fbpx
Wikipedia

Çinkveçento

Çinkveçento (it. cinquecento - beş yüz, eləcə də beş yüzüncü ill) - XVI əsrin İtalyan adlandırılması. İncəsənət və mədəniyyət tarixçiləri tərəfindən İtalyan İntibah incəsənətinin inkişafının müəyyən bir dövrünə istinad etmək üçün istifadə olunur. Xronoloji olaraq "yüksək intibah" və "son intibah" dövrlərinə bölünür.

Yüksək intibah dövrü deyəndə şərti olaraq XVI əsrin əvvəlində Romada görkəmli heykəltəraş, memar və rəssamların yaradıcılığını nəzərdə tuturlar. Bu dövr Roma Papası II Yuli della Rovere (1503-1513) mesenatlıq fəaliyyəti və papa X Levin (1513-1521) bu mesenatlığı davam etdirməsi ilə əlaqəlidir. Bu dövr faciəvi tarixlərlə bitir: 6 aprel 1520-ci ildə Rafael vəfat edir, 6 may 1527-ci ildə Roma V Karlın qoşunları tərəfindən talan edilir.

Üslub baxımından yüksək intibah dövrü Roma klassisizmi dövrü adlanır. Bu illər ərzində Romada, Vatikanın səyləri sayəsində ən görkəmli sənətkarlar çalışır və öz aralarında rəqabət aparırdılar: Rafael Santi (1508-1520-ci illərdə), Leonardo da Vinçi (1513-1515-ci illərdə) və Mikelancelo (1534-cü ildən).

1499-cu ildə Donato Bramante Romaya gəldi. 1500-cü ildə Papa VI Aleksandr onu Vatikanın baş memarı təyin etdi. Bramantenin Romadakı ilk əsəri, mərkəzi plan və mütləq simmetriyanın həyata keçirilmiş halı olan kiçik dairəvi Tempietto məbədi (1502) oldu.

İdeologiya baxımından Roma klassisizmi, atəşpərəstliyin və xristianlığın bədii obrazlarının, eləcə də antik incəsənətin klassik formaları və yeni renessans mədəniyyətinin humanist ideallarının şüurlu, proqramlı birləşdirilməsinə əsaslanır. Bu dövrün incəsənəti antik ənənələrə yönələn ideyaların və bədii formaların aydınlığı və klassik bitkinliyi ilə fərqləndirilir. Məsələn, Rafaelin Afina məktəbi (1509-1510) əsərində antik və müasir filosoflar və rəssamların yığıncağı təsvir edilib. "Rəsmə xas olan ümumi mötəbərlik ruhu,- Maks Dvorjak yazır,- daxili azadlıq və ləyaqət hissi ilə yerinə yetirilib... Bu stil, güman ki, tamamilə qədim ənənədən gəlirdi, buna baxmayaraq tamamilə ondan fərqli bir şey idi". Maks Dvorjak Rafaelin Roma yaradıcılığını "dağınıq-idealist cərəyan" adlandırırdı.

XVI əsrin ortaları və ikinci yarısı, manyerizm və Roma barokko incəsənətinin formalaşması dövrüdür. Bu dövrə görkəmli Mikelancelo Buonarrotinin son əsərləri, Venesiyada Tisian, VeronezeTintorettonun, Mediçi sarayında Benvenuto Çellini və florensiyalı manyeristlərin yaradıcılığı daxildir.

Çinkveçentonun dünya görüşü prinsipləri, incəsənətinin üslubi və kompozisiya formaları, klassisizmneoklassisizmdən tutmuş XVII-XX əsrlərin romantizmiakademizminə qədər sonrakı əsrlərin incəsənət üslublarına da şübhəsiz təsir göstərmişdir.

Qeydlər

  1. Дворжак М. История итальянского искусства в эпоху Возрождения: В 2-х т. — М.: Искусство, 1978. — Т. 2. — С. 49, 305

Həmçinin bax

Ədəbiyyat

  • Жуковский В. И. (2006). Искусство Возрождения: учебное пособие. Красноярск: Краснояр. гос. ун-т. ISBN 5-7638-0663-8.
  • Чинквеченто // Чаган — Экс-ле-Бен. — М. : Советская энциклопедия, 1978. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 29).

çinkveçento, cinquecento, beş, yüz, eləcə, beş, yüzüncü, əsrin, italyan, adlandırılması, incəsənət, mədəniyyət, tarixçiləri, tərəfindən, italyan, intibah, incəsənətinin, inkişafının, müəyyən, dövrünə, istinad, etmək, üçün, istifadə, olunur, xronoloji, olaraq, . Cinkvecento it cinquecento bes yuz elece de bes yuzuncu ill XVI esrin Italyan adlandirilmasi Incesenet ve medeniyyet tarixcileri terefinden Italyan Intibah incesenetinin inkisafinin mueyyen bir dovrune istinad etmek ucun istifade olunur Xronoloji olaraq yuksek intibah ve son intibah dovrlerine bolunur Yuksek intibah dovru deyende serti olaraq XVI esrin evvelinde Romada gorkemli heykelteras memar ve ressamlarin yaradiciligini nezerde tuturlar Bu dovr Roma Papasi II Yuli della Rovere 1503 1513 mesenatliq fealiyyeti ve papa X Levin 1513 1521 bu mesenatligi davam etdirmesi ile elaqelidir Bu dovr facievi tarixlerle bitir 6 aprel 1520 ci ilde Rafael vefat edir 6 may 1527 ci ilde Roma V Karlin qosunlari terefinden talan edilir Uslub baximindan yuksek intibah dovru Roma klassisizmi dovru adlanir Bu iller erzinde Romada Vatikanin seyleri sayesinde en gorkemli senetkarlar calisir ve oz aralarinda reqabet aparirdilar Rafael Santi 1508 1520 ci illerde Leonardo da Vinci 1513 1515 ci illerde ve Mikelancelo 1534 cu ilden 1499 cu ilde Donato Bramante Romaya geldi 1500 cu ilde Papa VI Aleksandr onu Vatikanin bas memari teyin etdi Bramantenin Romadaki ilk eseri merkezi plan ve mutleq simmetriyanin heyata kecirilmis hali olan kicik dairevi Tempietto mebedi 1502 oldu Ideologiya baximindan Roma klassisizmi atesperestliyin ve xristianligin bedii obrazlarinin elece de antik incesenetin klassik formalari ve yeni renessans medeniyyetinin humanist ideallarinin suurlu proqramli birlesdirilmesine esaslanir Bu dovrun inceseneti antik enenelere yonelen ideyalarin ve bedii formalarin aydinligi ve klassik bitkinliyi ile ferqlendirilir Meselen Rafaelin Afina mektebi 1509 1510 eserinde antik ve muasir filosoflar ve ressamlarin yigincagi tesvir edilib Resme xas olan umumi moteberlik ruhu Maks Dvorjak yazir daxili azadliq ve leyaqet hissi ile yerine yetirilib Bu stil guman ki tamamile qedim eneneden gelirdi buna baxmayaraq tamamile ondan ferqli bir sey idi Maks Dvorjak Rafaelin Roma yaradiciligini daginiq idealist cereyan adlandirirdi 1 XVI esrin ortalari ve ikinci yarisi manyerizm ve Roma barokko incesenetinin formalasmasi dovrudur Bu dovre gorkemli Mikelancelo Buonarrotinin son eserleri Venesiyada Tisian Veroneze ve Tintorettonun Medici sarayinda Benvenuto Cellini ve florensiyali manyeristlerin yaradiciligi daxildir Cinkvecentonun dunya gorusu prinsipleri incesenetinin uslubi ve kompozisiya formalari klassisizm ve neoklassisizmden tutmus XVII XX esrlerin romantizmi ve akademizmine qeder sonraki esrlerin incesenet uslublarina da subhesiz tesir gostermisdir Qeydler Redakte Dvorzhak M Istoriya italyanskogo iskusstva v epohu Vozrozhdeniya V 2 h t M Iskusstvo 1978 T 2 S 49 305Hemcinin bax RedakteDucento Trecento Kvattrocento SeicentoEdebiyyat RedakteZhukovskij V I 2006 Iskusstvo Vozrozhdeniya uchebnoe posobie Krasnoyarsk Krasnoyar gos un t ISBN 5 7638 0663 8 Chinkvechento Chagan Eks le Ben M Sovetskaya enciklopediya 1978 Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t gl red A M Prohorov 1969 1978 t 29 Menbe https az wikipedia org w index php title Cinkvecento amp oldid 5631293, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.