fbpx
Wikipedia

İkibaşlı qartal

İkibaşlı qartal Avrasiyada bir çox fərqli mədəniyyətin qəbul etdiyi tarixi bir simvoldur. Bu gün Albaniya, MonteneqroSerbiya dövlətlərinin rəsmi bayrağında və bir çox ölkələrdə bəzi şəhərlərin və bəzi təşkilatların Emblemgerblərində hələ də ikibaşlı qartal motivi mövcuddur.

Mənşə

 
Lagaş Kralı Lugalanda'ya ait möhür (e.ə. 2400), möhürün ortasında ikibaşlı qartal görünür
 
Ninurta və Anzu

Qədim dövrlərdə ŞumerXetlərdə bu simvola rast gəlinir. Şumerlərdəki Lagaş şəhərinin simvolu ikibaşlı qartaldır. Onlardan; Akad, Assuriya, Sasanlar, Bizanslara və Türklərin mədəniyətinə axır. Eyni zamanda: Xetlərdə, Böyük Krallığın dövründə: Hattuşa, Alacahöyük və Yazılıqaya bölgəsindəki

qabartmalarda yenədə ikibaşlı qartal görülür.

Mesopotamiyada Şumer ədəbiyyatının araşdırılması, ikibaşlı qartalın yaranmasına aydınlıq gətirə bilər.

Şumerlərin göy gürültüsü quşu "İmduqud" və bunun morfologiyası xüsusi maraq doğurur.

Bu göy gurultusu quşu Ningirsu ya da Ninurta adlanır.

ikibaşlı qartal ilə bənzərişi gözə çarpır və Şumer ədəbiyyatının öyrənilməsiylə, bəlkə də qabartma və ikibaşlı qartal arasında əlaqə var.

Tarix

 
Çingiz xan dövrünə aid ikibaşlı qartal və Oz Damga

İlk olaraq ŞumerXetlərdə bu simvol qullanılırdı. Həmçinin Orta Asiyada Tengriçiliyə görə, qartal yerlə göy arasında polad qapını tutur. İnsanları göy və yer səyahətlərində müşayiət edən varlıqlar quş şəklindədir. Qartal quşlar arasındakı ululuq və yüksəklik sirridir. Buna görə də Türklər qılınc gövdəsində ikibaşlı qartal fiqurundan istifadə etdilər.

Şumerlərin qullandığı ikibaşlı qartal Sonralar bütün Orta Asiyaya yayıldı. Anadoluya da axan ikibaşlı qartal simvolu Anadolu Türk mədəniyyətləri tərəfindən sevildi və istifadə edildi. Bu simvolun bir çox mənası vardı. Orta Asiyada ikibaşlı qartal nəzərlik, tilism, işıqgünəşin simvolu kimi işlənirdi. Sikkələrdə bəzi hökmdarlar emblemgerb kimi istifadə olunurdu, digər hökmdarlarda isə hakimiyyəti dəstəkləyən və gücləndirən bir motiv kimi istifadə olunurdu. Artuqlular sikkələrində və Anadolu Səlcuqlu binalarında istifadə olunan ikibaşlıt qartal simvolu divarlarda, məscidlərdə və mədrəsələrdə, saraylarda; Qoruma və hökmranlıq simvolu və pis qüvvələrdən qoruyucu kimi istifadə edilmişdir.

 
İkibaşlı qartalın Səlcuqlu versiyası, Divriği böyük məscidi

Tunc dövrünü qutulduqdan sonra, ikibaşlı qartal motivinin yenidən görünməsindən əvvəl iki min ildən çox bir boşluq var. Şərqi Roma İmperiyasınsa ilk görünməsi, 10-cu əsrə aid bir ipək çarxda meydana gəlmişdir, Ancaq, ehtimal ki, İslami İspaniyada istehsal edilmişdir; 10 və ya 11-ci əsrdən bənzər nümunələr də Bolqarıstandan və Fransadan vardır.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Jesse D. Chariton, The Mesopotamian Origins of the Hittite Double-Headed Eagle 2016-03-03 at the Wayback Machine, University of Wisconsin–La Crosse Journal of Undergraduate Research XIV (2011)
  2. https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87ift_ba%C5%9Fl%C4%B1_kartal
  3. Reconstructed by the Abegg Stiftung Riggisberg, Switzerland. P. Ackermann: A Gold-woven East Roman Silk of the Tenth Century. In: Revue des Arts Asiatiques X, 1936, 87-88. D.G. Sheperd: A mediaeval brocade. In: Bulletin of the Cleveland Museum of Arts 37, 1950, 195-196; S. Müller-Christensen: Zwei Seidengewebe als Zeugnisse der Wechselwirkung von Byzanz und Islam. In: Artes Minores. Dank an Werner Abegg. Bern, 1973, 22-25.
  4. Miniature of the Archangel Michael (killing a devil) and a monk, with a two-headed eagle between the arches, ms. of Pseudo-saint Clément, Recognitiones; Mont Saint-Michel, c. 1000. Avranches, Bibliothèque Municipale ms. 50.
  5. Miniature of the Archangel Michael (killing a devil) and a monk, with a two-headed eagle between the arches, ms. of Pseudo-saint Clément, Recognitiones; Mont Saint-Michel, c. 1000. Avranches, Bibliothèque Municipale ms. 50.

Qalereya

ikibaşlı, qartal, avrasiyada, çox, fərqli, mədəniyyətin, qəbul, etdiyi, tarixi, simvoldur, gün, albaniya, monteneqro, serbiya, dövlətlərinin, rəsmi, bayrağında, çox, ölkələrdə, bəzi, şəhərlərin, bəzi, təşkilatların, emblem, gerblərində, hələ, ikibaşlı, qartal,. Ikibasli qartal Avrasiyada bir cox ferqli medeniyyetin qebul etdiyi tarixi bir simvoldur Bu gun Albaniya Monteneqro ve Serbiya dovletlerinin resmi bayraginda ve bir cox olkelerde bezi seherlerin ve bezi teskilatlarin Emblem ve gerblerinde hele de ikibasli qartal motivi movcuddur Boyuk Selcuq Imperiyasinin gerbi Mundericat 1 Mense 2 Tarix 3 Hemcinin bax 4 Istinadlar 5 QalereyaMense Redakte Lagas Krali Lugalanda ya ait mohur e e 2400 mohurun ortasinda ikibasli qartal gorunur Ninurta ve Anzu Qedim dovrlerde Sumer ve Xetlerde bu simvola rast gelinir Sumerlerdeki Lagas seherinin simvolu ikibasli qartaldir Onlardan Akad Assuriya Sasanlar Bizanslara ve Turklerin medeniyetine axir Eyni zamanda Xetlerde Boyuk Kralligin dovrunde Hattusa Alacahoyuk ve Yaziliqaya bolgesindekiqabartmalarda yenede ikibasli qartal gorulur Mesopotamiyada Sumer edebiyyatinin arasdirilmasi ikibasli qartalin yaranmasina aydinliq getire biler Sumerlerin goy gurultusu qusu Imduqud ve bunun morfologiyasi xususi maraq dogurur Bu goy gurultusu qusu Ningirsu ya da Ninurta adlanir ikibasli qartal ile benzerisi goze carpir ve Sumer edebiyyatinin oyrenilmesiyle belke de qabartma ve ikibasli qartal arasinda elaqe var 1 Tarix Redakte Cingiz xan dovrune aid ikibasli qartal ve Oz Damga Ilk olaraq Sumer ve Xetlerde bu simvol qullanilirdi Hemcinin Orta Asiyada Tengriciliye gore qartal yerle goy arasinda polad qapini tutur Insanlari goy ve yer seyahetlerinde musayiet eden varliqlar qus seklindedir Qartal quslar arasindaki ululuq ve yukseklik sirridir Buna gore de Turkler qilinc govdesinde ikibasli qartal fiqurundan istifade etdiler Sumerlerin qullandigi ikibasli qartal Sonralar butun Orta Asiyaya yayildi Anadoluya da axan ikibasli qartal simvolu Anadolu Turk medeniyyetleri terefinden sevildi ve istifade edildi Bu simvolun bir cox menasi vardi Orta Asiyada ikibasli qartal nezerlik tilism isiq ve gunesin simvolu kimi islenirdi Sikkelerde bezi hokmdarlar emblem ve gerb kimi istifade olunurdu diger hokmdarlarda ise hakimiyyeti destekleyen ve guclendiren bir motiv kimi istifade olunurdu Artuqlular sikkelerinde ve Anadolu Selcuqlu binalarinda istifade olunan ikibaslit qartal simvolu divarlarda mescidlerde ve medreselerde saraylarda Qoruma ve hokmranliq simvolu ve pis quvvelerden qoruyucu kimi istifade edilmisdir 2 Ikibasli qartalin Selcuqlu versiyasi Divrigi boyuk mescidi Tunc dovrunu qutulduqdan sonra ikibasli qartal motivinin yeniden gorunmesinden evvel iki min ilden cox bir bosluq var Serqi Roma Imperiyasinsa ilk gorunmesi 10 cu esre aid bir ipek carxda meydana gelmisdir Ancaq ehtimal ki Islami Ispaniyada istehsal edilmisdir 3 10 ve ya 11 ci esrden benzer numuneler de Bolqaristandan 4 ve Fransadan 5 vardir Hemcinin bax RedakteOksokoIstinadlar Redakte Jesse D Chariton The Mesopotamian Origins of the Hittite Double Headed Eagle Arxivlesdirilib 2016 03 03 at the Wayback Machine University of Wisconsin La Crosse Journal of Undergraduate Research XIV 2011 https tr wikipedia org wiki C3 87ift ba C5 9Fl C4 B1 kartal Reconstructed by the Abegg Stiftung Riggisberg Switzerland P Ackermann A Gold woven East Roman Silk of the Tenth Century In Revue des Arts Asiatiques X 1936 87 88 D G Sheperd A mediaeval brocade In Bulletin of the Cleveland Museum of Arts 37 1950 195 196 S Muller Christensen Zwei Seidengewebe als Zeugnisse der Wechselwirkung von Byzanz und Islam In Artes Minores Dank an Werner Abegg Bern 1973 22 25 Miniature of the Archangel Michael killing a devil and a monk with a two headed eagle between the arches ms of Pseudo saint Clement Recognitiones Mont Saint Michel c 1000 Avranches Bibliotheque Municipale ms 50 Miniature of the Archangel Michael killing a devil and a monk with a two headed eagle between the arches ms of Pseudo saint Clement Recognitiones Mont Saint Michel c 1000 Avranches Bibliotheque Municipale ms 50 Qalereya Redakte Xetlerde ikibasli qartal Neue Burg Vienna Sasanilere aid Ikibasli QartalMenbe https az wikipedia org w index php title Ikibasli qartal amp oldid 5872875, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.