Aristotelizm və ya Aristotelçi, dar mənada Aristotelin davamçılarının təlimi (peripatetik məktəb anlayışı ilə üst-üstə düşmür, çünki Teofrastdan sonra e.ə. 1 əsrədək qədim peripatetiklərin əslində Aristotel ilə heç bir əlaqəsi yoxdur); daha geniş mənada Aristotelin əsərlərinin şərhi, tərcüməsi, yayılması və təsiri tarixi, həmçinin müxtəlif orta əsrlər teoloji ənənələrində Aristotel təliminin mənimsənilməsi kimi başa düşülür. “Aristotelizm” termininin özü yeni Avropa mənşəlidir, lakin αριστοτελιζειν (“aristotelləşdirmək”) yunan feilinə ilk dəfə e.ə. 1 əsrdə Aristotelizmin dirçəldilməsi ilə əlaqədar Strabonda rast gəlinir.
Erkən Şərq patristikasıneoplatonizmdən çıxış edir və Emesli Nemesi ilə İoann Filopon istisna olmaqla, Aristotelin təsirindən azaddır. Aristotelin anlayışlar aparatının və terminologiyasının xristianteologiyasına nüfuz etməsi Bizanslı Leontinin əsərindən bəlli olur. Aristotelin məntiqi (“teologiyanın xidmətçisi” qismində) Dəməşqli İoannın “Dialektika”sında rəsmi tanınmışdır. 11-ci əsrdə şərhetmə ənənəsinin canlanması platonçu Mixail Psell və onun şagirdləri – Efesli Mixailin və İoann İtalın fəaliyyəti ilə bağlıdır. Sonralar şərhetmə ənənələrini Feodor Prodrom və İoann Sesis (12-ci əsr), Nikifor Vlemmid (13-cü əsr, onun aristotelçi məntiq və fizika dərslikləri Bizansda geniş yayılmışdı), Georgi Paximer (“Aristotel fəlsəfəsinin qısa oçerki”), Manuil Holobol (1267-ci ildənKonstantinopol məktəbində dərs demişdir), Feodor Metohit və b. davam etdirmişlər. Bizans Aristotelizminin ən əhəmiyyətli abidəsi Corpus Aristotelicumu dövrümüzədək qoruyub saxlayan Aristotelin əsərlərinin yüzlərlə əlyazmalarıdır (ən qədimləri 9–10-cu əsrlərə aiddir).
Suriya
Yunan və ərəb aristotelçiləri arasında əlaqələndirici rolu Suriya Aristotelizmi oynamış dır. Aristotelin məntiqə dair əsərləri (əsasən, “Kateqoriyalar”, “Hermenevtika” və “Birinci analitika”) və Porfirinin “Müqəddimə”si Suriya nəsraniləri tərəfindən teologiya, gomiletika və apologetikanın məqsədləri üçün əxz edilmişdir. Ənənəni Edessa yepiskopu İva başlamışdır (435-ci ildən), onun müasirlərindən Edessa teologiya məktəbinin müəllimləri Kumi və Prob Porfirinin “Orqanon” və “İsaqoq” əsərlərinin hissələrini ilk dəfə Suriya dilinə tərcümə etmişlər. Edessa məktəbinin imperator Zenonun göstərişi ilə bağlanmasından (489-cu il) sonra Suriyanəsraniləriİrana köçmüş və Aristotelin məntiqə dair əsərlərinin öyrənilməsi Nisibin teologiya məktəbində davam etdirilmişdir. Aristotelin əsərlərinin Suriya monofizit tərcümə ənənələri və şərhetmə metodları İoann bar Aftoniya (ö. 558), Sever Seboht (ö. 667), Edessalı İakovun (təqr. 633–708-ci illər), yepiskop Georgi (ö. 724) və katolikos I Heynan-işonun adları ilə bağlıdır. O dövrdə Suriya elminin ən görkəmli nümayəndəsi Mesopotamiyada Reşayn şəhərinin arxiatrı (baş həkimi), Galen və Aristotelin tərcüməçisi, məntiqə dair traktatların müəllifi Sergi (ö. 536; İoann Filoponun şagirdi) olmuşdur.
aristotelizm, aristotelçi, mənada, aristotelin, davamçılarının, təlimi, peripatetik, məktəb, anlayışı, ilə, üst, üstə, düşmür, çünki, teofrastdan, sonra, əsrədək, qədim, peripatetiklərin, əslində, aristotel, ilə, heç, əlaqəsi, yoxdur, daha, geniş, mənada, aris. Aristotelizm ve ya Aristotelci dar menada Aristotelin davamcilarinin telimi peripatetik mekteb anlayisi ile ust uste dusmur cunki Teofrastdan sonra e e 1 esredek qedim peripatetiklerin eslinde Aristotel ile hec bir elaqesi yoxdur daha genis menada Aristotelin eserlerinin serhi tercumesi yayilmasi ve tesiri tarixi hemcinin muxtelif orta esrler teoloji enenelerinde Aristotel teliminin menimsenilmesi kimi basa dusulur Aristotelizm termininin ozu yeni Avropa menselidir lakin aristotelizein aristotellesdirmek yunan feiline ilk defe e e 1 esrde Aristotelizmin dirceldilmesi ile elaqedar Strabonda rast gelinir Aristotel Francesko Hayez terefinden cekilmisdir Erken Serq patristikasi neoplatonizmden cixis edir ve Emesli Nemesi ile Ioann Filopon istisna olmaqla Aristotelin tesirinden azaddir Aristotelin anlayislar aparatinin ve terminologiyasinin xristian teologiyasina nufuz etmesi Bizansli Leontinin eserinden belli olur Aristotelin mentiqi teologiyanin xidmetcisi qisminde Demesqli Ioannin Dialektika sinda resmi taninmisdir 11 ci esrde serhetme enenesinin canlanmasi platoncu Mixail Psell ve onun sagirdleri Efesli Mixailin ve Ioann Italin fealiyyeti ile baglidir Sonralar serhetme enenelerini Feodor Prodrom ve Ioann Sesis 12 ci esr Nikifor Vlemmid 13 cu esr onun aristotelci mentiq ve fizika derslikleri Bizansda genis yayilmisdi Georgi Paximer Aristotel felsefesinin qisa ocerki Manuil Holobol 1267 ci ilden Konstantinopol mektebinde ders demisdir Feodor Metohit ve b davam etdirmisler Bizans Aristotelizminin en ehemiyyetli abidesi Corpus Aristotelicumu dovrumuzedek qoruyub saxlayan Aristotelin eserlerinin yuzlerle elyazmalaridir en qedimleri 9 10 cu esrlere aiddir Mundericat 1 Suriya 2 Hemcinin bax 3 Menbe 4 IstinadlarSuriya RedakteYunan ve ereb aristotelcileri arasinda elaqelendirici rolu Suriya Aristotelizmi oynamis dir Aristotelin mentiqe dair eserleri esasen Kateqoriyalar Hermenevtika ve Birinci analitika ve Porfirinin Muqeddime si Suriya nesranileri terefinden teologiya gomiletika ve apologetikanin meqsedleri ucun exz edilmisdir Eneneni Edessa yepiskopu Iva baslamisdir 435 ci ilden onun muasirlerinden Edessa teologiya mektebinin muellimleri Kumi ve Prob Porfirinin Orqanon ve Isaqoq eserlerinin hisselerini ilk defe Suriya diline tercume etmisler Edessa mektebinin imperator Zenonun gosterisi ile baglanmasindan 489 cu il sonra Suriya nesranileri Irana kocmus ve Aristotelin mentiqe dair eserlerinin oyrenilmesi Nisibin teologiya mektebinde davam etdirilmisdir Aristotelin eserlerinin Suriya monofizit tercume eneneleri ve serhetme metodlari Ioann bar Aftoniya o 558 Sever Seboht o 667 Edessali Iakovun teqr 633 708 ci iller yepiskop Georgi o 724 ve katolikos I Heynan isonun adlari ile baglidir O dovrde Suriya elminin en gorkemli numayendesi Mesopotamiyada Resayn seherinin arxiatri bas hekimi Galen ve Aristotelin tercumecisi mentiqe dair traktatlarin muellifi Sergi o 536 Ioann Filoponun sagirdi olmusdur Hemcinin bax RedaktePeripatetiklerMenbe RedakteAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 2 ci cild Argentina Babilik 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2010 seh 44 ISBN 978 9952 441 05 5 Istinadlar RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Aristotelizm amp oldid 5445363, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
