fbpx
Wikipedia

Abazin rayonu

Abazin rayonu (abq. Абаза район, kab.-çərk. Абазэ район / Абазэ куей, qaraç.-balk. Абаза район, noq. Абаза район) — Rusiya Federasiyası, Qaraçay-Çerkesiya Respublikasının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi İnjiç-Çuqun auludur.

Abazin rayonu
abq. Абаза район
kab.-çərk. Абазэ район / Абазэ куей
qaraç.-balk. Абаза район
noq. Абаза район
Bayraq[d] Gerb

44°03′30″ şm. e. 41°47′10″ ş. u.


Ölkə
İnzibati mərkəz İnjiç-Çuqun
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 2006
Sahəsi
  • 300 km²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 17.730 nəf. (2020)
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu 87873
Rəsmi sayt
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

Abazin rayonu Qaraçay-Çərkəz Respublikasının mərkəzi hissəsində yerləşir. Rayonun sahəsi 300,19 km²-dir.

Qərbdə Xabez rayonu, şimalda Adıge-Xabl rayonu, şərqdə Çerkessk şəhər rayonu və Ust-Cequtin rayonu ilə həmsərhəddir. Rayon şərqdə Kuban çayı, qərbdə onun sol qolu olan Kiçik Zelençuk çayı ilə sərhədlənir. Rayonun digər əhəmiyyətli çayları: Elburqan, Bolşoy Elbruqan, Hatapatikor, Kara-Paqo və Çibiş.

Tarixi

Çərkəz milli dairəsi mövcudluğu dövründə (1926-1928), abazinlərin cəmləşdiyi Abazin-Noqay və Elburqan rayonlarını əhatə etdirdi. Sonradan Abazinlərin sonradan öz «milli» rayonları olmamışdır. 1980-ci illərin sonu və 1990-cı illərin əvvəllərindən Abazin icması Abazin rayonunun təşkili barədə fikirlər səsləndirirdilər. Sovet İttifaqından sonrakı dövrdə V.İ.Xubiyev (1992-1999) və V.M.Semenov Qaraçay-Çerkesiyanın başında olanda bu fikirlər respublika rəhbərliyi səviyyəsində dəstəklənmişdir. Lakin icrata alınmamışdır.

25 dekabr 2005-ci ildə Prikubanski, Ust-Cequtinski və Xabez rayonlarının abazinlərin cəm halında yaşadığı 5 aulundan Abazin rayonunun təşkili ilə bağlı referendum keçirildi. 29 dekabr 2005-ci ildə referendumun nəticələri Qaraçay-Çərkəz Respublikası Xalq Məclisinin qərarı ilə təsdiq edildi. Rusiya Federasiyası Hökuməti 1 iyun 2006-cı il tarixində yeni rayonun adını təsdiqlədi. Rayonun rəsmi saytına görə, rayonun rəsmi tarixi 25 dekabr 2005-ci ildir.

Yeni rayona beş yaşayış məntəqəsi daxildir - Kubina aulu (Ust-Cegutinski rayonu), Psıj və Kara-Paqo aulları (Prikubanski rayonu), Elburqan və İnjiç-Çukun aulları (Xabez rayonu). 27 noyabr 2006-cı ildə Qaraçay-Çərkəz Respublikası Parlamentinin qərarı ilə «Yujnı» istixana kompleksi Abazin rayonuna verilir. 1 iyun 2006-cı ildən etibarən rayonun müvəqqəti rəhbərliyi fəaliyyətə başlayaır. Abazin rayonunun yeni hakimiyyəti və idarələri 1 yanvar 2009-cu ilədək tam şəkildə formalaşdırılır.

Əhali

Milli tərkib

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir:

Xalq Say,
nəf.
Ümumi əhaliyə
olan nisbəti, %
abazinlər 14 808 86,75 %
çərkəzlər 853 5,00 %
ruslar 690 4,0 %
qaraçaylılar 327 1,92 %
noqaylar 59 0,35 %
tatarlar 50 0,29 %
abxazlar 41 0,24 %
digərləri 169 0,99 %
milliyyətini bildirməyənlər 72 0,42 %
ümumi 17 069 100,0 %
Cins tərkibi

2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasına olan məlumat:

Yaş Kişilər,
nəf.
Qadınlar,
yaş.
Ümumi
say.
ümumi əhaliyə
olan nisbət, %
0 — 14 yaş 1 629 1 524 3 153 18,47 %
15 — 59 yaş 5 627 5 937 11 564 67,75 %
60 yaşdan yuxarı 908 1 444 2 352 13,78 %
ümumi 8 164 8 905 17 069 100,0 %

Kişilər — 8 164 nəf. (47,8 %). Qadınlar — 8 905 nəf. (52,2 %).

Əhalinin orta yaşı — 35,7 yaş. Kişilərin orta yaşı — 34,3 yaş. Qadınların orta yaşı — 37,0 yaş.

İstinadlar

  1. Абазинско-русский словарь. Около 14 000 слов / Под ред. Тугова В. Б. М.: «Советская Энциклопедия», 1967. 536 с. С. 24, 315.
  2. Апажев М. Л., Коков Дж. Н. Кабардино-черкесско-русский словарь. Около 27 000 слов / Под ред. доктора филологических наук Бижоева Б. Ч. Нальчик: «Эльбрус», 2008. С. 16, 191, 391.
  3. Суюнчев Х. И., Урусбиев И. Х. Русско-карачаево-балкарский словарь. Около 35 000 слов. М.: «Советская Энциклопедия», 1965. С. 21, 528.
  4. Калмыкова С. А. и др. Ногайско-русский словарь. Около 15 000 слов / Под ред. Баскакова Н. А. М.: Государственное издательство иностранных и национальных словарей, 1963. 562 с. С. 19, 275.
  5. Кавказский узел. В Карачаево-Черкесии образован новый Абазинский район
  6. Regions.ru. В Карачаево-Черкесии образован новый район
  7. "Абазинский муниципальный район. Общие данные". 2016-09-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-07-06. (#parameter_ignored_suggest)
  8. "Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года". 2013-08-19 tarixində arxivləşdirilib.
  9. "Том 1. Таблица 2.2 Население КБР по возрастным группам и полу". 2018-10-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-09. (#parameter_ignored_suggest)

Mənbə

  • Официальный сайт Карачаево-Черкесской Республики

abazin, rayonu, Абаза, район, çərk, Абазэ, район, Абазэ, куей, qaraç, balk, Абаза, район, Абаза, район, rusiya, federasiyası, qaraçay, çerkesiya, respublikasının, tərkibində, inzibati, ərazi, vahidi, inzibati, mərkəzi, injiç, çuqun, auludur, Абаза, район, çərk. Abazin rayonu abq Abaza rajon kab cerk Abaze rajon Abaze kuej qarac balk Abaza rajon noq Abaza rajon Rusiya Federasiyasi Qaracay Cerkesiya Respublikasinin terkibinde inzibati erazi vahidi Inzibati merkezi Injic Cuqun auludur Abazin rayonuabq Abaza rajon 1 kab cerk Abaze rajon Abaze kuej 2 qarac balk Abaza rajon 3 noq Abaza rajon 4 Bayraq d Gerb44 03 30 sm e 41 47 10 s u Olke RusiyaInzibati merkez Injic CuqunTarixi ve cografiyasiYaradilib 2006Sahesi 300 km Saat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 17 730 nef 2020 5 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 87873Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Cografiyasi 2 Tarixi 3 Ehali 4 Istinadlar 5 MenbeCografiyasi RedakteAbazin rayonu Qaracay Cerkez Respublikasinin merkezi hissesinde yerlesir Rayonun sahesi 300 19 km dir Qerbde Xabez rayonu simalda Adige Xabl rayonu serqde Cerkessk seher rayonu ve Ust Cequtin rayonu ile hemserheddir Rayon serqde Kuban cayi qerbde onun sol qolu olan Kicik Zelencuk cayi ile serhedlenir Rayonun diger ehemiyyetli caylari Elburqan Bolsoy Elbruqan Hatapatikor Kara Paqo ve Cibis Tarixi RedakteCerkez milli dairesi movcudlugu dovrunde 1926 1928 abazinlerin cemlesdiyi Abazin Noqay ve Elburqan rayonlarini ehate etdirdi Sonradan Abazinlerin sonradan oz milli rayonlari olmamisdir 1980 ci illerin sonu ve 1990 ci illerin evvellerinden Abazin icmasi Abazin rayonunun teskili barede fikirler seslendirirdiler Sovet Ittifaqindan sonraki dovrde V I Xubiyev 1992 1999 ve V M Semenov Qaracay Cerkesiyanin basinda olanda bu fikirler respublika rehberliyi seviyyesinde desteklenmisdir Lakin icrata alinmamisdir 25 dekabr 2005 ci ilde Prikubanski Ust Cequtinski ve Xabez rayonlarinin abazinlerin cem halinda yasadigi 5 aulundan Abazin rayonunun teskili ile bagli referendum kecirildi 29 dekabr 2005 ci ilde referendumun neticeleri Qaracay Cerkez Respublikasi Xalq Meclisinin qerari ile tesdiq edildi 6 7 Rusiya Federasiyasi Hokumeti 1 iyun 2006 ci il tarixinde yeni rayonun adini tesdiqledi Rayonun resmi saytina gore rayonun resmi tarixi 25 dekabr 2005 ci ildir 8 Yeni rayona bes yasayis menteqesi daxildir Kubina aulu Ust Cegutinski rayonu Psij ve Kara Paqo aullari Prikubanski rayonu Elburqan ve Injic Cukun aullari Xabez rayonu 27 noyabr 2006 ci ilde Qaracay Cerkez Respublikasi Parlamentinin qerari ile Yujni istixana kompleksi Abazin rayonuna verilir 1 iyun 2006 ci ilden etibaren rayonun muveqqeti rehberliyi fealiyyete baslayair Abazin rayonunun yeni hakimiyyeti ve idareleri 1 yanvar 2009 cu iledek tam sekilde formalasdirilir Ehali RedakteMilli terkib2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasinin melumatlarina gore rayonun milli terkibi haqqinda asagidaki melumatlar verilmisdir 9 Xalq Say nef Umumi ehaliye olan nisbeti abazinler 14 808 86 75 cerkezler 853 5 00 ruslar 690 4 0 qaracaylilar 327 1 92 noqaylar 59 0 35 tatarlar 50 0 29 abxazlar 41 0 24 digerleri 169 0 99 milliyyetini bildirmeyenler 72 0 42 umumi 17 069 100 0 Cins terkibi2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasina olan melumat 10 Yas Kisiler nef Qadinlar yas Umumisay umumi ehaliyeolan nisbet 0 14 yas 1 629 1 524 3 153 18 47 15 59 yas 5 627 5 937 11 564 67 75 60 yasdan yuxari 908 1 444 2 352 13 78 umumi 8 164 8 905 17 069 100 0 Kisiler 8 164 nef 47 8 Qadinlar 8 905 nef 52 2 Ehalinin orta yasi 35 7 yas Kisilerin orta yasi 34 3 yas Qadinlarin orta yasi 37 0 yas Istinadlar Redakte Abazinsko russkij slovar Okolo 14 000 slov Pod red Tugova V B M Sovetskaya Enciklopediya 1967 536 s S 24 315 Apazhev M L Kokov Dzh N Kabardino cherkessko russkij slovar Okolo 27 000 slov Pod red doktora filologicheskih nauk Bizhoeva B Ch Nalchik Elbrus 2008 S 16 191 391 Suyunchev H I Urusbiev I H Russko karachaevo balkarskij slovar Okolo 35 000 slov M Sovetskaya Enciklopediya 1965 S 21 528 Kalmykova S A i dr Nogajsko russkij slovar Okolo 15 000 slov Pod red Baskakova N A M Gosudarstvennoe izdatelstvo inostrannyh i nacionalnyh slovarej 1963 562 s S 19 275 https web archive org web 20200822004543 https rosstat gov ru storage mediabank CcG8qBhP mun obr2020 rar Kavkazskij uzel V Karachaevo Cherkesii obrazovan novyj Abazinskij rajon Regions ru V Karachaevo Cherkesii obrazovan novyj rajon Abazinskij municipalnyj rajon Obshie dannye 2016 09 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 07 06 parameter ignored suggest Tom4 Tablica 4 Nacionalnyj sostav RSOA po municipalnym obrazovaniyam po perepisi 2010 goda 2013 08 19 tarixinde arxivlesdirilib Tom 1 Tablica 2 2 Naselenie KBR po vozrastnym gruppam i polu 2018 10 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 05 09 parameter ignored suggest Menbe RedakteOficialnyj sajt Karachaevo Cherkesskoj RespublikiMenbe https az wikipedia org w index php title Abazin rayonu amp oldid 5808148, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.