İyul986-cı ildə bugün İranınTürkmənistan sınırı yaxınındaki Qoçan qəsəbəsinin olduğu Üstüva yörəsində doğuldu. Ata tərəfindən ərəblərin İranı istilaları sırasında Xorasana gəlib yerləşən Küşeyr, ana tərəfindən Bəni Süleym qəbiləsinə mənsubdur. Kiçik yaşda atasını itirincə əqrabalarından Əbülqasım əl-Yəmaninin himayəsində böyüdü, Ərəb dili və ədəbiyyat bilgilərini ondan öyrəndi. Miniciliyə və silah işlətməyə həvəs etdi; yaxşı bir minici və müşketyor oldu.
Kuşeyri, atasından miras qalan kəndinə qoyulan ağır verginin hafiflətilməsini sağlamaq və hesap öyrənib maliyə məmuru (mustovfi) olmaq amacıyla gənc yaşda Nişapura getdi. Burada bir rastlantı sonucu dönəmin tanınmış sufilərindən Əbu Əli əd-Dəkkakın sohbət məclisinə qatıldı və ondan təsirlənərək müridi olmaq istədi. Dəkkak ona öncə elm təhsil etməsini söylədi. Bunun üzərinə Keşeyri Əbu Bəkr Məhəmməd ət-Tusidən Şafei fiqhini öyrəndi. Ayrıca kəlam alimi İbn Furəkin, onun vəfatından sonra Əbu İshaq əl-İsfərayininin dərslərinə davam etdi. İsfərayininin onun daha dərslərinə davam etməsi gərəkmədiyini, kitablarını oxumasının yetərli olduğunu söyləməsi, onun bu sıralarda kəlam elmndə olduqca irəli bir səviyəyə çatmış olduğunu göstərməktədir. Kuşeyri bu dönəmdə Bakıllaninin əsərlərini incələyərək Əşari kəlamını mənimsədi. Elmlə məşgul olduğu bu illərdə bir yandan da mürşidi Dəkkakın sohbətlərinə davam edərək tasavvufi alanda kəndini gəliştirdi. Dəkkāk onu qızı Fatıma ilə evləndirdi və mədrəsəsində dərs verməsinə izn verdi. Hadis ilmiylə də uğraşan Kuşeyri əl-Müstədrək müəllifi Hakim ən-Nisaburi, Əbülhüseyn əl-Həffaf, Əbu Nuaym əl-İsfərayini, Əbu Bəkr Abdus əl-Müzəkki, Əbülhəsən əl-Əhvazi kimi mühəddislərin dərslərinə davam etdi. Hatib əl-Bağdadi başda olmaq üzərə bir çox tanınmış mühəddis kəndisindən hadis rivayət ətti.
Mürşidi Dəkkakın vəfatından (405/1015) sonra Əbu Məhəmməd ibn Hüseyn əs-Süləmiyə intisab edərək təsəvvüfi bilgisini və təcrübələrini artıran Kuşeyrinin ətrafında çok sayda öyrənci toplandı, ayrıca xalqın sayğı və güvənini qazandı. Əli ibn Həsən əl-Baharzi, Kuşeyrinin gözəl xitabəti və təsirli vəəzlarından söz edərkən daşa xitab etsə onu belə əridəcəyini, məclisinə şeytan gətirilib bağlansa tövbə edəcəyini söylərdi.
İbn Xallikanın təfsirlərin ən yaxşısı və ən açıq olanı deyə nitələndirdiği "ət-Təfsirül-kəbir" adlı əsərini Süləminin sağlığında 410 (1019) ilindən öncə yazmağa başlayan Kuşeyri, bu dönəmdə Əhməd ibn Hüseyn əl-Beyhaki və İmamül-Harəməyn Əbül-Məalinin atası Rüknülislam əl-Cuveyninin də aralarında olduğu bir qrupla hacca getdi. Yolçuluk əsnasında Bağdad və Hicazdaki alimlərdən hədis dinlədi.
Kuşeyri, Böyük Səlcuqlu dövlətinin quruluşu və Toğrul bəyin İranı zəbt etməsi sırasında Xorasan bölgəsinin elm və mədəniyyət mərkəzi olan Nişapurda idi və bölgədə büyük bir ünə sahib idi. Toğrul bəyin vəziri Amidülmülk əl-Kündüri, Mötəzilə tərafdarı olduğundan Mötəzilə ilə mücadələ edən Əşari kəlamçılarına qarşı bir tövr aldı. Kündürinin Əşariyyənin qurucusu Əbülhəsən əl-Əşarini və mənsublarını əhl-i bidat arasında sayması, bölgədə hakim durumda olan Əşari və Şafei uləmasını rahatsız etdi. Əşariliyə könüldən bağlı olan Küşeyri, 436 (1044/1045)-ci ildə Əşarinin hədis əhlindən olduğuna və Əhl-i sünnət əqidəsinə bağlı bulunduğuna dair bir fətva vərdi. Ertəsi il hadis dərsləri vərməyə və hadis rəvayət ətməyə başladı. 437-438 (1045-1046) yıllarında tasavvuf litəratürünün təməl kitapları arasında yər alacak olan ər-Risalə adlı əsərini təlif ətti. 446da (1054) uləmaya hitabən Şikayətü Əhlis-sünnə adını verdiyi uzunca bir məktup kaləmə aldı. Muhtəmələn bu məktup səbəbiylə Vəzir Kündüri, Toğrul bəyi təhrik ədərək Kuşeyri, Rəis əl-Furati, İmamül-Harəməyn əl-Cüvəyni və Əbu Səhl ibn Muvaffakın yakalanıp hapsədilmələri için izin aldı. Bunun üzərinə Cüvəyni saklandı. Rəis əl-Furati ilə Kuşeyri yakalanıp Nişaburun əski kaləsinə hapsədildi. Baharzda bulunduğu için tutuklanamayan Əbu Səhl, topladığı silahlı bir grupla Nişabura gəlip validən Kuşeyri və Əbu Səhli sərbəst bırakmasını istədi. Olumlu cəvap alamayınca adamlarıyla kaləyi basarak onları kurtardı. Bu olayın ardından çıkan çatışmalar yüzündən Kuşeyri və bazı alimlərin Xorasanı tərkətmələri kararlaştırıldı. Bir grup alimlə Bağdata gidən Kuşeyriyi (448/1056) Xəlifə Kāim-Biəmrillah iyi karşıladı. Kuşeyri daha sonra Nişabura döndü. Sübki onun Bağdattan ayrılınca hacca gittiğini, Kündürinin baskısı səbəbiylə məmləkətlərini tərkətmək zorunda kalan 400 kadar Hənəfi və Şafei qazısı ilə orada buluştuğunu, kadılar adına vəziri kınayan bir konuşma yaptığını kaydədər. Bədiüzzaman Firuzanfər, Kuşeyrinin halifənin dəstəğini aldıktan sonra Nişabura döndüğü şəklindəki rivayətin daha doğru olduğu görüşündədir. On yıl Amidülmülk Kündürinin baskısı altında sıkıntılı bir ömür sürən Kuşeyri, 456da (1064) vəzirin Alp Arslan tarafından idam ədilməsi və yərinə Nizamülmülkün gətirilməsiylə rahata qovuşdu. Nişaburdaki mədrəsəsində dərs vərməyə və vaaz ətməyə dəvam etdi. 437-də (1045) başladığı hadis dərslərini ölümünə kadar yirmi yədi yıl boyunca sürdürdü. Bu arada Tus, Əbivərd və Mərv gibi Xorasan şəhirlərini ziyarət ətti. Son yıllarını rəfah içində gəçirdiktən sonra 16 Rəbiülahir 465tə (30 dekabr1072) Nişaburda vəfat etdi. Mürşidi və kayınpədəri Əbu Ali əd-Dəkkākın mədrəsəsinin hazirəsinə gömüldü. Qəbri günümüzə qədar ziyarət edilə gəlmişdir.
Kuşeyrinin hanımı Fatımadan hər biri ilmi, zühdü və takvası ilə tanınmış önəmli birər şahsiyət olan Əbu Sad Abdullah, Əbu Said Abdülvahid, Əbu Mansur Abdurrahman, Əbu Nasr Abdürrahim, Əbül-Fəth Ubəydullah, Əbu Muzaffər Abdülmünim adlı altı oğlu, Əmətürrahim adlı bir kızı olmuştur. Əmətürrahim, əs-Siyaķ li-Tariħi Nisabur adlı əsərin müəllifi Abdülgāfir əl-Farisinin annəsidir. Firuzanfər, Kuşeyrinin ayrıca Ahməd b. Muhamməd-i Çərhi Bələdinin kızı ilə əvləndiğini, iki hanımından altı oğlu, bəş kızı dünyaya gəldiğini söylər.
Tasavvuf, kəlam, hadis, fıkıh, təfsir, gramər, lugat və ədəbiyyat gibi ilim dallarında gəniş bilgisi olan Kuşeyri daha çok mutasavvıf olarak tanınır. Tarikat silsiləsi Əbu Ali əd-Dəkkāk, Nasrabadi, Əbu Bəkir əş-Şibli, Cünəyd-i Bağdadi, Səri əs-Sakati, Maruf-i Kərhi vasıtasıyla Davud ət-Taiyə bağlanır. Tasavvuf tarihi kaynaklarında kəndisinə Kuşeyriyyə adıyla bir tarikat nisbət ədilir. Firuzanfər, bu tarikatın XVIII. yüzyıla kadar Hindistanda varlığını sürdürdüğünü kaydədər. İmamül-Harəməyn əl-Cüvəyni və ən səçkin öğrəncilərindən Əbu Ali əl-Farmədi vasıtasıyla Gazzaliyi ətkiləyən Kuşeyri tasavvufu Sünni bir çərçəvə içinə almak istəmiştir. Məlamət akımının doğduğu bölgədə yətişməsinə rağmən ər-Risaləsində məlamət bahsinə yər vərməməsi, sufilərin Əşariyyə akidələrinə aykırı gördüğü sözlərini zikrətməməyə gayrət ətməsi, uzun sürə Nişaburda kalan və burada səma məclisləri kuran Əbu Said-i Əbül-Hayrdan hiç bahsətməməsi onun bu tavrıyla ilgilidir. Əbu Saidin mənakıbını yazan Muhamməd b. Münəvvər, Kuşeyrinin başlangıçta Əbu Saidin aləyhində bulunduğunu, fakat daha sonra onun kəramətlərini görüncə fikrini dəğiştirdiğini Əsrarüt-təvĥid adlı əsərində anlatır. Diğər taraftan şathiyələriylə ünlü Bayəzid-i Bistamiyi takdir ətmiş, Hallac-ı Mansurdan yararlanmış, səmaı savunmuş və zaviyəsində mürid və taliplərlə tasavvufi sohbətlər düzənləmiştir.
Əsərləri
1. ər-Risalə*. Tasavvuf tarihinin ən önəmli kaynaklarından sayılan əsərdə Kuşeyri, tasavvufun təməli olan konuların Sünni akidəyə tam anlamıyla uyduğunu ortaya koyarak sufilərin Sünni çəvrələrdə uğradıkları ələştirilərə cəvap vərmək, ayrıca onların bu çərçəvə dışına çıkmalarını önləmək istəmiştir ().
2. ət-Taĥbir fit-təźkir. Əsma-i hüsnayı şərhəttiği bu əsərində Kuşeyri tasavvufi görüşlərə gəniş yər vərmiştir. Kitap bu alanda yazılan ilk tasavvufi şərh olup bu tür şərhlərə örnək olması bakımından önəmlidir ().
3. Tərtibüs-süluk fi ŧariķillah. Zikir adabına dair dokuz bölümdən məydana gələn risalənin mətni Fritz Məiər tarafından Almanca tərcüməsi və bir incələmə ilə birliktə yayımlanmıştır (Oriəns, XVI [1963], s. 1-39). Risalə, Pir Muhamməd Hasanın nəşrəttiği ər-Rəsailül-Ķuşəyriyyə içində (Karaçi 1964) Urduca tərcüməsiylə bərabər yər almaktadır (s. 66-80).
4. ət-Təfsirül-kəbir (ət-Təysir fi ilmit-təfsir). Kuşeyrinin torunu Abdülgāfir ilə İbn Hallikanın kaydəttiği bu əsərin Kuşeyrinin oğlu Əbu Nasr Abdürrahimə ait olduğu da rivayət ədilməktədir. Həllmut Rittər də bu görüştədir ().
5. Ləŧaifül-işarat. Kuşeyri, 434tə (1042/1043) yazmaya başladığını söylədiyi bu əsərində Süləminin Ĥaķāiķut-təfsirini örnək almıştır. Ancak kitap Süləminin təfsirindən daha düzənli və kapsamlıdır. İşari təfsir yazan müəlliflər Ləŧaiftən yararlanmıştır ().
6. Naĥvül-ķulub. Gramər tərimləri və kurallarının tasavvufi tarzda yorumlandığı ilginç bir əsərdir ().
7. Şikayətü Əhlis-sünnə bi-ĥikayəti ma ləhüm minəl-minə. Kuşeyri, Toğrul Bəy dönəmində Əşarilərə karşı Vəzir Kündürinin başlattığı harəkət üzərinə kaləmə aldığı bu uzunca məktupta Əşarinin düşüncələrini savunmaktadır. Tək nüshası Kastamonu İl Halk Kütüphanəsində (nr. 2713/9) bulunan məktubu Sübki, Əşari aləyhtarları tarafından yok ədiləcəğindən korktuğunu söyləyərək Ŧabaķātüş-Şafiiyyətil-kübrasına almıştır.
8. əl-Lüma fil-itiķād. Əşari akaidinin güzəl bir özətini ihtiva ədən risalə İngilizcə tərcüməsiylə birliktə Richard M. Frank tarafından yayımlanmıştır (MIDƏO, XV [1982], s. 53-74). *9. əl-Fuśul fil-uśul. Hər biri bir iki satırlık səksən bəş fasıldan məydana gələn risalə öncəki əsər gibi Əşari itikadına dair olup o risaləyi nəşrədən araştırmacı tarafından yayımlanmıştır ().
10. Kitabül-Mirac. Mirac hakkında gənəl bilgilər ihtiva ədən əsərin yədinci bölümündə sufilərin bu konudaki görüşlərinə yər vərilmiştir (nşr. Ali Hasan Abdülkādir, Kahirə 1964).
Kuşeyrinin bazı risalələri çəşitli araştırmacılar tarafından bir araya gətirilərək nəşrədilmiştir: ər-Rəsailül-Ķuşəyriyyə (Şikayətü Əhlis-sünnə, Kitabüs-Səma, ət-Tərtibüs-səma, nşr. Pir Muhamməd Hasan, Karaçi 1964); Ərbaa rəsail fit-taśavvuf (Muħtaśar fit-təvbə, İbaratüś-śufiyyə və məaniha, Mənŝurül-ħiŧab fi məşhudil-əbvab, əl-Ķaśidətüś-śufiyyə, nşr. Kāsım əs-Samərrai, Bağdad 1969); Ŝəlaŝə rəsail lil-Ķuşəyri (əl-Lüma fil-itiķād, əl-Fuśul fil-uśul, Bulġatil-maķāśıd; nşr. Mahmud Sad ət-Tablavi, Kahirə 1988).
nşr. İbrahim Bəsyuni, Kahirə 1964; Aləmüddin əl-Cündi, Tunus 1977
MIDƏO, XVI [1983], s. 59-94
Avqust 12, 2021
əbdülkərim, küşeyri, əbülqasım, zeynülislam, əbdülkərim, həvazin, əbdilməlik, küşeyri, 1072, mütəsəvvüf, kəlam, təfsir, hədis, alimi, ərəb, عبد, الكريم, القشيري, doğum, tarixi, avqust, 986doğum, yeri, xorasan, abbasilər, vəfat, tarixi, dekabr, 1072, 1072, yaşı. Ebulqasim Zeynulislam Ebdulkerim ibn Hevazin bin Ebdilmelik el Kuseyri d 986 o 1072 Mutesevvuf kelam tefsir ve hedis alimi Ebdulkerim el Kuseyriereb عبد الكريم القشيري Dogum tarixi 1 avqust 986Dogum yeri Xorasan d Abbasiler 2 Vefat tarixi 30 dekabr 1072 1072 12 30 1 86 yasinda Vefat yeri Nisapur Xorasan d AbbasilerVetendasligi AbbasilerElm sahesi fiqh Tesevvuf kelamHeyati RedakteIyul 986 ci ilde bugun Iranin Turkmenistan siniri yaxinindaki Qocan qesebesinin oldugu Ustuva yoresinde doguldu Ata terefinden ereblerin Irani istilalari sirasinda Xorasana gelib yerlesen Kuseyr ana terefinden Beni Suleym qebilesine mensubdur Kicik yasda atasini itirince eqrabalarindan Ebulqasim el Yemaninin himayesinde boyudu Ereb dili ve edebiyyat bilgilerini ondan oyrendi Miniciliye ve silah isletmeye heves etdi yaxsi bir minici ve musketyor oldu Kuseyri atasindan miras qalan kendine qoyulan agir verginin hafifletilmesini saglamaq ve hesap oyrenib maliye memuru mustovfi olmaq amaciyla genc yasda Nisapura getdi Burada bir rastlanti sonucu donemin taninmis sufilerinden Ebu Eli ed Dekkakin sohbet meclisine qatildi ve ondan tesirlenerek muridi olmaq istedi Dekkak ona once elm tehsil etmesini soyledi Bunun uzerine Keseyri Ebu Bekr Mehemmed et Tusiden Safei fiqhini oyrendi Ayrica kelam alimi Ibn Furekin onun vefatindan sonra Ebu Ishaq el Isferayininin derslerine davam etdi Isferayininin onun daha derslerine davam etmesi gerekmediyini kitablarini oxumasinin yeterli oldugunu soylemesi onun bu siralarda kelam elmnde olduqca ireli bir seviyeye catmis oldugunu gostermektedir Kuseyri bu donemde Bakillaninin eserlerini inceleyerek Esari kelamini menimsedi Elmle mesgul oldugu bu illerde bir yandan da mursidi Dekkakin sohbetlerine davam ederek tasavvufi alanda kendini gelistirdi Dekkak onu qizi Fatima ile evlendirdi ve medresesinde ders vermesine izn verdi Hadis ilmiyle de ugrasan Kuseyri el Mustedrek muellifi Hakim en Nisaburi Ebulhuseyn el Heffaf Ebu Nuaym el Isferayini Ebu Bekr Abdus el Muzekki Ebulhesen el Ehvazi kimi muheddislerin derslerine davam etdi Hatib el Bagdadi basda olmaq uzere bir cox taninmis muheddis kendisinden hadis rivayet etti Mursidi Dekkakin vefatindan 405 1015 sonra Ebu Mehemmed ibn Huseyn es Sulemiye intisab ederek tesevvufi bilgisini ve tecrubelerini artiran Kuseyrinin etrafinda cok sayda oyrenci toplandi ayrica xalqin saygi ve guvenini qazandi Eli ibn Hesen el Baharzi Kuseyrinin gozel xitabeti ve tesirli veezlarindan soz ederken dasa xitab etse onu bele erideceyini meclisine seytan getirilib baglansa tovbe edeceyini soylerdi Ibn Xallikanin tefsirlerin en yaxsisi ve en aciq olani deye nitelendirdigi et Tefsirul kebir adli eserini Suleminin sagliginda 410 1019 ilinden once yazmaga baslayan Kuseyri bu donemde Ehmed ibn Huseyn el Beyhaki ve Imamul Haremeyn Ebul Mealinin atasi Ruknulislam el Cuveyninin de aralarinda oldugu bir qrupla hacca getdi Yolculuk esnasinda Bagdad ve Hicazdaki alimlerden hedis dinledi Kuseyri Boyuk Selcuqlu dovletinin qurulusu ve Togrul beyin Irani zebt etmesi sirasinda Xorasan bolgesinin elm ve medeniyyet merkezi olan Nisapurda idi ve bolgede buyuk bir une sahib idi Togrul beyin veziri Amidulmulk el Kunduri Motezile terafdari oldugundan Motezile ile mucadele eden Esari kelamcilarina qarsi bir tovr aldi Kundurinin Esariyyenin qurucusu Ebulhesen el Esarini ve mensublarini ehl i bidat arasinda saymasi bolgede hakim durumda olan Esari ve Safei ulemasini rahatsiz etdi Esariliye konulden bagli olan Kuseyri 436 1044 1045 ci ilde Esarinin hedis ehlinden olduguna ve Ehl i sunnet eqidesine bagli bulunduguna dair bir fetva verdi Ertesi il hadis dersleri vermeye ve hadis revayet etmeye basladi 437 438 1045 1046 yillarinda tasavvuf literaturunun temel kitaplari arasinda yer alacak olan er Risale adli eserini telif etti 446da 1054 ulemaya hitaben Sikayetu Ehlis sunne adini verdiyi uzunca bir mektup kaleme aldi Muhtemelen bu mektup sebebiyle Vezir Kunduri Togrul beyi tehrik ederek Kuseyri Reis el Furati Imamul Haremeyn el Cuveyni ve Ebu Sehl ibn Muvaffakin yakalanip hapsedilmeleri icin izin aldi Bunun uzerine Cuveyni saklandi Reis el Furati ile Kuseyri yakalanip Nisaburun eski kalesine hapsedildi Baharzda bulundugu icin tutuklanamayan Ebu Sehl topladigi silahli bir grupla Nisabura gelip validen Kuseyri ve Ebu Sehli serbest birakmasini istedi Olumlu cevap alamayinca adamlariyla kaleyi basarak onlari kurtardi Bu olayin ardindan cikan catismalar yuzunden Kuseyri ve bazi alimlerin Xorasani terketmeleri kararlastirildi Bir grup alimle Bagdata giden Kuseyriyi 448 1056 Xelife Kaim Biemrillah iyi karsiladi Kuseyri daha sonra Nisabura dondu Subki onun Bagdattan ayrilinca hacca gittigini Kundurinin baskisi sebebiyle memleketlerini terketmek zorunda kalan 400 kadar Henefi ve Safei qazisi ile orada bulustugunu kadilar adina veziri kinayan bir konusma yaptigini kaydeder Bediuzzaman Firuzanfer Kuseyrinin halifenin destegini aldiktan sonra Nisabura dondugu seklindeki rivayetin daha dogru oldugu gorusundedir On yil Amidulmulk Kundurinin baskisi altinda sikintili bir omur suren Kuseyri 456da 1064 vezirin Alp Arslan tarafindan idam edilmesi ve yerine Nizamulmulkun getirilmesiyle rahata qovusdu Nisaburdaki medresesinde ders vermeye ve vaaz etmeye devam etdi 437 de 1045 basladigi hadis derslerini olumune kadar yirmi yedi yil boyunca surdurdu Bu arada Tus Ebiverd ve Merv gibi Xorasan sehirlerini ziyaret etti Son yillarini refah icinde gecirdikten sonra 16 Rebiulahir 465te 30 dekabr 1072 Nisaburda vefat etdi Mursidi ve kayinpederi Ebu Ali ed Dekkakin medresesinin haziresine gomuldu Qebri gunumuze qedar ziyaret edile gelmisdir Kuseyrinin hanimi Fatimadan her biri ilmi zuhdu ve takvasi ile taninmis onemli birer sahsiyet olan Ebu Sad Abdullah Ebu Said Abdulvahid Ebu Mansur Abdurrahman Ebu Nasr Abdurrahim Ebul Feth Ubeydullah Ebu Muzaffer Abdulmunim adli alti oglu Emeturrahim adli bir kizi olmustur Emeturrahim es Siyak li Tariħi Nisabur adli eserin muellifi Abdulgafir el Farisinin annesidir Firuzanfer Kuseyrinin ayrica Ahmed b Muhammed i Cerhi Beledinin kizi ile evlendigini iki hanimindan alti oglu bes kizi dunyaya geldigini soyler Tasavvuf kelam hadis fikih tefsir gramer lugat ve edebiyyat gibi ilim dallarinda genis bilgisi olan Kuseyri daha cok mutasavvif olarak taninir Tarikat silsilesi Ebu Ali ed Dekkak Nasrabadi Ebu Bekir es Sibli Cuneyd i Bagdadi Seri es Sakati Maruf i Kerhi vasitasiyla Davud et Taiye baglanir Tasavvuf tarihi kaynaklarinda kendisine Kuseyriyye adiyla bir tarikat nisbet edilir Firuzanfer bu tarikatin XVIII yuzyila kadar Hindistanda varligini surdurdugunu kaydeder Imamul Haremeyn el Cuveyni ve en seckin ogrencilerinden Ebu Ali el Farmedi vasitasiyla Gazzaliyi etkileyen Kuseyri tasavvufu Sunni bir cerceve icine almak istemistir Melamet akiminin dogdugu bolgede yetismesine ragmen er Risalesinde melamet bahsine yer vermemesi sufilerin Esariyye akidelerine aykiri gordugu sozlerini zikretmemeye gayret etmesi uzun sure Nisaburda kalan ve burada sema meclisleri kuran Ebu Said i Ebul Hayrdan hic bahsetmemesi onun bu tavriyla ilgilidir Ebu Saidin menakibini yazan Muhammed b Munevver Kuseyrinin baslangicta Ebu Saidin aleyhinde bulundugunu fakat daha sonra onun kerametlerini gorunce fikrini degistirdigini Esrarut tevĥid adli eserinde anlatir Diger taraftan sathiyeleriyle unlu Bayezid i Bistamiyi takdir etmis Hallac i Mansurdan yararlanmis semai savunmus ve zaviyesinde murid ve taliplerle tasavvufi sohbetler duzenlemistir Eserleri Redakte1 er Risale Tasavvuf tarihinin en onemli kaynaklarindan sayilan eserde Kuseyri tasavvufun temeli olan konularin Sunni akideye tam anlamiyla uydugunu ortaya koyarak sufilerin Sunni cevrelerde ugradiklari elestirilere cevap vermek ayrica onlarin bu cerceve disina cikmalarini onlemek istemistir 3 2 et Taĥbir fit tezkir Esma i husnayi serhettigi bu eserinde Kuseyri tasavvufi goruslere genis yer vermistir Kitap bu alanda yazilan ilk tasavvufi serh olup bu tur serhlere ornek olmasi bakimindan onemlidir 4 3 Tertibus suluk fi ŧarikillah Zikir adabina dair dokuz bolumden meydana gelen risalenin metni Fritz Meier tarafindan Almanca tercumesi ve bir inceleme ile birlikte yayimlanmistir Oriens XVI 1963 s 1 39 Risale Pir Muhammed Hasanin nesrettigi er Resailul kuseyriyye icinde Karaci 1964 Urduca tercumesiyle beraber yer almaktadir s 66 80 4 et Tefsirul kebir et Teysir fi ilmit tefsir Kuseyrinin torunu Abdulgafir ile Ibn Hallikanin kaydettigi bu eserin Kuseyrinin oglu Ebu Nasr Abdurrahime ait oldugu da rivayet edilmektedir Hellmut Ritter de bu gorustedir 5 5 Leŧaiful isarat Kuseyri 434te 1042 1043 yazmaya basladigini soylediyi bu eserinde Suleminin Ĥakaikut tefsirini ornek almistir Ancak kitap Suleminin tefsirinden daha duzenli ve kapsamlidir Isari tefsir yazan muellifler Leŧaiften yararlanmistir 6 6 Naĥvul kulub Gramer terimleri ve kurallarinin tasavvufi tarzda yorumlandigi ilginc bir eserdir 7 7 Sikayetu Ehlis sunne bi ĥikayeti ma lehum minel mine Kuseyri Togrul Bey doneminde Esarilere karsi Vezir Kundurinin baslattigi hareket uzerine kaleme aldigi bu uzunca mektupta Esarinin dusuncelerini savunmaktadir Tek nushasi Kastamonu Il Halk Kutuphanesinde nr 2713 9 bulunan mektubu Subki Esari aleyhtarlari tarafindan yok edileceginden korktugunu soyleyerek Ŧabakatus Safiiyyetil kubrasina almistir 8 el Luma fil itikad Esari akaidinin guzel bir ozetini ihtiva eden risale Ingilizce tercumesiyle birlikte Richard M Frank tarafindan yayimlanmistir MIDEO XV 1982 s 53 74 9 el Fusul fil usul Her biri bir iki satirlik seksen bes fasildan meydana gelen risale onceki eser gibi Esari itikadina dair olup o risaleyi nesreden arastirmaci tarafindan yayimlanmistir 8 10 Kitabul Mirac Mirac hakkinda genel bilgiler ihtiva eden eserin yedinci bolumunde sufilerin bu konudaki goruslerine yer verilmistir nsr Ali Hasan Abdulkadir Kahire 1964 Kuseyrinin bazi risaleleri cesitli arastirmacilar tarafindan bir araya getirilerek nesredilmistir er Resailul kuseyriyye Sikayetu Ehlis sunne Kitabus Sema et Tertibus sema nsr Pir Muhammed Hasan Karaci 1964 Erbaa resail fit tasavvuf Muħtasar fit tevbe Ibaratus sufiyye ve meaniha Menŝurul ħiŧab fi meshudil ebvab el kasidetus sufiyye nsr Kasim es Samerrai Bagdad 1969 Ŝelaŝe resail lil kuseyri el Luma fil itikad el Fusul fil usul Bulġatil makasid nsr Mahmud Sad et Tablavi Kahire 1988 Istinadlar Redakte Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt Ali zade A Kushajri Abd al Karim Islamskij enciklopedicheskij slovar M Ansar 2007 S 445 ISBN 978 5 98443 025 8 lt a href https wikidata org wiki Track Q18517268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q80221447 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q16488478 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4062223 gt lt a gt Bulak 1284 Kahire 1385 Beyrut 1419 1998 nsr Ibrahim Besyuni Kahire 1968 nsr Abdulvaris Muhammed Ali Beyrut 1999 Oriens III 1950 s 46 nsr Ibrahim Besyuni I IV Kahire 1967 1970 nsr Ibrahim Besyuni Kahire 1964 Alemuddin el Cundi Tunus 1977 MIDEO XVI 1983 s 59 94Menbe https az wikipedia org w index php title Ebdulkerim el Kuseyri amp oldid 5440578, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
