Çay xərçənginin silindrvari baş-döşü 5 baş və 8 döş buğumundan ibarətdir. Ön antenalar 2 qamçılı və bığyanı pulcuqludur. Başın ön hissəsində 2 buğumdan ibarət saplaqlı, fasetli gözlər yerləşir. Rostrum iti ucluqla qurtarır. Döşün 8 heteronom buğumu başla hərəkətsiz birləşib ümumi xitin zirehlə (karapaks) örtülüb baş-döşü əmələ gətirmişdir. Qarın yaxşı inkişaf etmişdir və baş-döşün altına bükülmür. Zireh hamar və ya qırışıqlı, qabarıqlı ola bilər. Çay xərçəngində oynaqlı ətrafların ümumi sayı 19 cütə çatır. Köndələn xətlə 2 hissəyə bölünmüş telsonla birləşmiş uropodlar yaxşı inkişaf etmişdir. Birinci cüt gəzmə ayaqları güclü qısqaclar əmələ gətirmişdir. Digər gəzmə ayaqları bir şaxəlidir. Bütün qəlsəmələr salxım şəkillidir. A.leptodactylus növü üçün kəskin cinsi dimorfizm səciyyəvidir. Erkək fərdlər, bir qayda olaraq, ölçüsünə, kütləsinə və qısqaclarının iriliyinə görə eyni yaşda olan dişiləri xeyli üstələyir. Biologiyası. Xərçəng fərdləri cinsi yetkinliyə 3 yaşında çatır. Mayalanma payız aylarında baş verir. Nəsil verimi aprel-may aylarını əhatə edir. Dişilərdə qarınaltı nahiyədə qarın ayaqlarına yapışdırılmış ziqotaların sayı geniş hüdudda dəyişilir. Polifaq orqanizm olub bitki və heyvan qalıqları ilə qidalanır. Qiymətli əmtəəlik bioloji məhsuldur. Xüsusi təsərrüfatlarda yetişdirilir.
Yayılması
Astacus cinsinin bütün nümayəndələri Xəzər-liman faunistik kompleksinə mənsubdur. Çay xərçəngi hazırda Avropanın bütün şirin su sututarlarında yayılmışdır. Xərçəng Araz (Naxçıvan) su anbarının balıqlardan sonra ikinci vətəgə əhəmiyyəti daşıyan bioloji məhsuludur. Su anbarı şəraitində populyasiyanın bioloji və ekoloji xüsusiyyətləri ətraflı öyrənilmişdir.
Ədəbiyyat
Araz su anbarının hidrofaunası. Naxçıvan: Əcəmi, 2017, s. 171-177.
Bayramov A.B. Naxçıvan su anbarında çay xərçəngi-Astacus leptodactylus Esch. fərdlərinin boy və çəki artımı // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2007, №4, s. 159-164.
Bayramov A.B. Naxçıvan su anbarında çay xərçənginin (Astacus leptodactylus) bioekoloji xüsusiyyətləri// AMEA Zoologiya İnstitutunun əsərləri. Bakı: Elm, 2006, XXVIII bur. s. 144-148.
Qasımov Ə.H. Azərbaycan faunası. Xərçənglər (Crustacea). Bakı: Elm, 1976, 250 s.
Xarici keçidlər
BioLib
Avropa faunası
September 09, 2021
uzunbarmaq, çay, xərçəngi, astasidlər, fəsiləsinin, astacus, cinsinə, mənsub, növdür, astacus, leptodactyluselmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, ilkağızlılarranqsız, ecdysozoatip, buğumayaqlılaryarımt. Uzunbarmaq cay xercengi Astasidler fesilesinin Astacus cinsine mensub novdur Uzunbarmaq cay xercengiAstacus leptodactylusElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme IlkagizlilarRanqsiz EcdysozoaTip BugumayaqlilarYarimtip XercengkimilerSinif Ali xercenglerDeste OnayaqlilarYarimdeste PleosimatlarInfradeste XercenglerFesile AstasidlerCins AstacusNov Uzunbarmaq cay xercengiElmi adiAstacus leptodactylus Eschscholtz 1823SinonimlerPotamobius leptodactylus Pontastacus leptodactylusMuhafize statusuAz qaygi teleb edenlerLeast Concern IUCN 3 1 Least Concern 153745VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiNCBI 6717EOL 46333325 Mundericat 1 Tesviri 2 Yayilmasi 3 Edebiyyat 4 Xarici kecidlerTesviri RedakteCay xercenginin silindrvari bas dosu 5 bas ve 8 dos bugumundan ibaretdir On antenalar 2 qamcili ve bigyani pulcuqludur Basin on hissesinde 2 bugumdan ibaret saplaqli fasetli gozler yerlesir Rostrum iti ucluqla qurtarir Dosun 8 heteronom bugumu basla hereketsiz birlesib umumi xitin zirehle karapaks ortulub bas dosu emele getirmisdir Qarin yaxsi inkisaf etmisdir ve bas dosun altina bukulmur Zireh hamar ve ya qirisiqli qabariqli ola biler Cay xercenginde oynaqli etraflarin umumi sayi 19 cute catir Kondelen xetle 2 hisseye bolunmus telsonla birlesmis uropodlar yaxsi inkisaf etmisdir Birinci cut gezme ayaqlari guclu qisqaclar emele getirmisdir Diger gezme ayaqlari bir saxelidir Butun qelsemeler salxim sekillidir A leptodactylus novu ucun keskin cinsi dimorfizm seciyyevidir Erkek ferdler bir qayda olaraq olcusune kutlesine ve qisqaclarinin iriliyine gore eyni yasda olan disileri xeyli usteleyir Biologiyasi Xerceng ferdleri cinsi yetkinliye 3 yasinda catir Mayalanma payiz aylarinda bas verir Nesil verimi aprel may aylarini ehate edir Disilerde qarinalti nahiyede qarin ayaqlarina yapisdirilmis ziqotalarin sayi genis hududda deyisilir Polifaq orqanizm olub bitki ve heyvan qaliqlari ile qidalanir Qiymetli emteelik bioloji mehsuldur Xususi teserrufatlarda yetisdirilir Yayilmasi RedakteAstacus cinsinin butun numayendeleri Xezer liman faunistik kompleksine mensubdur Cay xercengi hazirda Avropanin butun sirin su sututarlarinda yayilmisdir Xerceng Araz Naxcivan su anbarinin baliqlardan sonra ikinci vetege ehemiyyeti dasiyan bioloji mehsuludur Su anbari seraitinde populyasiyanin bioloji ve ekoloji xususiyyetleri etrafli oyrenilmisdir Edebiyyat RedakteAraz su anbarinin hidrofaunasi Naxcivan Ecemi 2017 s 171 177 Bayramov A B Naxcivan su anbarinda cay xercengi Astacus leptodactylus Esch ferdlerinin boy ve ceki artimi AMEA Naxcivan Bolmesinin Xeberleri Tebiet ve texniki elmler seriyasi 2007 4 s 159 164 Bayramov A B Naxcivan su anbarinda cay xercenginin Astacus leptodactylus bioekoloji xususiyyetleri AMEA Zoologiya Institutunun eserleri Baki Elm 2006 XXVIII bur s 144 148 Qasimov E H Azerbaycan faunasi Xercengler Crustacea Baki Elm 1976 250 s Xarici kecidler RedakteBioLib Avropa faunasiMenbe https az wikipedia org w index php title Uzunbarmaq cay xercengi amp oldid 5331569, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
