Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Armud taxtabitisi (lat. Stephanitis pyri F. ) - Buğumayaqlılar tipinin dəstəsinə aid olan növ.
| Armud taxtabitisi | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
| XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. | ||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin | ||||
| ||||
Biologiyası
Bədəninin forması yastı olub, qanadları yarımşəffaf haldadır və tutqun rəngli seyrək damar şəbəkəsi ilə örtülmüşdür. Üst qnadları və ayaqları açıqsarı rəngdədir. Cücünün qabaq döş hissəsində yastı çıxıntılar vardır. Bədəninin uzunluğu 2,5-3 mm-dir. Bu növ yetkin formada tökülmüş yarpaqların altında, ağac qabığında əmələ gələn yarıqlarda, bitki tör-töküntüləri arasında və s. bu kimi yerlərdə qışlayır. Erkən yazda taxtabitilərdə qışlama yerlərindən çıxdıqdan sonra cütləşmə prosesi gedir və mayalanmış dişilər ağacların çiçəklədiyi dövürdə yumurta qoymağa başlayır. Yumurtalar uzunsov və qara rəngli olur. dişi taxtabiti öz yumurtalarını yarpaqların alt tərəfində yarpaq toxumasının içərisinə qoyur. Qoyulmuş yumurtalardan, 20-30 gün keçdikdən sonra sürfələr çıxır. Bu sürfələr ayrı-ayrı topalar halında yerləşir və yarpaqların alt tərəfini deşərək, hüceyrə şirəsini sorur. Taxtabitilərin belə sorması nəticəsində yarpaqlar üzərində ağımtıl ləkələr əmələ gəlir, ağac çox yoluxmuş olduqda isə yarpaqlar saralmağa başlayır. Bundan əlavə taxtabitilər qara rəngli, yapışqanlı maye buraxır ki, bu maye yarpaqların alt tərəfində çoxlu miqdarda qara nöqtələr şəklində quruyur. Belə nöqtələr, habelə böyüməkdə olan sürfələrin qoyduqları qabıqlar yarpağın alt səthini xeyli çirkləndirir. Taxtabitilərin yarpaqları sorması onların qaralıb qurumasına, meyvələrin böyümədən geri qalmasına, yeni-yeni tumurcuqların əmələ gəlməsinin dayanmasına və ağacın xırda boylu qalmasına səbəb olur. Armud taxtabitisinin əsas zərər verdiyi bitki alma və armud ağaclarıdır. Quba-Xaçmaz zonasında olan meyvə bağları bu növlə daha çox yoluxur. Armud taxtabitisi göstərilən bitkilərdən əlavə, çəyirdəkli meyvə ağaclarına da zərər verir. Bu növ Azərbaycan şəraitində il ərzində azı 2-3 və bəzən də çox nəsil verir.
Yayılması
Armud taxtabitisi Azərbaycanda düzən və dağətəyi zonalarında, xüsusilə Şəki-Zaqatala, Quba-Xaçmaz və Talışda daha çox yayılmışdır.
İstinadlar
- Azərbaycanda Kənd təsərrüfatı bitkilərinə zərər verən Yarımsərtqanadlılar (Taxtabitilər) C.A.Hidayətov, 42
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Armud taxtabitisi lat Stephanitis pyri F Bugumayaqlilar tipinin destesine aid olan nov Armud taxtabitisiElmi tesnifatXETA latin parametri doldurulmayib Beynelxalq elmi adiXETA HAQQINDA MELUMAT Bu parametr doldurulmayib latinSeklin VikiAnbarda axtarisiBiologiyasiBedeninin formasi yasti olub qanadlari yarimseffaf haldadir ve tutqun rengli seyrek damar sebekesi ile ortulmusdur Ust qnadlari ve ayaqlari aciqsari rengdedir Cucunun qabaq dos hissesinde yasti cixintilar vardir Bedeninin uzunlugu 2 5 3 mm dir Bu nov yetkin formada tokulmus yarpaqlarin altinda agac qabiginda emele gelen yariqlarda bitki tor tokuntuleri arasinda ve s bu kimi yerlerde qislayir Erken yazda taxtabitilerde qislama yerlerinden cixdiqdan sonra cutlesme prosesi gedir ve mayalanmis disiler agaclarin ciceklediyi dovurde yumurta qoymaga baslayir Yumurtalar uzunsov ve qara rengli olur disi taxtabiti oz yumurtalarini yarpaqlarin alt terefinde yarpaq toxumasinin icerisine qoyur Qoyulmus yumurtalardan 20 30 gun kecdikden sonra surfeler cixir Bu surfeler ayri ayri topalar halinda yerlesir ve yarpaqlarin alt terefini deserek huceyre siresini sorur Taxtabitilerin bele sormasi neticesinde yarpaqlar uzerinde agimtil lekeler emele gelir agac cox yoluxmus olduqda ise yarpaqlar saralmaga baslayir Bundan elave taxtabitiler qara rengli yapisqanli maye buraxir ki bu maye yarpaqlarin alt terefinde coxlu miqdarda qara noqteler seklinde quruyur Bele noqteler habele boyumekde olan surfelerin qoyduqlari qabiqlar yarpagin alt sethini xeyli cirklendirir Taxtabitilerin yarpaqlari sormasi onlarin qaralib qurumasina meyvelerin boyumeden geri qalmasina yeni yeni tumurcuqlarin emele gelmesinin dayanmasina ve agacin xirda boylu qalmasina sebeb olur Armud taxtabitisinin esas zerer verdiyi bitki alma ve armud agaclaridir Quba Xacmaz zonasinda olan meyve baglari bu novle daha cox yoluxur Armud taxtabitisi gosterilen bitkilerden elave ceyirdekli meyve agaclarina da zerer verir Bu nov Azerbaycan seraitinde il erzinde azi 2 3 ve bezen de cox nesil verir YayilmasiArmud taxtabitisi Azerbaycanda duzen ve dageteyi zonalarinda xususile Seki Zaqatala Quba Xacmaz ve Talisda daha cox yayilmisdir IstinadlarAzerbaycanda Kend teserrufati bitkilerine zerer veren Yarimsertqanadlilar Taxtabitiler C A Hidayetov 42Hemcinin bax