Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Uzunbarmaq çay xərçəngi (lat. Astacus leptodactylus) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin ali xərçənglər sinfinin onayaqlılar dəstəsinin çay xərçəngləri fəsiləsinin çay xərçəngi cinsinə aid heyvan növü.
| Uzunbarmaq çay xərçəngi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinifüstü: Sinif: Yarımsinif: Dəstəüstü: Dəstə: Yarımdəstə: Ranqsız: İnfradəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Cins: Növ: Uzunbarmaq çay xərçəngi | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Təsviri
Çay xərçənginin silindrvari baş-döşü 5 baş və 8 döş buğumundan ibarətdir. Ön antenalar 2 qamçılı və bığyanı pulcuqludur. Başın ön hissəsində 2 buğumdan ibarət saplaqlı, fasetli gözlər yerləşir. Rostrum iti ucluqla qurtarır. Döşün 8 heteronom buğumu başla hərəkətsiz birləşib ümumi xitin zirehlə (karapaks) örtülüb baş-döşü əmələ gətirmişdir. Qarın yaxşı inkişaf etmişdir və baş-döşün altına bükülmür. Zireh hamar və ya qırışıqlı, qabarıqlı ola bilər. Çay xərçəngində oynaqlı ətrafların ümumi sayı 19 cütə çatır. Köndələn xətlə 2 hissəyə bölünmüş telsonla birləşmiş uropodlar yaxşı inkişaf etmişdir. Birinci cüt gəzmə ayaqları güclü qısqaclar əmələ gətirmişdir. Digər gəzmə ayaqları bir şaxəlidir. Bütün qəlsəmələr salxım şəkillidir. A.leptodactylus növü üçün kəskin cinsi dimorfizm səciyyəvidir. Erkək fərdlər, bir qayda olaraq, ölçüsünə, kütləsinə və qısqaclarının iriliyinə görə eyni yaşda olan dişiləri xeyli üstələyir. Biologiyası. Xərçəng fərdləri cinsi yetkinliyə 3 yaşında çatır. Mayalanma payız aylarında baş verir. Nəsil verimi aprel-may aylarını əhatə edir. Dişilərdə qarınaltı nahiyədə qarın ayaqlarına yapışdırılmış ziqotaların sayı geniş hüdudda dəyişilir. Polifaq orqanizm olub bitki və heyvan qalıqları ilə qidalanır. Qiymətli əmtəəlik bioloji məhsuldur. Xüsusi təsərrüfatlarda yetişdirilir.
Yayılması
Çay xərçəngi cinsinin bütün nümayəndələri Xəzər-liman faunistik kompleksinə mənsubdur. Çay xərçəngi hazırda Avropanın bütün şirin su sututarlarında yayılmışdır. Xərçəng Araz (Naxçıvan) su anbarının balıqlardan sonra ikinci vətəgə əhəmiyyəti daşıyan bioloji məhsuludur. Su anbarı şəraitində populyasiyanın bioloji və ekoloji xüsusiyyətləri ətraflı öyrənilmişdir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uzunbarmaq cay xercengi lat Astacus leptodactylus heyvanlar aleminin bugumayaqlilar tipinin ali xercengler sinfinin onayaqlilar destesinin cay xercengleri fesilesinin cay xercengi cinsine aid heyvan novu Uzunbarmaq cay xercengiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip BugumayaqlilarKlad Yarimtip XercengkimilerSinifustu Sinif Ali xercenglerYarimsinif Desteustu Deste OnayaqlilarYarimdeste PleosimatlarRanqsiz Infradeste XercenglerFesileustu Fesile Cay xercengleriCins Cay xercengiNov Uzunbarmaq cay xercengiBeynelxalq elmi adiAstacus leptodactylus Eschsch 1823Sekil axtarisiITIS 1133589NCBI 6717TesviriCay xercenginin silindrvari bas dosu 5 bas ve 8 dos bugumundan ibaretdir On antenalar 2 qamcili ve bigyani pulcuqludur Basin on hissesinde 2 bugumdan ibaret saplaqli fasetli gozler yerlesir Rostrum iti ucluqla qurtarir Dosun 8 heteronom bugumu basla hereketsiz birlesib umumi xitin zirehle karapaks ortulub bas dosu emele getirmisdir Qarin yaxsi inkisaf etmisdir ve bas dosun altina bukulmur Zireh hamar ve ya qirisiqli qabariqli ola biler Cay xercenginde oynaqli etraflarin umumi sayi 19 cute catir Kondelen xetle 2 hisseye bolunmus telsonla birlesmis uropodlar yaxsi inkisaf etmisdir Birinci cut gezme ayaqlari guclu qisqaclar emele getirmisdir Diger gezme ayaqlari bir saxelidir Butun qelsemeler salxim sekillidir A leptodactylus novu ucun keskin cinsi dimorfizm seciyyevidir Erkek ferdler bir qayda olaraq olcusune kutlesine ve qisqaclarinin iriliyine gore eyni yasda olan disileri xeyli usteleyir Biologiyasi Xerceng ferdleri cinsi yetkinliye 3 yasinda catir Mayalanma payiz aylarinda bas verir Nesil verimi aprel may aylarini ehate edir Disilerde qarinalti nahiyede qarin ayaqlarina yapisdirilmis ziqotalarin sayi genis hududda deyisilir Polifaq orqanizm olub bitki ve heyvan qaliqlari ile qidalanir Qiymetli emteelik bioloji mehsuldur Xususi teserrufatlarda yetisdirilir YayilmasiCay xercengi cinsinin butun numayendeleri Xezer liman faunistik kompleksine mensubdur Cay xercengi hazirda Avropanin butun sirin su sututarlarinda yayilmisdir Xerceng Araz Naxcivan su anbarinin baliqlardan sonra ikinci vetege ehemiyyeti dasiyan bioloji mehsuludur Su anbari seraitinde populyasiyanin bioloji ve ekoloji xususiyyetleri etrafli oyrenilmisdir IstinadlarHemcinin bax