Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Abraham Hiatsint Anketil-Düperron (7 dekabr 1731[…], Paris – 17 yanvar 1805[…], Paris) — fransız alimi, şərqşünas, Avropa alimləri arasında Avestanın ilk tərcüməçisi.
| Abraham Hiatsint Anketil-Düperron | |
|---|---|
| fr. Abraham Hyacinthe Anquetil-Duperron | |
 | |
| Doğum tarixi | 7 dekabr 1731[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 17 yanvar 1805[…](73 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | şərqşünaslıq, Zərdüştçülük, hindşünaslıq |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Anketil-Düperron Parisdə, Okserdə və Amersfortda ilahiyyat təhsili almışdı. O, Parisdə bir neçə Şərq dilini öyrənmişdi.
Elmi fəaliyyəti
Anketil-Düperron 1755-ci ildə sanskrit və zənd dillərini öyrənmək məqsədilə hökumət tərəfindən Hindistana göndərilmişdi. Bu ölkəni 10 ay gəzdikdən sonra şəhərində məskunlaşaraq 1760-cı ilə qədər bu şəhərdə yaşamışdır. 1755–61-ci illərdə Anketil-Düperron ölü dildə yazılmış Avestanın pars kahinləri tərəfindən (icmanın etirazına baxmayaraq) yeni pars ləhcəsində oxunmasına nail olmuşdu. O, hətta Avestanın əlyazmalarını əldə edə bilmişdi. 1762-ci ildə Parisə qayıdan Anketil-Düperron Kral kitabxanasına Şərq dilləri üzrə tərcüməçi vəzifəsinə təyin olunmuşdu. 1771-ci ildə Avestanı şərhlərlə fransız dilində nəşr etmişdi. Anketil-Düperronun tərcüməsi o dövrün bir çox alimləri tərəfindən qəbul olunmamış, bu mətnlərin orijinal olduğuna şübhə ilə yanaşanlar və Avesta mətnlərinin saxtalaşdırıldığını düşünənlər də olmuşdur. Yalnız Anketil-Düperronun ölümündən bir qədər sonra onun işi layiqincə qiymətləndirildi. O, digər Şərq dini mətnlərini də (məs., Upanişadanı) fransız dilinə tərcümə etmişdir. Müqəddəs külliyat olan Avesta Azərbaycanın qədim tayfalarından qalmış ən qiymətli yadigardır. Avestadan istifadə etməklə Atropatena tarixinin bir sıra məsələlərini araşdırmaq olar. Öz quruluşuna görə Avesta çoxtəbəqəli və müxtəlif mənbələrdən ibarətdir; burada təkrarlanan və eyni halda ziddiyyətli fikirlərdən də bəhs edilir. Avestanın istər dil xüsusiyyətləri, istər onun yazı üslubu, ayrı-ayrı fraqmentləri, rəngarəngliyi, onun Azərbaycan ərazisində toplanması xalqımızın qədim abidəsi sayılmasına imkan verir. Avesta Azərbaycanda qələmə alınmışdır, ona görə də Azərbaycanın qədim tarixinin araşdırılmasında bu külliyatın özünəməxsus yeri və mövqeyi vardır.
Biblioqrafiya
- Zend-Avesta, Р., 1771.
- Oupnek’hat, v. 1–2, P., 1801–1802.
- Legislation orientale, Amst., 1778.
- Recherches historiques et géographiques sur l’Inde…, v. 1–2, В., 1786–87.
- Dignité du commerce, et de l'état de commerçant, P., 1789.
- L’Inde en rapport avec l’Europe, v. 1–2, Hamb. — Brunswick, 1798.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Anquetil-Duperron, Abraham-Hyacinthe // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Анкетиль-Дюперрон, Абрам Ясент (rus.). // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский СПб: Брокгауз — Ефрон, 1890. Т. Iа. С. 789.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- A.-H. Anquetil-Duperron // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 506. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abraham Hiatsint Anketil Duperron 7 dekabr 1731 Paris 17 yanvar 1805 Paris fransiz alimi serqsunas Avropa alimleri arasinda Avestanin ilk tercumecisi Abraham Hiatsint Anketil Duperronfr Abraham Hyacinthe Anquetil DuperronDogum tarixi 7 dekabr 1731 1731 12 07 Dogum yeri Paris Fransa kralligiVefat tarixi 17 yanvar 1805 1805 01 17 73 yasinda Vefat yeri Paris ParisElm saheleri serqsunasliq Zerdustculuk hindsunasliq Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAnketil Duperron Parisde Okserde ve Amersfortda ilahiyyat tehsili almisdi O Parisde bir nece Serq dilini oyrenmisdi Elmi fealiyyetiAnketil Duperron 1755 ci ilde sanskrit ve zend dillerini oyrenmek meqsedile hokumet terefinden Hindistana gonderilmisdi Bu olkeni 10 ay gezdikden sonra seherinde meskunlasaraq 1760 ci ile qeder bu seherde yasamisdir 1755 61 ci illerde Anketil Duperron olu dilde yazilmis Avestanin pars kahinleri terefinden icmanin etirazina baxmayaraq yeni pars lehcesinde oxunmasina nail olmusdu O hetta Avestanin elyazmalarini elde ede bilmisdi 1762 ci ilde Parise qayidan Anketil Duperron Kral kitabxanasina Serq dilleri uzre tercumeci vezifesine teyin olunmusdu 1771 ci ilde Avestani serhlerle fransiz dilinde nesr etmisdi Anketil Duperronun tercumesi o dovrun bir cox alimleri terefinden qebul olunmamis bu metnlerin orijinal olduguna subhe ile yanasanlar ve Avesta metnlerinin saxtalasdirildigini dusunenler de olmusdur Yalniz Anketil Duperronun olumunden bir qeder sonra onun isi layiqince qiymetlendirildi O diger Serq dini metnlerini de mes Upanisadani fransiz diline tercume etmisdir Muqeddes kulliyat olan Avesta Azerbaycanin qedim tayfalarindan qalmis en qiymetli yadigardir Avestadan istifade etmekle Atropatena tarixinin bir sira meselelerini arasdirmaq olar Oz qurulusuna gore Avesta coxtebeqeli ve muxtelif menbelerden ibaretdir burada tekrarlanan ve eyni halda ziddiyyetli fikirlerden de behs edilir Avestanin ister dil xususiyyetleri ister onun yazi uslubu ayri ayri fraqmentleri rengarengliyi onun Azerbaycan erazisinde toplanmasi xalqimizin qedim abidesi sayilmasina imkan verir Avesta Azerbaycanda qeleme alinmisdir ona gore de Azerbaycanin qedim tarixinin arasdirilmasinda bu kulliyatin ozunemexsus yeri ve movqeyi vardir BiblioqrafiyaZend Avesta R 1771 Oupnek hat v 1 2 P 1801 1802 Legislation orientale Amst 1778 Recherches historiques et geographiques sur l Inde v 1 2 V 1786 87 Dignite du commerce et de l etat de commercant P 1789 L Inde en rapport avec l Europe v 1 2 Hamb Brunswick 1798 Hemcinin baxAvestaIstinadlarAnquetil Duperron Abraham Hyacinthe Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Anketil Dyuperron Abram Yasent rus Enciklopedicheskij slovar pod red I E Andreevskij SPb Brokgauz Efron 1890 T Ia S 789 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 A H Anquetil Duperron Encyclopaedia Britannica ing Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 506 ISBN 978 9952 441 02 4