Andre Mari Amper (fr.André-Marie Ampère; 20 yanvar1775(1775-01-20)[…], Lion – 10 iyun1836(1836-06-10)[…], Marsel) — məşhur fransız fiziki və riyaziyyatçısı. Elektrodinamikanın elmi əsasını yaradanlardan biridir. O, fizika elminə ilk dəfə olaraq "elektrik cərəyanı" anlayışını daxil etmiş, molekulyar cərəyanlar fərziyyəsini irəli sürmüşdür. Amper Paris Elmlər Akademiyasının üzvü olmuşdur.
Andre Mari Amper zadəgan ailəsindədir. 14 yaşı olarkən Didro və Jan Leron Dalamberin yazdığı 20 cildlik ensiklopediyanı tam oxumuş, təbiət elmləri və riyaziyyat ilə məşğul olmağa başlamışdır. 1801-ci ildə Burk-an-Bresdəki Mərkəzi məktəbin kafedrasına təyin olunmuşdur. 1805-ci ildə Parisin politexnik məktəbində tərcüməçi vəzifəsində çalışmışdır. 1809-cu ildə fəaliyyət göstərdiyi məktəbdə professor adı almışdır. Bu illər ərzində Amper öz sahəsində bir sıra tədqiqatlar aparmışdır. Ehtimal nəzəriyyəsi, variasiya hesabının mexanika məsələlərinə tətbiqi və riyazi analizə aid bir sıra işləri nəşr edilmişdir. Fizika sahəsindəki işləri onu öz zamənəsinin ən böyük alimləri sırasına çıxarmışdır.
H.K.Ersted elektrik cərəyanın maqnit əqrəbinə təsirini kəşf etdikdən sonra, Amper 1820-ci ildə maqnit əqrəbin əyilmə istiqamətini təyin etmək üçün qayda təklif etmişdir. Sonra, Amper cərəyan keçən iki naqilin bir-biri ilə qarşılıqlı mexaniki təsirini kəşf etmiş, bu qarşılıqlı təsirin qanununu (Amper qanunu) və ilk dəfə maqnetizm nəzəriyyəsini yaratmışdır. Həmin nəzəriyyəyə görə maddənin maqnit xassələri onun hissəciklərindəki elektrik cərəyanları ilə təyin olunur. Amper öz fikirlərini Yalnız təcrübə yolu ilə əldə edilmiş elektrodinamik hadisələr nəzəriyyəsi əsərində çap etmişdir. Amper digər önəmli əsəri olan Elmlərin fəlsəfəsi təcrübələri əsərini 1834-cü ildə çap etdirmişdir.
Mənbə
VikianbardaAndre Mari Amper ilə əlaqəli mediafayllar var.
↑ Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (fr.) — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 82. — ISBN 978-2-221-06888-5
andre, mari, amper, andré, marie, ampère, yanvar, 1775, 1775, lion, iyun, 1836, 1836, marsel, məşhur, fransız, fiziki, riyaziyyatçısı, elektrodinamikanın, elmi, əsasını, yaradanlardan, biridir, fizika, elminə, dəfə, olaraq, elektrik, cərəyanı, anlayışını, daxi. Andre Mari Amper fr Andre Marie Ampere 20 yanvar 1775 1775 01 20 2 3 4 Lion 5 10 iyun 1836 1836 06 10 6 5 7 Marsel 5 meshur fransiz fiziki ve riyaziyyatcisi Elektrodinamikanin elmi esasini yaradanlardan biridir O fizika elmine ilk defe olaraq elektrik cereyani anlayisini daxil etmis molekulyar cereyanlar ferziyyesini ireli surmusdur Amper Paris Elmler Akademiyasinin uzvu olmusdur Andre Mari Amperfr Andre Marie AmpereDogum tarixi 20 yanvar 1775Dogum yeri Lion FransaVefat tarixi 10 iyun 1836 61 yasinda Vefat yeri Marsel FransaDefn yeri Monmartr qebiristanligiVetendasligi Fransa 1 Milliyyeti FransizTehsili Fransa Politexnik MektebiFealiyyeti Fizika ve Riyaziyyat Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Fealiyyeti 2 Menbe 3 Hemcinin bax 4 Xarici kecidlerFealiyyeti Redakte Amper ve oglunun mezari Andre Mari Amper zadegan ailesindedir 14 yasi olarken Didro ve Jan Leron Dalamberin yazdigi 20 cildlik ensiklopediyani tam oxumus tebiet elmleri ve riyaziyyat ile mesgul olmaga baslamisdir 1801 ci ilde Burk an Bresdeki Merkezi mektebin kafedrasina teyin olunmusdur 1805 ci ilde Parisin politexnik mektebinde tercumeci vezifesinde calismisdir 1809 cu ilde fealiyyet gosterdiyi mektebde professor adi almisdir Bu iller erzinde Amper oz sahesinde bir sira tedqiqatlar aparmisdir Ehtimal nezeriyyesi variasiya hesabinin mexanika meselelerine tetbiqi ve riyazi analize aid bir sira isleri nesr edilmisdir Fizika sahesindeki isleri onu oz zamenesinin en boyuk alimleri sirasina cixarmisdir H K Ersted elektrik cereyanin maqnit eqrebine tesirini kesf etdikden sonra Amper 1820 ci ilde maqnit eqrebin eyilme istiqametini teyin etmek ucun qayda teklif etmisdir Sonra Amper cereyan kecen iki naqilin bir biri ile qarsiliqli mexaniki tesirini kesf etmis bu qarsiliqli tesirin qanununu Amper qanunu ve ilk defe maqnetizm nezeriyyesini yaratmisdir Hemin nezeriyyeye gore maddenin maqnit xasseleri onun hisseciklerindeki elektrik cereyanlari ile teyin olunur Amper oz fikirlerini Yalniz tecrube yolu ile elde edilmis elektrodinamik hadiseler nezeriyyesi eserinde cap etmisdir Amper diger onemli eseri olan Elmlerin felsefesi tecrubeleri eserini 1834 cu ilde cap etdirmisdir Menbe Redakte Vikianbarda Andre Mari Amper ile elaqeli mediafayllar var Hofmann James R 1996 Andre Marie Ampere Cambridge University Press Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi seh 452 ampere cnrs fr Revue des deux mondes Tome neuvieme Biographie d Ampere lccnHemcinin bax RedakteAmper Amper qanunuXarici kecidler Redakte RKDartists 1 2 http www ampere cnrs fr unevieenimages index php limite 0 1 2 http books google de books id rwEoAAAAYAAJ amp pg PA389 amp hl de v snippet amp q 1775 amp f false 1 2 http amperemusee fr 1 2 3 4 Roux P d Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays fr 2 Editions Robert Laffont 1994 Vol 1 P 82 ISBN 978 2 221 06888 5 1 2 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 1 2 MacTutor History of Mathematics archiveMenbe https az wikipedia org w index php title Andre Mari Amper amp oldid 6080984, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
