fbpx
Wikipedia

Əfqanıstan Əmirliyi

Əfqanıstan Əmirliyi (Puştu: د افغانستان امارت Da Afghānistān Amārat, Farsca: امارت افغانستان Amārat-i Afghānistān) — 1919-cu ilə qədər Britaniyanın protektoratı olan müasir Əfqanıstan ərazisində dövlət. 1926-cı ildə padşah olan əmir Amanullah tərəfindən Krallığa (Konstitusiyalı monarxiya) çevrilmişdir.

Əfqanıstan Əmirliyi

puştu د افغانستان امارت
fars. امارت افغانستان
18231926
Bayraq
Gerb
Əfqanıstan XIX əsrin sonlarının xəritəsində
StatusuƏmirlik
Müstəqil dövlət (18231879)
Britaniyanın protektoratı (18791919)
Müstəqil dövlət (1919 ildən)
PaytaxtıKabil
Rəsmi dillərifarsca, Puştu dili, ərəbcə
Ümumi dilləriPuştu dili, Fars dili
Dini
İslam
İdarəetmə formasıMütləq monarxiya
SülaləBarakzay sülaləsi
Əmir 
• 1823–1829 (ilk)
Dost Məhəmməd xan
• 1919–1926 (son)
Amanullah xan
Tarixi 
• Yaranması
1823
• Süqutu
1926
Ərazisi
• Ümumi
  • 652.225 km²
Əhalisi
• 1920
təxminən 5 milyon insan
ValyutasıƏfqan rupisi
Sələfi
Xələfi
Əfqanıstan Krallığı
Britaniya Hindistanı
İndi tərkibindəƏfqanıstan, Pakistan
  1. ...

Tarixi

1879-cu ildə növbəti İngiltərə-Əfqan müharibəsindən sonra Əmir Yaqub-xan müqavilə imzaladı. Müqaviləyə əsasən Əfqanıstan Britaniyanın protektoratına çevrildi. Sonra əvvəllər Rusiya imperiyasında gizlənən Əbdürrəhman Əfqanıstan əmiri oldu. XIX əsrin sonunda Əbdürrəhmanın dövründə Böyük Britaniya və Rusiya Əfqanıstanın bu gün də mövcud olan müasir sərhədlərini birgə müəyyən etdilər.

Əmir Həbibullah 20 fevral 1919-cu ildə ov edərkən öldürüldü.

Əmir Həbibullahın ölümündən sonra üçüncü oğlu Amanullah hakimiyyətə gəldi. O, ilk növbədə 1919-cu ildə üçüncü İngiltərə-Əfqan müharibəsini apardı və bu müharibə başa çatdıqdan sonra tədricən ölkənin Britaniya imperiyasından tam müstəqilliyinə nail oldu .

On illik hakimiyyəti dövründə Amanullah-xan Əfqanıstanda tez və tam islahat aparmağa çalışdı.

Xarici siyasətdə Amanullah 1919-cu ildə Sovet Rusiyası ilə diplomatik əlaqələr qurdu və 1921-ci ildə onunla dostluq müqaviləsi bağladı və bu müqaviləyə əsasən Əfqanıstan maliyyə, texnoloji və hərbi yardım alırdı.

1923-cü ildə Amanullah Əfqanıstanın ilk konstitusiyasını qəbul etdi və bu konstitusiyada onun əvvəllər fərmanla müəyyən etdiyi vətəndaş hüquqlarının təminatları təsbit edildi. Həmin andan etibarən ölkə Əfqanıstan Krallığı konstitusiyalı monarxiyaya çevrildi.

Ədəbiyyat

  • Afghanistan. Peter R. Blood, ed. (ingilis). Washington: GPO. 2001.

İstinadlar

  1. Blood, 2001, The reign of king Amanullah, 1919–29

Həmçinin bax

əfqanıstan, əmirliyi, puştu, افغانستان, امارت, afghānistān, amārat, farsca, امارت, افغانستان, amārat, afghānistān, 1919, ilə, qədər, britaniyanın, protektoratı, olan, müasir, əfqanıstan, ərazisində, dövlət, 1926, ildə, padşah, olan, əmir, amanullah, tərəfindən. Efqanistan Emirliyi Pustu د افغانستان امارت Da Afghanistan Amarat Farsca امارت افغانستان Amarat i Afghanistan 1919 cu ile qeder Britaniyanin protektorati olan muasir Efqanistan erazisinde dovlet 1926 ci ilde padsah olan emir Amanullah terefinden Kralliga Konstitusiyali monarxiya cevrilmisdir Efqanistan Emirliyipustu د افغانستان امارت fars امارت افغانستان1823 1926Bayraq GerbEfqanistan XIX esrin sonlarinin xeritesindeStatusuEmirlik Musteqil dovlet 1823 1879 Britaniyanin protektorati 1879 1919 Musteqil dovlet 1919 ilden PaytaxtiKabilResmi dillerifarsca Pustu dili erebceUmumi dilleriPustu dili Fars diliDiniIslamIdareetme formasiMutleq monarxiyaSulaleBarakzay sulalesiEmir 1823 1829 ilk Dost Mehemmed xan 1919 1926 son Amanullah xanTarixi Yaranmasi1823 Suqutu1926Erazisi Umumi652 225 km Ehalisi 1920texminen 5 milyon insanValyutasiEfqan rupisiSelefi XelefiDurraniler imperiyasi Efqanistan KralligiBritaniya HindistaniIndi terkibindeEfqanistan Pakistan Mundericat 1 Tarixi 2 Edebiyyat 3 Istinadlar 4 Hemcinin baxTarixi Redakte1879 cu ilde novbeti Ingiltere Efqan muharibesinden sonra Emir Yaqub xan muqavile imzaladi Muqavileye esasen Efqanistan Britaniyanin protektoratina cevrildi Sonra evveller Rusiya imperiyasinda gizlenen Ebdurrehman Efqanistan emiri oldu XIX esrin sonunda Ebdurrehmanin dovrunde Boyuk Britaniya ve Rusiya Efqanistanin bu gun de movcud olan muasir serhedlerini birge mueyyen etdiler Emir Hebibullah 20 fevral 1919 cu ilde ov ederken olduruldu 1 Emir Hebibullahin olumunden sonra ucuncu oglu Amanullah hakimiyyete geldi O ilk novbede 1919 cu ilde ucuncu Ingiltere Efqan muharibesini apardi ve bu muharibe basa catdiqdan sonra tedricen olkenin Britaniya imperiyasindan tam musteqilliyine nail oldu 1 On illik hakimiyyeti dovrunde Amanullah xan Efqanistanda tez ve tam islahat aparmaga calisdi 1 Xarici siyasetde Amanullah 1919 cu ilde Sovet Rusiyasi ile diplomatik elaqeler qurdu ve 1921 ci ilde onunla dostluq muqavilesi bagladi ve bu muqavileye esasen Efqanistan maliyye texnoloji ve herbi yardim alirdi 1 1923 cu ilde Amanullah Efqanistanin ilk konstitusiyasini qebul etdi ve bu konstitusiyada onun evveller fermanla mueyyen etdiyi vetendas huquqlarinin teminatlari tesbit edildi Hemin andan etibaren olke Efqanistan Kralligi konstitusiyali monarxiyaya cevrildi 2 1 Edebiyyat RedakteAfghanistan Peter R Blood ed ingilis Washington GPO 2001 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 Blood 2001 The reign of king Amanullah 1919 29 Blood 2001 Reform Popular Reaction and Forced AbdicationHemcinin bax RedakteBirinci ingilis efqan muharibesi 1838 1842 Ikinci ingilis efqan muharibesi 1878 1880 Ucuncu ingilis efqan muharibesi 1919 Menbe https az wikipedia org w index php title Efqanistan Emirliyi amp oldid 6209462, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.