İştahazılıq müxtəlif xəstəliklərin əlaməti kimi meydana çıxa bilir və bu termin qida qəbuluna olan istəyin azalmasını əks etdirir. İştaha qidalanma istəyi və aclıq hissi deməkdir. Bu hiss kifayət qədər qidalı maddələrin və enerjinin bədənə daxil olmasını və maddələr mübadiləsinin fasiləsiz təminatını tənzimləyir. İştaha hissi mərkəzi sinir sistemi və həzm traktı arasında olan qarşılıqlı əlaqə nəticəsində yaranır. Bu hissin istər azalması, istərdə artması orqanızmdə normal maddələr mübadiləsinin pozulmasına gətirib çıxarır.
Səbəbləri
Nevrotik anoreksiya. Nevrotik anoreksiya diaqnozu ən çox (90%) gənc xanımlarda (15-25 yaş arası) qoyulur və psixoloji pozğunluq hesab edilir. Bu xəstəlik zəmanəmizin xəstəliyi olsa da ilk dəfə ədəbiyyatlarda 1874-cü ildə təsvir edilmişdir. Xəstəliyin əsasında xanimların zərif görünmə istəyi durur. Bu məqsədlə onlar qidalanmanı azaldır, ifrat idmanla məşğul olur və hətta maye itirmək üçün sidikqovuculardan, süni qusma və ishal yaratma kimi vasitələrdən istifadə edirlər. Bəzən bu xanimların istəyi uğursuzluqla nəticələnir və bir müddət sonra onlarda iştahasızlıq, qidalanma fobiyası (qorxusu) yaranır. Daha geniş Nevrotik anoreksiya....
Həzm sisteminin xəstəlikləri. İştahasılıq daha çox qaraciyərin parenximatoz patologiyaları və mədə xəsstəlikləri, xüsusilə də mədə xərçəngi zamanı qeyd edilir. İştahazılığın aşağıdakı səbəbləri qeyd edilə bilər:
Ağız boşluğunun, udlağın, qida borusunun iltihabi və tumoroz (xərçəng) dəyişiklikləri
Qaraciyər və öd yollarının xəstəlikləri: qaraciyərin kəskin və xroniki iltihabi xəstəlikləri, qaraciyərdə durğunluq, öd daşı xəstəliyi.
İntoksikasiya. İntoksikasiya bədənin bu və digər kənar maddələrlə zəhərlənməsi mənasını verir. Aşağıdakı intoksikasiya növləri iştahasızlıq yarada bilər:
Akoqol: alkoqoldan asılı olan insanlarda səhərlər iştahasızlıq qeyd edilir və diş fırçalayan zaman qusma da yarana bilir. Gün ərzində iştaha getdikcə açılır və hətta ifrat yüksələ də bilir.
Narkotik: narkotikdən asılı olan insanlarda arıqlama, solğunluq, yorğunluq, yuxuculluq, davaranış pozğunluqları, ürəkbulnama kimi əlamətlərlə yanaşı işthasızlıqda qeyd edilir.
Dərman: bir çox dərmanların qəbulu zamanı əlavə təsir kimi iştahasızlıq qeyd edilir. Bu dərmanlara xərçəng əleyhinə istifadə edilə sitostatiklər, ürək xəstəliklərində istifadə ediləm ürək qlükozidləri və s. aid edilə bilər.
Peşə zəhərlənmələri: qurğuşunla, arsenlə, haloid karbohidrogeni kimi maddələrlə xroniki zəhərlənməsi iştahasızlıq yarada bilir.
Hərarətin olması. Bu və ya digər səbəbdən bədən temperaturunun normadan yüksək olması iştahazılıqla müşayət olunur.
Anmiya. Qanazlığının səviyyəsindən aslı olaraq fərqli dərəcədə iştahasızlıq rast gəlinir və anemiyanın aradan qalmaxması ilə qaydasına düşür.
Maddələr mübadiləsinin pozğunluğu. Uremiya və ya hiperkalsemiya (kalsiumun qan zərdabənda yüksək olması) iştah pozğunluğuna səbəb ola bilər.
Endokrin pozğunluqlar. M.Addison və hipofiz xəstəlikləri iştahasızlıqla müşayət olun bilər.
Hipertoniya. İştahanın pozulması artıq xəstəliyim daha bədxassəli xarakter almasına işarədir.
Xroniki infeksiyalar. HİV və vərəm kimi infeksiyalar zamanı iştahasızlıq qeyd oluna bilər.
Hamiləlik. Xüsusilə də hamiləliyin birinci trisemesterində iştahasızlıq ola bilər.
Həkimə nə zaman müraciət etməli
Əgər iki həftədən çox heç bir səbəb olmadan iştahanız qaçıbsa həkimlə məsləhətləşməniz tövsiyə olunur. İştahasızlıqla yanaşı çəkinizdə də azalma baş verirsə bu daha çox naratçılıq yaratmalıdır. Ola bilsin ki, bunun hər hansı bir ciddi səbəbi var və siz bunu təyin edə bilmirsiniz. İştahasızlıqla yanaşı ümumi zəiflik, dad hissində dəyişiklik və ya bədəninizin istənilən bir bölgəsində ağrı qeyd olunursa daha diqqətli olun və tədbirlər görün.
Bir çox hallarda iştahasızlığı həkimə müraciət etmədən özünüz də aradan qaldıra bilərsiniz. Belə hallarda bir qədər istirahət götürün, psixoloji gərginliyi aradan qaldırmağa çalışın, hətta pəhriz saxlasanız belə bir müddət xoşladığınız istənilən yenəyi yeyin, çoxlu su için, polivitanimlər və ya meyvə şirələri qəbul edin, az-az amma tez-tez yeyin.
Avqust 05, 2021
iştahsızlıq, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, iştahazılıq, müxtəlif, xəstəliklərin, əlaməti, kimi, meydana, çıxa, bilir, termin, qida, qəbuluna, olan, istəyin, azalmasını, . Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Istahaziliq muxtelif xesteliklerin elameti kimi meydana cixa bilir ve bu termin qida qebuluna olan isteyin azalmasini eks etdirir Istaha qidalanma isteyi ve acliq hissi demekdir Bu hiss kifayet qeder qidali maddelerin ve enerjinin bedene daxil olmasini ve maddeler mubadilesinin fasilesiz teminatini tenzimleyir Istaha hissi merkezi sinir sistemi ve hezm trakti arasinda olan qarsiliqli elaqe neticesinde yaranir Bu hissin ister azalmasi isterde artmasi orqanizmde normal maddeler mubadilesinin pozulmasina getirib cixarir Sebebleri RedakteNevrotik anoreksiya Nevrotik anoreksiya diaqnozu en cox 90 genc xanimlarda 15 25 yas arasi qoyulur ve psixoloji pozgunluq hesab edilir Bu xestelik zemanemizin xesteliyi olsa da ilk defe edebiyyatlarda 1874 cu ilde tesvir edilmisdir Xesteliyin esasinda xanimlarin zerif gorunme isteyi durur Bu meqsedle onlar qidalanmani azaldir ifrat idmanla mesgul olur ve hetta maye itirmek ucun sidikqovuculardan suni qusma ve ishal yaratma kimi vasitelerden istifade edirler Bezen bu xanimlarin isteyi ugursuzluqla neticelenir ve bir muddet sonra onlarda istahasizliq qidalanma fobiyasi qorxusu yaranir Daha genis Nevrotik anoreksiya Hezm sisteminin xestelikleri Istahasiliq daha cox qaraciyerin parenximatoz patologiyalari ve mede xesstelikleri xususile de mede xercengi zamani qeyd edilir Istahaziligin asagidaki sebebleri qeyd edile biler Agiz boslugunun udlagin qida borusunun iltihabi ve tumoroz xerceng deyisiklikleri Mede xestelikleri qastrit xora mede cixacaginin stenozu daralmasi mede xercengi Bagirsaq xestelikleri Enteritler Kron xesteliyi xorali kolit appendisit xroniki ishal bagirsaq stenozlari Qaraciyer ve od yollarinin xestelikleri qaraciyerin keskin ve xroniki iltihabi xestelikleri qaraciyerde durgunluq od dasi xesteliyi Intoksikasiya Intoksikasiya bedenin bu ve diger kenar maddelerle zeherlenmesi menasini verir Asagidaki intoksikasiya novleri istahasizliq yarada biler Akoqol alkoqoldan asili olan insanlarda seherler istahasizliq qeyd edilir ve dis fircalayan zaman qusma da yarana bilir Gun erzinde istaha getdikce acilir ve hetta ifrat yuksele de bilir Narkotik narkotikden asili olan insanlarda ariqlama solgunluq yorgunluq yuxuculluq davaranis pozgunluqlari urekbulnama kimi elametlerle yanasi isthasizliqda qeyd edilir Derman bir cox dermanlarin qebulu zamani elave tesir kimi istahasizliq qeyd edilir Bu dermanlara xerceng eleyhine istifade edile sitostatikler urek xesteliklerinde istifade edilem urek qlukozidleri ve s aid edile biler Pese zeherlenmeleri qurgusunla arsenle haloid karbohidrogeni kimi maddelerle xroniki zeherlenmesi istahasizliq yarada bilir Heraretin olmasi Bu ve ya diger sebebden beden temperaturunun normadan yuksek olmasi istahaziliqla musayet olunur Anmiya Qanazliginin seviyyesinden asli olaraq ferqli derecede istahasizliq rast gelinir ve anemiyanin aradan qalmaxmasi ile qaydasina dusur Maddeler mubadilesinin pozgunlugu Uremiya ve ya hiperkalsemiya kalsiumun qan zerdabenda yuksek olmasi istah pozgunluguna sebeb ola biler Endokrin pozgunluqlar M Addison ve hipofiz xestelikleri istahasizliqla musayet olun biler Hipertoniya Istahanin pozulmasi artiq xesteliyim daha bedxasseli xarakter almasina isaredir Xroniki infeksiyalar HIV ve verem kimi infeksiyalar zamani istahasizliq qeyd oluna biler Hamilelik Xususile de hamileliyin birinci trisemesterinde istahasizliq ola biler Hekime ne zaman muraciet etmeli RedakteEger iki hefteden cox hec bir sebeb olmadan istahaniz qacibsa hekimle meslehetlesmeniz tovsiye olunur Istahasizliqla yanasi cekinizde de azalma bas verirse bu daha cox naratciliq yaratmalidir Ola bilsin ki bunun her hansi bir ciddi sebebi var ve siz bunu teyin ede bilmirsiniz Istahasizliqla yanasi umumi zeiflik dad hissinde deyisiklik ve ya bedeninizin istenilen bir bolgesinde agri qeyd olunursa daha diqqetli olun ve tedbirler gorun Bir cox hallarda istahasizligi hekime muraciet etmeden ozunuz de aradan qaldira bilersiniz Bele hallarda bir qeder istirahet goturun psixoloji gerginliyi aradan qaldirmaga calisin hetta pehriz saxlasaniz bele bir muddet xosladiginiz istenilen yeneyi yeyin coxlu su icin polivitanimler ve ya meyve sireleri qebul edin az az amma tez tez yeyin Menbe https az wikipedia org w index php title Istahsizliq amp oldid 4753123, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
