| Antraxinon | |
|---|---|
| |
| Ümumi | |
| Kimyəvi formulu | C14H8O2 |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | 286 °C, 285 °C |
| Qaynama nöqtəsi | 379,8 °C |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 84-65-1 |
| PubChem | 6780 |
| 201-549-0 | |
| SMILES |
|
| |
| ChEBI | 40448 |
| ChemSpider | 13835294 |
| Məlumatlar (25 °C, 100 kPa) üçün verilmişdir. | |
Antraxinon — neft-kimya sintezində qiymətli məhsullardan olub, boyaq maddələrinin alınmasında, kənd təsərrüfatı və sellüloza-kağız sənayesi materiallarının alınmasında istifadə olunur. Antraxinonun sintezində əsas üsul antrasenin və koks-kimya zavodlarında daş kömürün istehsalı zamanı əmələ gələn antrasen saxlayan fraksiyaların oksidləşməsi üsuludur. Bu zaman antraxinon tərkibli məhsullar, kifayət qədər qarışıq saxladığı üçün antraxinonun ayrılması çətinlik törədir və iqtisadı cəhətdən əlverişli olmur. Bu nöqteyi-nəzərdən antrasenin və antrasen fraksiyasının hidrogen-peroksidlə mis-vanadium oksidləri katalizatoru iştirakilə 700C-də oksidləşməsi reaksiyasını aparmışlar. Antrasen fraksiyasının oksidləşməsində substratın oksidləşdiriciyə mol nisbətının hesablanması tərkibdə olan birləşmələrin miqdarından asılı olaraq aparılır. Müəyyən olunmuşdur ki, antrasen fraksiyasının tam konversıyası üçün oksidləşdiricinin miqdarı kimyəvi təmiz antrasenin oksidləşməsinə lazım olan miqdardan iki dəfə artıq götürülür. Bu, oksidləşdiricinin əlavə miqdarının fenolların, naftalinin, fenantrenxinonların oksidləşməsinə sərf olunması ilə tsiklik diketonların -o- və p- benzoxinonların , naftoxinonların, fenantrenxinonların əmələ gəlməsi ilə əlaqədardır. Nəticədə 98% cıxımla , tərkibində 3,5–5,0% antraxinon saxlayan AXK-5 (antraxinon tərkibli katalizator) alınır.
"Xam" antrasenin nitrat turşusu (60%) və hidrogen-peroksid (30%) qarışığı ilə maya fazada oksidləşməsini 950C temperaturda sirkə turşusunda aparmışlar. Beləliklə 62% cıxımla və tərkibində 68–7-% antraxinon olan AXK-70 sintez olunmuşdur.
Kimyəvi təmiz antrasenin ve xam antrasenin ozonla maye fazada oksidləşməsini qatılığı 1–2% olan ozonla ozon tərkibli qazlarla aparmışlar. Məhsulun çıxımı 46% təşkil etmişdir.
Müəyyən olunmuşdur ki, AXK alinması üçün ən perspektiv xammal "xam" antrasen və koks- kimya sənayesi tullantıları, oksidləşdirici kimi isə ozon, nitrat turşusu və hidrogen –peroksid qarışığı, qalvanika sənayesinin tullantıları götürülür.
Antrasenin qaz fazada 360–3800C –də V2O5, K2SO4, Fe3O4 katalizatoru iştirakı ilə antaxinonun alınması reaksiyası tədqiq edilmişdir. Bu üsulla alınan AX yüksək təmizlik dərəcəsi ilə alınmışdır. Çatışmayan cəhəti kristallaşma ilə bağlı olaraq kiçik xüsusi səthə malik olduğuna görə aşağı katalitik aktivliyə malik olmasıdır.
Mənbə
| ]- Разработка и внедрение промышленного производства антрахинона окислением антрацена кислородом воздуха в неподвижном слое катализатора В.Я. Полотнюк, Катализ в промышленности, № 5, 2013
- Nüchter, M., Ondruschka, B., Trotzki, R., J. Prakt. Chem. 2000, 342, No. 7
İstinadlar
| ]- Bradley J., Williams A. J., Andrew S.I.D. Lang Jean-Claude Bradley Open Melting Point Dataset. // Figshare 2014. doi:10.6084/M9.FIGSHARE.1031637.V2
Xarici keçidlər
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya AntraxinonUmumiKimyevi formulu C14H8O2Termik xususiyyetlerErime noqtesi 286 C 285 CQaynama noqtesi 379 8 CTesnifatiCAS da qeyd nom 84 65 1PubChem 6780201 549 0SMILES C1 CC C2C C1 C O C3 CC CC C3C2 O InChI 1S C14H8O2 c15 13 9 5 1 2 6 10 9 14 16 12 8 4 3 7 11 12 13 h1 8HRZVHIXYEVGDQDX UHFFFAOYSA NChEBI 40448ChemSpider 13835294Melumatlar 25 C 100 kPa ucun verilmisdir Antraxinon neft kimya sintezinde qiymetli mehsullardan olub boyaq maddelerinin alinmasinda kend teserrufati ve selluloza kagiz senayesi materiallarinin alinmasinda istifade olunur Antraxinonun sintezinde esas usul antrasenin ve koks kimya zavodlarinda das komurun istehsali zamani emele gelen antrasen saxlayan fraksiyalarin oksidlesmesi usuludur Bu zaman antraxinon terkibli mehsullar kifayet qeder qarisiq saxladigi ucun antraxinonun ayrilmasi cetinlik toredir ve iqtisadi cehetden elverisli olmur Bu noqteyi nezerden antrasenin ve antrasen fraksiyasinin hidrogen peroksidle mis vanadium oksidleri katalizatoru istirakile 700C de oksidlesmesi reaksiyasini aparmislar Antrasen fraksiyasinin oksidlesmesinde substratin oksidlesdiriciye mol nisbetinin hesablanmasi terkibde olan birlesmelerin miqdarindan asili olaraq aparilir Mueyyen olunmusdur ki antrasen fraksiyasinin tam konversiyasi ucun oksidlesdiricinin miqdari kimyevi temiz antrasenin oksidlesmesine lazim olan miqdardan iki defe artiq goturulur Bu oksidlesdiricinin elave miqdarinin fenollarin naftalinin fenantrenxinonlarin oksidlesmesine serf olunmasi ile tsiklik diketonlarin o ve p benzoxinonlarin naftoxinonlarin fenantrenxinonlarin emele gelmesi ile elaqedardir Neticede 98 ciximla terkibinde 3 5 5 0 antraxinon saxlayan AXK 5 antraxinon terkibli katalizator alinir Xam antrasenin nitrat tursusu 60 ve hidrogen peroksid 30 qarisigi ile maya fazada oksidlesmesini 950C temperaturda sirke tursusunda aparmislar Belelikle 62 ciximla ve terkibinde 68 7 antraxinon olan AXK 70 sintez olunmusdur Kimyevi temiz antrasenin ve xam antrasenin ozonla maye fazada oksidlesmesini qatiligi 1 2 olan ozonla ozon terkibli qazlarla aparmislar Mehsulun ciximi 46 teskil etmisdir Mueyyen olunmusdur ki AXK alinmasi ucun en perspektiv xammal xam antrasen ve koks kimya senayesi tullantilari oksidlesdirici kimi ise ozon nitrat tursusu ve hidrogen peroksid qarisigi qalvanika senayesinin tullantilari goturulur Antrasenin qaz fazada 360 3800C de V2O5 K2SO4 Fe3O4 katalizatoru istiraki ile antaxinonun alinmasi reaksiyasi tedqiq edilmisdir Bu usulla alinan AX yuksek temizlik derecesi ile alinmisdir Catismayan ceheti kristallasma ile bagli olaraq kicik xususi sethe malik olduguna gore asagi katalitik aktivliye malik olmasidir Menbe span Razrabotka i vnedrenie promyshlennogo proizvodstva antrahinona okisleniem antracena kislorodom vozduha v nepodvizhnom sloe katalizatora V Ya Polotnyuk Kataliz v promyshlennosti 5 2013 Nuchter M Ondruschka B Trotzki R J Prakt Chem 2000 342 No 7Istinadlar span Bradley J Williams A J Andrew S I D Lang Jean Claude Bradley Open Melting Point Dataset Figshare2014 doi 10 6084 M9 FIGSHARE 1031637 V2 Xarici kecidler span Lugetler ve ensiklopediyalarBoyuk katalan Boyuk norvec Boyuk rus Britannica 11 ci Normativ yoxlamaGND 4142630 7 Microsoft 2778913731 Kateqoriya AntrasenlerGizli kateqoriya Vikipediya Vikidatada menbeleri olan meqaleler
