fbpx
Wikipedia

Əhməd xan Abdali

Əhməd şah (Abdali) Dürrani (d. 1722, Multan, Pəncab - ö. 1773, Toba Məruf, Əfqanıstan) — Dürranilər sülaləsinin ilk şahı.

Əhməd xan Abdali
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1722
Doğum yeri
Vəfat tarixi 16 oktyabr 1772(1772-10-16)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Hərbi xidmət
Rütbəsi general
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Sadozay soyundan, Abdali elinin rəisi Məhəmmədzaman xanın oğludur. 1737-ci ildə dustaq edilərək İrana, Nadir şah Qırxlı-Avşarın yanına göndərildi. Qısa müddətdə şahın güvənini qazanaraq 1745-ci ildə Mazandaran valisi oldu.

1747-ci ildə Əhməd şah, Avşar hökmdarı Nadir şahın öldürülməsindən sonra soydaşlarından, (Puştunlardan) təşkil olunan yerli güclərə dayanaraq Əfqanıstana yürüdü. Qəndəhara gedərək Hacı Camal liderliyindəki Barakzayi, Şah Vəli xan liderliyindəki Bamizayi və Cahan xan liderliyindəki Popalzayi kimi bütün Puştun qəbilələrini toplayaraq, Loya Cirgə olaraq bilinən Böyük Məclisi təşkil etdi və Əfqanıstan şahı seçildi. Ayrıca Dürr-i Dürran (İnciler İncisi) unvanını aldı.

Kabil və dolaylarını ele keçirdikdən sonra 1747-1769-cu illər arasında Hindistana doqquz səfər etdi. LahoruMultanı işgal etdi. Xorasana doğru irəliləyərək 1750-ci ildə HeratMəşhədi aldı. 1757-ci ildə Dehli səfərinə çıxdıysa da, ordusunda vəba baş göstərincə geri döndü. 1758-ci ildə Pəncaba ard-arda səfərlər təşkil edərək bir hind ordusunu Panipatda məğlub etdi. Sihlərin üsyanını yatırdı, amma Pəncabı idarəsi altına ala bilmədi. 1760-cı ilin əvvəlində, Amu Dəryadan (Ceyhun) Hind okeanına qədər uzanan geniş bir bölgəni əlinə keşirmişdi.

1761-ci ildə burda Maratalara qarşı mütləq bir zəfər qazandı. 1764-cü ildə Hindistana böyük bir səfər daha təşkil edərek bu torpaqları yağmaladı. Son illərini Toba təpələrindəki Mürğabda keçirdi.

Əhməd şah, buyruq tanımaz, əmr dinləməz tayfaları tək bir siyasi idarə altında toplamağı bacararaq bugünkü Əfqanıstanın qurucusu olmuşdur. Öləndən sonra imperatorluğu, Ceyhundan Hindistana, Tibetdən Xorasana qədər uzanırdı, amma sağlam bir təmələ əsaslanırdı. Dövlət idarəsində, öz seçdiyi tayfa başçılarından ibarət doqquz nəfərlik bir məşvərət şyrası vardı.

İstinadlar

  1. . 2014-10-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-06.

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

əhməd, abdali, əhməd, şah, abdali, dürrani, 1722, multan, pəncab, 1773, toba, məruf, əfqanıstan, dürranilər, sülaləsinin, şahı, imperator1, oktyabr, 1747, oktyabr, 1772şəxsi, məlumatlardoğum, tarixi, 1722doğum, yeri, heratvəfat, tarixi, oktyabr, 1772, 1772, və. Ehmed sah Abdali Durrani d 1722 Multan Pencab o 1773 Toba Meruf Efqanistan Durraniler sulalesinin ilk sahi Ehmed xan AbdaliImperator1 oktyabr 1747 16 oktyabr 1772Sexsi melumatlarDogum tarixi 1722Dogum yeri HeratVefat tarixi 16 oktyabr 1772 1772 10 16 Vefat yeri Qendehar Qendehar vilayeti Durraniler ImperiyasiDefn yeri QendeharHerbi xidmetRutbesi general Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Istinadlar 3 Hemcinin bax 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteSadozay soyundan Abdali elinin reisi Mehemmedzaman xanin ogludur 1737 ci ilde dustaq edilerek Irana Nadir sah Qirxli Avsarin yanina gonderildi Qisa muddetde sahin guvenini qazanaraq 1745 ci ilde Mazandaran valisi oldu 1747 ci ilde Ehmed sah Avsar hokmdari Nadir sahin oldurulmesinden sonra soydaslarindan Pustunlardan teskil olunan yerli guclere dayanaraq Efqanistana yurudu Qendehara gederek Haci Camal liderliyindeki Barakzayi Sah Veli xan liderliyindeki Bamizayi ve Cahan xan liderliyindeki Popalzayi kimi butun Pustun qebilelerini toplayaraq Loya Cirge olaraq bilinen Boyuk Meclisi teskil etdi ve Efqanistan sahi secildi 1 Ayrica Durr i Durran Inciler Incisi unvanini aldi Kabil ve dolaylarini ele kecirdikden sonra 1747 1769 cu iller arasinda Hindistana doqquz sefer etdi Lahoru ve Multani isgal etdi Xorasana dogru irelileyerek 1750 ci ilde Herat ve Meshedi aldi 1757 ci ilde Dehli seferine cixdiysa da ordusunda veba bas gosterince geri dondu 1758 ci ilde Pencaba ard arda seferler teskil ederek bir hind ordusunu Panipatda meglub etdi Sihlerin usyanini yatirdi amma Pencabi idaresi altina ala bilmedi 1760 ci ilin evvelinde Amu Deryadan Ceyhun Hind okeanina qeder uzanan genis bir bolgeni eline kesirmisdi 1761 ci ilde burda Maratalara qarsi mutleq bir zefer qazandi 1764 cu ilde Hindistana boyuk bir sefer daha teskil ederek bu torpaqlari yagmaladi Son illerini Toba tepelerindeki Murgabda kecirdi Ehmed sah buyruq tanimaz emr dinlemez tayfalari tek bir siyasi idare altinda toplamagi bacararaq bugunku Efqanistanin qurucusu olmusdur Olenden sonra imperatorlugu Ceyhundan Hindistana Tibetden Xorasana qeder uzanirdi amma saglam bir temele esaslanirdi Dovlet idaresinde oz secdiyi tayfa bascilarindan ibaret doqquz neferlik bir mesveret syrasi vardi Istinadlar Redakte Arxivlenmis suret 2014 10 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 01 06 Hemcinin bax RedakteNadir sah Qirxli Avsar Durraniler sulalesi Durraniler ImperiyasiXarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Ehmed xan Abdali amp oldid 6080120, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.