fbpx
Wikipedia

Amağu

Amağu (erm. Ամաղու) — İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasında, indi Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonunda kənd, türk mənşəli toponim.

kənd
Amağu
39°40′53″ şm. e. 45°12′59″ ş. u.
Ölkə  Ermənistan
Region Dərələyəz mahalı
Rayon Keşişkənd rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 1.600 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi
Rəsmi dili ermənicə
Xəritəni göstər/gizlə
Amağu

Haqqında

Amağu kəndi İrəvan quberniyasının Şərur-Dərələyəz qəzasındə, indiki Keşişkənd (Yeğeqnadzor) rayonunun mərkəzindən 10–12 km şərqdə, Arpaçayın sol qolu olan Amağu çayının yaxınlığında yerləşirdi.

Kəndin adı ilk dəfə X əsrə aid mənbələrdə çəkilir. Monqollar tərəfindən xarabalığa çevrildikdən sonra kənd XIV-XV əsrlərdə yenidən bərpa edilmişdir. Kəndin yaxınlığında iki məbəd vardır ki, onlardan biri 1221-cı ildə tikilmişdir. «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.

Amagu, ya Ağuan - ağuam (Ağvan) toponiminin bir variantıdır, ya da həmin ərazidəki Ağu kəndindən fərqləndirmək üçün Aqu toponiminin önünə «am» sözü artırılmaqla əmələ gəlmişdir.

Toponimin ikinci tərəfi aqu sözü ilə bağlıdır. Aqu (ağu) qədim türk dilində «səxavətli, əliaçıq» mənasını ifadə edir. Tatar alimi Q.F.Səttarov aqu sözünün qədim türk dilində ümumi isim kimi işlənərək «səxavətli, alicənab, comərd» mənasını ifadə etdiyini qeyd edir. Yuxarıda deyilənlərdən ehtimal etmək olar ki, Amağu toponimi «səxavətli, əliaçıq, comərdlər ölkəsi, yurdu» mənasını ifadə edir.

Əhalisi

Əhalisi yalnız azərbaycanlılardan ibarət olan bu kənddə 1831-ci ildə 31 nəfər, 1873-cü ildə 198 nəfər, 1886-cı ildə 240 nəfər, 1897-ci ildə 354 nəfər, 1904-cü ildə 350 nəfər, 1914-cü ildə 385 nəfər, 1916-cı ildə 510 nəfər, 1919-cu ildə 135 nəfər yaşamışdır. 1918-ci ildə kənd sakinləri erməni təcavüzünə məruz qalaraq 1918-1919-cu illərdə deportasiya olunmuşdur. Yalnız indiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra kənd sakinlərindən sağ qalanlar ata-baba yurdlarına dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 97 nəfər, 1926-cı ildə 104 nəfər, 1931-ci ildə 131 nəfər, 1959-cu ildə 385 nəfər, 1970-ci ildə 526 nəfər, 1979-cu ildə 491 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ilin noyabr ayında kənd sakinləri Ermənistan dövləti tərəfindən tarixi-etnik torpaqlarından deportasiya olunmuşdur. İndi ermənilər yaşayır.

Dərələyəzin 2 kilometrliyində yerləşən Amağu kəndindəki Anabad məbədinin divarında Oğuz xanın oğulları ilə bir yerdə barelyefi var. Rəşidəddin Fəzlullahın (1247-1318 – tarixçi, həkim, dövlət xadimi – red.) “Oğuznamə”sini çap edəndə, bu şəklə orada da rast gəlmişik. Demək, monastırın divarında belə bir şəkil var, həm də onlar qıyıq gözlü təsvir edilib.

Mənbə

  • İbrahim Bayramov. Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri.Bakı,2002
  • İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996, 184 səh.
  • Quqasyan V.L. Azərbaycan dilinin təşəkkül tarixinə dair qeydlər - Azərbaycan filologiyası məsələləri, Bakı, «Elm», 1983,səh.35-62.
  • Радлов В.В. Опыт словарья тюркских наречий, т.l, ч. 1-2, СПб, 1893, 1914 стр.; т ll, ч.1-2, СПб, 1899, 1814 стр. т lll, ч.1-2, СПб, 1905, 2204 стр.; т.lV, ч. 1-2, СПб, 1911, 2230 стр

İstinadlar

  1. PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  2. İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.57
  3. [1]

amağu, Ամաղու, irəvan, quberniyasının, şərur, dərələyəz, qəzasında, indi, keşişkənd, yeğeqnadzor, rayonunda, kənd, türk, mənşəli, toponim, kənd39, ölkə, ermənistanregion, dərələyəz, mahalırayon, keşişkənd, rayonutarixi, coğrafiyasımərkəzin, hündürlüyü, msaat, . Amagu erm Ամաղու Irevan quberniyasinin Serur Dereleyez qezasinda indi Kesiskend Yegeqnadzor rayonunda kend turk menseli toponim 1 kendAmagu39 40 53 sm e 45 12 59 s u Olke ErmenistanRegion Dereleyez mahaliRayon Kesiskend rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 1 600 mSaat qursagi UTC 4EhalisiEhalisi 0 nef 2011 Resmi dili ermeniceXeriteni goster gizle Amagu Mundericat 1 Haqqinda 2 Ehalisi 3 Menbe 4 IstinadlarHaqqinda RedakteAmagu kendi Irevan quberniyasinin Serur Dereleyez qezasinde indiki Kesiskend Yegeqnadzor rayonunun merkezinden 10 12 km serqde Arpacayin sol qolu olan Amagu cayinin yaxinliginda yerlesirdi Kendin adi ilk defe X esre aid menbelerde cekilir Monqollar terefinden xarabaliga cevrildikden sonra kend XIV XV esrlerde yeniden berpa edilmisdir Kendin yaxinliginda iki mebed vardir ki onlardan biri 1221 ci ilde tikilmisdir Irevan eyaletinin icmal defteri nde Qafqazin 5 verstlik xeritesinde qeyd edilmisdir Amagu ya Aguan aguam Agvan toponiminin bir variantidir ya da hemin erazideki Agu kendinden 2 ferqlendirmek ucun Aqu toponiminin onune am sozu artirilmaqla emele gelmisdir Toponimin ikinci terefi aqu sozu ile baglidir Aqu agu qedim turk dilinde sexavetli eliaciq menasini ifade edir Tatar alimi Q F Settarov aqu sozunun qedim turk dilinde umumi isim kimi islenerek sexavetli alicenab comerd menasini ifade etdiyini qeyd edir Yuxarida deyilenlerden ehtimal etmek olar ki Amagu toponimi sexavetli eliaciq comerdler olkesi yurdu menasini ifade edir Ehalisi RedakteEhalisi yalniz azerbaycanlilardan ibaret olan bu kendde 1831 ci ilde 31 nefer 1873 cu ilde 198 nefer 1886 ci ilde 240 nefer 1897 ci ilde 354 nefer 1904 cu ilde 350 nefer 1914 cu ilde 385 nefer 1916 ci ilde 510 nefer 1919 cu ilde 135 nefer yasamisdir 1918 ci ilde kend sakinleri ermeni tecavuzune meruz qalaraq 1918 1919 cu illerde deportasiya olunmusdur Yalniz indiki Ermenistanda sovet hokumeti qurulandan sonra kend sakinlerinden sag qalanlar ata baba yurdlarina done bilmisdir Burada 1922 ci ilde 97 nefer 1926 ci ilde 104 nefer 1931 ci ilde 131 nefer 1959 cu ilde 385 nefer 1970 ci ilde 526 nefer 1979 cu ilde 491 nefer azerbaycanli yasamisdir 1988 ci ilin noyabr ayinda kend sakinleri Ermenistan dovleti terefinden tarixi etnik torpaqlarindan deportasiya olunmusdur Indi ermeniler yasayir Dereleyezin 2 kilometrliyinde yerlesen Amagu kendindeki Anabad mebedinin divarinda Oguz xanin ogullari ile bir yerde barelyefi var Resideddin Fezlullahin 1247 1318 tarixci hekim dovlet xadimi red Oguzname sini cap edende bu sekle orada da rast gelmisik Demek monastirin divarinda bele bir sekil var hem de onlar qiyiq gozlu tesvir edilib 3 Menbe RedakteIbrahim Bayramov Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Baki 2002 Irevan eyaletinin icmal defteri arasdirma tercume qeyd ve elavelerin muellifleri Z Bunyatov ve H Memmedov Qaramanli Baki Elm 1996 184 seh Quqasyan V L Azerbaycan dilinin tesekkul tarixine dair qeydler Azerbaycan filologiyasi meseleleri Baki Elm 1983 seh 35 62 Radlov V V Opyt slovarya tyurkskih narechij t l ch 1 2 SPb 1893 1914 str t ll ch 1 2 SPb 1899 1814 str t lll ch 1 2 SPb 1905 2204 str t lV ch 1 2 SPb 1911 2230 strIstinadlar Redakte PDF versiyasi Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Muellifi I M Bayramov Redaktorlari B E Budaqov H I Mirzeyev S A Memmedov Baki Elm nesriyyati 696 seh ISBN 5 8066 1452 2 Irevan eyaletinin icmal defteri arasdirma tercume qeyd ve elavelerin muellifleri Z Bunyatov ve H Memmedov Qaramanli Baki Elm 1996 s 57 1 Menbe https az wikipedia org w index php title Amagu amp oldid 5655810, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.