Amerika Konfederativ Ştatları (həmçinin Konfederativ Ştatlar, Konfederasiya, AKŞ, ing.Confederate States of America, The Confederacy, CSA) — de-fakto müstəqil, tanınmamış dövlət. 1861-1865-ci illərdə ABŞ-ın quldarlıq tərəfdarı olan 11 cənub ştatının ABŞ-ın tərkibindən çıxdıqlarını elan edərək (sesessiya) yeni dövlətdə birləşmələri nəticəsində yaranmışdır. Həmin illəri əhatə edən vətəndaş müharibəsi nəticəsində məğlub olan Konfederativ Ştatların ərazisi ABŞ tərəfindən ələ keçirilərək 10 ildən artıq davam edən Cənubun rekonstruksiyası prosesindən sonra təkrarən ABŞ-ın tərkibinə qatılmışdır.
Amerika Konfederativ Ştatları 1860-cı il prezident seçkilərində quldarlığın qatı əleyhdarı Avraam Linkolnun ABŞ prezidenti seçilməsinin təsdiqlənməsindən dərhal sonra, yəni 4 fevral1861-ci ildə 6 cənub ştatı (Cənubi Karolina, Missisipi, Florida, Alabama, Corciya və Luiziana) tərəfindən elan olunmuşdur. Bu 6 ştat və martın 2-də onlara qoşulan Texas ABŞ-ın tərkibindən çıxdıqlarını və 1787-ci il Konstitusiyası ilə federal hökumətə həvalə edilən hüquqların ştatların öhdəsinə geri qaytarıldığını elan etdilər. Bu hüquqlara ştatların ərazisindəki hərbi obyektlər, limanlar və gömrüklər üzərində nəzarət, vergi və rüsumların yığılması daxil idi.
AKŞ-nin yaranmasından bir ay sonra, martın 4-də ABŞ-ın 16-cı prezidenti Avraam Linkoln səlahiyyətlərinin icrasına başladı. Öz inauqurasiya çıxışında o, sesessiyanı hüquqi cəhətdən əsassız adlandırdı və cənub ştatlarına qarşı hərbi əməliyyatlara başlanmayacağını, lakin federal mülkiyyətin qorunması və vergi yığımı üzərindəki nəzarətin qorunması üçün güc tətbiq edilə biləcəyini bildirdi.
12 aprel1861-ci ildə Cənubi Karolina ştatının qoşunları general Pyer Boreqarın rəhbərliyi altında ştatın ərazisindəki Çarlston limanında yerləşən Samter hərbi istehkamını bombalayaraq, buradakı qarnizonu təslim olmağa məcbur etdi. İki nəfərin həlak olduğu bu döyüş vətəndaş müharibəsinin əsasını qoydu.
Bu hadisədən sonra Linkoln İttifaqın tərkibində qalan ştatlara müraciət edərək Samter və cənubdakı digər fortlar üzərində nəzarətin bərpa olunması, federal paytaxtın müdafiəsi və İttifaqın qorunması üçün əsgər göndərmələrini istədi. Bu müraciətə cavab olaraq daha dörd ştat (Virciniya, Arkanzas, Tennesi və Şimali Karolina) ABŞ-ın tərkibindən çıxaraq Konfederasiyaya qoşulduqlarını elan etdilər. Kentukki və Missuri ştatlarında isə ikihakimiyyətlilik bərqərar oldu. Onlardan biri ABŞ-ı, digəri isə Konfederasiyanı dəstəkləyirdi. Bu səbəbdən Konfederasiyanın tərkibinə 13 ştatın qatıldığını demək olar. Lakin, quldarlıq tərəfdarı olan bütün ştatlar Konfederasiyanın tərkibinə qatıla bilmədilər. Belə ki, Merilendin ərazisində hərbi vəziyyət elan edildi və ABŞ-ın tərkibindən çıxmasına izn verilmədi, Delaver ştatı isə bitərəf mövqe tutaraq, nə İttifaqı, nə də Konfederasiyanı dəstəkləmədi.
Ştat statusuna malik olmayan ərazilərdən Arizona və Nyu-Meksiko AKŞ-nin tərkibinə qatılmaq üçün müraciət etdilər. Həmçinin, 5 "mədəni" qəbilənin — çeroki, çokto, çikaso, krik və seminolların məskunlaşdığı Hindi ərazisi də Konfederasiyanı dəstəkləyirdi.
Ləğv olunması
Dörd il davam edən müqavimətdən sonra Şimali Virciniya qoşunlarının və Konfederasiya ordusunun baş komandanı Robert Li9 aprel1865-ci ildə Virciniyanın Appomattoks qəsəbəsində İttifaq qoşunlarının komandanı Uliss Qrant qarşısında kapitulyasiya aktını imzaladı.
Aprelin 3-də AKŞ hökuməti Riçmondu tərk edərək Danvil şəhərciyinə köçmüşdü. Lakin aprelin 10-da hökumət üzvləri buranı da tərk etməyə məcbur oldular. Faktiki olaraq həmin gün Amerika Konfederativ Ştatlarının mövcudluğuna son qoyuldu. Cefferson Devisin nazirlər kabinetinin 2 may 1865-ci il tarixli son iclası isə sesessiya tərəfdarlarının 1860-cı ildə ilk dəfə toplaşdığı Ebbivil şəhərciyində (Cənubi Karolina) keçirildi. Mayın 10-da Cefferson Devis həbs edilərək bir il həbsxanada saxlandı. Daha sonra dövlətə xəyanətdə ittiham olunsa da günahı sübuta yetirilmədi.
Aprel-iyun aylarında Konfederasiyanın tərkibinə daxil olan digər ştatların orduları da təslim oldular. Ən son 6 noyabr 1865-ci ildə "Şenandoa" gəmisi ("Shenandoah") Konfederasiyanın bayrağını endirdi.
Sosial-iqtisadi vəziyyəti
Hökuməti və dövlət rəmzləri
Konfederasiyada icraedici hakimiyyətə altı illik seçilən prezident rəhbərlik edirdi. AKŞ-nin ilk və yeganə prezidenti Missisipili siyasətçi Cefferson Devis, vitse-prezident isə Aleksandr Stivens olmuşdur.
Konfederasiyanın paytaxtı əvvəlcə Alabama ştatının Montqomeri şəhəri (4 fevral 1861 — 29 may 1861), Virciniyanın Konfederasiyanın tərkibinə qatılmasından sonra Riçmond (29 may 1861 — 3 aprel 1865), müharibənin son günlərində isə həmin ştatın Danvil şəhəri (3 aprel 1865 — 10 aprel 1865) olmuşdur.
VikianbardaAmerika Konfederativ Ştatları ilə əlaqəli mediafayllar var.
Amerika Konfederativ Ştatlarının Konstitusiyası 2010-06-21 at the Wayback Machine və XIX əsr Şimali Amerika tarixinə dair digər məlumatlar (rus.)(ing.)
Confederate States of Am. Army and Navy Uniforms(ing.), 1861
The Countryman, 1862—1866, müharibə dövründə Corciya ştatında dərc olunan həftəlik qəzet
The Federal and the Confederate Constitution Compared(ing.)
The Making of the Confederate Constitution, by A. L. Hull, 1905. (ing.)
Official Journal of the House of Representatives of the State of Louisiana, November, 1861
Photographic History of the Civil War, 10 vols., 1912. (ing.)
Photographs of the original Confederate Constitution and other Civil War documents owned by the Hargrett Rare Book and Manuscript Library at the University of Georgia Libraries. (ing.)
DocSouth: Documenting the American South (ing.) — Cənubun müharibə dövründəki tarixinə dair böyük yazılı, illüstrativ və audio materiallar kolleksiyası.
Confederate States of America: Heads of State: 1861—1865 2005-08-31 at the Wayback Machine(ing.)
Confederate offices Index of Politicians by Office Held or Sought (ing.)
Confederate Currency(ing.)
Amerika Birləşmiş Ştatları ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır.Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 12, 2021
amerika, konfederativ, ştatları, həmçinin, konfederativ, ştatlar, konfederasiya, akş, confederate, states, america, confederacy, fakto, müstəqil, tanınmamış, dövlət, 1861, 1865, illərdə, abş, quldarlıq, tərəfdarı, olan, cənub, ştatının, abş, tərkibindən, çıxdı. Amerika Konfederativ Statlari hemcinin Konfederativ Statlar Konfederasiya AKS ing Confederate States of America The Confederacy CSA de fakto musteqil taninmamis dovlet 1861 1865 ci illerde ABS in quldarliq terefdari olan 11 cenub statinin ABS in terkibinden cixdiqlarini elan ederek sesessiya yeni dovletde birlesmeleri neticesinde yaranmisdir Hemin illeri ehate eden vetendas muharibesi neticesinde meglub olan Konfederativ Statlarin erazisi ABS terefinden ele kecirilerek 10 ilden artiq davam eden Cenubun rekonstruksiyasi prosesinden sonra tekraren ABS in terkibine qatilmisdir Confederate States of AmericaAmerika Konfederativ Statlari1861 1865Bayragi GerbiSuari lat Deo Vindice Tanri bizim qoruyucumuz Himni resmi olmayib God Save the South qeyri resmi The Bonnie Blue Flag meshur Dixie enenevi StatusuTaninmayan dovletPaytaxtiMontqomeri Alabama 4 fevral 1861 29 may 1861 Ricmond Virciniya 29 may 1861 3 aprel 1865 Danvil Virciniya 3 aprel 1865 10 aprel 1865 Resmi dilleriIngilisIdareetme formasiKonfederasiya PrezidentCefferson Devis 1861 1865 Vitse prezidentAleksandr Stivens 1861 1865 Tarixi Yaranmasi1861 Konfederasiyanin yaranmasi8 fevral 1861 Vetendas muharibesinin baslanmasi12 aprel 1861 Herbi meglubiyyet9 aprel 1865 Konfederasiyanin legvi5 may 1865 Suqutu1865Erazisi Umumi1 995 392 km 18601 995 392 km2 770 425 kv mil Ehalisi 18609 103 332Selefi XelefiAmerika Birlesmis Statlari Amerika Birlesmis Statlari Mundericat 1 Tarixi 1 1 Yaranmasi 2 Legv olunmasi 3 Sosial iqtisadi veziyyeti 3 1 Hokumeti ve dovlet remzleri 3 1 1 Bayraqlari 4 Xarici kecidlerTarixi RedakteYaranmasi Redakte ABS tarixi Bu meqaleler olke seriyasindandirXronologiyaIbtidai icmaMeskunlasmaya qederMeskunlasma1776 17891789 18491849 18651865 19181918 19451945 19641964 19801980 19911991 20082008 bugune qederMilli mensubiyyet uzreAfroamerikalilarAmerikali asiyalilarAmerikali cinlilerAmerikali flippinlilerAmerikali yaponlarAmerikali meksikalilarAmerikali polyaklarMovzu uzreVetandas huquqlari1896 19541955 1968Vetendas muharibesiMedeniyyetDemoqrafiyaDiplomatiyaIqtisadiyyatTarixsunasliqTibbHerbCenubiVehsi QerbTexnologiya ve senayeEraziQadinABS portalibmrAmerika Konfederativ Statlari 1860 ci il prezident seckilerinde quldarligin qati eleyhdari Avraam Linkolnun ABS prezidenti secilmesinin tesdiqlenmesinden derhal sonra yeni 4 fevral 1861 ci ilde 6 cenub stati Cenubi Karolina Missisipi Florida Alabama Corciya ve Luiziana terefinden elan olunmusdur Bu 6 stat ve martin 2 de onlara qosulan Texas ABS in terkibinden cixdiqlarini ve 1787 ci il Konstitusiyasi ile federal hokumete hevale edilen huquqlarin statlarin ohdesine geri qaytarildigini elan etdiler Bu huquqlara statlarin erazisindeki herbi obyektler limanlar ve gomrukler uzerinde nezaret vergi ve rusumlarin yigilmasi daxil idi AKS nin yaranmasindan bir ay sonra martin 4 de ABS in 16 ci prezidenti Avraam Linkoln selahiyyetlerinin icrasina basladi Oz inauqurasiya cixisinda o sesessiyani huquqi cehetden esassiz adlandirdi ve cenub statlarina qarsi herbi emeliyyatlara baslanmayacagini lakin federal mulkiyyetin qorunmasi ve vergi yigimi uzerindeki nezaretin qorunmasi ucun guc tetbiq edile bileceyini bildirdi 12 aprel 1861 ci ilde Cenubi Karolina statinin qosunlari general Pyer Boreqarin rehberliyi altinda statin erazisindeki Carlston limaninda yerlesen Samter herbi istehkamini bombalayaraq buradaki qarnizonu teslim olmaga mecbur etdi Iki neferin helak oldugu bu doyus vetendas muharibesinin esasini qoydu Bu hadiseden sonra Linkoln Ittifaqin terkibinde qalan statlara muraciet ederek Samter ve cenubdaki diger fortlar uzerinde nezaretin berpa olunmasi federal paytaxtin mudafiesi ve Ittifaqin qorunmasi ucun esger gondermelerini istedi Bu muraciete cavab olaraq daha dord stat Virciniya Arkanzas Tennesi ve Simali Karolina ABS in terkibinden cixaraq Konfederasiyaya qosulduqlarini elan etdiler Kentukki ve Missuri statlarinda ise ikihakimiyyetlilik berqerar oldu Onlardan biri ABS i digeri ise Konfederasiyani destekleyirdi Bu sebebden Konfederasiyanin terkibine 13 statin qatildigini demek olar Lakin quldarliq terefdari olan butun statlar Konfederasiyanin terkibine qatila bilmediler Bele ki Merilendin erazisinde herbi veziyyet elan edildi ve ABS in terkibinden cixmasina izn verilmedi Delaver stati ise biteref movqe tutaraq ne Ittifaqi ne de Konfederasiyani desteklemedi Stat statusuna malik olmayan erazilerden Arizona ve Nyu Meksiko AKS nin terkibine qatilmaq ucun muraciet etdiler Hemcinin 5 medeni qebilenin ceroki cokto cikaso krik ve seminollarin meskunlasdigi Hindi erazisi de Konfederasiyani destekleyirdi Legv olunmasi RedakteDord il davam eden muqavimetden sonra Simali Virciniya qosunlarinin ve Konfederasiya ordusunun bas komandani Robert Li 9 aprel 1865 ci ilde Virciniyanin Appomattoks qesebesinde Ittifaq qosunlarinin komandani Uliss Qrant qarsisinda kapitulyasiya aktini imzaladi Aprelin 3 de AKS hokumeti Ricmondu terk ederek Danvil seherciyine kocmusdu Lakin aprelin 10 da hokumet uzvleri burani da terk etmeye mecbur oldular Faktiki olaraq hemin gun Amerika Konfederativ Statlarinin movcudluguna son qoyuldu Cefferson Devisin nazirler kabinetinin 2 may 1865 ci il tarixli son iclasi ise sesessiya terefdarlarinin 1860 ci ilde ilk defe toplasdigi Ebbivil seherciyinde Cenubi Karolina kecirildi Mayin 10 da Cefferson Devis hebs edilerek bir il hebsxanada saxlandi Daha sonra dovlete xeyanetde ittiham olunsa da gunahi subuta yetirilmedi Aprel iyun aylarinda Konfederasiyanin terkibine daxil olan diger statlarin ordulari da teslim oldular En son 6 noyabr 1865 ci ilde Senandoa gemisi Shenandoah Konfederasiyanin bayragini endirdi Sosial iqtisadi veziyyeti RedakteHokumeti ve dovlet remzleri Redakte Konfederasiyada icraedici hakimiyyete alti illik secilen prezident rehberlik edirdi AKS nin ilk ve yegane prezidenti Missisipili siyasetci Cefferson Devis vitse prezident ise Aleksandr Stivens olmusdur Konfederasiyanin paytaxti evvelce Alabama statinin Montqomeri seheri 4 fevral 1861 29 may 1861 Virciniyanin Konfederasiyanin terkibine qatilmasindan sonra Ricmond 29 may 1861 3 aprel 1865 muharibenin son gunlerinde ise hemin statin Danvil seheri 3 aprel 1865 10 aprel 1865 olmusdur Bayraqlari Redakte 4 mart 1861 21 may 1861 21 may 1861 2 fevral 1862 2 fevral 1862 28 noyabr 1862 28 noyabr 1862 1 may 1863 1 may 1863 4 mart 1865 4 mart 1865 10 aprel 1865 Herbi Deniz Quvvelerinin bayragi1861 1863 Herbi Deniz Quvvelerinin bayragi1863 1865 Doyus bayragiXarici kecidler Redakte Vikianbarda Amerika Konfederativ Statlari ile elaqeli mediafayllar var Amerika Konfederativ Statlarinin Konstitusiyasi Arxivlesdirilib 2010 06 21 at the Wayback Machine ve XIX esr Simali Amerika tarixine dair diger melumatlar rus ing Confederate States of Am Army and Navy Uniforms ing 1861 The Countryman 1862 1866 muharibe dovrunde Corciya statinda derc olunan heftelik qezet The Federal and the Confederate Constitution Compared ing The Making of the Confederate Constitution by A L Hull 1905 ing Official Journal of the House of Representatives of the State of Louisiana November 1861 Photographic History of the Civil War 10 vols 1912 ing Photographs of the original Confederate Constitution and other Civil War documents owned by the Hargrett Rare Book and Manuscript Library at the University of Georgia Libraries ing DocSouth Documenting the American South ing Cenubun muharibe dovrundeki tarixine dair boyuk yazili illustrativ ve audio materiallar kolleksiyasi Confederate States of America Heads of State 1861 1865 Arxivlesdirilib 2005 08 31 at the Wayback Machine ing Confederate offices Index of Politicians by Office Held or Sought ing Confederate Currency ing Amerika Birlesmis Statlari ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Amerika Konfederativ Statlari amp oldid 6076973, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
.svg.html){kind=link}
