fbpx
Wikipedia

İnverness

İnverness (ing. Inverness, şot.kelt Inbhir Nis) — Böyük Britaniyada, Şotlandiyanın Haylends bölgəsinin mərkəzi olan şəhər. Coğrafi mövqeyinə görə Şotlandiyanın şimalında yerləşən Haylends bölgəsinin daşıma və nəqliyyat yollarının kəsişməsində yerləşir və bu bölgənin təbii mərkəzidir.

Şəhər
İnverness
57°29′02″ şm. e. 4°13′33″ q. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 8 mil²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 47.290 nəf. (2016)
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +44 1463
Poçt indeksi IV1, IV3, IV2
inverness-scotland.com
İnverness
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

İnvernessdəki ilk yaşayış yerləri piktlərə məxsus olan istehkam tipli mövqelərdir. İlk yazılı sənəd missioner Kolumbanın 565-ci ildə Pikt kralı Brudiyə Xristian dinini qəbul etdirmək üçün etdiyi ziyarətlə bağlıdır. Bu kralın indiki şəhərin yerləşdiyi yerdən 2,4 km qərbdə, qorunan bir mövqedə yaşadığı qəbul olunmuşdur.

Uilyam Şekspir tərəfindən toxunulan mövzu olan Şotlandiya kralı I Mecbitin ondan əvvəl kral olan I Dunkanı öldürməsi hadisəsi İnvernessdə, indiki qalanın 1 km şimal-şərqində yerləşən başqa bir istehkam mövqeyində cərəyan etmişdir. Bu keçmiş istehkam mövqeyini ləğv edən Şotlandiya kralı III Malkolm Krenmor hal hazırkı İnverness qalasının mövqeyində ilk qalanı tikdirmişdir.

Bu qala və İnverness strateji mövqeyi səbəbindən bir çox düşmənin (Haylends klanına daxil olanlar, Hebraydis adasında yaşayanlar və Skandinaviyadan gələn vikinqlər) hücumuna hədəf olmuşdur.

Orta əsrlərdə ticarət mərkəzinə çevrilən İnvernessdə ənənəvi olaraq ilin fəsillərinə uyğun olan dörd müxtəlif yarmarka keçirilirdi. Şotlandiya kralı Vilyam İnvernesslə bağlı dörd qanun qəbul etmiş və bunlardan biri ilə İnverness Krallıq bölgəsi (ing. Royal burgh) olmuşdur. 1233-cü ildə İnvernessdə kralın icazəsi ilə Bominikan monastrı qurulmuşdur. İnverness XVI əsrə qədər müəyyən dövrlərdə (1187, 1340, 1411, 1454, 1491, 1562) hücumlara məruz qalmış, yaşayış məskəni ətrafında və yaxınlarında baş verən toqquşmalar Şotlandiya tarixinə həkk olunmuşdur.

1603-cü ildə Şotlandiya kralı VI Yakov İngiltərə kralı I Yakov elan olunduqdan sonra Şotlandiya və İngiltərə bir krallığa tabe olan iki dövlət kimi idarə olunmağa başlamışdır. I Yakovun oğlu I Karlın dövründə İngiltərədə kral tərəfdarları ilə parlament tərəfdarları arasında 1642-1651-ci illəri əhatə edən İngiltərə Vətəndaş Müharibəsi baş vermiş və Şotlandiya I Karla kömək etmişdir. Parlament tərəfdarlarının ordusunun komandanı olan Oliver Kromvel Şotlandiyanı ələ keçirmişdir. İngilislər indiki İnverness qalasının şimalında yeni qala inşa etmişdir. 1680-ci ildə İngiltərədə kral hakimiyyəti bərpa olduqdan sonra hakimiyyətə keçən II Karl Şotlandiya kralı olma səlahiyyətləri ilə yeni qalanı dağıtdı.

1688-1746-cı illərdə II Yakovun geri gətirilməsi ilə baş qaldıran Yakobit üsyanları İnvernessə ciddi təsir etdi. 1715-ci ildə Yakobit üsyançıları İnverness qalasını ələ keçirdi. 1727-ci ildə İnvernessdə ingilis ordularının Haylendsə nəzarət edə bilməsi üçün Fort Georq adlı qala inşa edildi. Buna baxmayaraq bu qala 1746-cı ildə üsyançılara təslim oldu və divarları partlayıcı maddə ilə uçurduldu. 1746-cı ildə İnverness yaxınlığında yerləşən Kulloden Moor çöllük ərazisində Yakobit üsyançıları ilə Haylends şotlandları, ingilislər və onlara dəstək olan Loulends şotlandları arasında baş verən Kulloden döyüşündə üsyançılar ağır şəkildə məğlub edildikdən sonra üsyan başa çatdı. Kulloden döyüşü Britaniya adasında baş verən son hərbi toqquşma olaraq məşhurlaşdı və hələ də şotland milliyətçiləri tərəfindən xatirəsi anılmaqdadır.

İngilislər 1748-1769-cu illərdə İnverness şəhərinin 18 km şimal-şərqinə ən müasir istehkamçılıq üsullarından istifadə edərək və çoxlu topçu mövqeyi quraraq Fort Georq qalasını inşa etdilər. Bu qala hələ də Böyük Britaniya ordusunun Şotlandiya alaylarının əsas qarnizonudur.

Coğrafi mövqeyi

Britaniya adasının ən şimalında yerləşən şəhərdir. Şotlandiyanın paytaxtı Edinburqa 254 km, Böyük Britaniyanın paytaxtı olan Londona isə 903 km məsafədə yerləşir.

İnverness Şimal dənizindən şərqə doğru quruya daxil olan Morey Firt fiordunun sonunda yerləşir. Başqa sözlə desək İnverness Lok Ness gölündən şimal-şərqə doğru Morey Firt fiorduna axan Ness çayının mənsəbində, fiordun şərq ucunda yerləşir. Şəhərdən cənub-şərq istiqamətində Lok Loçi, Lok Eyşi və Lok Ness gölünün mövcud olduğu Böyük Vadi yerləşir. XIX əsrdə İnvernesslə Fort Vilyam şəhərini bir-birinə bağlayan Kaledoniya kanalı çəkilmişdir. Dövrünə görə böyük yatırım hesabına başa gələn bu kanal göllər və Böyük Vadidən keçməklə sahilində Fort Vilyam şəhərinin yerləşdiyi Lok Linnbi fiordunu Morey Firt fiordu ilə əlaqələndirirdi. Hesab olunurdu ki, bu kanal İnvernessin önəmini artıracaq. Buna baxmayaraq yelkənli gəmilər üçün nəzərdə tutulduğundan böyük gəmilər bu kanaldan istifadə edə bilməmişdir və kanal uğursuzluğa düçar olmuşdur. Kaledoniya kanalının yerləşdiyi Böyük Vadi Günah Vadisi adlanan seysmik çatın üzərində yerləşir. Buna baxmayaraq seysmik baxımdan aktiv olan bu çat üzərində geoloji fəaliyyətlər o qədər də nəzərə çarpmır. İnvernessə təsir edən ən sonuncu zəlzələ 1934-cü ildə baş vermiş və yüngül keçmişdir.

İnvernessdə dəniz iqlimi hökm sürür. Buna baxmayaraq İnverness Böyük Britaniyanın ən kəskin tempratur amplitudası müşahidə olunan şəhər statuslu yaşayış məntəqəsidir. Qışda havalar soyuq keçir və tempratur -19 °C-yə qədər aşağı düşür. Yayda isə havalar isti keçir və bəzən tempratur +29 °C-yə qədər qalxır. Bir ildə orta hesabla 228 yağışlı gün müşahidə olunur.

Əhalisi

İnverness əhalisi ümumi yanaşdıqda artan istiqamətlidir. 1861-ci ildə təqribən 12000 nəfər olan əhali, 2009-cu ildə aparılan hesaba görə 44220 nəfərə yüksəlmişdir. Avropa Birliyinə daxil olan ölkələrin şəhərləri arasında ən sürətlə böyümək üzrə ilk pillələrdədir. Hal hazırda Şotlandiyanın Haylends bölgəsinin əhalisinin 25%-ə qədəri İnverness və ona yaxın olan ətraf ərazilərdə yaşayır.

İl 1861 1871 1881 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2009
Əhali 12.509 14.469 17.365 28.107 29.774 34.839 40.011 41.234 40.949 44.220

Tanınmış şəxslər

Qardaşlaşmış şəhərlər

İnvernessin aşağıdakı şəhərlərlə rəsmi şəkildə qardaş şəhər olma razılaşmaları vardır:

Şəkillər

Xarici keçidlər

  • The Inverness Courier 2011-11-02 at the Wayback Machine
  • A map of Inverness from 1716
  • Wildlife Watchiing in Inverness Sunday Post Travel, 15 June 2013

İstinadlar

  1. The Highland Council"Census Results 2011". The Highland Council.
  2. Walking in Scotland
  3. Inverness
  4. "Site Record for Blar Nam Feinne". Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland.. Blar Nam Feinne is on Cnoc na Moine
  5. "Site Record for Torvaine, Torbane". Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland..
  6. "Site Record for Battle Of Blairnacoi, Drumderfit Hill". Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland.
  7. Battle of Harlaw 24th July 1411
  8. "Site Record for Clachnaharry, Clan Battle Monument, Clachnaharry Memorial". Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland..
  9. THE RAID ON ROSS 1491
  10. George Buchanan's (1506 -1582), History of Scotland, completed in 1579, first published in 1582.
  11. A. M. Scott, Bonnie Dundee (1989), pp. 104-105
  12. The Culloden Battle
  13. "Inverness Royal Academy". Invernessroyal.highland.sch.uk
  14. Climatology details for station INVERNESS, UNITED KINGDOM and index FD: Frost days (TN < 0 °C)
  15. INVERNESS, SCOTLAND
  16. Inverness: the new Shangri-La?
  17. "City of Inverness Town Twinning Committee". Inverness-town-twinning.com.

inverness, inverness, şot, kelt, inbhir, böyük, britaniyada, şotlandiyanın, haylends, bölgəsinin, mərkəzi, olan, şəhər, coğrafi, mövqeyinə, görə, şotlandiyanın, şimalında, yerləşən, haylends, bölgəsinin, daşıma, nəqliyyat, yollarının, kəsişməsində, yerləşir, b. Inverness ing Inverness sot kelt Inbhir Nis Boyuk Britaniyada Sotlandiyanin Haylends bolgesinin merkezi olan seher 1 Cografi movqeyine gore Sotlandiyanin simalinda yerlesen Haylends bolgesinin dasima ve neqliyyat yollarinin kesismesinde yerlesir ve bu bolgenin tebii merkezidir SeherInverness57 29 02 sm e 4 13 33 q u Olke Boyuk BritaniyaTarixi ve cografiyasiSahesi 8 mil Saat qursagi UTC 0EhalisiEhalisi 47 290 nef 2016 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 44 1463Poct indeksi IV1 IV3 IV2inverness scotland comInverness Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarixi 2 Cografi movqeyi 3 Ehalisi 4 Taninmis sexsler 5 Qardaslasmis seherler 6 Sekiller 7 Xarici kecidler 8 IstinadlarTarixi RedakteInvernessdeki ilk yasayis yerleri piktlere mexsus olan istehkam tipli movqelerdir Ilk yazili sened missioner Kolumbanin 565 ci ilde Pikt krali Brudiye Xristian dinini qebul etdirmek ucun etdiyi ziyaretle baglidir 2 Bu kralin indiki seherin yerlesdiyi yerden 2 4 km qerbde qorunan bir movqede yasadigi qebul olunmusdur Uilyam Sekspir terefinden toxunulan movzu olan Sotlandiya krali I Mecbitin ondan evvel kral olan I Dunkani oldurmesi hadisesi Invernessde indiki qalanin 1 km simal serqinde yerlesen basqa bir istehkam movqeyinde cereyan etmisdir 3 Bu kecmis istehkam movqeyini legv eden Sotlandiya krali III Malkolm Krenmor hal hazirki Inverness qalasinin movqeyinde ilk qalani tikdirmisdir 4 Bu qala ve Inverness strateji movqeyi sebebinden bir cox dusmenin Haylends klanina daxil olanlar Hebraydis adasinda yasayanlar ve Skandinaviyadan gelen vikinqler hucumuna hedef olmusdur Orta esrlerde ticaret merkezine cevrilen Invernessde enenevi olaraq ilin fesillerine uygun olan dord muxtelif yarmarka kecirilirdi Sotlandiya krali Vilyam Invernessle bagli dord qanun qebul etmis ve bunlardan biri ile Inverness Kralliq bolgesi ing Royal burgh olmusdur 1233 cu ilde Invernessde kralin icazesi ile Bominikan monastri qurulmusdur Inverness XVI esre qeder mueyyen dovrlerde 1187 5 1340 6 1411 7 1454 8 1491 9 1562 10 hucumlara meruz qalmis yasayis meskeni etrafinda ve yaxinlarinda bas veren toqqusmalar Sotlandiya tarixine hekk olunmusdur 1603 cu ilde Sotlandiya krali VI Yakov Ingiltere krali I Yakov elan olunduqdan sonra Sotlandiya ve Ingiltere bir kralliga tabe olan iki dovlet kimi idare olunmaga baslamisdir I Yakovun oglu I Karlin dovrunde Ingilterede kral terefdarlari ile parlament terefdarlari arasinda 1642 1651 ci illeri ehate eden Ingiltere Vetendas Muharibesi bas vermis ve Sotlandiya I Karla komek etmisdir Parlament terefdarlarinin ordusunun komandani olan Oliver Kromvel Sotlandiyani ele kecirmisdir Ingilisler indiki Inverness qalasinin simalinda yeni qala insa etmisdir 1680 ci ilde Ingilterede kral hakimiyyeti berpa olduqdan sonra hakimiyyete kecen II Karl Sotlandiya krali olma selahiyyetleri ile yeni qalani dagitdi 11 1688 1746 ci illerde II Yakovun geri getirilmesi ile bas qaldiran Yakobit usyanlari Invernesse ciddi tesir etdi 1715 ci ilde Yakobit usyancilari Inverness qalasini ele kecirdi 1727 ci ilde Invernessde ingilis ordularinin Haylendse nezaret ede bilmesi ucun Fort Georq adli qala insa edildi Buna baxmayaraq bu qala 1746 ci ilde usyancilara teslim oldu ve divarlari partlayici madde ile ucurduldu 1746 ci ilde Inverness yaxinliginda yerlesen Kulloden Moor colluk erazisinde Yakobit usyancilari ile Haylends sotlandlari ingilisler ve onlara destek olan Loulends sotlandlari arasinda bas veren Kulloden doyusunde usyancilar agir sekilde meglub edildikden sonra usyan basa catdi 12 Kulloden doyusu Britaniya adasinda bas veren son herbi toqqusma olaraq meshurlasdi ve hele de sotland milliyetcileri terefinden xatiresi anilmaqdadir Ingilisler 1748 1769 cu illerde Inverness seherinin 18 km simal serqine en muasir istehkamciliq usullarindan istifade ederek ve coxlu topcu movqeyi quraraq Fort Georq qalasini insa etdiler Bu qala hele de Boyuk Britaniya ordusunun Sotlandiya alaylarinin esas qarnizonudur Cografi movqeyi RedakteBritaniya adasinin en simalinda yerlesen seherdir Sotlandiyanin paytaxti Edinburqa 254 km Boyuk Britaniyanin paytaxti olan Londona ise 903 km mesafede yerlesir Inverness Simal denizinden serqe dogru quruya daxil olan Morey Firt fiordunun sonunda yerlesir Basqa sozle desek Inverness Lok Ness golunden simal serqe dogru Morey Firt fiorduna axan Ness cayinin mensebinde fiordun serq ucunda yerlesir Seherden cenub serq istiqametinde Lok Loci Lok Eysi ve Lok Ness golunun movcud oldugu Boyuk Vadi yerlesir XIX esrde Invernessle Fort Vilyam seherini bir birine baglayan Kaledoniya kanali cekilmisdir Dovrune gore boyuk yatirim hesabina basa gelen bu kanal goller ve Boyuk Vadiden kecmekle sahilinde Fort Vilyam seherinin yerlesdiyi Lok Linnbi fiordunu Morey Firt fiordu ile elaqelendirirdi Hesab olunurdu ki bu kanal Invernessin onemini artiracaq Buna baxmayaraq yelkenli gemiler ucun nezerde tutuldugundan boyuk gemiler bu kanaldan istifade ede bilmemisdir ve kanal ugursuzluga ducar olmusdur Kaledoniya kanalinin yerlesdiyi Boyuk Vadi Gunah Vadisi adlanan seysmik catin uzerinde yerlesir Buna baxmayaraq seysmik baximdan aktiv olan bu cat uzerinde geoloji fealiyyetler o qeder de nezere carpmir Invernesse tesir eden en sonuncu zelzele 1934 cu ilde bas vermis ve yungul kecmisdir 13 Invernessde deniz iqlimi hokm surur Buna baxmayaraq Inverness Boyuk Britaniyanin en keskin tempratur amplitudasi musahide olunan seher statuslu yasayis menteqesidir Qisda havalar soyuq kecir ve tempratur 19 C ye qeder asagi dusur Yayda ise havalar isti kecir ve bezen tempratur 29 C ye qeder qalxir Bir ilde orta hesabla 228 yagisli gun musahide olunur 14 15 Ehalisi RedakteInverness ehalisi umumi yanasdiqda artan istiqametlidir 1861 ci ilde teqriben 12000 nefer olan ehali 2009 cu ilde aparilan hesaba gore 44220 nefere yukselmisdir Avropa Birliyine daxil olan olkelerin seherleri arasinda en suretle boyumek uzre ilk pillelerdedir 16 Hal hazirda Sotlandiyanin Haylends bolgesinin ehalisinin 25 e qederi Inverness ve ona yaxin olan etraf erazilerde yasayir Il 1861 1871 1881 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2009Ehali 12 509 14 469 17 365 28 107 29 774 34 839 40 011 41 234 40 949 44 220Taninmis sexsler RedakteKaren GillanQardaslasmis seherler RedakteInvernessin asagidaki seherlerle resmi sekilde qardas seher olma razilasmalari vardir 17 Auqsburq Almaniya Inverness Florida ABS La Baule Eskoublak Fransa Seint Valeyr en Kaux FransaSekiller Redakte Inverness qalasi Ness cayi uzerindeki piyada korpusu Invernessin Akademiya kucesi Invernessin stansiyasi Ness cayi Inverness menzeresi Xarici kecidler RedakteThe Inverness Courier Arxivlesdirilib 2011 11 02 at the Wayback Machine A map of Inverness from 1716 Wildlife Watchiing in Inverness Sunday Post Travel 15 June 2013Istinadlar Redakte The Highland Council Census Results 2011 The Highland Council Walking in Scotland Inverness Site Record for Blar Nam Feinne Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland Blar Nam Feinne is on Cnoc na Moine Site Record for Torvaine Torbane Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland Site Record for Battle Of Blairnacoi Drumderfit Hill Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland Battle of Harlaw 24th July 1411 Site Record for Clachnaharry Clan Battle Monument Clachnaharry Memorial Royal Commission on the Ancient and Historical Monuments of Scotland THE RAID ON ROSS 1491 George Buchanan s 1506 1582 History of Scotland completed in 1579 first published in 1582 A M Scott Bonnie Dundee 1989 pp 104 105 The Culloden Battle Inverness Royal Academy Invernessroyal highland sch uk Climatology details for station INVERNESS UNITED KINGDOM and index FD Frost days TN lt 0 C INVERNESS SCOTLAND Inverness the new Shangri La City of Inverness Town Twinning Committee Inverness town twinning com Menbe https az wikipedia org w index php title Inverness amp oldid 6109715, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.