Çarın Milli Park (qaz. Шарын ұлттық табиғи паркі) rəsmi olaraq, Şarın Kanyonu Milli Təbiət Parkı ― Qazaxıstanda Şarın kanyonu da daxil olmaqla Şarın çayı boyunca uzanan milli bir park. İncə təbəqələnmiş qırmızı çöküntü süxurlarından ibarət kanyonun ABŞ-dakı Böyük Kanyona bənzədiyi deyilir. Lakin Şarın kanyonunun ölçüsü daha kiçikdir: bir ucundan digər ucuna olan məsafə 50 km-dir. Təxminən 125 050 hektar əraziyə sahib olan park Almatı vilayətinin Enbekşikazax, Raymbeks və Uyqur rayonlarını əhatə edir. Milli park Almatı şəhərinin 200 km şərqində yerləşir.
Şarın Milli Parkı | |
---|---|
![]() | |
Sahəsi | 125 050 hektar |
Yaradılma tarixi | 23 fevral 2004 |
Yerləşməsi | |
Ölkə | |
Yerləşməsi | Almatı vilayəti |
Yaxın şəhər | Almatı |
charyn.kz | |
| |
![]() |
Park 2004-cü ildə kanyonun geoloji cazibəsinin, çayın və səhra sisteminin ekoloji kövrəkliyini və ətrafdakı arxeoloji sahələri qorumaq məqsədi ilə qurulmuşdur və bəzi hissələri istirahət üçün ayrılmışdır.
Topoqrafiya
Park uzun və incədir: 50 km məsafədə uzanaraq Şarın çayının hər iki sahilini qoruyur, lakin eni sadəcə 3 kilometrdir. Kanyonun dərinliyi 370 metrə çatır və dibi dəniz səviyyəsindən təxminən 1100 metr yüksəkdir.
Parkın müxtəlif alt sahələri üçün dörd səviyyəli qorunma tətbiq olunur: Qoruq sahəsi (9427,5 hektar), ətraf mühitin stabilizasiyası zonası (13 147,3 hektar), turizm və istirahət iölgəsi (77 739 hektar) və məhdud iqtisadi fəaliyyət bölgəsi (26 736, 2 hektar).
İqlim

Parkın iqlimim soyuq qışı və isti, quru yayı olan soyuq yarım-səhra iqlimi olaraq təsnif edilmişdir. Orta illik yağıntı 312 mm təşkil edir (maksimum yayda). Ərazinin orta temperaturu yanvar ayında −10.7 °C (12.7 °F), iyul ayında isə - 19.5 °C (67.1 °F)-dir.
Bitkilər və heyvanlar
Parkda Paleogen dövründə Tyan-Şan dağlarının şimal yamaclarına yayılmış Soqdiana göyrüşünün (Fraxinus sogdiana) əvvəllər mövcud olmuş uzun meşə qurşağının qalıqları vatr. Bu ağaclar təxminən 5 000 hektar ərazini əhatə edir. Bir qədər yuxarıda dominant bitkilərin saksaul, Eurotia və acılıqotu olduğu unikal icma mövcuddur.
Alimlər milli parkda 32 növ məməli, 18 sürünən, 4 amfibiya, 100 quş və 1000-dən çox bitki qeydə almışdır və bunlardan 50-si nadir və ya endemikdir.
İstinadlar
- "State National Park of Charyn Canyon". Government travel website - Charyn Canyon. VisitKazakhstan.kz. 22 August 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 may 2017.
- "Official List of Protected Areas of Kazakhstan". Government of Kazakhstan. Republic of Kazakhstan. 21 mart 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 may 2017.
- "About the Park". Charyn State National Nature Park (Official Website). Charyn State National Natural Park. 25 October 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 may 2017.
- M. Kottek; və b. "Koeppen" (PDF). World Map of the Koeppen-Gieger Climate Classification, Updated. Meteoroligische Zeitschrift, June 2006. 2010-06-01 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2015-08-01.
- "Climate - Upper Charyn". Protected Areas. GlobalSpecies.Org. 3 iyun 2020 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 may 2017.
- "Creation conditions for rehabilitation of the ash-tree forest in the valley of Charyn river with active participation of the local community (Kazakhstan)". Secheresse. Academic Agency of La Francophonie. 18 November 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 May 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Carin Milli Park qaz Sharyn ulttyk tabigi parki resmi olaraq Sarin Kanyonu Milli Tebiet Parki Qazaxistanda Sarin kanyonu da daxil olmaqla Sarin cayi boyunca uzanan milli bir park Ince tebeqelenmis qirmizi cokuntu suxurlarindan ibaret kanyonun ABS daki Boyuk Kanyona benzediyi deyilir Lakin Sarin kanyonunun olcusu daha kicikdir bir ucundan diger ucuna olan mesafe 50 km dir Texminen 125 050 hektar eraziye sahib olan park Almati vilayetinin Enbeksikazax Raymbeks ve Uyqur rayonlarini ehate edir Milli park Almati seherinin 200 km serqinde yerlesir Sarin Milli ParkiSahesi 125 050 hektarYaradilma tarixi 23 fevral 2004Yerlesmesi43 21 00 sm e 79 04 10 s u Olke QazaxistanYerlesmesi Almati vilayetiYaxin seher Almaticharyn kzSarin Milli Parki Vikianbarda elaqeli mediafayllar Park 2004 cu ilde kanyonun geoloji cazibesinin cayin ve sehra sisteminin ekoloji kovrekliyini ve etrafdaki arxeoloji saheleri qorumaq meqsedi ile qurulmusdur ve bezi hisseleri istirahet ucun ayrilmisdir TopoqrafiyaPark uzun ve incedir 50 km mesafede uzanaraq Sarin cayinin her iki sahilini qoruyur lakin eni sadece 3 kilometrdir Kanyonun derinliyi 370 metre catir ve dibi deniz seviyyesinden texminen 1100 metr yuksekdir Parkin muxtelif alt saheleri ucun dord seviyyeli qorunma tetbiq olunur Qoruq sahesi 9427 5 hektar etraf muhitin stabilizasiyasi zonasi 13 147 3 hektar turizm ve istirahet iolgesi 77 739 hektar ve mehdud iqtisadi fealiyyet bolgesi 26 736 2 hektar IqlimSarin kanyonundan axan eyniadli cay Parkin iqlimim soyuq qisi ve isti quru yayi olan soyuq yarim sehra iqlimi olaraq tesnif edilmisdir Orta illik yaginti 312 mm teskil edir maksimum yayda Erazinin orta temperaturu yanvar ayinda 10 7 C 12 7 F iyul ayinda ise 19 5 C 67 1 F dir Bitkiler ve heyvanlarParkda Paleogen dovrunde Tyan San daglarinin simal yamaclarina yayilmis Soqdiana goyrusunun Fraxinus sogdiana evveller movcud olmus uzun mese qursaginin qaliqlari vatr Bu agaclar texminen 5 000 hektar erazini ehate edir Bir qeder yuxarida dominant bitkilerin saksaul Eurotia ve aciliqotu oldugu unikal icma movcuddur Alimler milli parkda 32 nov memeli 18 surunen 4 amfibiya 100 qus ve 1000 den cox bitki qeyde almisdir ve bunlardan 50 si nadir ve ya endemikdir Istinadlar State National Park of Charyn Canyon Government travel website Charyn Canyon VisitKazakhstan kz 22 August 2012 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 may 2017 Official List of Protected Areas of Kazakhstan Government of Kazakhstan Republic of Kazakhstan 21 mart 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 may 2017 About the Park Charyn State National Nature Park Official Website Charyn State National Natural Park 25 October 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 may 2017 M Kottek ve b Koeppen PDF World Map of the Koeppen Gieger Climate Classification Updated Meteoroligische Zeitschrift June 2006 2010 06 01 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2015 08 01 Climate Upper Charyn Protected Areas GlobalSpecies Org 3 iyun 2020 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 may 2017 Creation conditions for rehabilitation of the ash tree forest in the valley of Charyn river with active participation of the local community Kazakhstan Secheresse Academic Agency of La Francophonie 18 November 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 May 2017