fbpx
Wikipedia

Əmir İsfahan

Əmir İsfahanQara Yusifin Pirbudaqdan sonra 2-ci oğludur, Qara İsgəndərin anabir qardaşıdır. 1433-1445-ci illərdə Bağdad hakimi olmuşdur.

Əmir İsfahan

1433-cü ildə Bağdadda Əmir İsfahanın adına zərb olunmuş təngə-pul.
Bağdad hakimi
1432 — 1445
Sələfi Şahməhəmməd
Xələfi Fulad Mirzə
Şəxsi məlumatlar
Vəfat tarixi
Vəfat yeri
Sülalə Baharlı sülaləsi
Atası Qara Yusif
Uşağı Fulad Mirzə

Həyatı

1410-cu ildə Sultan Əhməd Cəlayır ilə döyüşdə iştirak etmiş və Qaraqoyunlu ordusunun sol qoluna başçılıq etmişdir. 1420-ci ildə Qara Yusif Teymuri sultan Şahruxu qarşılamaq üçün Təbrizdən hərəkətə başlayanda, Əmir İsfahan Ədilcəvazda hakim idi. Lakin atasına qoşunla yardım göstərmədi. Qara Yusifin ölümündən sonra əvvəlcə Naxçıvana sonra Çuxursəədə çəkildi. Burada Səəd tayfası onu hakimiyyət üçün namizəd elan etdilər və Qara Yusifin xəzinəsi də Əmir İsfahanın əlinə keçdi.

Şahrux tərəfindən əmr verildi ki, Mirzə İbrahim sultan və Əmir Şahməlik 20 min süvari ilə Əmir İsfahanın ələ keçirilməsi üçün Naxçıvan və Səlmatu tərəfə hərəkət etdilər. O əsnada İsfahanın elçiləri Şahruxun düşərgəsinə gəlib tabelik bildirdilər. Bundan sonra Şahrux onların üzərinə hücumu dayandırdı.

Qardaşı İsgəndərin Qaraqoyunlu torpaqlarındakı hakimiyyəti yenidən bərpa etməsi Şahruxun Azərbaycana yeni yürüşünə gətirib çıxardı. 1421-ci ildə baş vermiş Alaşkerd döyüşündə Əmir İsfahan Qaraqoyunlu qoşununun sol cinahına başçılıq edirdi. Döyüşdə Qaraqoyunlu ordusu məğlubiyyətə uğradı. Qara İsgəndərdən ayrılan Əmir İsfahan Şahruxun Xorasana dönməsindən istifadə edərək, NaxçıvanTəbrizi ələ keçirdi və müstəqil hakimiyyətə başladı.

İraq hakimliyi dövrü

İsfahan Azərbaycanda olarkən Qara İsgəndər Tovuq və Kərkükdə idi. O, bu xəbəri eşitdikdə Təbriz tərəfə hərəkət etdi. Əmir İsfahan qardaşına müqavimət göstərməkdən çəkinərək Ərzuruma və Avnik qalasına çəkildi. 1433-cü-cu ildə Hilləyə hərəkət edərək şəhəri tutdu və şəhər hakimi Əhməd Cəlayırın qardaşı Sultan Hüseyni öldürdü. Həmin ildə qardaşı Şahməhəmmədin dövlət işlərindən uzaqlaşmasından istifadə edərək Bağdadı ələ keçirdi. Həmədana qaçan Şahməhəmməd orada Baba Hacı Həmədani tərəfindən qətlə yetirildi.

1435-ci ildə Qara İsgəndərin ölümündən sonra oğullarının və qızlarının bir hissəsi əmiləri İsfahan bəyə sığındılar. Onlara oğullarından Əlvənd, Məlik-Qasım, Əsəd, Rüstəm, Tərxan, Məlik-Məhəmməd və qızlarından Arayiş, Şahsaray bəyimlər daxil idilər. Həmin il Əmir İsfahana sığınan qardaşı Şahməhəmmədin oğlu Şahəli əmisindən üz döndərib Şahruxa sığındı.

Əmir İsfahan Ağqoyunluların daxilindəki ara müharibələrindən istifadə edərək sərhədlərini genişləndirmək istəyirdi. Həmzə bəy Bayandur 1437-ci ilin yazında İsfahan bəyi məğlub etdi. O, böyük ordu toplayaraq Qaraqoyunlu qüvvələrini Diyar-i Rəbiyyədən və Şimali Cəzirədən çıxardı.

1445-ci ilin martın 8-də Əmir İsfahan vəfat etdi. Əyanlar İsfahan mirzənin oğlunu səltənətə əyləşdirdilər. Xəbər Cahanşaha çatdıqda Azərbaycandan böyük ordu ilə Bağdad tərəfə hərəkətə başladı. 1446-cı ildə İraqda Əmir İsfahan dövründən qalmış bütün müstəqil qüvvələr Təbrizdəki mərkəzi hakimiyyətə tabe edildi.

İstinadlar

  1. Qızılbaşlar tarixi.s.16.
  2. Faruk Sümer.s.83.84.
  3. Həsən bəy Rumlus.s.93.
  4. Faruk Sümer.s.109; 116.
  5. Həsən bəy Rumlus.s.99.
  6. Faruk Sümer.s.123.
  7. Həsən bəy Rumlus.s.104; 134.
  8. Faruk Sümer.s.143.
  9. Həsən bəy Rumlus.s.142.
  10. Tihrânî, Diyârbekriyye, C. I, s. 130-134, çev. s. 88-91.
  11. Həsən bəy Rumlus.s.155-156.

Ədəbiyyat

  • Prof. Dr. Faruk Sümer. Kara Koyunlular (Başlangıçtan Cihan-Şah’a kadar). I. cilt Türk Tarih Kurumu Basım Evi — Ankara - 1967
  • Qızılbaşlar tarixi. Tərcümə və şərhlər M. Ə. Məhəmmədinindir. — Bakı, «Azərbaycan» nəşriyyatı. 1993 —48 s.
  • Həsən bəy Rumlu. "Əhsənüt-təvarix (Tarixlərin ən yaxşısı)". Kastamonu: Uzanlar, 2017, 661 s.
  • Ebû Bekr-i Tihrânî. Kitâb-ı Diyârbekriyye, C. I-II, ner. N. Lugal, F. Sümer, Ankara, 1993, çev. Mürsel Öztürk, Ankara, 2001.

Həmçinin bax

əmir, isfahan, qara, yusifin, pirbudaqdan, sonra, oğludur, qara, isgəndərin, anabir, qardaşıdır, 1433, 1445, illərdə, bağdad, hakimi, olmuşdur, 1433, ildə, bağdadda, adına, zərb, olunmuş, təngə, bağdad, hakimi1432, 1445sələfi, şahməhəmmədxələfi, fulad, mirzəşə. Emir Isfahan Qara Yusifin Pirbudaqdan sonra 2 ci ogludur Qara Isgenderin anabir qardasidir 1433 1445 ci illerde Bagdad hakimi olmusdur 1 Emir Isfahan1433 cu ilde Bagdadda Emir Isfahanin adina zerb olunmus tenge pul Bagdad hakimi1432 1445Selefi SahmehemmedXelefi Fulad MirzeSexsi melumatlarVefat tarixi 1445Vefat yeri BagdadSulale Baharli sulalesiAtasi Qara YusifUsagi Fulad Mirze Mundericat 1 Heyati 1 1 Iraq hakimliyi dovru 2 Istinadlar 3 Edebiyyat 4 Hemcinin baxHeyati Redakte1410 cu ilde Sultan Ehmed Celayir ile doyusde istirak etmis ve Qaraqoyunlu ordusunun sol qoluna basciliq etmisdir 2 1420 ci ilde Qara Yusif Teymuri sultan Sahruxu qarsilamaq ucun Tebrizden herekete baslayanda Emir Isfahan Edilcevazda hakim idi Lakin atasina qosunla yardim gostermedi 3 Qara Yusifin olumunden sonra evvelce Naxcivana sonra Cuxurseede cekildi Burada Seed tayfasi onu hakimiyyet ucun namized elan etdiler ve Qara Yusifin xezinesi de Emir Isfahanin eline kecdi 4 Sahrux terefinden emr verildi ki Mirze Ibrahim sultan ve Emir Sahmelik 20 min suvari ile Emir Isfahanin ele kecirilmesi ucun Naxcivan ve Selmatu terefe hereket etdiler O esnada Isfahanin elcileri Sahruxun dusergesine gelib tabelik bildirdiler Bundan sonra Sahrux onlarin uzerine hucumu dayandirdi 5 Qardasi Isgenderin Qaraqoyunlu torpaqlarindaki hakimiyyeti yeniden berpa etmesi Sahruxun Azerbaycana yeni yurusune getirib cixardi 1421 ci ilde bas vermis Alaskerd doyusunde Emir Isfahan Qaraqoyunlu qosununun sol cinahina basciliq edirdi Doyusde Qaraqoyunlu ordusu meglubiyyete ugradi Qara Isgenderden ayrilan Emir Isfahan Sahruxun Xorasana donmesinden istifade ederek Naxcivan ve Tebrizi ele kecirdi ve musteqil hakimiyyete basladi 6 Iraq hakimliyi dovru Redakte Isfahan Azerbaycanda olarken Qara Isgender Tovuq ve Kerkukde idi O bu xeberi esitdikde Tebriz terefe hereket etdi Emir Isfahan qardasina muqavimet gostermekden cekinerek Erzuruma ve Avnik qalasina cekildi 1433 cu cu ilde Hilleye hereket ederek seheri tutdu ve seher hakimi Ehmed Celayirin qardasi Sultan Huseyni oldurdu 7 Hemin ilde qardasi Sahmehemmedin dovlet islerinden uzaqlasmasindan istifade ederek Bagdadi ele kecirdi Hemedana qacan Sahmehemmed orada Baba Haci Hemedani terefinden qetle yetirildi 1 1435 ci ilde Qara Isgenderin olumunden sonra ogullarinin ve qizlarinin bir hissesi emileri Isfahan beye sigindilar Onlara ogullarindan Elvend Melik Qasim Esed Rustem Terxan Melik Mehemmed ve qizlarindan Arayis Sahsaray beyimler daxil idiler 8 Hemin il Emir Isfahana siginan qardasi Sahmehemmedin oglu Saheli emisinden uz donderib Sahruxa sigindi 9 Emir Isfahan Agqoyunlularin daxilindeki ara muharibelerinden istifade ederek serhedlerini genislendirmek isteyirdi Hemze bey Bayandur 1437 ci ilin yazinda Isfahan beyi meglub etdi O boyuk ordu toplayaraq Qaraqoyunlu quvvelerini Diyar i Rebiyyeden ve Simali Cezireden cixardi 10 1445 ci ilin martin 8 de Emir Isfahan vefat etdi Eyanlar Isfahan mirzenin oglunu seltenete eylesdirdiler Xeber Cahansaha catdiqda Azerbaycandan boyuk ordu ile Bagdad terefe herekete basladi 1446 ci ilde Iraqda Emir Isfahan dovrunden qalmis butun musteqil quvveler Tebrizdeki merkezi hakimiyyete tabe edildi 11 Istinadlar Redakte 1 2 Qizilbaslar tarixi s 16 Faruk Sumer s 83 84 Hesen bey Rumlus s 93 Faruk Sumer s 109 116 Hesen bey Rumlus s 99 Faruk Sumer s 123 Hesen bey Rumlus s 104 134 Faruk Sumer s 143 Hesen bey Rumlus s 142 Tihrani Diyarbekriyye C I s 130 134 cev s 88 91 Hesen bey Rumlus s 155 156 Edebiyyat RedakteProf Dr Faruk Sumer Kara Koyunlular Baslangictan Cihan Sah a kadar I cilt Turk Tarih Kurumu Basim Evi Ankara 1967 Qizilbaslar tarixi Tercume ve serhler M E Mehemmedinindir Baki Azerbaycan nesriyyati 1993 48 s Hesen bey Rumlu Ehsenut tevarix Tarixlerin en yaxsisi Kastamonu Uzanlar 2017 661 s Ebu Bekr i Tihrani Kitab i Diyarbekriyye C I II ner N Lugal F Sumer Ankara 1993 cev Mursel Ozturk Ankara 2001 Hemcinin bax RedakteQaraqoyunlular AgqoyunlularMenbe https az wikipedia org w index php title Emir Isfahan amp oldid 5516006, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.