fbpx
Wikipedia

İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi

“İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsiİçərişəhər ərazisindəki abidələrin və bütövlükdə memarlıq-şəhərsalma kompleksinin lazımi səviyyədə qorunub saxlanması üçün özündə mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanlarının funksiya və səlahiyyətlərini birləşdirən qurum. 2005-ci il fevralın 10-da Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin "Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında "İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin yaradılması haqqında" sərəncama əsasən yaradılmışdır.

İçərişəhər Dövlət
Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında "İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi
İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin rəsmi loqosu
Ölkə: Azərbaycan
Yaradılıb: 10 fevral 2005
Tabeçilik: Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti
Ünvan: Bakı, Səbail rayonu, İçərişəhər, Böyük Qala küçəsi, 13.
Rəhbərlik
Rəhbər: Əsgər Əyyub oğlu Ələkbərov
Sayt
https://icherisheher.gov.az/az/calendar/18
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
Xəritədə İçərişəhərdəki ictimai-iaşə obyektləri göstərilib:
muzeylər: 1 — 6;
səfirliklər: 7 — 10;
otellər: 11 — 25;
restoranlar: 26 — 31

Tarixi

"İçərişəhər" kimi tanınan tarixi məhəllə Bakının ən qədim hissəsi, həmçinin tarixi-memarlıq qoruğudur. Bakının ən qədim hissəsi olan İçərişəhər, yaxşı qorunmuş qala divarları ilə əhatə olunub. 221 000 m² sahəyə malik olan qoruq ərazisində 1300-dən çox ailə yaşayır.

Qoruq ərazisi hələ tunc dövründən məskunlaşmışdır. Arxeoloji tədqiqatlar nəticəsində müəyyənləşdirilmişdir ki, artıq VIII-IX əsrlər ərzində İçərişəhər ərazisi sıx məskunlaşmış, burada sənətkarlıq və ticarət inkişaf etmişdir. XV əsrdə Şirvanşahların öz iqamətgahlarını Şamaxıdan Bakıya köçürməsindən sonra İçərişəhərin həyatında "kristallaşma" dövrü başlamışdır. 1748-1806-cı illərdə Bakı və onun mərkəzi olan İçərişəhər Bakı xanlığının paytaxtı olmuşdur. 1806-cı illərdə Bakının ruslar tərəfindən işğal edilməsi və neft bumunun yaşanmasından sonra (XIX əsrin sonları-XX əsrin əvvəlləri) şəhərin inkişaf və genişləndirilməsi prosesi başlamış, insanlar İçərişəhər divarlarından kənarda da sıx məskunlaşmağa başlamışdır.

İçərişəhərdə yerləşən məşhur memarlıq abidələri Qız qalasıŞirvanşah Azərbaycan memarlığının inciləri hesab edilirlər. Bunlardan başqa qoruq ərazisində onlarla tarixi-memarlıq abidələri – məscidlər, karvansaralar, hamamlar, yaşayış evləri – yerləşir, bir neçə muzey, səfirlik, otel, ticarət obyektləri, kafe və restoranlar fəaliyyət göstərir.

1952-1957-ci illərdə İçərişəhərin qala divarları bərpa edilmişdir. 1977-ci ildə İçərişəhərə tarix-memarlıq qoruğu statusu verilmiş,,1985-ci ildə isə o Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu elan edilmişdir. 2000-ci ildə isə, Qız qalası və Şirvanşahlar saray kompleksi ilə birlikdə UNESCO Ümumdünya irsi Siyahısınndan Ümumdünya İrsi Siyahısına daxil edilmiş ilk obyektdir.

Yaradılması

17 fevral 2003-cü ildə Prezident Heydər Əliyev "Bakı şəhərində İçərişəhər Tarix-Memarlıq Qoruğunun mühafizəsi və bərpası ilə bağlı bəzi tədbirlər haqqında" sərəncam imzalamışdır. Sərəncamdan sonra burada tikinti işləri dayandırılmış və şəhərin tarixi simasının qorunması istiqamətində məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirilməyə başlanmışdır. 10 fevral 2005-ci ildə Prezident İlham Əliyev "Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında "İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin yaradılması haqqında" sərəncam vermişdir. Sərəncama əsasən İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi yaradılmışdır.

16 may 2007-ci ildə “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin Əsasnaməsi təsdiq edildi. İdarənin yaradılmasının əsas məqsədi İçərişəhər ərazisindəki abidələrin və bütövlükdə memarlıq-şəhərsalma kompleksinin lazımi səviyyədə qorunub saxlanmasının və gələcək nəsillərə çatdırılması üçün özündə mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanlarının funksiya və səlahiyyətlərini birləşdirən unikal idarəetmə sisteminin təşkil olunması idi.

17 dekabr 2009-cu ildə ""İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğunun inkişaf tədbirləri haqqında" prezident sərəncamına əsasən, İçərişəhərin ərazisində uçmuş və uçmaq təhlükəsi olan, tarixi-memarlıq əhəmiyyətinə malik olmayan tikililərin yerində, ənənəvi küçə şəbəkələri olduğu kimi saxlanılmaqla turizm infrastrukturu obyektlərinin qurulması, yaşayış binalarının təmiri və mühəndis kommunikasiyalarının dəyişdirilməsi, ərazidə abadlaşdırma işlərinin aparılması üçün vəsait ayrılmışdır.

Fəaliyyəti

İçərişəhər Tarix-Memarlıq Qoruğunun mühafizəsi, bərpası və orada arxeoloji işlərin aparılması məsələləri də müvafiq normativ hüquqi aktların və Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrinin tələblərinə uyğun şəkildə həll edilir. Mövcud qanunvericiliyə görə, Qoruğun ərazisində yerləşən elmi, tarixi və ya mədəni əhəmiyyətli bütün abidələr dövlət tərəfindən qorunur, onların dağıdılması, köçürülməsi və dəyişdirilməsi qadağan olunur. Hazırda İçəri Şəhərin qorunması, tədqiqi və təbliği ilə Qoruq İdarəsi məşğul olur.

İdarənin fəaliyyəti müddətində ərazidə aparılan bütün işlər nəzarət altına alınmış - ilk növbədə abidə və tarixi binaların inventarizasiyası aparılmış, ərazidə nəqliyyatın hərəkətinin tənzimlənməsi ilə bağlı mühüm işlər görülmüşdü və ən əsası – İçərişəhərin Baş Planının hazırlanması prosesinə start verilmişdir. 2009-cu ildə Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESCO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban Əliyevanın dəstəyi ilə yerli və beynəlxalq ekspertlər qrupu tərəfindən Bakının tarixi mərkəzinin memarlıq irsinin sistemli şəkildə konservasiyası və gələcək inkişafını beynəlxalq prinsiplərə müvafiq olaraq planlaşdırılmasının təmin edilməsi məqsədi ilə İçərişəhərin “Baş Plan”ı hazırlandı. 2009-cu ildə “Baş Plan” Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə təsdiqləndi.

 
Marionet Teatrının binasının açlışı Azərbaycan Respublikasının Prezident İlham Əliyev və vitse-prezident birinci xanım Mehriban Əliyeva (2016)

Görülən bu mühüm işlərin nəticəsi olaraq 2009-cu ildə Dünya İrs Komitəsinin 33-cü sessiyasında Komitəyə daxil olan 21 ölkənin təmsilçiləri yekdilliklə İçərişəhərin Təhlükədə olan Ümumdünya İrsi Siyahısından çıxarılmasına səs verdilər. Təbiidir ki, bu ölkə rəhbərliyinin İçərişəhərə, ümümilikdə - tariximizə, mədəniyyətimizə, onun qorunub saxlanılmasına daimi olaraq göstərilən diqqət və qayğının bariz nümunəsi, həmçinin, ölkə rəhbərliyinin müdrik siyasəti nəticəsində İdarə tərəfindən qısa müddət ərzində gördüyü əməli tədbirlərin məntiqi nəticəsi idi.

İçərişəhərin mühafizəsi, bərpası, arxeoloji işlərin aparılması, tarix-memarlıq abidələrinin elmi, tarixi və mədəni cəhətdən öyrənilməsi, milli mədəniyyətin inkişafına və təbliğinə kömək məqsədilə mədəni-kütləvi tədbirlərin həyata keçirilməsi, ənənəvi küçə şəbəkələri olduğu kimi saxlanılmaqla turizm infrastrukturu qurulması sahəsində əsaslı işlər görülür. 2011-ci ilin fevral ayında İçəri Şəhərdəki Asəf Zeynallı küçəsindəki 20 saylı bina təmir edilmiş, onun bünövrələri bərkidilmiş, yeni texnologiyaların köməyi ilə binanın fasadına tarixi görünüşü bərpa edilmişdir. Bina 1890-cı ildə inşa edilmişdi. Bərpa işləri Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin " Bakı şəhərinin mərkəzinin konservasiyasına dair müfəssəl plan"a əsasən yerinə yetirilmişdir.

“İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsində bütün sahələrdə yüksək səmərəliliyə malik yeniliyin tətbiqinə çalılşırlar. İdarədə Coğrafi İnformasiya Sistemi vasitəsilə “İçərişəhər” Tarix-Memarlıq Qoruğu ərazisinin, arxeoloji abidələr və arxeoloji qazıntı yerləri üzrə rəqəmli elektron xəritə tərtib olunub. Yaradılmış elektron xəritə və məlumat bankının köməyi ilə müxtəlif tarixi dövrlər üzrə şəhərin dəyişən planının izlənməsi və tədqiq edilməsi mümkündür.

Bu gün qanunvericiliyə əsasən İçərişəhər” və “Qala” Qoruqlarında təmir, bərpa və yenidənqurma işləri yalnız “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin razılığı ilə aparıla bilər. Qoruqların ərazisinin abadlaşdırılması, sanitar təmizliyi, abidələrin, yaşayış və qeyri-yaşayış sahələrinin təmiri məsələləri İdarənin diqqət mərkəzindədir. Mühəndis-kommunikasiya xətlərinin və yol örtüyünün əsaslı təmiri istiqamətində işlər isə mütəmadi olaraq aparılır.

Memarlıq abidələri üzərində aparılan bərpa işləri Avropanın aparıcı bərpa şirkətləri ilə birlikdə həyata keçirilir. Bu əməkdaşlıq çərçivəsində Məhəmməd Məscidi, “Qız Qalası” və Şirvanşahlar Sarayı kompleksində irimiqyaslı bərpa-konservasiya işləri aparılıb. Konservasiya işlərinə rəhbərliyi Avstriyanın məşhur bərpaçı-mütəxəssisi, dünyanın müxtəlif yerlərində 400-dən artıq abidəni bərpa etmiş Erix Pummer edib. Bərpa işləri beynəlxalq standartlara cavab verən ən müasir texnologiyalar ilə həyata keçirilib.

İçərişəhər əsrlər boyu müxtəlif mədəniyyətlərin, dini inancların, təzadların ahəngdarlıqla qovuşaraq mükəmməl harmoniya yaratdığı əfsanəvi məkandır. İçərişəhər qədim tarixə və zəngin mədəniyyətə malik olan Azərbaycan xalqının milli sərvətidir. Bunu gələcək nəsillərə ötürmək üçün hər il kütləvi tədbirlər keçirilir, o cümlədən “Qız Qalası” Festivalı, Beynəlxalq İncəsənət Festivalı, Meydan Bazarı, “Beynəlxalq Novruz Bayramı Festivalı”, “Eurovillage - Avropa şəhərciyi” Beynəlxalq Festivalı, "İçərişəhərdə incəsənətə həsr olunmuş həftəsonları” layihəsi, sərgilər və sair.

Layihələr

İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi fəaliyyəti çərçivəsində müxtəlif layihələr həyata keçirir:

  • Bərpa-Konservasiya işləri

İdarə İçərişəhər ərazisində olan tarixi memarlıq və mədəni abidələrin bərpa prosesini həyata keçirir. Son illər ərzində onlarla tarixi əhəmiyyətli tikili bərpa edilmişdir. Bunların içərisində Qoşa Qala qapılarında, Kiçik Qala küçəsində, Qala divarları boyunca yerləşən tikililərin, Zəncirli bina, Yer altı hamam, Bakı xanları parkı, "Bakı xanlarının evi" kompleksi, Apxeoloji park, Kiçik Karvansaray, Məktəb-məscid, Cümə məscidi, Bəylər məscidində bərpa-konservasiya işləri aparılmışdır.

  • Mədəni-Kütləvi layihələr

İdarənin layihələri içərisində mədəni işlər xüsusi yer tutur. Bu növ layihələr müxtəlif təyinatlıdır. Bunlardan biri “İçərişəhər Urban Art” layihəsi “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin birbaşa dəstəyi ilə həyata keçirilmiş, Bakının tarixi mərkəzində təqribən 2 ay davam edən iş prosesi uğurla başa çatdırılmışdır. Respublika Foto müsabiqəsi “Bakı Foto” da maraqlı mədəni tədbirlərdən olmuşdur. İdarə şəhər həyatı ilə yanaşı Qarabağ probleminə aid də mədəni-kütləvi tədbirlərə imza atmışdır. Belə ki, “Xocalı - Gözlərdə donan tarix” adlı sərgi bu qəbildəndir. Sərgidə Xocalı faciəsinin 55 nəfər şahidinin həyat hekayəsi sənədləşdirilmiş, fotoları çəkilmişdir. Video və audio müsahibələr əsasında hazırlanmış “Xocalı - Gözlərdə donan tarix” adlı sərgi 23-26 fevral 2017-ci il tarixində İçərişəhərdə açıq səma altında Qoşa qala meydanında nümayiş olunmuşdur.

  • Sosial layihələr

Qoruğu İdarəsinin sosial layihələrindən biri açıq səma altında “kiçik kitabxana” təşkil etməsidir. Kitabxanada xüsusən İçərişəhərin poetik görkəminə uyğun lirik məzmunlu kitablar vardır. Tarixi məkanın abu-havası ilə bürünən bu kiçik parkda skamyalar, xoş mənzərə, sakit, səssiz mühit kitab oxumaq üçün ideal məkanı sizə təqdim edir. Kitab şkafları İçərişəhərin mərkəzi hissəsində, Arxeoloji parkda, Ə.Əzimzadənin büstündən bir neçə addım aralıda yerləşdirilib. Kitab şkaflarının ayrılmaz hissəsinə çevrildiyi Arxeoloji park isə İçərişəhərin görməli məkanlarından birini təşkil edir.

17 iyun 2017-ci il tarixində İçərişəhərdə “taktil” layihəsi təqdim olunub. Bu gözdən əlil şəxslər üçün İçərişəhər maketidir. Ətraf mühiti barmaqlarının ucları ilə duyan, dərk edən insanlar artıq İçərişəhərin necə göründüyünü təsəvvür edə biləcək və onun ərazisində yerləşən Qız Qalası, Şirvanşahlar Sarayı, məscidlər, karvansaraylar və digər görməli yerləri, hətta qədim şəhərin dar küçələrinin görünüşünü hiss edəcəklər. Unikal maket-xəritə alman memar Eqbert Broerken tərəfindən tərtib olunmuşdur. 3D-prototipləşdirmə texnologiyasının köməyilə gözdən əlil insanlar üçün qabarıq səthdə Bakının qədim hissəsinin bütün yaşayış binaları və memarlıq abidələri əks olunub. Yazılarında gözdən əlil insanlar üçün yaradılmış Brayl şriftindən istifadə olunan maket Qız Qalasının yanında quraşdırılmışdır.

Konfranslar

İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi tərəfindən il ərzində müxtəlif səpgili elmi-praktik konfranslar təşkil olunur. Bunların arasında “20 Yanvar faciəsi və Azərbaycan gəncliyi”, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasının 96 illiyi münasibətilə "Şərqdə ilk Demokratik Respublika", "Azərbaycan paytaxtları", "31 mart azərbaycanlıların soyqırımı", "Şirvanşahlar sarayı: tarixi həqiqətlər, mülahizələr", "İçərişəhər tarixdə - tarix İçərişəhərdə", "Sara Balabəy qızı Aşurbəylinin anadan olmasının 100 illiyi"nə həsr olunmuş, "Məşədixanım Nemətin elmi fəaliyyəti"nə həsr olunmuş, ICMAH-ın (Arxeologiya və Tarix Kolleksiyalarının və Muzeylərinin Beynəlxalq Komitəsi) “Muzeylər, kolleksiyalar və sənaye irsi” adlı illik konfransı və digər elmi-praktik konfransları misal göstərmək olar.

Arxeoloji qazıntılar

 
Qız qalası ətrafındakı "üç din" məbədi

İçərişəhər ərazisində mütəmadi olaraq arxeoliji qazıntılar da aparılır. “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi tarix-mədəniyyət abidələrini öyrənir, mədəni irsimizi tədqiq və təbliğ edir, onları konservasiya edərək gələcək nəsillərə ərməğan etməklə yanaşı həmçinin bərabar olaraq turizm sektorunu da inkişaf etdirir. Qoruq İdarəsi mühafizə rejiminə riayət etməklə, ərazidə rekreasiya zonasını müəyyən edir, həmçinin təbii landşaftların salınması ilə əlaqədar görülən rekonstruksiya və torpaq-qazıntı işləri zamanı bu ərazidə paralel olaraq arxeoloji xilasetmə işləri də aparır. Qoşa Qala qapıları yaxınlığında aparılmış abadlıq və arxeoloji kəşfiyyat işləri zamanı isə son orta əsrlərə aid edilən Yeraltı hamamın qalıqları aşkar edilmişdir. Zaman kеçdikcə qalınlaşan tоrpаq qаtı аrtаrаq оnun üzərini tam olaraq örtmüşdür. 2016-cı ildə arxeoloji qazıntılar zamanı hamamın qalıqları aşkara çıxmışdır. Alimlərin fikrincə o dövrdə Bakıda sanitariya və gigiyena qaydalarına ciddi şəkildə əməl edən gömrük hamamları fəaliyyət göstərmişdir. Çox güman ki, bu hamam da Bakı gömrüyünə xidmət edirmişdir. Hazırda abidədə bərpa və konservasiya işləri aparılır. İdarə ərazində son illərdə aparılan arxeoloji qazıntı işlərinə Qız qаlаsının ətrаfındаkı məscid və ibadət yeri, şimal qala divarlarının daxili hissəsində yerləşən və zamanında döyüşçülərin rahat hərəkəti üçün nəzərdə tutulmuş və Qoşa qala qapılarınadək uzanan XII əsrə aid yeraltı yol, Sıratağlı dini-memarlıq kompleksi, provaslav kilsə və tikinti qalıqları, su quyusu cə kəhriz sisteminin qalıqları, Qız qalasının ətrafında olan "üç din məbədi" göstərmək olar.

Strukturu

 
Bakı Marionet Teatrının binası.

“İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi müxtəlif profilli struktur idarəetməsinə malikdir:

Beynəlxalq əlaqələr

İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin geniş şaxəli beynəlxalq əlaqələri vardır. İdarə bir çox mühüm beynəlxalq səviyyəli tədbirlərə ev sahibliyi edir və onlarda iştirak edir. Birləşmiş Millətlərin Təhsil, Elm və Mədəniyyət üzrə təşkilatı - YUNESKO idarə ilə sıx əlaqələrə malikdir. Bunda əlavə “İçərişəhər” DTMQİ 2016-cı ildən Avropa Muzey Təşkilatları Şəbəkəsinin üzvüdür. İçərişəhər 2016-cı ildən OWHC-yə də üzvdür. Qeyd edək ki, Dünya İrsi Şəhərləri Təşkilatı (OWHC) YUNESKO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil olan yerlərin yerləşdiyi 250 şəhərdən ibarət beynəlxalq qeyri-kommersiya və qeyri-hökumət təşkilatıdır. İslam Tarixi, İncəsənəti və Mədəniyyəti üzrə Araşdırma Mərkəzi (IRCICA), elm, texnologiya və tibb tarixi ilə əlaqədar araşdırma aparan qeyri- kommersiya təşkilatıdır. 26 noyabr 2018-ci il tarixində təşkilat ilə “İçərişəhər” DTMQİ arasında əməkaşlığa dair müqavilənin təntənəli imzalanma mərasimi keçirilmişdir.

İstinadlar

  1. Ə.Ə.Ələkbərovun Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin rəisi təyin edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
  2. “İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin NİZAMNAMƏSİ
  3. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti yanında "İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin yaradılması haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI
  4. . 2011-08-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-25.
  5. Е. И. Тамм. Энциклопедия туриста. — Большая Российская энциклопедия, 1993. — С. 174. — 607 с.
  6. Леонид Семенович Бретаницкий. Зодчество Азербайджана XII-XV вв. и его место в архитектуре Переднего Востока / Главная редакция восточной литературы. — Наука, 1966.. — С. 401. — 556 с.
  7. Тимур Ханагаоглы. Какие новинки ждут нас в Ичери Шехер? 2011-10-20 at the Wayback Machine // газета : Неделя. — 4 августа 2011.
  8. Сара Ашурбейли. Государство Ширваншахов / Главная редакция восточной литературы. — Элм, 1983.. — С. 111. — 341 с.
  9. Л. С. Бретеницкий, Б. В. Веймарн. Искусство Азербайджана IV—XVIII веков. — М., 1976. Стр. 64.
  10. "Walled City of Baku with the Shirvanshah's Palace and Maiden Tower". UNESCO rəsmi saytı. 2000. 2012-03-22 tarixində arxivləşdirilib.
  11. . 2011-08-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-25.
  12. . 2011-08-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-25.
  13. Австрийские и немецкие специалисты реставрируют бакинскую мечеть, day.az, 30 июня 2010, İstifadə tarixi: 22 iyun 2015
  14. Заповедник "Ичеришехер" подготовил необычные турпрограммы для гостей "Евровидения 2012", day.az, 21 мая 2012, İstifadə tarixi: 22 iyun 2015
  15. İçərişəhərin konservasiyası üzrə Baş Plan təsdiq edilmişdir
  16. В Ичери шэхэр восстановлено историческое здание 1890 года, day.az, 8 февраля 2011, İstifadə tarixi: 22 iyun 2015
  17. "Decision – 27COM 7B.59 – Walled City of Baku with the Shirvanshah's Palace and Maiden Tower (Azerbaijan)". Unesco.org.
  18. "Decision – 28COM 15A.29". Unesco.org.
  19. "Decides to retain the Walled City of Baku with the Shirvanshah's Palace and Maiden Tower (Azerbaijan) on the List of World Heritage in Danger". Unesco.org.
  20. “ŞIRVANŞAHLAR SARAYI KOMPLEKSI” DÖVLƏT TARIX-MEMARLIQ QORUQ-MUZEYI
  21. HƏYATA KEÇİRİLMİŞ LAYİHƏLƏR
  22. “XOCALI - GÖZLƏRDƏ DONAN TARİX” ADLI SƏRGİ
  23. İCTİMAİ KİTAB ŞKAFI
  24. GÖZDƏN ƏLİLLƏR ÜÇÜN İÇƏRİŞƏHƏR MAKETİ
  25. KONFRANSLAR
  26. ARXEOLOJİ QAZINTILAR
  27. YERALTI HAMAMLAR
  28. MƏSCİD VƏ İBADƏT YERİ
  29. YERALTI YOLLAR
  30. SIRATAĞLI DİNİ-MEMARLIQ KOMPLEKSİ
  31. KİLSƏ VƏ TİKİNTİ QALIQLARI
  32. SU QUYUSU VƏ KƏHRİZ SİSTEMİNİN QALIQLARI
  33. “ÜÇ DİN” MƏBƏDİ
  34. About Marionette Theatre
  35. Opening Marionette Theatre
  36. . 2018-09-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-28.
  37. https://ann.az/az/maqsud-ibrahimbeyov-yaradiciliq-merkezi-tesis-edildi-serencam
  38. YUNESKO
  39. DÜNYA İRSİ ŞƏHƏRLƏRİ TƏŞKİLATI (OWHC)
  40. IRCICA

içərişəhər, dövlət, tarix, memarlıq, qoruğu, idarəsi, içərişəhər, dövlət, tarix, memarlıq, qoruğu, idarəsi, içərişəhər, ərazisindəki, abidələrin, bütövlükdə, memarlıq, şəhərsalma, kompleksinin, lazımi, səviyyədə, qorunub, saxlanması, üçün, özündə, mərkəzi, yer. Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresi Iceriseher erazisindeki abidelerin ve butovlukde memarliq sehersalma kompleksinin lazimi seviyyede qorunub saxlanmasi ucun ozunde merkezi ve yerli icra hakimiyyeti orqanlarinin funksiya ve selahiyyetlerini birlesdiren qurum 2 2005 ci il fevralin 10 da Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyevin Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti yaninda Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin yaradilmasi haqqinda serencama esasen yaradilmisdir 3 4 Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu IdaresiAzerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti yaninda Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu IdaresiIceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin resmi loqosuOlke AzerbaycanYaradilib 10 fevral 2005Tabecilik Azerbaycan Respublikasinin Nazirler KabinetiUnvan Baki Sebail rayonu Iceriseher Boyuk Qala kucesi 13 RehberlikRehber Esger Eyyub oglu Elekberov 1 Saythttps icherisheher gov az az calendar 181 2 3 4 5 6 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 25 26 27 28 29 30 31 32 33Xeritede Iceriseherdeki ictimai iase obyektleri gosterilib muzeyler 1 6 sefirlikler 7 10 oteller 11 25 restoranlar 26 31 Mundericat 1 Tarixi 2 Yaradilmasi 3 Fealiyyeti 3 1 Layiheler 3 2 Konfranslar 3 3 Arxeoloji qazintilar 4 Strukturu 5 Beynelxalq elaqeler 6 IstinadlarTarixi Redakte Iceriseher 5 kimi taninan tarixi mehelle Bakinin en qedim hissesi hemcinin tarixi memarliq qorugudur Bakinin en qedim hissesi 6 olan Iceriseher yaxsi qorunmus qala divarlari ile ehate olunub 221 000 m saheye malik olan qoruq erazisinde 1300 den cox aile yasayir 7 Qoruq erazisi hele tunc dovrunden meskunlasmisdir 7 Arxeoloji tedqiqatlar neticesinde mueyyenlesdirilmisdir ki artiq VIII IX esrler erzinde Iceriseher erazisi six meskunlasmis burada senetkarliq ve ticaret inkisaf etmisdir 8 XV esrde Sirvansahlarin oz iqametgahlarini Samaxidan Bakiya kocurmesinden sonra Iceriseherin heyatinda kristallasma dovru baslamisdir 9 1748 1806 ci illerde Baki ve onun merkezi olan Iceriseher Baki xanliginin paytaxti olmusdur 1806 ci illerde Bakinin ruslar terefinden isgal edilmesi ve neft bumunun yasanmasindan sonra XIX esrin sonlari XX esrin evvelleri seherin inkisaf ve genislendirilmesi prosesi baslamis insanlar Iceriseher divarlarindan kenarda da six meskunlasmaga baslamisdir Iceriseherde yerlesen meshur memarliq abideleri Qiz qalasi ve Sirvansah Azerbaycan memarliginin incileri hesab edilirler 10 Bunlardan basqa qoruq erazisinde onlarla tarixi memarliq abideleri mescidler karvansaralar hamamlar yasayis evleri yerlesir bir nece muzey sefirlik otel ticaret obyektleri kafe ve restoranlar fealiyyet gosterir 1952 1957 ci illerde Iceriseherin qala divarlari berpa edilmisdir 1977 ci ilde Icerisehere tarix memarliq qorugu statusu verilmis 7 1985 ci ilde ise o Dovlet Tarix Memarliq Qorugu elan edilmisdir 2000 ci ilde ise Qiz qalasi ve Sirvansahlar saray kompleksi ile birlikde UNESCO Umumdunya irsi Siyahisinndan Umumdunya Irsi Siyahisina daxil edilmis ilk obyektdir Yaradilmasi Redakte17 fevral 2003 cu ilde Prezident Heyder Eliyev Baki seherinde Iceriseher Tarix Memarliq Qorugunun muhafizesi ve berpasi ile bagli bezi tedbirler haqqinda serencam imzalamisdir 11 Serencamdan sonra burada tikinti isleri dayandirilmis ve seherin tarixi simasinin qorunmasi istiqametinde meqsedyonlu tedbirler heyata kecirilmeye baslanmisdir 10 fevral 2005 ci ilde Prezident Ilham Eliyev Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti yaninda Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin yaradilmasi haqqinda serencam vermisdir 12 Serencama esasen Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresi yaradilmisdir 16 may 2007 ci ilde Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin Esasnamesi tesdiq edildi Idarenin yaradilmasinin esas meqsedi Iceriseher erazisindeki abidelerin ve butovlukde memarliq sehersalma kompleksinin lazimi seviyyede qorunub saxlanmasinin ve gelecek nesillere catdirilmasi ucun ozunde merkezi ve yerli icra hakimiyyeti orqanlarinin funksiya ve selahiyyetlerini birlesdiren unikal idareetme sisteminin teskil olunmasi idi 17 dekabr 2009 cu ilde Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugunun inkisaf tedbirleri haqqinda prezident serencamina esasen Iceriseherin erazisinde ucmus ve ucmaq tehlukesi olan tarixi memarliq ehemiyyetine malik olmayan tikililerin yerinde enenevi kuce sebekeleri oldugu kimi saxlanilmaqla turizm infrastrukturu obyektlerinin qurulmasi yasayis binalarinin temiri ve muhendis kommunikasiyalarinin deyisdirilmesi erazide abadlasdirma islerinin aparilmasi ucun vesait ayrilmisdir 13 Fealiyyeti RedakteIceriseher Tarix Memarliq Qorugunun muhafizesi berpasi ve orada arxeoloji islerin aparilmasi meseleleri de muvafiq normativ huquqi aktlarin ve Azerbaycan Respublikasinin beynelxalq muqavilelerinin teleblerine uygun sekilde hell edilir Movcud qanunvericiliye gore Qorugun erazisinde yerlesen elmi tarixi ve ya medeni ehemiyyetli butun abideler dovlet terefinden qorunur onlarin dagidilmasi kocurulmesi ve deyisdirilmesi qadagan olunur Hazirda Iceri Seherin qorunmasi tedqiqi ve tebligi ile Qoruq Idaresi mesgul olur 14 Idarenin fealiyyeti muddetinde erazide aparilan butun isler nezaret altina alinmis ilk novbede abide ve tarixi binalarin inventarizasiyasi aparilmis erazide neqliyyatin hereketinin tenzimlenmesi ile bagli muhum isler gorulmusdu ve en esasi Iceriseherin Bas Planinin hazirlanmasi prosesine start verilmisdir 2009 cu ilde Heyder Eliyev Fondunun prezidenti UNESCO nun xosmeramli sefiri Mehriban Eliyevanin desteyi ile yerli ve beynelxalq ekspertler qrupu terefinden Bakinin tarixi merkezinin memarliq irsinin sistemli sekilde konservasiyasi ve gelecek inkisafini beynelxalq prinsiplere muvafiq olaraq planlasdirilmasinin temin edilmesi meqsedi ile Iceriseherin Bas Plan i hazirlandi 2009 cu ilde Bas Plan Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabinetinin qerari ile tesdiqlendi 15 Marionet Teatrinin binasinin aclisi Azerbaycan Respublikasinin Prezident Ilham Eliyev ve vitse prezident birinci xanim Mehriban Eliyeva 2016 Gorulen bu muhum islerin neticesi olaraq 2009 cu ilde Dunya Irs Komitesinin 33 cu sessiyasinda Komiteye daxil olan 21 olkenin temsilcileri yekdillikle Iceriseherin Tehlukede olan Umumdunya Irsi Siyahisindan cixarilmasina ses verdiler Tebiidir ki bu olke rehberliyinin Icerisehere umumilikde tariximize medeniyyetimize onun qorunub saxlanilmasina daimi olaraq gosterilen diqqet ve qayginin bariz numunesi hemcinin olke rehberliyinin mudrik siyaseti neticesinde Idare terefinden qisa muddet erzinde gorduyu emeli tedbirlerin mentiqi neticesi idi Iceriseherin muhafizesi berpasi arxeoloji islerin aparilmasi tarix memarliq abidelerinin elmi tarixi ve medeni cehetden oyrenilmesi milli medeniyyetin inkisafina ve tebligine komek meqsedile medeni kutlevi tedbirlerin heyata kecirilmesi enenevi kuce sebekeleri oldugu kimi saxlanilmaqla turizm infrastrukturu qurulmasi sahesinde esasli isler gorulur 2011 ci ilin fevral ayinda Iceri Seherdeki Asef Zeynalli kucesindeki 20 sayli bina temir edilmis onun bunovreleri berkidilmis yeni texnologiyalarin komeyi ile binanin fasadina tarixi gorunusu berpa edilmisdir Bina 1890 ci ilde insa edilmisdi Berpa isleri Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin Baki seherinin merkezinin konservasiyasina dair mufessel plan a esasen yerine yetirilmisdir 16 Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinde butun sahelerde yuksek semereliliye malik yeniliyin tetbiqine calilsirlar Idarede Cografi Informasiya Sistemi vasitesile Iceriseher Tarix Memarliq Qorugu erazisinin arxeoloji abideler ve arxeoloji qazinti yerleri uzre reqemli elektron xerite tertib olunub Yaradilmis elektron xerite ve melumat bankinin komeyi ile muxtelif tarixi dovrler uzre seherin deyisen planinin izlenmesi ve tedqiq edilmesi mumkundur Bu gun qanunvericiliye esasen Iceriseher ve Qala Qoruqlarinda temir berpa ve yenidenqurma isleri yalniz Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin raziligi ile aparila biler Qoruqlarin erazisinin abadlasdirilmasi sanitar temizliyi abidelerin yasayis ve qeyri yasayis sahelerinin temiri meseleleri Idarenin diqqet merkezindedir Muhendis kommunikasiya xetlerinin ve yol ortuyunun esasli temiri istiqametinde isler ise mutemadi olaraq aparilir Memarliq abideleri uzerinde aparilan berpa isleri Avropanin aparici berpa sirketleri ile birlikde heyata kecirilir Bu emekdasliq cercivesinde Mehemmed Mescidi Qiz Qalasi 17 18 19 ve Sirvansahlar Sarayi kompleksinde 20 irimiqyasli berpa konservasiya isleri aparilib Konservasiya islerine rehberliyi Avstriyanin meshur berpaci mutexessisi dunyanin muxtelif yerlerinde 400 den artiq abideni berpa etmis Erix Pummer edib Berpa isleri beynelxalq standartlara cavab veren en muasir texnologiyalar ile heyata kecirilib Iceriseher esrler boyu muxtelif medeniyyetlerin dini inanclarin tezadlarin ahengdarliqla qovusaraq mukemmel harmoniya yaratdigi efsanevi mekandir Iceriseher qedim tarixe ve zengin medeniyyete malik olan Azerbaycan xalqinin milli servetidir Bunu gelecek nesillere oturmek ucun her il kutlevi tedbirler kecirilir o cumleden Qiz Qalasi Festivali Beynelxalq Incesenet Festivali Meydan Bazari Beynelxalq Novruz Bayrami Festivali Eurovillage Avropa seherciyi Beynelxalq Festivali Iceriseherde incesenete hesr olunmus heftesonlari layihesi sergiler ve sair Layiheler Redakte Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresi fealiyyeti cercivesinde muxtelif layiheler heyata kecirir Berpa Konservasiya isleriIdare Iceriseher erazisinde olan tarixi memarliq ve medeni abidelerin berpa prosesini heyata kecirir Son iller erzinde onlarla tarixi ehemiyyetli tikili berpa edilmisdir Bunlarin icerisinde Qosa Qala qapilarinda Kicik Qala kucesinde Qala divarlari boyunca yerlesen tikililerin Zencirli bina Yer alti hamam Baki xanlari parki Baki xanlarinin evi kompleksi Apxeoloji park Kicik Karvansaray Mekteb mescid Cume mescidi Beyler mescidinde berpa konservasiya isleri aparilmisdir 21 Medeni Kutlevi layihelerIdarenin layiheleri icerisinde medeni isler xususi yer tutur Bu nov layiheler muxtelif teyinatlidir Bunlardan biri Iceriseher Urban Art layihesi Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin birbasa desteyi ile heyata kecirilmis Bakinin tarixi merkezinde teqriben 2 ay davam eden is prosesi ugurla basa catdirilmisdir Respublika Foto musabiqesi Baki Foto da maraqli medeni tedbirlerden olmusdur Idare seher heyati ile yanasi Qarabag problemine aid de medeni kutlevi tedbirlere imza atmisdir Bele ki Xocali Gozlerde donan tarix adli sergi bu qebildendir Sergide Xocali faciesinin 55 nefer sahidinin heyat hekayesi senedlesdirilmis fotolari cekilmisdir Video ve audio musahibeler esasinda hazirlanmis Xocali Gozlerde donan tarix adli sergi 23 26 fevral 2017 ci il tarixinde Iceriseherde aciq sema altinda Qosa qala meydaninda numayis olunmusdur 22 Sosial layihelerQorugu Idaresinin sosial layihelerinden biri aciq sema altinda kicik kitabxana teskil etmesidir Kitabxanada xususen Iceriseherin poetik gorkemine uygun lirik mezmunlu kitablar vardir Tarixi mekanin abu havasi ile burunen bu kicik parkda skamyalar xos menzere sakit sessiz muhit kitab oxumaq ucun ideal mekani size teqdim edir Kitab skaflari Iceriseherin merkezi hissesinde Arxeoloji parkda E Ezimzadenin bustunden bir nece addim aralida yerlesdirilib Kitab skaflarinin ayrilmaz hissesine cevrildiyi Arxeoloji park ise Iceriseherin gormeli mekanlarindan birini teskil edir 23 17 iyun 2017 ci il tarixinde Iceriseherde taktil layihesi teqdim olunub Bu gozden elil sexsler ucun Iceriseher maketidir Etraf muhiti barmaqlarinin uclari ile duyan derk eden insanlar artiq Iceriseherin nece gorunduyunu tesevvur ede bilecek ve onun erazisinde yerlesen Qiz Qalasi Sirvansahlar Sarayi mescidler karvansaraylar ve diger gormeli yerleri hetta qedim seherin dar kucelerinin gorunusunu hiss edecekler Unikal maket xerite alman memar Eqbert Broerken terefinden tertib olunmusdur 3D prototiplesdirme texnologiyasinin komeyile gozden elil insanlar ucun qabariq sethde Bakinin qedim hissesinin butun yasayis binalari ve memarliq abideleri eks olunub Yazilarinda gozden elil insanlar ucun yaradilmis Brayl sriftinden istifade olunan maket Qiz Qalasinin yaninda qurasdirilmisdir 24 Konfranslar Redakte Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresi terefinden il erzinde muxtelif sepgili elmi praktik konfranslar teskil olunur 25 Bunlarin arasinda 20 Yanvar faciesi ve Azerbaycan gencliyi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin yaranmasinin 96 illiyi munasibetile Serqde ilk Demokratik Respublika Azerbaycan paytaxtlari 31 mart azerbaycanlilarin soyqirimi Sirvansahlar sarayi tarixi heqiqetler mulahizeler Iceriseher tarixde tarix Iceriseherde Sara Balabey qizi Asurbeylinin anadan olmasinin 100 illiyi ne hesr olunmus Mesedixanim Nemetin elmi fealiyyeti ne hesr olunmus ICMAH in Arxeologiya ve Tarix Kolleksiyalarinin ve Muzeylerinin Beynelxalq Komitesi Muzeyler kolleksiyalar ve senaye irsi adli illik konfransi ve diger elmi praktik konfranslari misal gostermek olar 25 Arxeoloji qazintilar Redakte Qiz qalasi etrafindaki uc din mebedi Iceriseher erazisinde mutemadi olaraq arxeoliji qazintilar da aparilir 26 Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresi tarix medeniyyet abidelerini oyrenir medeni irsimizi tedqiq ve teblig edir onlari konservasiya ederek gelecek nesillere ermegan etmekle yanasi hemcinin berabar olaraq turizm sektorunu da inkisaf etdirir Qoruq Idaresi muhafize rejimine riayet etmekle erazide rekreasiya zonasini mueyyen edir hemcinin tebii landsaftlarin salinmasi ile elaqedar gorulen rekonstruksiya ve torpaq qazinti isleri zamani bu erazide paralel olaraq arxeoloji xilasetme isleri de aparir Qosa Qala qapilari yaxinliginda aparilmis abadliq ve arxeoloji kesfiyyat isleri zamani ise son orta esrlere aid edilen Yeralti hamamin qaliqlari askar edilmisdir Zaman kecdikce qalinlasan torpaq qati artaraq onun uzerini tam olaraq ortmusdur 2016 ci ilde arxeoloji qazintilar zamani hamamin qaliqlari askara cixmisdir Alimlerin fikrince o dovrde Bakida sanitariya ve gigiyena qaydalarina ciddi sekilde emel eden gomruk hamamlari fealiyyet gostermisdir Cox guman ki bu hamam da Baki gomruyune xidmet edirmisdir Hazirda abidede berpa ve konservasiya isleri aparilir 27 Idare erazinde son illerde aparilan arxeoloji qazinti islerine Qiz qalasinin etrafindaki mescid ve ibadet yeri 28 simal qala divarlarinin daxili hissesinde yerlesen ve zamaninda doyusculerin rahat hereketi ucun nezerde tutulmus ve Qosa qala qapilarinadek uzanan XII esre aid yeralti yol 29 Siratagli dini memarliq kompleksi 30 provaslav kilse ve tikinti qaliqlari 31 su quyusu ce kehriz sisteminin qaliqlari 32 Qiz qalasinin etrafinda olan uc din mebedi 33 gostermek olar Strukturu Redakte Baki Marionet Teatrinin binasi 34 Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresi muxtelif profilli struktur idareetmesine malikdir Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin Aparati sobeler ve sektorlar Iceriseher Muzey Merkezi Menzil kommunal ve Temir Xidmeti Elmi istehsalat berpa emalatxanasi Elmi medeni Merkez Marionet Teatri 35 Tahir Salahovun ev muzeyi 36 Maqsud Ibrahimbeyov Yaradiciliq Merkezi 37 Enenevi Incesenet Merkezi Beynelxalq elaqeler RedakteIceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin genis saxeli beynelxalq elaqeleri vardir Idare bir cox muhum beynelxalq seviyyeli tedbirlere ev sahibliyi edir ve onlarda istirak edir Birlesmis Milletlerin Tehsil Elm ve Medeniyyet uzre teskilati YUNESKO idare ile six elaqelere malikdir 38 Bunda elave Iceriseher DTMQI 2016 ci ilden Avropa Muzey Teskilatlari Sebekesinin uzvudur Iceriseher 2016 ci ilden OWHC ye de uzvdur Qeyd edek ki Dunya Irsi Seherleri Teskilati OWHC YUNESKO nun Umumdunya irsi siyahisina daxil olan yerlerin yerlesdiyi 250 seherden ibaret beynelxalq qeyri kommersiya ve qeyri hokumet teskilatidir 39 Islam Tarixi Inceseneti ve Medeniyyeti uzre Arasdirma Merkezi IRCICA elm texnologiya ve tibb tarixi ile elaqedar arasdirma aparan qeyri kommersiya teskilatidir 40 26 noyabr 2018 ci il tarixinde teskilat ile Iceriseher DTMQI arasinda emekasliga dair muqavilenin tenteneli imzalanma merasimi kecirilmisdir 40 Istinadlar Redakte E E Elekberovun Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti yaninda Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin reisi teyin edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin NIZAMNAMESI Azerbaycan Respublikasinin Nazirler Kabineti yaninda Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresinin yaradilmasi haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASI PREZIDENTININ SERENCAMI Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami 10 fevral 2005 ci il 2011 08 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 01 25 E I Tamm Enciklopediya turista Bolshaya Rossijskaya enciklopediya 1993 S 174 607 s Leonid Semenovich Bretanickij Zodchestvo Azerbajdzhana XII XV vv i ego mesto v arhitekture Perednego Vostoka Glavnaya redakciya vostochnoj literatury Nauka 1966 S 401 556 s 1 2 3 Timur Hanagaogly Kakie novinki zhdut nas v Icheri Sheher Arxivlesdirilib 2011 10 20 at the Wayback Machine gazeta Nedelya 4 avgusta 2011 Sara Ashurbejli Gosudarstvo Shirvanshahov Glavnaya redakciya vostochnoj literatury Elm 1983 S 111 341 s L S Bretenickij B V Vejmarn Iskusstvo Azerbajdzhana IV XVIII vekov M 1976 Str 64 Walled City of Baku with the Shirvanshah s Palace and Maiden Tower UNESCO resmi sayti 2000 2012 03 22 tarixinde arxivlesdirilib Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami 17 fevral 2003 cu il 2011 08 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 01 25 Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Serencami 10 fevral 2005 ci il 2011 08 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 01 25 Avstrijskie i nemeckie specialisty restavriruyut bakinskuyu mechet day az 30 iyunya 2010 Istifade tarixi 22 iyun 2015 Zapovednik Icherisheher podgotovil neobychnye turprogrammy dlya gostej Evrovideniya 2012 day az 21 maya 2012 Istifade tarixi 22 iyun 2015 Iceriseherin konservasiyasi uzre Bas Plan tesdiq edilmisdir V Icheri sheher vosstanovleno istoricheskoe zdanie 1890 goda day az 8 fevralya 2011 Istifade tarixi 22 iyun 2015 Decision 27COM 7B 59 Walled City of Baku with the Shirvanshah s Palace and Maiden Tower Azerbaijan Unesco org Decision 28COM 15A 29 Unesco org Decides to retain the Walled City of Baku with the Shirvanshah s Palace and Maiden Tower Azerbaijan on the List of World Heritage in Danger Unesco org SIRVANSAHLAR SARAYI KOMPLEKSI DOVLET TARIX MEMARLIQ QORUQ MUZEYI HEYATA KECIRILMIS LAYIHELER XOCALI GOZLERDE DONAN TARIX ADLI SERGI ICTIMAI KITAB SKAFI GOZDEN ELILLER UCUN ICERISEHER MAKETI 1 2 KONFRANSLAR ARXEOLOJI QAZINTILAR YERALTI HAMAMLAR MESCID VE IBADET YERI YERALTI YOLLAR SIRATAGLI DINI MEMARLIQ KOMPLEKSI KILSE VE TIKINTI QALIQLARI SU QUYUSU VE KEHRIZ SISTEMININ QALIQLARI UC DIN MEBEDI About Marionette Theatre Opening Marionette Theatre Tahir Salahovun ev muzeyi Iceriseherin bir terkib hissesine cevrilib 2018 09 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 01 28 https ann az az maqsud ibrahimbeyov yaradiciliq merkezi tesis edildi serencam YUNESKO DUNYA IRSI SEHERLERI TESKILATI OWHC 1 2 IRCICAMenbe https az wikipedia org w index php title Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq Qorugu Idaresi amp oldid 6031102, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.