ABŞ iqtisadiyyatı

ABŞ iqtisadiyyatı yüksək inkişaf etmiş və qarışıqdır. O, nominal ÜDM və xalis sərvətə görə dünyada ən böyük və alıcılıq qabiliyyəti paritetinə (AQP) görə ikinci ən böyük iqtisadiyyatdır. Həmçinin 2019-cu ildə dünyada adambaşına düşən ÜDM üzrə yeddinci və Adambaşına düşən ÜDM (AQP)-yə görə ölkələrin siyahısıadambaşına düşən AQP üzrə onuncu olmuşdur. ABŞ dünyanın texnoloji baxımdan ən güclü iqtisadiyyatına malikdir və şirkətləri texnoloji inkişafda öndədirlər; xüsusilə kompüterdə, əczaçılıqda və tibbdə, aerokosmik sənayedə və hərbi texnikada. ABŞ dolları beynəlxalq əməliyyatlarda ən çox istifadə olunan valyutadır və iqtisadiyyatı, ordusu, petrodollar sistemi və onunla bağlı avrodollar və ABŞ-ın iri xəzinə bazarı ilə dəstəklənən dünyanın ən önəmli ehtiyat valyutasıdır. Bir neçə ölkə bundan rəsmi valyuta kimi istifadə edir, bir çox ölkələrdə isə bu de-fakto valyutadır. ABŞ-ın ən böyük ticarət tərəfdaşları Çin, Kanada, Meksika, Yaponiya, Almaniya, Cənubi Koreya, Birləşmiş Krallıq, Fransa, Hindistan və Tayvandır. ABŞ dünyanın ən böyük idxalçısı və ikinci ən böyük ixracatçısıdır. NAFTA, Avstraliya, Cənubi Koreya, İsrail və bir sıra digərləri daxil olmaqla bir neçə ölkə ilə qüvvədə olan və ya müzakirələri davam edən azad ticarət sazişlərinə malikdir.

ABŞ iqtisadiyyatı
Nyu-York şəhəri, ABŞ-ın iqtisadi mərkəzi
Valyuta	ABŞ dolları (USD) ▲ Dollar indeksi
Büdcə ili	1 oktyabr 2019 – 30 sentyabr 2020
Ticarət təşkilatları	ÜTT, İƏİT və digərləri
Ölkə qrupu	İnkişaf etmiş/Qabaqcıl Yüksək gəlirli iqtisadiyyat
Statistika
ÜDM	▲ $21.428 trilyon (2019)
ÜDM sıralaması	1-ci (nominal; 2019) 2-ci (AQP; 2020)
ÜDM artımı	2,9% (2018) 2,3% (2019) ▼-4.8% (Q1 2020) −5,9% (2020 təx) 4.7% (2021 təx)
Adambaşına düşən ÜDM	▲ $65,112 (2019 təx.)
Adambaşına düşən ÜDM sıralaması	7-ci (nominal; 2019) 10-cu (AQP; 2019)
Sektorlarına görə ÜDM	Kənd təsərrüfatı: 0,9% Sənaye: 18,9% Xidmətlər: 80,2% (2017 təx.)
Komponentlərinə görə ÜDM	Məişət istehlakı: 68,4% Hökumət istehlakı: 17,3% Əsas kapitala investisiya: 17,2% Ehtiyatlara investisiya: 0,1% Mal və xidmətlərin ixracı: 12,1% Mal və xidmətlərin idxalı: −15% (2017 təx.)
İnflyasiya (İQİ)	0.6% (2020 təx.) 1.7% (Avq. 2019)
Yoxsulluq həddindən aşağı olan əhali	11,8% (2018)
Cini indeksi	39,0 orta (2017)
İnsan İnkişafı İndeksi	▲ 0,920 çox yüksək (2018) (15-ci) 0,797 yüksək Bİİİ (2018)
İşçi qüvvəsi	▼ 162.913 milyon (Mart 2020) ▼ 60,0% məşğulluq nisbəti (Mart 2020)
Məşğulluğa görə işçi qüvvəsi	Kənd təsərrüfatı: 1.0% Sənaye: 19% Xidmətlər: 80% (Mİ 2018)
İşsizlik səviyyəsi	4,4% (Mart 2020) 10,3% gənclərin işsizliyi (Mart 2020) 7,140 milyon işsiz (Mart 2020)
Orta aylıq gəlir	$63,093 (2018)
Orta aylıq mənfəət	▲ $936 həftəlik (Q4, 2019)
Biznesin qurulma asanlığı indeksi	▲ 6-cı (çox asan, 2020)
Xarici ticarət
İxrac	▲ $1,66 trilyon (2018)
İxrac məhsulları	Kənd təsərrüfatı məhsulları 10,7% Yanacaq və mədən məhsulları 9,4% İstehsalat 74.8% Digərləri 5.1%
İxrac tərəfdaşları	18,7% 18,3% 15,9% 8% 4,4% Digərləri 34,8%
İdxal	▲ $2,54 trilyon (2018)
İdxal məhsulları	Kənd təsərrüfatı məhsulları 10,5% Yanacaq və mədən məhsulları 10,7% İstehsalat 78.4% Digərləri 4,2%
İdxal tərəfdaşları	21,4% 18,9% 13,2% 12,6% 6% Digərləri 27,9%
BXİ indeksi	▲ $4,08 trilyard (31 dekabr 2017 təx.) ▲ Xaricdə: $5,711 trilyard (31 dekabr 2017 təx.)
Cari hesab	▼ −$449.1 milyard (2017 təx.)
Xarici borc	$20 trilyard (Mart 2019) qeyd: ABŞ-ın xarici borcunun təqribən 4/5-i ABŞ dolları ilə hesablanır
Dövlət maliyyəsi
İctimai borc	ÜDM-in 116%-i (2020)
Gəlirlər	$3,3 trilyard (2018)
Xərclər	$4.1 trilyard (2018)
İqtisadi yardım	donor: RİY, $35.26 milyard (2017)
Kredit sıralaması	Standard & Poor's: AA+ (Domestic) AA+ (Foreign) AA+ (T&C Assessment) Outlook: Stable Moody's: Aaa Outlook: Stable Fitch: AAA Outlook: Stable
Xarici ehtiyatlar	$128.3 milyard (İyun 2019)
Əsas mənbə: CIA World Fact Book Əksi qeyd olunmayıbsa, bütün məlumatlar ABŞ dolları ilədir.

Ölkənin iqtisadiyyatı bol təbii ehtiyatlar, inkişaf etmiş infrastruktur və yüksək məhsuldarlıqla qidalanmaqdadır. 2016-cı ildə 45 trilyon dollar dəyərində qiymətləndirilən təbii ehtiyatları ilə təbii ehtiyatların yeddinci ən yüksək ümumi dəyərinə malikdir. Amerikalılar İƏİT üzvü olan ölkələr arasında ən yüksək orta ev təsərrüfatı və işçi gəlirlərinə sahibdirlər və ortalama ev təsərrüfatı gəliri 2007-ci ildə ikinci yerdən 2010-cu ildə dördüncü yerə düşdü. 1890-cı ilə qədər ABŞ dünyanın ən məhsuldar iqtisadiyyatına sahib idi. Dünyanın ən böyük neft və təbii qaz istehsalçısıdır. 2016-cı ildə dünyanın ən böyük ticarət ölkəsi idi həmçinin, qlobal istehsal məhsulunun beşdə birini təmsil edən ikinci ən böyük istehsalçısıdır. ABŞ yalnız malların ən böyük daxili bazarına sahib deyil, həm də xidmətlər ticarətində də üstünlük təşkil edir. 2018-ci ildə ABŞ-ın ümumi ticarəti 4.2 trilyon dollar təşkil edirdi. Dünyanın 500 ən böyük şirkətindən 121-inin qərargahı ABŞ-da yerləşir. ABŞ, 3,013 trilyon dollar ümumi sərvət ilə ən çox milyarderə sahibdir.

Nyu-York Fond Birjası və NASDAQ bazar kapitalizasiyası və ticarət həcminə görə dünyanın ən böyük birjalarıdır. ABŞ-a qoyulan xarici sərmayələrin həcmi təxminən 4.0 trilyon dollar, xarici ölkələrdə Amerikan sərmayələri isə ümumilikdə 5.6 trilyon dollardan çoxdur. ABŞ iqtisadiyyatı vençur kapitalı və Qlobal Tədqiqat və İnkişaf maliyyələşdirilməsinə görə beynəlxalq reytinqdə birinci yerdədir. İstehlak xərcləri 2018-ci ildə ABŞ iqtisadiyyatının 68%-ni təşkil etmişdi, 2017-ci ildə isə işçi qüvvəsinin gəlirinin 43%-ini təşkil etmişdi. ABŞ, dünyanın ən böyük istehlak bazarına sahibdir, ev təsərrüfatlarının son istehlak xərcləri Yaponiya ilə müqayisədə beş dəfə böyükdür. Ölkənin əmək bazarı dünyanın hər yerindən gələn mühacirləri özünə cəlb edir və xalis miqrasiya nisbəti dünyada ən yüksək yerdədir. ABŞ, Biznesin qurulma asanlığı indeksi, Qlobal Rəqabətlilik Hesabatı və digər tədqiqatlarda ən yaxşı nəticə göstərən iqtisadiyyatlardan biridir.

ABŞ iqtisadiyyatı 2007-ci ilin dekabrından 2009-cu ilin iyununa qədər davam edən Böyük tənəzzül dövründə ciddi iqtisadi geriləmə yaşadı. Buna baxmayaraq, böhrandan əvvəlki (2007-ci ilin sonu) pik həddinə real ÜDM üzrə 2011-ci ildə, ev təsərrüfatlarının xalis dəyəri üzrə 2012-ci ilin II rübündə, qeyri-təsərrüfat əmək haqqı işləri üzrə 2014-cü ilin may ayına qədər və işsizliyin səviyyəsi üzrə 2015-ci ilin sentyabr ayına qədər bərpa etdi. Bu göstəricilərin hər biri bu tarixlərdən sonra tənəzzüldən sonra rekord həddlərdə davam etdi, ABŞ-ın bərpası 2018-ci ilin aprelində rekord sayda ikinci ən uzun oldu. Milli borc ölçüsü olan əhalinin borclanması 2017-ci ildə ÜDM-in təxminən 77%-ni təşkil edərək 207 ölkə arasında 43-cü sırada yer aldı. Gəlir bərabərsizliyi 2017-ci ildə 156 ölkə arasında 41-ci, digər Qərb ölkələri ilə müqayisədə ən yüksək oldu.

Tarixi

  Əsas məqalə: ABŞ-ın iqtisadi tarixi

Müstəmləkəçilik dövrü və XVIII əsr

ABŞ-ın iqtisadi tarixi XVII–XVIII əsrlərdə Amerika yaşayış məskənləri ilə başladı. 1776-cı ildə Amerika Birləşmiş Ştatları yarananda Amerika müstəmləkələri son dərəcə müvəffəqiyyətli bir müstəmləkə iqtisadiyyatından qul əməyindən istifadə edən kiçik, müstəqil əkinçilik təsərrüfatına çevrilmişdi.

XIX əsr

 

Washburn and Moen Manufacturing Company Vuster (Massaçusets), 1876

180 ildə ABŞ dünya iqtisadiyyatının beşdə birini təşkil edən nəhəng, inteqrasiya olunmuş, sənayeləşmiş bir iqtisadiyyata çevrildi. Nəticədə ABŞ-ın adam başına düşən ÜDM-i, nəhayət əvvəllər iqtisadi cəhətdən izlədiyi İngiltərəni, həmçinin digər ölkələri üstələdi. Bu iqtisadiyyat dünyanın dörd bir tərəfindən gələn milyonlarla miqrantı cəlb edərək yüksək əmək haqqlarını qoruyub saxladı.

1800-cü illərin əvvəllərində əhalisinin 80 faizindən çoxu əkinçiliklə məşğul olan ABŞ böyük ölçüdə kənd təsərrüfatı yönümlü idi. İstehsalın əksər hissəsi xammalın taxta və mişar dəyirmanı ilə çevrilməsinin ilkin mərhələlərinə, toxuma və çəkmə və ayaqqablara yönəlmişdi. Zəngin resurs fondları XIX əsrdə sürətli iqtisadi genişlənməyə təkan verdi. Torpağın geniş olması fermerlərin sayının artmasına imkan verdi, lakin istehsal, xidmətlər, nəqliyyat və digər sahələrdə fəaliyyət daha sürətlə artdı. Beləliklə, 1860-cı ilə qədər ABŞ-da ferma əhalisinin payı 80 faizdən 50 faizə qədər düşmüşdü.

XIX əsrdə tənəzzüllər tez-tez maliyyə böhranları ilə üst-üstə düşürdü. 1837-ci il Çaxnaşmasını, bankların uğursuzluğu və daha sonra rekord səviyyədə işsizlik səviyyəsinin artması ilə beş illik bir böhran izlədi. Əsrlər boyu iqtisadiyyatdakı böyük dəyişikliklər səbəbindən müasir böhranların şiddətini erkən böhranlarla müqayisə etmək çətindir. İkinci Dünya Müharibəsindən sonrakı böhranlar, əvvəllər baş verən böhranlardan daha az ağır göründü, amma bunun səbəbləri bəlli deyil.

XX əsr

 

Neft quyuları, Los-Anceles, Kaliforniya, 1905

Əsrin əvvəllərində yeni innovasiyalar və mövcud innovasiyaların təkmilləşdirilməsi Amerika istehlakçıları arasında həyat səviyyəsinin yaxşılaşmasına qapı açdı. Bir çox firma, ölkə miqyasında əməliyyatların aparılması üçün miqyaslı iqtisadiyyatlar və daha yaxşı rabitə imkanlarından faydalanaraq böyüdü. Bu sənaye sahələrində konsentrasiya qiymətlərin böyüməsinə və məhsulun aşağı olmasına səbəb olacaq inhisarçılıq qorxusunu artırdı, lakin bu firmaların bir çoxu xərcləri o qədər sürətlə azaldırdılar ki, bu sahələrdə daha aşağı qiymətə və daha çox məhsul istehsalına meyllər artdı. Çox sayda işçi, adətən dünyada ən yüksək maaş təklif edən bu böyük firmaların uğurlarını bölüşdülər.

ABŞ ən azı 1920-ci illərdən bəri ÜDM-in həcminə görə dünyanın ən böyük milli iqtisadiyyatıdır.

İstinadlar

1. "The Global Financial Centres Index 18" (PDF). Long Finance. Sentyabr 2015.
2. "World Economic Outlook Database, April 2019". IMF.org. International Monetary Fund. İstifadə tarixi: 29 sentyabr 2019.
3. "World Bank Country and Lending Groups". datahelpdesk.worldbank.org. World Bank. İstifadə tarixi: 29 sentyabr 2019.
4. "World Economic Outlook Database, April 2020". IMF.org. International Monetary Fund. İstifadə tarixi: 14 aprel 2020.
5. "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. 15 oktyabr 2019.
6. "Field Listing: GDP – Composition, by Sector of Origin". Central Intelligence Agency World Factbook. Central Intelligence Agency. İstifadə tarixi: 3 aprel 2018.
7. "Consumer Price Index – August 2019". CNBC.
8. "Income and Poverty in the United States: 2018". U.S. Census Bureau. 10 sentyabr 2019.
9. "Income inequality". data.oecd.org. İƏİT. İstifadə tarixi: 8 yanvar 2020.
10. "Human Development Index (HDI)". hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2019.
11. . hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. 2020-12-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 dekabr 2019.
12. "Employment status of the civilian population by sex and age". BLS.gov. Bureau of Labor Statistics. İstifadə tarixi: 4 aprel 2020.
13. "Employment by major industry sector". Bureau of Labor Statistics. İstifadə tarixi: 5 iyul 2018.
14. "Youth unemployment rate". data.oecd.org. OECD. İstifadə tarixi: 11 aprel 2020.
15. "Usual Weekly Earnings of Wage and Salary Workers First Quarter 2017". Bureau of Labor Statistics. U.S. Department of Labor. 17 iyul 2018. İstifadə tarixi: 13 sentyabr 2018.
16. "Usual Weekly Earnings Summary". www.bls.gov. Bureau of Labor Statistics. 17 yanvar 2020.
17. "Ease of Doing Business in United States". Doingbusiness.org. İstifadə tarixi: 21 noyabr 2017.
18. "U.S. trade in goods with World, Seasonally Adjusted". United States Census Bureau. İstifadə tarixi: 1 mart 2018.
19. "Exports of goods by principal end-use category" (PDF). Census Bureau.
20. "Imports of goods by principal end-use category" (PDF). Census Bureau.
21. "The World Factbook". CIA.gov. Central Intelligence Agency. İstifadə tarixi: 17 avqust 2019.
22. "Treasury TIC Data". U.S. Department of the Treasury. İstifadə tarixi: 9 iyul 2018.
23. Federal Reserve Bank of St. Louis; U.S. Office of Management and Budget (1 yanvar 1966). "Federal Debt: Total Public Debt as Percent of Gross Domestic Product". FRED, Federal Reserve Bank of St. Louis.
24. https://www.usgovernmentrevenue.com/
25. "The Budget and Economic Outlook: 2017 to 2027". Congressional Budget Office.
26. "Development aid rises again in 2016 but flows to poorest countries dip". OECD. 11 aprel 2017. İstifadə tarixi: 25 sentyabr 2017.
27. . Standard & Poor's. 18 iyun 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 avqust 2011.
28. Rogers, Simon; Sedghi, Ami (15 aprel 2011). "How Fitch, Moody's and S&P rate each country's credit rating". The Guardian. London. İstifadə tarixi: 28 may 2011.
29. Riley, Charles (2 avqust 2011). "Moody's affirms Aaa rating, lowers outlook". CNN.
30. "Fitch Affirms United States at 'AAA'; Outlook Stable". Fitch Ratings.
31. "Scope affirms the USA's credit rating of AA with Stable Outlook". Scope Ratings.
32. "U.S. International Reserve Position". Treasury.gov. İstifadə tarixi: 18 yanvar 2019.
33. "U.S. Economy – Basic Conditions & Resources". U.S. Diplomatic Mission to Germany. İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011. "The United States is said to have a mixed economy because privately owned businesses and government both play important roles".
34. . U.S. Embassy Information Resource Center. İstifadə tarixi: 24 oktyabr 2011. As a result, the American economy is perhaps better described as a "mixed" economy, with government playing an important role along with private enterprise. Although Americans often disagree about exactly where to draw the line between their beliefs in both free enterprise and government management, the mixed economy they have developed has been remarkably successful.
35. "Report for Selected Country Groups and Subjects (PPP valuation of country GDP)" (ingilis). IMF. İstifadə tarixi: 29 dekabr 2017.
36. "World Economic Outlook Database, April 2019". IMF.org. International Monetary Fund. İstifadə tarixi: 9 aprel 2019.
37. "United States reference resource". The World Factbook Central Intelligence Agency. İstifadə tarixi: 31 may 2019.
38. "The Implementation of Monetary Policy – The Federal Reserve in the International Sphere" (PDF). İstifadə tarixi: 24 avqust 2010.
39. Zaw Thiha Tun (29 iyul 2015). "How Petrodollars Affect The U.S. Dollar". İstifadə tarixi: 14 oktyabr 2016.
40. Benjamin J. Cohen, The Future of Money, Princeton University Press, 2006, ISBN 0691116660; cf. "the dollar is the de facto currency in Cambodia", Charles Agar, Frommer's Vietnam, 2006, ISBN 0471798169, p. 17
41. "US GDP Growth Rate by Year". multpl.com. US Bureau of Economic Analysis. 31 mart 2014. İstifadə tarixi: 18 iyun 2014.
42. "Top Trading Partners". U.S. Census Bureau. Dekabr 2016. İstifadə tarixi: 8 iyul 2017.
43. "World Trade Statistical Review 2019" (PDF). World Trade Organization. səh. 100. İstifadə tarixi: 31 may 2019.
44. "United States free trade agreements". Office of the United States Trade Representative. İstifadə tarixi: 31 may 2019.
45. Wright, Gavin, and Jesse Czelusta, "Resource-Based Growth Past and Present", in Natural Resources: Neither Curse Nor Destiny, ed. Daniel Lederman and William Maloney (World Bank, 2007), p. 185. ISBN 0821365452.
46. Anthony, Craig (12 sentyabr 2016). "10 Countries With The Most Natural Resources". Investopedia.
47. "Income". Better Life Index. OECD. İstifadə tarixi: 28 sentyabr 2019. In the United States, the average household net adjusted disposable income per capita is USD 45 284 a year, much higher than the OECD average of USD 33 604 and the highest figure in the OECD.
48. "Household Income". Society at a Glance 2014: OECD Social Indicators. Society at a Glance. OECD Publishing. 18 mart 2014. doi:10.1787/soc_glance-2014-en. ISBN 9789264200722. İstifadə tarixi: 29 may 2014.
49. "OECD Better Life Index". OECD. İstifadə tarixi: 25 noyabr 2012.
50. Digital History; Steven Mintz. "Digital History". Digitalhistory.uh.edu. 2 mart 2004 tarixində . İstifadə tarixi: 21 aprel 2012.
51. "United States remains the world's top producer of petroleum and natural gas hydrocarbons". EIA.
52. Katsuhiko Hara and Issaku Harada (staff writers) (13 aprel 2017). "US overtook China as top trading nation in 2016". Nikkei Asian Review. Tokyo. İstifadə tarixi: 22 iyun 2017.
53. Vargo, Frank (11 mart 2011). . Shopfloor. 4 aprel 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 mart 2012.
54. "Trade recovery expected in 2017 and 2018, amid policy uncertainty". Geneva, Switzerland: World Trade Organization. 12 aprel 2017. İstifadə tarixi: 22 iyun 2017.
55. "Global 500 2016". Fortune. Number of companies data taken from the "Country" filter.
56. "The US is home to more billionaires than China, Germany and Russia combined". CNBC. İstifadə tarixi: 9 may 2019.
57. "Wealth-X's Billionaire Census 2019 report reveals insights and trends about the world's top billionaires". hk.asiatatler.com. İstifadə tarixi: 14 may 2019.
58. "Monthly Reports - World Federation of Exchanges". WFE.
59. Table A – Market Capitalization of the World's Top Stock Exchanges (As at end of June 2012). Securities and Exchange Commission (China).
60. . Cia.gov. 2007-12-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 aprel 2012.
61. "CIA – The World Factbook". Cia.gov. İstifadə tarixi: 21 aprel 2012.
62. Adapting and evolving – Global venture capital insights and trends 2014. EY, 2014.
63. "2014 Global R&D Funding Forecast" (PDF). battelle.org. 16 dekabr 2013. 9 fevral 2014 tarixində (PDF).
64. "Personal consumption expenditures (PCE)/gross domestic product (GDP)" FRED Graph, Federal Reserve Bank of St. Louis
65. "Shares of gross domestic income: Compensation of employees, paid: Wage and salary accruals: Disbursements: To persons" FRED Graph, Federal Reserve Bank of St. Louis
66. "United Nations Statistics Division – National Accounts Main Aggregates Database".
67. "Country comparison :: net migration rate". Central Intelligence Agency. The World Factbook. 2014. İstifadə tarixi: 18 iyun 2014.
68. Rankings: Global Competitiveness Report 2013–2014 (PDF), World Economic Forum, İstifadə tarixi: 1 iyun 2014
69. FRED – Real GDP
70. FRED – Household Net Worth
71. FRED-Total Non-Farm Payrolls
72. FRED-Civilian Unemployment Rate
73. The New York Times. Casselbaum. "Up, Up, Up Goes the Economy". 20 mart 2018
74. CIA World Factbook. Debt to GDP
75. CIA World Factbook "Distribution of Family Income"
76. Gray, Sarah (June 4, 2018). "Trump Policies Highlighted in Scathing U.N. Report On U.S. Poverty". Fortune. İstifadə tarixi: 13 sentyabr 2018. "The United States has the highest rate of income inequality among Western countries", the report states.
77. Baten, Jörg (2016). A History of the Global Economy. From 1500 to the Present. Cambridge University Press. səh. 88ff. ISBN 978-1107507180.
78. W. J. Rorabaugh; Donald T. Critchlow; Paula C. Baker (2004). America's Promise: A Concise History of the United States. Rowman & Littlefield. səh. 210. ISBN 978-0742511897.
79. Moore, Geoffrey H.; Zarnowitz, Victor (1986), Appendix A The Development and Role of the National Bureau of Economic Research's Business Cycle Chronologies in Gordon, 1986. səh. 743–45
80. Knoop, Todd A. (July 30, 2004), Recessions and Depressions: Understanding Business Cycles, Praeger Publishers, 166–71, ISBN 978-0275981624
81. Baten, Jörg (2016). A History of the Global Economy. From 1500 to the Present. Cambridge University Press. səh. 95. ISBN 978-1107507180.