Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Şərq dirçəyi (lat. Ajuga orientalis) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin dirçək cinsinə aid bitki növü.
| Şərq dirçəyi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Şərq dirçəyi | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Arealı
Siciliyadan İranın şimal-qərbinə qədər yayılmışdır.
Botaniki xarakteristikası
Hündürlüyü (7) 10-30 sm, gövdəsi düz və yaxud əyilib qalxan, sadə, yumşaq yuna oxşar tükü olan çoxillik ot bitkisidir. Kökətrafı yarpaqları bitkinin çiçəkləmə dövrünə qədər qalandır, uzunsov-ellipsvaridir, qısa saplağa pazşəkilli daralandır, kənarları dairəvi-dişlidir. Gövdə yarpaqları azdır, demək olar ki, oturaqdır; çiçək altlığı yarpaqları enlidir, oturaqdır, gövdə həcmini artırandır, yumurtaşəkilli, enli-ellipsvari və yaxud əksinə, yumurtaşəkillidir, iri dişli və ya bölünmüş formadadır, aşağı hissədə tam kənarlıdır, adətən çiçəkləri ötüb keçir. Çiçək köbəsi çoxçiçəklidir, çox vaxt gövdənin demək olar ki, əsasından başlayan sünbülşəkilli çiçək qrupunda yerləşmişdir. Tacın uzunluğu 13-16 mm-dir, mavi rəngdədir. Fındıqlar xırda olub, uzunluğu 2 mmdir, torvari-qırışlıdır. Aprel ayında çiçəkləyir, aprel-iyul (avqust) aylarında meyvə verir.
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanın bütün rayonlarında, ovalıqdan subalp qurşağına qədər yayılmışdır.
Yaşayış mühiti
Otlu yamaclarda, çəmənlərdə, meşə və kolluqlarda, əkinlərdə alaq kimi, sahələrdə, bağ və bostanlarda rast gəlinir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Bugula orientalis (L.) Mill.
- Bulga orientalis (L.) Kuntze
Heterotipik sinonimləri
- Ajuga orientalis subsp. aenesia (Heldr.) Pithos & Damboldt
- Ajuga orientalis var. aenesia Heldr.
- Ajuga orientalis var. condensata Boiss.
- Ajuga orientalis var. oblongifolia K.Koch
- Ajuga orientalis var. orthosiphon K.Koch
- Bugula obliqua Moench
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 561.
- Şərq dirçəyi:Plants of the World Online saytında takson barədə məlumat. (ing.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Serq dirceyi lat Ajuga orientalis bitkiler aleminin dalamazcicekliler destesinin dalamazkimiler fesilesinin dircek cinsine aid bitki novu Serq dirceyiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperasteridlerKlad AsteridlerKlad LamidlerDeste DalamazciceklilerFesile DalamazkimilerYarimfesile DircekkimilerTriba DircekkimilerCins DircekNov Serq dirceyiBeynelxalq elmi adiAjuga orientalis L 1753Sekil axtarisiNCBI 1132401EOL 5372974ArealiSiciliyadan Iranin simal qerbine qeder yayilmisdir Botaniki xarakteristikasiHundurluyu 7 10 30 sm govdesi duz ve yaxud eyilib qalxan sade yumsaq yuna oxsar tuku olan coxillik ot bitkisidir Koketrafi yarpaqlari bitkinin cicekleme dovrune qeder qalandir uzunsov ellipsvaridir qisa saplaga pazsekilli daralandir kenarlari dairevi dislidir Govde yarpaqlari azdir demek olar ki oturaqdir cicek altligi yarpaqlari enlidir oturaqdir govde hecmini artirandir yumurtasekilli enli ellipsvari ve yaxud eksine yumurtasekillidir iri disli ve ya bolunmus formadadir asagi hissede tam kenarlidir adeten cicekleri otub kecir Cicek kobesi coxciceklidir cox vaxt govdenin demek olar ki esasindan baslayan sunbulsekilli cicek qrupunda yerlesmisdir Tacin uzunlugu 13 16 mm dir mavi rengdedir Findiqlar xirda olub uzunlugu 2 mmdir torvari qirislidir Aprel ayinda cicekleyir aprel iyul avqust aylarinda meyve verir Azerbaycanda yayilmasiAzerbaycanin butun rayonlarinda ovaliqdan subalp qursagina qeder yayilmisdir Yasayis muhitiOtlu yamaclarda cemenlerde mese ve kolluqlarda ekinlerde alaq kimi sahelerde bag ve bostanlarda rast gelinir SinonimleriHomotipik sinonimleri Bugula orientalis L Mill Bulga orientalis L KuntzeHeterotipik sinonimleri Ajuga orientalis subsp aenesia Heldr Pithos amp Damboldt Ajuga orientalis var aenesia Heldr Ajuga orientalis var condensata Boiss Ajuga orientalis var oblongifolia K Koch Ajuga orientalis var orthosiphon K Koch Bugula obliqua MoenchIstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 561 Serq dirceyi Plants of the World Online saytinda takson barede melumat ing Hemcinin bax