Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
İcma (Ərəbcə: إجماع) — bir İslam hüququ termini.
Ümumi məlumat
İcma – lüğətdə bir işə əzm etmək və bir mövzuda həmfikir olmaq mənasına gəlir. İslam hüquq terminalogiyasında isə Məhəmmədin ümmətindən olan müctəhidlərin Peyğəmbərin vəfatından sonrakı hər hansı bir dövrdə şəri-əməli bir hökm haqqında həmrəy olmalarıdır. Bu tərifə görə icmada aşağıdakı şərtlər olmalıdır: Müctəhid olmayanların ittifaqı dini bir dəlil sayılmaz. Müctəhid dəlillərdən dini-əməli hökmlər çıxarma mövzusunda bilik və qabiliyyətə malik olan kəsdir. Müctəhidlərin yekdilliyi, dini-əməli bir məsələnin hökmü üzərində ilk fikir birliyi meydana gələn zaman əsas alınır. Odur ki, daha sonra fikir dəyişdirməklə icma pozulmaz. Dinə aid olmayan mövzularda fikir birliyi icma sayılmaz.
İcmanın bir dəlil olması Kitab və Sünnə dəlillərinə əsaslanır. Belə ki, Qurani-Kərimdə belə buyurulur: “Hər kəs özünə doğru yol aşkar olandan sonra Peyğəmbərdən üz döndərib möminlərdən qeyrisinin yoluna uyarsa, onun istədiyi (özünün yönəldiyi) yola yönəldər və Cəhənnəmə varid edərik. Ora necə də pis yerdir.” İcmanın dəlil olduğunu göstərən hədisi-şəriflər də vardır: “Müsəlmanların yaxşı hesab etdikləri şey Allah qatında da yaxşıdır.” “Ümmətim zəlalət üzərində birləşməz.” hədisləri bunlardandır.
İcma sərih, sükuti və məsələnin müəyyən qismi üzərində eyni fikirləri səsləndirmək olmaqla üç qismə bölünür. Sərih icma; bir əsrdəki hər bir müctəhidin icma mövzusu olan məsələyə dair fikrini açıq-aşkar ifadə etdiyi icmadır. Sükuti icma; hər hansı bir əsrdə, ictihad etmə iqtidarına sahib olan kəs, müəyyən bir fikir ortaya qoyar, bu fikir digər müctəhid ya da müctəhidlərə çatar onlar da qəbul və ya rədd olmaqla hər hansı rəy bildirməsələr, o məsələdə “susma yolu ilə (sükuti) icma” meydana gəlmiş hesab olunur. Məsələnin bir hissəsində icmaya gəlincə, məsələn; ölənin qardaşları ilə birlikdə varis olan babanın (ata tərəfdən baba), qardaşları mirasdan məhrum edəcəyini iddia edən səhabələr olduğu kimi, babanın üçdə birdən az olmaqla varis olacağını iddia edən səhabələr də vardır. Odur ki, hər iki halda da miqdarı dəyişməklə birlikdə babanın varis olacağı mövzusunda həmfikirdirlər.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Icma Erebce إجماع bir Islam huququ termini Umumi melumatIcma lugetde bir ise ezm etmek ve bir movzuda hemfikir olmaq menasina gelir Islam huquq terminalogiyasinda ise Mehemmedin ummetinden olan muctehidlerin Peygemberin vefatindan sonraki her hansi bir dovrde seri emeli bir hokm haqqinda hemrey olmalaridir Bu terife gore icmada asagidaki sertler olmalidir Muctehid olmayanlarin ittifaqi dini bir delil sayilmaz Muctehid delillerden dini emeli hokmler cixarma movzusunda bilik ve qabiliyyete malik olan kesdir Muctehidlerin yekdilliyi dini emeli bir meselenin hokmu uzerinde ilk fikir birliyi meydana gelen zaman esas alinir Odur ki daha sonra fikir deyisdirmekle icma pozulmaz Dine aid olmayan movzularda fikir birliyi icma sayilmaz Icmanin bir delil olmasi Kitab ve Sunne delillerine esaslanir Bele ki Qurani Kerimde bele buyurulur Her kes ozune dogru yol askar olandan sonra Peygemberden uz donderib mominlerden qeyrisinin yoluna uyarsa onun istediyi ozunun yoneldiyi yola yonelder ve Cehenneme varid ederik Ora nece de pis yerdir Icmanin delil oldugunu gosteren hedisi serifler de vardir Muselmanlarin yaxsi hesab etdikleri sey Allah qatinda da yaxsidir Ummetim zelalet uzerinde birlesmez hedisleri bunlardandir Icma serih sukuti ve meselenin mueyyen qismi uzerinde eyni fikirleri seslendirmek olmaqla uc qisme bolunur Serih icma bir esrdeki her bir muctehidin icma movzusu olan meseleye dair fikrini aciq askar ifade etdiyi icmadir Sukuti icma her hansi bir esrde ictihad etme iqtidarina sahib olan kes mueyyen bir fikir ortaya qoyar bu fikir diger muctehid ya da muctehidlere catar onlar da qebul ve ya redd olmaqla her hansi rey bildirmeseler o meselede susma yolu ile sukuti icma meydana gelmis hesab olunur Meselenin bir hissesinde icmaya gelince meselen olenin qardaslari ile birlikde varis olan babanin ata terefden baba qardaslari mirasdan mehrum edeceyini iddia eden sehabeler oldugu kimi babanin ucde birden az olmaqla varis olacagini iddia eden sehabeler de vardir Odur ki her iki halda da miqdari deyismekle birlikde babanin varis olacagi movzusunda hemfikirdirler IstinadlarHemcinin baxXarici kecidler