Atom vaxtı-Yergeoidində vaxtın düzgün keçidinə əsaslanan yüksək dəqiqlikli zaman standartıdır. Bu Yerli vaxtın prinsipal reallaşmasıdır(dövrü zolaq sabiti istisna olmaqla). Eyni zamanda bu vaxt bütün Yer səthi üzərində Ümumdünya vaxtı üçün əsasdır.
Kvars saatı
Çoxsaylı müşahidələrlə müəyyən olunmuşdur ki, Yerin öz oxu ətrafında fırlanması bərabərsürətli deyil. Bu səbəbdən orta Günəş vaxtı da bərabərsürətlə axmır. Bəzi astronomik məsələlərin həlli üçün isə yüksək dəqiqliklə bərabərsürətlə axan vaxt sistemi tələb olunur. Bu məqsədlə kvars saatlarından istifadə olunur. Bu saatlarda kvars lövhə yüksək gərginliklidəyişən cərəyanla sabit yüksək tezliklə rəqs etdirilir. Sonra xüsusi qurğu ilə yüksək tezlikli rəqslər kiçik tezlikli sabit rəqslərə çevrilir və bu rəqslər saatın əqrəbinə ötürülərək saniyəimpusları yaradır. Kvars saatları ilə vaxtı 10-6 saniyə dəqiqliklə ölçmək olur.
Atom saniyəsi
Bəzi elmi-texniki məsələlərin həlli vaxtın 10-8saniyə dəqiqliyi ilə ölçülməsini tələb edir. Bunun üçün sezium 133Cs izotopunun əsas səviyyəsinin ifrat incə yarım səviyyələri arasında rezonans keçidə uyğun gələn tezliyin tərs qiyməti atom saniyəsi qəbul edilir. Bu bir saniyədə 9192631770 rəqsə uyğun gəlir və ona əsaslanan vaxta atom vaxtı deyilir. Atom saniyəsi 1967-ci ildə beynəlxalq sistemdə vaxt vahidi kimi qəbul olunmuşdur. Vaxt sisteminin sezium etalonu bir çox astronomiya və meteorologiya mərkəzlərində saxlanılır. Astronomiya vaxtı ilə atom vaxtı arasındakı fərq çox kiçikdir. Bu fərqi nəzərə almaq üçün hər il dekabrın 31-də, bəzi illərdə dekabrın 31-də və iyunun 30-da günün axırında astronomik vaxt hesabına saniyə düzəliş edilir və bununla Yerin öz oxu ətrafında fırlanmasının bərabərsürətli olmaması nəzərə alınır.
"Is the International Atomic Time TAI a coordinate time or a proper time?". Adsabs.harvard.edu. Retrieved 8 May 2013.
↑ C.M.Quluzadə Klassik Astronomiya "QAPP-POLİQRAF", Bakı,2004
Avqust 12, 2021
atom, vaxtı, geoidində, vaxtın, düzgün, keçidinə, əsaslanan, yüksək, dəqiqlikli, zaman, standartıdır, yerli, vaxtın, prinsipal, reallaşmasıdır, dövrü, zolaq, sabiti, istisna, olmaqla, eyni, zamanda, vaxt, bütün, səthi, üzərində, ümumdünya, vaxtı, üçün, əsasdır. Atom vaxti Yer geoidinde vaxtin duzgun kecidine esaslanan yuksek deqiqlikli zaman standartidir 1 Bu Yerli vaxtin prinsipal reallasmasidir dovru zolaq sabiti istisna olmaqla Eyni zamanda bu vaxt butun Yer sethi uzerinde Umumdunya vaxti ucun esasdir Kvars saati RedakteCoxsayli musahidelerle mueyyen olunmusdur ki Yerin oz oxu etrafinda firlanmasi berabersuretli deyil Bu sebebden orta Gunes vaxti da berabersuretle axmir Bezi astronomik meselelerin helli ucun ise yuksek deqiqlikle berabersuretle axan vaxt sistemi teleb olunur Bu meqsedle kvars saatlarindan istifade olunur Bu saatlarda kvars lovhe yuksek gerginlikli deyisen cereyanla sabit yuksek tezlikle reqs etdirilir 2 Sonra xususi qurgu ile yuksek tezlikli reqsler kicik tezlikli sabit reqslere cevrilir ve bu reqsler saatin eqrebine oturulerek saniye impuslari yaradir Kvars saatlari ile vaxti 10 6 saniye deqiqlikle olcmek olur Atom saniyesi RedakteBezi elmi texniki meselelerin helli vaxtin 10 8 saniye deqiqliyi ile olculmesini teleb edir Bunun ucun sezium 133Cs izotopunun esas seviyyesinin ifrat ince yarim seviyyeleri arasinda rezonans kecide uygun gelen tezliyin ters qiymeti atom saniyesi qebul edilir Bu bir saniyede 9192631770 reqse uygun gelir ve ona esaslanan vaxta atom vaxti deyilir Atom saniyesi 1967 ci ilde beynelxalq sistemde vaxt vahidi kimi qebul olunmusdur 2 Vaxt sisteminin sezium etalonu bir cox astronomiya ve meteorologiya merkezlerinde saxlanilir Astronomiya vaxti ile atom vaxti arasindaki ferq cox kicikdir Bu ferqi nezere almaq ucun her il dekabrin 31 de bezi illerde dekabrin 31 de ve iyunun 30 da gunun axirinda astronomik vaxt hesabina 1 displaystyle pm 1 saniye duzelis edilir ve bununla Yerin oz oxu etrafinda firlanmasinin berabersuretli olmamasi nezere alinir 2 Is the International Atomic Time TAI a coordinate time or a proper time Adsabs harvard edu Retrieved 8 May 2013 1 2 3 C M Quluzade Klassik Astronomiya QAPP POLIQRAF Baki 2004Menbe https az wikipedia org w index php title Atom vaxti amp oldid 4269657, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
