi şəhərləri (indiki sərhədləri daxilində), Xəzər dənizi ilə Kuma çayına, Qafqaz, Azov və Qara dənizlərdən keçərək çəkdiyini əsaslandırır.
Bu fikir müasirləri və davamçıları tərəfindən dərhal tanınmır. Məsələn: Mixail Lomonosov Yer kürəsinin qatlarında (1757-1759) adlı traktatında Don, Volqa və Peçora boyunca Avropa ilə Asiya arasında bir xətt çəkir. Lakin tezliklə Tatişevi izləyən tədqiqatları Ural silsiləsini Avropa ilə Asiya arasındakı təbii sərhəd kimi tanımağa başlayır.
Rus Coğrafiya Cəmiyyətinin Qazaxıstandakı ekspedisiyası
2010-cu ilin aprel-may aylarında Rusiya Coğrafiya Cəmiyyəti Avropa ilə Asiya arasındakı sərhədin Qazaxıstan ərazisindən keçməsinə dair ümumi qəbul edilmiş fikirləri yenidən nəzərdən keçirmək məqsədi ilə Qazaxıstana bir ekspedisiya təşkil etdilər. Ekspedisiya üzvləri Zlatoustun cənubundakı Ural silsiləsinin oxunu itirərək bir neçə paralel dağlıq hissəyə ayrıldığını və daha da cənubda dağların tədricən yox olduğunu, ənənəvi olaraq Avropa sərhədlərini çəkmək üçün istinad nöqtəsi rolunu oynayan Ural silsiləsi olduğunu təsdiqlədilər. Ekspedisiya üzvlərinin fikrincə, Ural və Emba çayları da ağlabatan sərhədlər deyildir. Çünki hər iki sahilindəki ərazinin təbiəti oxşardır. Ekspedisiya üzvləri, ilkin nəticəyə gəldilər ki, onlar üçün ən ağlabatan Şərqi Avropa düzənliyinin cənub-şərq ucu olan Xəzər ovalığının şərq kənarı boyunca Avropa ilə Asiya arasında sərhəd çəkməkdir.
İndiyə qədər bu ekspedisiyada iştirak edən rus və qazax alimlərinin rəyi Beynəlxalq Coğrafiya İttifaqı tərəfindən nəzərə alınmamışdır.
İstinadlar
БОЛЬШО́Й КАВКА́З • Большая российская энциклопедия — электронная версия
CIA Factbook 2011 (ing.)
"Граница между Европой и Азией определена". Урал — граница Европы и Азии. Русское географическое общество. 2013-01-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-08-04. (#parameter_ignored_suggest); (#parameter_ignored)
Avqust 01, 2021
avropa, asiya, sərhəddi, dünyanın, hissələri, olan, avropa, asiya, arasındakı, sərhəd, çox, vaxt, ural, dağlarının, şərq, ətəyi, muğalcar, emba, çayı, xəzər, dənizinin, şimal, sahili, kumo, manıç, çökəkliyi, kerç, boğazı, olaraq, götürülür, rusiya, ərazisində,. Avropa Asiya serheddi Dunyanin hisseleri olan Avropa ve Asiya arasindaki serhed cox vaxt Ural daglarinin serq eteyi ve Mugalcar Emba cayi Xezer denizinin simal sahili Kumo Manic cokekliyi ve Kerc bogazi olaraq goturulur Rusiya erazisinde serhedin umumi uzunlugu 5524 km dir bunun 2000 km Ural silsilesi boyunca 990 km Xezer denizi boyunca yerlesir Avropa Asiya serheddinin muxtelif versiyalariBezi menbelerde Avropa serhedinin terifinin ferqli bir versiyasi var Ural silsilesi Ural cayi ve Qafqaz silsilesinin suayricisi 1 2 Avropanin ayrilmasi ozu mentiqin ve cografi sertliliyin deyil tarixin neticesidir Tarix RedakteEramizdan evvel VI esrden etibaren Avropa ve Asiyanin serheddi indiye qeder qerbden serqe dogru ehemiyyetli bir hereketlilik yasamisdir Qedim yunanlar bunu Araliq denizinin orta hissesine qeder uzatmisdilar Daha sonra e e 524 457 ci illerde Kerc bogazi ve Don cayi serhed sayilmaga baslanilir Ptolemeyin boyuk elmi nufuzu bu fikrin mohkem qurulmasinin ve XVIII esre qeder deyismemesinin sebebi idi 1730 cu ilde Isvec alimi Filipp Iohann fon Stralenberq dunya elmi edebiyyatinda Avropa ile Asiya arasinda serhed cekmek fikrini ilk defe esaslandirir Daha sonra 1736 ci ilde Vasili Tatisev bu fikri Stralenberqa teklif etdiyini iddia edir Tatisev bu serhedin Yaqorski Sar bogazindan Ural silsilesi Ural cayi Orsk ve Orenburq kimi seherleri indiki serhedleri daxilinde Xezer denizi ile Kuma cayina Qafqaz Azov ve Qara denizlerden kecerek cekdiyini esaslandirir Bu fikir muasirleri ve davamcilari terefinden derhal taninmir Meselen Mixail Lomonosov Yer kuresinin qatlarinda 1757 1759 adli traktatinda Don Volqa ve Pecora boyunca Avropa ile Asiya arasinda bir xett cekir Lakin tezlikle Tatisevi izleyen tedqiqatlari Ural silsilesini Avropa ile Asiya arasindaki tebii serhed kimi tanimaga baslayir Rus Cografiya Cemiyyetinin Qazaxistandaki ekspedisiyasi Redakte2010 cu ilin aprel may aylarinda Rusiya Cografiya Cemiyyeti Avropa ile Asiya arasindaki serhedin Qazaxistan erazisinden kecmesine dair umumi qebul edilmis fikirleri yeniden nezerden kecirmek meqsedi ile Qazaxistana bir ekspedisiya teskil etdiler Ekspedisiya uzvleri Zlatoustun cenubundaki Ural silsilesinin oxunu itirerek bir nece paralel dagliq hisseye ayrildigini ve daha da cenubda daglarin tedricen yox oldugunu enenevi olaraq Avropa serhedlerini cekmek ucun istinad noqtesi rolunu oynayan Ural silsilesi oldugunu tesdiqlediler Ekspedisiya uzvlerinin fikrince Ural ve Emba caylari da aglabatan serhedler deyildir Cunki her iki sahilindeki erazinin tebieti oxsardir Ekspedisiya uzvleri ilkin neticeye geldiler ki onlar ucun en aglabatan Serqi Avropa duzenliyinin cenub serq ucu olan Xezer ovaliginin serq kenari boyunca Avropa ile Asiya arasinda serhed cekmekdir 3 Indiye qeder bu ekspedisiyada istirak eden rus ve qazax alimlerinin reyi Beynelxalq Cografiya Ittifaqi terefinden nezere alinmamisdir Istinadlar Redakte BOLShO J KAVKA Z Bolshaya rossijskaya enciklopediya elektronnaya versiya CIA Factbook 2011 ing Granica mezhdu Evropoj i Aziej opredelena Ural granica Evropy i Azii Russkoe geograficheskoe obshestvo 2013 01 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 08 04 parameter ignored suggest parameter ignored Menbe https az wikipedia org w index php title Avropa Asiya serheddi amp oldid 5994510, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
