fbpx
Wikipedia

Ammonium sulfat

Ammonium sulfat — (ammonium sulfat, lat. ammonium sulphate), (NH4)2SO4 qeyri-üzvi ikili birləşmə, kükürd turşusunun ammonium duzudur. Rəngsiz şəffaf kristallardır (və ya ağ tozdur), qoxusuzdur. Ammonium sulfat, sulfat turşusunun ammonyak məhluluna təsiri və digər duzlarla mübadilə reaksiyaları ilə əldə edilir. Gübrə kimi, sulfat turşusu istehsalında, qida sənayesində, biyokimyada zülalların təmizlənməsində, suyun xlorlanmasında qatqı olaraq istifadə olunur. Ammonium sulfatın toksikliyi çox azdır.

Ammonium sulfat
Ümumi
Sistematik adı Ammonium sulfat
Kimyəvi formulu (NH4)2SO4
Empirik formulu H8N2O4S
Molyar kütlə 132,14052 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq 1.77 q/cm3 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi 235-280 °S
Parçalanma temperaturu 218 °S
Kimyəvi xassələri
Suda həllolma 75,4 q/100 q (20 °C) q/100 ml
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm. 7783-20-2
PubChem
SMILES O=S(=O) (O)O.N.N
ChEBI 62946
ChemSpider
Toksikologiya
LD50 2840 (siçovullar; oral) mq/kq
Zəhərliliyi
1
1
0

Fiziki xüsusiyyətləri

Saf ammonium sulfat - rəngsiz şəffaf kristallardır, əzilmiş formada - ağ tozdur. Hiqroskopliyi azdır.

Rombi sistem, kosmik qrup Pnma, hüceyrə parametrləri a = 0.7782 nm, b = 0.5993 nm, c = 1.0636 nm, Z = 4 kristallarını əmələ gətirir.

Sıxlığı (20 °C-də) - 1.766 q / sm3-dir. Suda həll olması (q / 100 ml)-dir:

  • 70,1 (0 °C)
  • 72,7 (10 °C)
  • 75,4 (20 °C)
  • 76,9 (25 °C)
  • 78,1 (30 °C)
  • 81,2 (40 °C)
  • 84,3 (50 °C)
  • 87,4 (60 °C)
  • 94,1 (80 °C)
  • 102 (100 °C).

Digər həlledicilərdə həll olma (q / 100 q):

Bəzi metalların (alüminium, dəmir və s.) duzları ilə ammonium sulfat ikiqat duzlar əmələ gətirir, məsələn alüm, Mor duzu.

Kimyəvi xüsusiyyətləri

147 °C-yə qədər qızdırıldıqda ammonium sulfat aşağıdakı sxemə uyğun olaraq müvafiq hidrogen sulfat NH4HSO4ammonyakda parçalanır:

 .

İstilik 500 °C-dən yuxarı olduqda ammonium hidrogen sulfat anhidridi, ammonyak və suya ayrılaraq qaynayır:

 .

Ammonium sulfat, kalium permanqanat kimi güclü oksidləşdirici maddələrlə molekulyar azota oksidləşir.

Alınması

Laboratoriyada konsentrat ammonyak məhlulu üzərində konsentrat kükürd turşusunun təsiri ilə əldə edilir.

 

Bu reaksiya, ammonyakın turşularla qarşılıqlı təsirinin bütün digər reaksiyaları kimi, bərk formada həll olunan maddələr əldə etmək üçün bir cihazda həyata keçirilir.

Kimya sənayesində ən çox istifadə olunan ammonium sulfatın alınmasının əsas üsulları arasında aşağıdakılar var: kükürd turşusunun sintetik ammonyakla neytrallaşdırılması prosesi;

Təmizlik

Texniki ammonium sulfat tez-tez dəmir sulfat ilə çirklənir., Dəmir duzları ammonium sulfatla birlikdə kristallaşaraq Mor duzunu meydana gətirdiyindən, sadə yenidən kristalizasiya ilə ondan təmizlənmək mümkün deyil.

Karyakinə görə, preparatı təmizləmək üçün onun 150 q-nı 260 ml distillə edilmiş suda həll edir, qaynadana qədər qızdırılır, 1-2 q ammonium peroksodisulfat əlavə edilir və dəmir (II) dəmirə (III) tamamilə oksidləşənə qədər qaynadılır. Oksidləşmənin tamlığı süzülmüş nümunəyə kalium heksasyanoferrat (III) (qırmızı qan duzu) məhlulu əlavə etməklə yoxlanılmalıdır - nümunənin mavi rəngi dəmirin natamam oksidləşməsini göstərir və bu halda təmizlənmə prosesi təkrarlanmalıdır.

Bütün dəmirin üçvalentə keçidindən sonra, güclü ammonyak məhlulu güclü qələvi reaksiyaya əlavə olunmalı və süzülməlidir. Nəticədə əldə edilən məhlul maye kristallı məhlulun tutarlılığına qədər buxarlandırılır və otaq tempraturunda soyudulur. Kristallar qıf ilə süzülür və və bir neçə dəfə distillə edilmiş su ilə yuyulur.

Yaranan reaktivin tərkibində heç bir şəkildə ayrılmayan 0,2% -ə qədər kalsium sulfat ola bilər.

Tətbiqi

Ammonium sulfat həm yaz, həm də payız aylarında tətbiqi effektivdir, həmçinin tərkibində kifayət qədər kükürd olmayan torpaqlarda vegetasiya dövründə bəsləmə zamanı effektivdir. Ammonium sulfatın istifadəsi kənd təsərrüfatı məhsullarının keyfiyyətini artırır, şumluq torpaqlardan qidalandırma elementlərinin yuyulmasının azalmasına və bitkilərin sağlam şəraitdə yetişməsinə səbəb olur.

Ammonium sulfatın istifadəsi intensiv bitkiçilik şəraitində torpaq məhsuldarlığının əsas proseslərindən biri olan kənd təsərrüfatı bitkilərinin otlaq və kök qalıqlarının destruksiyasının effektivliyini artırır. Tukosmeslər üçün idealdır.

21 % azot (ammonium forması) və 24% kükürd (bitkilər üçün daha əlçatan olan sulfat forması) olan kükürd tərkibli azot gübrəsidir.

Komponent olaraq viskoz lifinin istehsalında da istifadə olunur. Biyokimyada ammonium sulfat ilə yenidən, zülalların təmizlənməsi üçün yayılmış bir üsuldur.

Qida sənayesində qida qatqısı E517 olaraq qeydiyyata alınmışdır.

Ammonium sulfat ammonizasiya ilə suyun xlorlanması texnologiyasında istifadə olunur - xlordan bir neçə saniyə əvvəl təmizlənmiş suya qatılır. Xlor ilə xloraminlər əmələ gətirir, sərbəst xloru bağlayır, bunun sayəsində insan orqanizmi üçün zərərli olan xlorunun əmələ gəlməsi xeyli azalır, xlor istehlakı azalır və su borularının korroziyası azalır.

Ammonium sulfat quru toz yanğınsöndürənlərin və yanğın gecikdiricilərinin bir hissəsidir.

Bundan əlavə, elektroliz yolu ilə manqan istehsalında, ammonium-alüminium alüm, korund istehsalında istifadə olunur.

Təhlükəsizliyi

Normal şəraitlərdə aşağı toksikdir, alışmır və partlayıcı deyil.

İnsanlara təsiri

Ammonium sulfat insanlar üçün təhlükəsiz olaraq tanınır və Rusiya, Ukrayna və AB ölkələrində qida qatqısı olaraq istifadə olunur. Ammonium sulfat duz əvəzedicisi kimi istifadə olunur və qida qatqısı npmrəsi E517-dir. Qida sənayesində ammonium sulfat qatqısı un və çörək məhsullarının keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasında istifadə edilir, eyni zamanda həcmini artırır, mayalandırmada, stabilizator və emulqator kimi istifadə olunur.

İstinadlar

  1. Чукуров П. М. "Сульфат аммония".
  2. Okaya, Y.; K. Vedam; R. Pepinsky (1958). "Non-isomorphism of ferroelectric phases of ammonium sulfate and ammonium fluoberyllate". Acta Crystallographica. 11 (4): 307. doi:10.1107/s0365110x58000803. ISSN 0365-110X.
  3. Справочник по растворимости. 1.1. М.-Л.: ИАН СССР. 1961. 219–220.
  4. Карякин Ю. В. (1947). Чистые химические реактивы. Руководство по лабораторному приготовлению неорганических препаратов (2-е изд). Л.: Полиграфкнига. Отв. ред. Г. Я. Бахаровский. 51–52.
  5. George, C. W.; Susott, R. A. (April 1971). "Effects of Ammonium Phosphate and Sulfate on the Pyrolysis and Combustion of Cellulose". Research Paper INT-90. Intermountain Forest and Range Experiment Station: USDA Forest Service.
  6. "Vaccine Excipient & Media Summary" (PDF). Centers for Disease Control and Prevention (CDC). February 2012. İstifadə tarixi: March 2, 2013.
  7. "Ammonium Sulfat" (azərb.). 6-07-2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 iyun 2021.
  8. "PAKISTAN: 'Anti-terrorist' fertilizer ban hinders farmers". IRIN Humanitarian News and Analysis. 2010. İstifadə tarixi: April 24, 2013.

Ədəbiyyat

  • Properties: UNIDO and International Fertilizer Development Center (1998), Fertilizer Manual, Kluwer Academic Publishers, ISBN 0-7923-5032-4.

Xarici keçidlər

  • Ammonium Sulfat / Kuybışev (21:24 NS) 50 kq

ammonium, sulfat, ammonium, sulfat, ammonium, sulphate, 2so4, qeyri, üzvi, ikili, birləşmə, kükürd, turşusunun, ammonium, duzudur, rəngsiz, şəffaf, kristallardır, tozdur, qoxusuzdur, sulfat, turşusunun, ammonyak, məhluluna, təsiri, digər, duzlarla, mübadilə, r. Ammonium sulfat ammonium sulfat lat ammonium sulphate NH4 2SO4 qeyri uzvi ikili birlesme kukurd tursusunun ammonium duzudur Rengsiz seffaf kristallardir ve ya ag tozdur qoxusuzdur Ammonium sulfat sulfat tursusunun ammonyak mehluluna tesiri ve diger duzlarla mubadile reaksiyalari ile elde edilir Gubre kimi sulfat tursusu istehsalinda qida senayesinde biyokimyada zulallarin temizlenmesinde suyun xlorlanmasinda qatqi olaraq istifade olunur Ammonium sulfatin toksikliyi cox azdir Ammonium sulfatUmumiSistematik adi Ammonium sulfatKimyevi formulu NH4 2SO4Empirik formulu H8N2O4SMolyar kutle 132 14052 q molFiziki xasseleriSixliq 1 77 q cm3 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 235 280 SParcalanma temperaturu 218 SKimyevi xasseleriSuda hellolma 75 4 q 100 q 20 C q 100 mlTesnifatiCAS da qeyd nom 7783 20 2PubChem 24538SMILES O S O O O N NChEBI 62946ChemSpider 22944ToksikologiyaLD50 2840 sicovullar oral mq kqZeherliliyi 11 0 Mundericat 1 Fiziki xususiyyetleri 2 Kimyevi xususiyyetleri 3 Alinmasi 4 Temizlik 5 Tetbiqi 5 1 Tehlukesizliyi 6 Insanlara tesiri 7 Istinadlar 8 Edebiyyat 9 Xarici kecidlerFiziki xususiyyetleri RedakteSaf ammonium sulfat rengsiz seffaf kristallardir ezilmis formada ag tozdur 1 Hiqroskopliyi azdir Rombi sistem kosmik qrup Pnma huceyre parametrleri a 0 7782 nm b 0 5993 nm c 1 0636 nm Z 4 kristallarini emele getirir 2 Sixligi 20 C de 1 766 q sm3 dir 1 Suda hell olmasi q 100 ml dir 3 70 1 0 C 72 7 10 C 75 4 20 C 76 9 25 C 78 1 30 C 81 2 40 C 84 3 50 C 87 4 60 C 94 1 80 C 102 100 C Diger helledicilerde hell olma q 100 q qarisqa tursusu 95 25 4 16 5 C aseton hell olunmayan etanol hell olunmayan dietil efiri hell olunmur Bezi metallarin aluminium demir ve s duzlari ile ammonium sulfat ikiqat duzlar emele getirir meselen alum Mor duzu 1 Kimyevi xususiyyetleri Redakte147 C ye qeder qizdirildiqda ammonium sulfat asagidaki sxeme uygun olaraq muvafiq hidrogen sulfat NH4HSO4 ve ammonyakda parcalanir N H 4 2 S O 4 N H 4 H S O 4 N H 3 displaystyle mathsf NH 4 2 SO 4 rightarrow NH 4 HSO 4 NH 3 uparrow dd Istilik 500 C den yuxari olduqda ammonium hidrogen sulfat anhidridi ammonyak ve suya ayrilaraq qaynayir N H 4 H S O 4 gt 500 o C N H 3 S O 3 H 2 O displaystyle mathsf NH 4 HSO 4 xrightarrow gt 500 o C NH 3 SO 3 H 2 O dd Ammonium sulfat kalium permanqanat kimi guclu oksidlesdirici maddelerle molekulyar azota oksidlesir Alinmasi RedakteLaboratoriyada konsentrat ammonyak mehlulu uzerinde konsentrat kukurd tursusunun tesiri ile elde edilir 2 N H 3 H 2 S O 4 N H 4 2 S O 4 displaystyle mathsf 2NH 3 H 2 SO 4 rightarrow NH 4 2 SO 4 dd Bu reaksiya ammonyakin tursularla qarsiliqli tesirinin butun diger reaksiyalari kimi berk formada hell olunan maddeler elde etmek ucun bir cihazda heyata kecirilir Kimya senayesinde en cox istifade olunan ammonium sulfatin alinmasinin esas usullari arasinda asagidakilar var kukurd tursusunun sintetik ammonyakla neytrallasdirilmasi prosesi Temizlik RedakteTexniki ammonium sulfat tez tez demir sulfat ile cirklenir Demir duzlari ammonium sulfatla birlikde kristallasaraq Mor duzunu meydana getirdiyinden sade yeniden kristalizasiya ile ondan temizlenmek mumkun deyil Karyakine gore 4 preparati temizlemek ucun onun 150 q ni 260 ml distille edilmis suda hell edir qaynadana qeder qizdirilir 1 2 q ammonium peroksodisulfat elave edilir ve demir II demire III tamamile oksidlesene qeder qaynadilir Oksidlesmenin tamligi suzulmus numuneye kalium heksasyanoferrat III qirmizi qan duzu mehlulu elave etmekle yoxlanilmalidir numunenin mavi rengi demirin natamam oksidlesmesini gosterir ve bu halda temizlenme prosesi tekrarlanmalidir Butun demirin ucvalente kecidinden sonra guclu ammonyak mehlulu guclu qelevi reaksiyaya elave olunmali ve suzulmelidir Neticede elde edilen mehlul maye kristalli mehlulun tutarliligina qeder buxarlandirilir ve otaq tempraturunda soyudulur Kristallar qif ile suzulur ve ve bir nece defe distille edilmis su ile yuyulur Yaranan reaktivin terkibinde hec bir sekilde ayrilmayan 0 2 e qeder kalsium sulfat ola biler Tetbiqi RedakteAmmonium sulfat hem yaz hem de payiz aylarinda tetbiqi effektivdir hemcinin terkibinde kifayet qeder kukurd olmayan torpaqlarda vegetasiya dovrunde besleme zamani effektivdir Ammonium sulfatin istifadesi kend teserrufati mehsullarinin keyfiyyetini artirir sumluq torpaqlardan qidalandirma elementlerinin yuyulmasinin azalmasina ve bitkilerin saglam seraitde yetismesine sebeb olur Ammonium sulfatin istifadesi intensiv bitkicilik seraitinde torpaq mehsuldarliginin esas proseslerinden biri olan kend teserrufati bitkilerinin otlaq ve kok qaliqlarinin destruksiyasinin effektivliyini artirir Tukosmesler ucun idealdir 21 azot ammonium formasi ve 24 kukurd bitkiler ucun daha elcatan olan sulfat formasi olan kukurd terkibli azot gubresidir Komponent olaraq viskoz lifinin istehsalinda da istifade olunur Biyokimyada ammonium sulfat ile yeniden zulallarin temizlenmesi ucun yayilmis bir usuldur 5 Qida senayesinde qida qatqisi E517 olaraq qeydiyyata alinmisdir Ammonium sulfat ammonizasiya ile suyun xlorlanmasi texnologiyasinda istifade olunur xlordan bir nece saniye evvel temizlenmis suya qatilir Xlor ile xloraminler emele getirir serbest xloru baglayir bunun sayesinde insan orqanizmi ucun zererli olan xlorunun emele gelmesi xeyli azalir xlor istehlaki azalir ve su borularinin korroziyasi azalir 6 Ammonium sulfat quru toz yanginsondurenlerin ve yangin gecikdiricilerinin bir hissesidir Bundan elave elektroliz yolu ile manqan istehsalinda ammonium aluminium alum korund istehsalinda istifade olunur Tehlukesizliyi Redakte Normal seraitlerde asagi toksikdir alismir ve partlayici deyil 7 Insanlara tesiri RedakteAmmonium sulfat insanlar ucun tehlukesiz olaraq taninir ve Rusiya Ukrayna ve AB olkelerinde qida qatqisi olaraq istifade olunur Ammonium sulfat duz evezedicisi kimi istifade olunur ve qida qatqisi npmresi E517 dir Qida senayesinde ammonium sulfat qatqisi un ve corek mehsullarinin keyfiyyetinin yaxsilasdirilmasinda istifade edilir eyni zamanda hecmini artirir mayalandirmada stabilizator ve emulqator kimi istifade olunur 8 Istinadlar Redakte 1 2 3 Chukurov P M Sulfat ammoniya Okaya Y K Vedam R Pepinsky 1958 Non isomorphism of ferroelectric phases of ammonium sulfate and ammonium fluoberyllate Acta Crystallographica 11 4 307 doi 10 1107 s0365110x58000803 ISSN 0365 110X Spravochnik po rastvorimosti 1 1 M L IAN SSSR 1961 219 220 Karyakin Yu V 1947 Chistye himicheskie reaktivy Rukovodstvo po laboratornomu prigotovleniyu neorganicheskih preparatov 2 e izd L Poligrafkniga Otv red G Ya Baharovskij 51 52 George C W Susott R A April 1971 Effects of Ammonium Phosphate and Sulfate on the Pyrolysis and Combustion of Cellulose Research Paper INT 90 Intermountain Forest and Range Experiment Station USDA Forest Service Vaccine Excipient amp Media Summary PDF Centers for Disease Control and Prevention CDC February 2012 Istifade tarixi March 2 2013 Ammonium Sulfat azerb 6 07 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 iyun 2021 PAKISTAN Anti terrorist fertilizer ban hinders farmers IRIN Humanitarian News and Analysis 2010 Istifade tarixi April 24 2013 Edebiyyat RedakteProperties UNIDO and International Fertilizer Development Center 1998 Fertilizer Manual Kluwer Academic Publishers ISBN 0 7923 5032 4 Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Ammonium sulfat ile elaqeli mediafayllar var Ammonium Sulfat Kuybisev 21 24 NS 50 kqMenbe https az wikipedia org w index php title Ammonium sulfat amp oldid 6079718, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.