Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Şəddə – xovsuz xalçalar qrupuna aid olan xalça.
| Xalça | |
| Şəddə | |
|---|---|
    | |
 Şəddə. Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi | |
| Xalça haqqında məlumatlar | |
| Ölkə | |
Ümumi
Toxuma texnkiası baxımından şəddə zolaqlı palaz ilə oxşardır. Burada da zolaqlı palazda olduğu kimi əriş düzümü hər dəfə müəyyən saydan sonra fasiləsiz tərzdə təkrarlanan müxtəlif rəngli iplərdən təşkil olunmuşdur. Şəddələr çox zaman şahmatsayağı iri kvadratlara malik bəzəklərdən ibarət olurdu. Bu təqdirdə onun həm ərişi, həm də arğacı rəngli iplərdən təşkil edilirdi. Eyni rəngə malik əriş və arğac iplərini artırıb çoxaltmaqla toxucu həmin kvadratların ölçülərinin dəyişdirilməsinə nail olmağa imkan yaradırdı. Şəddələr üzərində ən çox yayılmış naxış növü və ya kompozisiyası ritmik üfüqi zolaqlar təşkil edən dəvə karvanı təsviri idi.
Bədii analiz
Şəddə müxtəlif növə, müvafiq olaraq bir neçə emal üsuluna malikdir. Şəddənin üç növü var:
- Birrəngli
Birrəngli şəddə sadə naxış toxuma üsulu ilə hazırlanır.
- Damalı
Dama rəsmli şəddə palaz və cecim prinsipi ilə hazırlanır.
- Süjetli
Süjetli şəddələr eyni prinsiplə hazırlanır. Süjetli şəddə olan "Dəvəli" bütün dünyada şöhrət qazanmışdır. Demək olar ki, onların süjeti eyni olaraq qalır, kompozisiyası isə dəyişilməyib. Karvan bir neçə üfiqi cərgə ilə sahədə soldan sağa hərəkət edir. Hər bir qatar gedən sarvana əsaslanır. İnsanlar və heyvanlar tünd-qırmızı fonda canlaınr, rəngi parlaq və hamardır.
Şəddə iki variantda kompozisiyaya malikdir.
- Birinci variant
Birinci variantda kompozisiya müxtəlif süjetlərdən ibarətdir. Əsas süjet – sıraya düzülmüş at və dəvə karvanıdır. Karvanların qarşısında yerləşən daşıyıcıların – sarvanların, dəvə minənlərin fiqurları süjetli şəddənin səciyyəvi cəhətidir. Atlıların sol əlində ov quşu – şahinin, sağ əlində isə ov itlərinin xaltasına keçirilmiş kəndirin təsviri verilmişdir. Bu, ov səhnəsidir. Maraqlısı bundadır ki, orta sahədə təsvir olunmuş bütün adam təsvirləri qabaqdan görünüşlə, heyvan təsvirləri isə profildən verilmişdir. Hər bir insan və heyvan fiqurunun öz rənginin olmasına baxmayaraq, bu, xalçanın ümumi rəng ahəngdarlığına xələl gətirmir. Süjetli təsvirə malik olan Şəddə nadir hallarda xüsusi sifarişlə toxunur. Cəbrayıl rayonunda ipəkdən toxunmuş belə xalçalara rast gəlmək mümkündür.
- İkinci variant
İkinci variantda olan Şəddə ornamental naxışlı xalçalardır. Bu naxışların ümumi elementi qabaqdan görünüşlə verilmiş şanapipik quşunun təsviridir. Belə tipli kompozisiyalara Qarabağ zililərində də rast gəlmək mümkündür. Yaxın zamanlaradək orta sahəsi şahmata bənzər xanalardan ibarət olan Şəddə də istehsal edilirdi.
Texniki xüsusiyyətlər
Xarici keçidlər
- Şəddə
- shaddas // Art & Architecture Thesaurus.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sedde xovsuz xalcalar qrupuna aid olan xalca XalcaSeddeSedde Azerbaycan Milli Incesenet MuzeyiXalca haqqinda melumatlarOlke QafqazUmumiToxuma texnkiasi baximindan sedde zolaqli palaz ile oxsardir Burada da zolaqli palazda oldugu kimi eris duzumu her defe mueyyen saydan sonra fasilesiz terzde tekrarlanan muxtelif rengli iplerden teskil olunmusdur Seddeler cox zaman sahmatsayagi iri kvadratlara malik bezeklerden ibaret olurdu Bu teqdirde onun hem erisi hem de argaci rengli iplerden teskil edilirdi Eyni renge malik eris ve argac iplerini artirib coxaltmaqla toxucu hemin kvadratlarin olculerinin deyisdirilmesine nail olmaga imkan yaradirdi Seddeler uzerinde en cox yayilmis naxis novu ve ya kompozisiyasi ritmik ufuqi zolaqlar teskil eden deve karvani tesviri idi Bedii analizSedde muxtelif nove muvafiq olaraq bir nece emal usuluna malikdir Seddenin uc novu var Birrengli Birrengli sedde sade naxis toxuma usulu ile hazirlanir Damali Dama resmli sedde palaz ve cecim prinsipi ile hazirlanir Sujetli Sujetli seddeler eyni prinsiple hazirlanir Sujetli sedde olan Develi butun dunyada sohret qazanmisdir Demek olar ki onlarin sujeti eyni olaraq qalir kompozisiyasi ise deyisilmeyib Karvan bir nece ufiqi cerge ile sahede soldan saga hereket edir Her bir qatar geden sarvana esaslanir Insanlar ve heyvanlar tund qirmizi fonda canlainr rengi parlaq ve hamardir Sedde iki variantda kompozisiyaya malikdir Birinci variant Birinci variantda kompozisiya muxtelif sujetlerden ibaretdir Esas sujet siraya duzulmus at ve deve karvanidir Karvanlarin qarsisinda yerlesen dasiyicilarin sarvanlarin deve minenlerin fiqurlari sujetli seddenin seciyyevi cehetidir Atlilarin sol elinde ov qusu sahinin sag elinde ise ov itlerinin xaltasina kecirilmis kendirin tesviri verilmisdir Bu ov sehnesidir Maraqlisi bundadir ki orta sahede tesvir olunmus butun adam tesvirleri qabaqdan gorunusle heyvan tesvirleri ise profilden verilmisdir Her bir insan ve heyvan fiqurunun oz renginin olmasina baxmayaraq bu xalcanin umumi reng ahengdarligina xelel getirmir Sujetli tesvire malik olan Sedde nadir hallarda xususi sifarisle toxunur Cebrayil rayonunda ipekden toxunmus bele xalcalara rast gelmek mumkundur Ikinci variant Ikinci variantda olan Sedde ornamental naxisli xalcalardir Bu naxislarin umumi elementi qabaqdan gorunusle verilmis sanapipik qusunun tesviridir Bele tipli kompozisiyalara Qarabag zililerinde de rast gelmek mumkundur Yaxin zamanlaradek orta sahesi sahmata benzer xanalardan ibaret olan Sedde de istehsal edilirdi Texniki xususiyyetlerXarici kecidlerSeddeshaddas Art amp Architecture Thesaurus