1642-ci ildə dünyaya gəldiyi düşünülür. Əslən venesiyalı Verzizzi ailəsinə mənsub olub, Krit adasındakı Resmo şəhərində dünyaya gəldi. Resmonun fəthinin ardından Dəli Hüseyn Paşa tərəfindən əsir alındı və saraya hədiyyə edildi. Sarayda öncə Kösəm Sultanın, onun vəfatından sonra isə Turhan Sultanın himayəsinə alınaraq təlim-tərbiyə edildi. Adı Kösəm Sultan tərəfindən dəyişdirilərək Əmətullah Gülnuş oldu. Həddi buluğa çatmasının ardından Ədirnə sarayında olan Sultan Mehmedə təqdim olundu. İlk övladı olan Xədicə Sultan da 1662-ci ildə bu sarayda dünyaya gəldi. Ardından 1664-cü ildə Şahzadə Mustafanı, 1670-ci ildə Gülsüm Sultanı, 1673-cü ildə Şahzadə Əhmədi, 1675-ci ildə Şahzadə Bəyazidi və 1680-ci ildə Fatma Sultanı dünyaya gətirdi. Sultan Mehmedin ən sevimli hasəkisi olan Gülnuş Sultan daim padşahla birlikdə ov əyləncələrinə qatılırdı. Belə ki, gələcəkdə taxta çıxan oğulları Şahzadə Mustafa və Əhmədi bu ov mərasimlərindən birində dünyaya gətirmişdir.
Hərəm daxilindəki həyatı isə daha çətin idi. Belə ki, Sultan Mehmedin digər hasəkisi Gülbəyaz Xatunla olan sürtüşmələri Turhan Sultanın qulağına qədər gəlib çatmışdı. Belə ki, Safiyə Sultan adlı qızının dünyaya gəlişindən sonra nüfuzu artan Gülbəyaz Xatunun çox keçmədən vəfat etməsində Gülnuş Sultan təqsirli görüldü. Ancaq böyük ehtimal ki, bu hadisə validə sultanın vəfatının ardından Gülnuş Sultanın hərəmin idarəsini ələ almasından sonra baş tutmuşdur. Bir digər hadisə isə Gülnuş Sultanın ilk oğlu Şahzadə Mustafanın dünyaya gəlişindən sonra baş verdi. Belə ki, Sultan Mehmedin o əsnada qəfəs həyatı yaşayan qardaşları Şahzadə Süleyman və Əhmədin ölüm əmri verilmiş, bu əmrin Gülnuş Sultan tərəfindən verildiyi iddia edilmişdir. Ancaq Turhan Sultanın müdaxiləsiylə bu edamın önü alınmışdır.
Gülnuş Sultanın davam edən parlaq hasəkilik dönəmi 1687-ci ildə baş verən yeniçəri üsyanıyla başa çatdı. Belə ki, Sultan Mehmed taxtdan endirilmiş, yerinə qardaşı Şahzadə Süleyman taxta çıxarılmışdı. Sabiq padşah və oğulları Topqapı sarayındakı Şimşirlik bölümünə aparıldı. Gülnuş Sultan və idarə etdiyi hərəm isə köhnə saraya göndərildi. Sultan Süleyman və Sultan Əhmədin səltənətləri boyunca köhnə sarayda yaşayan Gülnuş Sultan, böyük oğlu Şahzadə Mustafanın taxta çıxmasının ardından möhtəşəm mərasimlə Ədirnə sarayına gətirildi (13 fevral1695). O əsnada Ədirnə sarayında saxlanılan mərhum Sultan Əhmədin hərəmi və qızları köhnə saraya göndərildi. Oğlu Şahzadə İbrahim isə Gülnuş Sultanın himayəsində Ədirnə sarayında qaldı. Səltənəti boyunca oğluyla birlikdə Ədirnədə qalan Gülnuş Sultan bu müddət ərzində vaxtilə yaxın tərəfdarı olan Seyid Feyzullah Əfəndini ön plana çıxardı. Ancaq Feyzullah Əfəndinin həddindən artıq güclənməsi və dövlət idarəsində söz sahibi olması əhalinin və dövlət adamlarının etirazına səbəb oldu. Belə ki, 1703-cü ildə baş tutan Ədirnə hadisələrinin ardından Sultan Mustafa devrildi və yerinə qardaşı Şahzadə Əhməd taxta çıxarıldı (23 avqust1703). Bütün bu hadisələrdən öncə isə ayaqlanan üsyançılar Gülnuş Sultanın yanına gedərək onun təsdiqini almış, Gülnuş Sultan isə oğlunun canının qorunması şərtilə taxt dəyişikliyinə razı olmuşdur. Üsyançılar da bu razılığa sadiq qalaraq devrilən Sultan Mustafanı qardaşının vəliəhdlik otağına həbs etdilər. Taxtdan endirilməsindən 5 ay sonra Sultan Mustafa əziyyət çəkdiyi böyrək çatışmazlığı səbəbilə Ədirnədə 39 yaşında vəfat etdi (29 dekabr1703).
Sultan Əhməd dönəmi
Taxt dəyişikliyinin ardından İstanbula gələn Sultan Əhməd üsyançıların tələbiylə anası Gülnuş Sultanı Ədirnədə saxladı. Belə ki, Sultan Mustafanın İstanbulu tərk etməsində və Seyid Feyzullah Əfəndinin dövlət idarəsində güclənməsində validə sultanın rolu böyük idi. Bu səbəblə üsyançılar validə sultanı İstanbulda istəmədilər. Ancaq Sultan Əhməd çox keçmədən gizli yollarla anasını İstanbuldakı köhnə saraya, ardından isə Topqapı sarayına gətirtdi. Bu dəfə dövlət idarəsindən uzaq duran Gülnuş Sultan ikinci validə sultanlıq dönəmində qızlarının saraylarını tez-tez ziyarət etmiş, daha çox xeyir işləriylə məşğul olmuşdur. Gülnuş Sultan 6 noyabr1715-ci ildə İstanbulda vəfat etmiş, cənazəsi öz adına inşa etdirilən Yeni Validə Sultan məscidinə dəfn edildi.
Mənbə
Silâhdar, Nusretnâme, II, 336.
Defterdar Mehmed Paşa, Zübde-i Vekāyiât (nşr. Abdülkadir Özcan), Ankara 1994, s. 523, 526, 607, 752, 821.
Ahmed Refik [Altınay], Kadınlar Saltanatı, İstanbul 1923, IV, 239, 240.
Alderson, The Structure of the Ottoman Dynasty, Oxford 1956, cedvel 38, 40, 41.
Danişmend, Kronoloji, III, 433, 443.
Tanışık, İstanbul Çeşmeleri, II, 38, 298-302.
Tahsin Öz, İstanbul Camileri, Ankara 1965, II, 15.
Çağatay Uluçay, Harem, Ankara 1971, tür.yer.
a.mlf., Padişahların Kadınları ve Kızları, Ankara 1980, s. 65-67.
L. P. Peirce, The Imperial Harem, Oxford 1993, s. 108, 195, 265.
Avqust 12, 2021
əmətullah, rabiyə, gülnuş, sultan, 1642, noyabr, 1715, osmanlı, sultanı, mehmedin, xanımı, mustafa, əhmədin, anası, validə, sultan, validə, sultan2, fevral, 1695, noyabr, 1715sələfi, saliha, dilaşub, sultanxələfi, saliha, sebkati, sultanşəxsi, məlumatlardoğum,. Emetullah Rabiye Gulnus Sultan d 1642 o 6 noyabr 1715 19 cu Osmanli sultani IV Mehmedin xanimi II Mustafa ve III Ehmedin anasi Valide sultan Emetullah Rabiye Gulnus SultanValide sultan2 fevral 1695 6 noyabr 1715Selefi Saliha Dilasub SultanXelefi Saliha Sebkati SultanSexsi melumatlarDogum tarixi 1642Dogum yeri Resmo Krit adasi Vefat tarixi 6 noyabr 1715 73 yasinda Vefat yeri Istanbul Osmanli imperiyasiDefn yeri IstanbulHeyat yoldasi IV MehmedUsaqlari Xedice SultanII MustafaGulsum SultanIII EhmedSahzade BeyazidFatma Sultan Vikianbarda elaqeli mediafayllarMundericat 1 Heyati 1 1 Haseki sultan illeri 1 2 Valide sultan illeri 1 2 1 Sultan Mustafa donemi 1 2 2 Sultan Ehmed donemi 2 MenbeHeyati RedakteHaseki sultan illeri Redakte 1642 ci ilde dunyaya geldiyi dusunulur Eslen venesiyali Verzizzi ailesine mensub olub Krit adasindaki Resmo seherinde dunyaya geldi Resmonun fethinin ardindan Deli Huseyn Pasa terefinden esir alindi ve saraya hediyye edildi Sarayda once Kosem Sultanin onun vefatindan sonra ise Turhan Sultanin himayesine alinaraq telim terbiye edildi Adi Kosem Sultan terefinden deyisdirilerek Emetullah Gulnus oldu Heddi buluga catmasinin ardindan Edirne sarayinda olan Sultan Mehmede teqdim olundu Ilk ovladi olan Xedice Sultan da 1662 ci ilde bu sarayda dunyaya geldi Ardindan 1664 cu ilde Sahzade Mustafani 1670 ci ilde Gulsum Sultani 1673 cu ilde Sahzade Ehmedi 1675 ci ilde Sahzade Beyazidi ve 1680 ci ilde Fatma Sultani dunyaya getirdi Sultan Mehmedin en sevimli hasekisi olan Gulnus Sultan daim padsahla birlikde ov eylencelerine qatilirdi Bele ki gelecekde taxta cixan ogullari Sahzade Mustafa ve Ehmedi bu ov merasimlerinden birinde dunyaya getirmisdir Herem daxilindeki heyati ise daha cetin idi Bele ki Sultan Mehmedin diger hasekisi Gulbeyaz Xatunla olan surtusmeleri Turhan Sultanin qulagina qeder gelib catmisdi Bele ki Safiye Sultan adli qizinin dunyaya gelisinden sonra nufuzu artan Gulbeyaz Xatunun cox kecmeden vefat etmesinde Gulnus Sultan teqsirli goruldu Ancaq boyuk ehtimal ki bu hadise valide sultanin vefatinin ardindan Gulnus Sultanin heremin idaresini ele almasindan sonra bas tutmusdur Bir diger hadise ise Gulnus Sultanin ilk oglu Sahzade Mustafanin dunyaya gelisinden sonra bas verdi Bele ki Sultan Mehmedin o esnada qefes heyati yasayan qardaslari Sahzade Suleyman ve Ehmedin olum emri verilmis bu emrin Gulnus Sultan terefinden verildiyi iddia edilmisdir Ancaq Turhan Sultanin mudaxilesiyle bu edamin onu alinmisdir Gulnus Sultanin heremdeki en guclu destekcileri ise 1675 ci ilden beri heremi idare eden Darusseade agasi Yusif aga kendxudasi Osman aga ve Sahzade Mustafanin lelesi Seyid Feyzullah Efendi idi 1682 ci ilde bu ittifaqa Korpulu Huseyn aga da qatildi Bele ki ertesi il bas tutan II Vyana muhasiresindeki meglubiyyetin ardindan Huseyn aga hebs olunmus ancaq Gulnus Sultanin mudaxilesiyle azadliga buraxilan Huseyn aga vezir unvani aliaraq Sehrizor eyaletine gonderilmisdir Valide sultan illeri Redakte Sultan Mustafa donemi Redakte Gulnus Sultanin davam eden parlaq hasekilik donemi 1687 ci ilde bas veren yeniceri usyaniyla basa catdi Bele ki Sultan Mehmed taxtdan endirilmis yerine qardasi Sahzade Suleyman taxta cixarilmisdi Sabiq padsah ve ogullari Topqapi sarayindaki Simsirlik bolumune aparildi Gulnus Sultan ve idare etdiyi herem ise kohne saraya gonderildi Sultan Suleyman ve Sultan Ehmedin seltenetleri boyunca kohne sarayda yasayan Gulnus Sultan boyuk oglu Sahzade Mustafanin taxta cixmasinin ardindan mohtesem merasimle Edirne sarayina getirildi 13 fevral 1695 O esnada Edirne sarayinda saxlanilan merhum Sultan Ehmedin heremi ve qizlari kohne saraya gonderildi Oglu Sahzade Ibrahim ise Gulnus Sultanin himayesinde Edirne sarayinda qaldi Selteneti boyunca ogluyla birlikde Edirnede qalan Gulnus Sultan bu muddet erzinde vaxtile yaxin terefdari olan Seyid Feyzullah Efendini on plana cixardi Ancaq Feyzullah Efendinin heddinden artiq guclenmesi ve dovlet idaresinde soz sahibi olmasi ehalinin ve dovlet adamlarinin etirazina sebeb oldu Bele ki 1703 cu ilde bas tutan Edirne hadiselerinin ardindan Sultan Mustafa devrildi ve yerine qardasi Sahzade Ehmed taxta cixarildi 23 avqust 1703 Butun bu hadiselerden once ise ayaqlanan usyancilar Gulnus Sultanin yanina gederek onun tesdiqini almis Gulnus Sultan ise oglunun caninin qorunmasi sertile taxt deyisikliyine razi olmusdur Usyancilar da bu raziliga sadiq qalaraq devrilen Sultan Mustafani qardasinin veliehdlik otagina hebs etdiler Taxtdan endirilmesinden 5 ay sonra Sultan Mustafa eziyyet cekdiyi boyrek catismazligi sebebile Edirnede 39 yasinda vefat etdi 29 dekabr 1703 Sultan Ehmed donemi Redakte Taxt deyisikliyinin ardindan Istanbula gelen Sultan Ehmed usyancilarin telebiyle anasi Gulnus Sultani Edirnede saxladi Bele ki Sultan Mustafanin Istanbulu terk etmesinde ve Seyid Feyzullah Efendinin dovlet idaresinde guclenmesinde valide sultanin rolu boyuk idi Bu sebeble usyancilar valide sultani Istanbulda istemediler Ancaq Sultan Ehmed cox kecmeden gizli yollarla anasini Istanbuldaki kohne saraya ardindan ise Topqapi sarayina getirtdi Bu defe dovlet idaresinden uzaq duran Gulnus Sultan ikinci valide sultanliq doneminde qizlarinin saraylarini tez tez ziyaret etmis daha cox xeyir isleriyle mesgul olmusdur Gulnus Sultan 6 noyabr 1715 ci ilde Istanbulda vefat etmis cenazesi oz adina insa etdirilen Yeni Valide Sultan mescidine defn edildi Menbe RedakteSilahdar Nusretname II 336 Defterdar Mehmed Pasa Zubde i Vekayiat nsr Abdulkadir Ozcan Ankara 1994 s 523 526 607 752 821 Rasid Tarih IV 165 Ayvansarayi Hadikatu l cevami II 34 187 188 Hammer HEO XVIII 71 nr 637 90 nr 750 126 nr 242 Sicill i Osmani I 64 Cuinet IV 636 637 Ahmed Refik Altinay Kadinlar Saltanati Istanbul 1923 IV 239 240 Alderson The Structure of the Ottoman Dynasty Oxford 1956 cedvel 38 40 41 Danismend Kronoloji III 433 443 Tanisik Istanbul Cesmeleri II 38 298 302 Tahsin Oz Istanbul Camileri Ankara 1965 II 15 Cagatay Ulucay Harem Ankara 1971 tur yer a mlf Padisahlarin Kadinlari ve Kizlari Ankara 1980 s 65 67 L P Peirce The Imperial Harem Oxford 1993 s 108 195 265 Menbe https az wikipedia org w index php title Emetullah Rabiye Gulnus Sultan amp oldid 5858987, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
