Talış soğanı (lat. Allium talyschense) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin amarilliskimilər fəsiləsinin soğan cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Təhlükəli həddə yaxın olanlar" kateqoriyasına aiddir (VU D2). Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür.
Talış soğanı | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Talış soğanı | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir. Soğanaq yumurtavari və ya 1,5 sm yoğunluğunda, boz qınlıdır. Yarpaqlar novşəkilli, 2-3 mm enində, xətvaridir. Çətir şarvari, çoxçiçəklidir. Çiçəkyanlığı 5 mm uzunluğundadır, enli-zəngvari, ağ-çəhrayımtıl, tünd-qırmızı damarlıdır. Erkəkcik sapı çiçəkyanlığından qısadır, əsası qısa kirpicklidir, xaricdən neştərşəkilli, daxildən 3 bölümlü, sütuncuq çiçəkyanlığından kənara çıxmır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə və meyvələmə dövrü aprel-may aylarına təsadüf edir. Soğanaqla və toxumla çoxalır. Kseromezofitdir. Dekorativ bitkidir.
Yayılması
Diabar, Lənkəranın dağlıq hissəsində yayılmışdır. Orta və subalp qurşaqlarında quru qayalı yerlərdə rast gəlinir.
Sayı və tendensiyası
Hazırda populyasiyanın Hirkan Milli Parkında qorunmasına və sabitliyinə baxmayaraq antropogen təsirlər azalma tendensiyasını yarada bilər.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Dekorativ əhəmiyyətinə görə əhali tərəfindən toplanılması, otarılma və tapdalanma.
Mühafizə tədbirləri
Mühafizəsi üçün xüsusi tədbirlər görülmür, antropogen təsiri azaltmaq məqsədilə yasaqlıqlar təşkil olunmalıdır.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Talis sogani lat Allium talyschense bitkiler aleminin qulancarcicekliler destesinin amarilliskimiler fesilesinin sogan cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Tehlukeli hedde yaxin olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Azerbaycanin nadir Qafqazin endemik novudur Talis soganiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile AmarilliskimilerYarimfesile AllioideaeTriba Cins SoganNov Talis soganiBeynelxalq elmi adiAllium talyschense Grossh 1928Seklin VikiAnbarda axtarisiEOL 1085026Qisa morfoloji tesviriCoxillik ot bitkisidir Soganaq yumurtavari ve ya 1 5 sm yogunlugunda boz qinlidir Yarpaqlar novsekilli 2 3 mm eninde xetvaridir Cetir sarvari coxciceklidir Cicekyanligi 5 mm uzunlugundadir enli zengvari ag cehrayimtil tund qirmizi damarlidir Erkekcik sapi cicekyanligindan qisadir esasi qisa kirpicklidir xaricden nestersekilli daxilden 3 bolumlu sutuncuq cicekyanligindan kenara cixmir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCicekleme ve meyveleme dovru aprel may aylarina tesaduf edir Soganaqla ve toxumla coxalir Kseromezofitdir Dekorativ bitkidir YayilmasiDiabar Lenkeranin dagliq hissesinde yayilmisdir Orta ve subalp qursaqlarinda quru qayali yerlerde rast gelinir Sayi ve tendensiyasiHazirda populyasiyanin Hirkan Milli Parkinda qorunmasina ve sabitliyine baxmayaraq antropogen tesirler azalma tendensiyasini yarada biler Mehdudlasdirici amillerDekorativ ehemiyyetine gore ehali terefinden toplanilmasi otarilma ve tapdalanma Muhafize tedbirleriMuhafizesi ucun xususi tedbirler gorulmur antropogen tesiri azaltmaq meqsedile yasaqliqlar teskil olunmalidir IstinadlarHemcinin bax