İslandiya Respublikasının yerləşdiyi eyni adlı adanın tarixinə verilən ümumi ad. İslandiya qədim tarixə sahib ölkə hesab edilir. IX və X əsrlərdə, əsasən Norveçlilər tərəfindən məskunlaşmalar başlamışdır. İslandların Xristianlıq dinini qəbul etməsi 1000-ci ildə baş vermişdir. 1262-ci il uniyasına əsasən İslandiya Norveçdən tam asılı vəziyyətə düşür. İslandiyada parlament vəzifəsini yerinə yetirən aypinq qanunvericilik funksiyalarının əksəriyyətindən məhrum edilir. 1380-cı ildə İslandiya, Norveç və Danimarka arasında üçtərəfli uniya imzalanır. 1537-ci ildə krallıq funksiyasını itirən Norveç eyni zamanda İslandiya üzərində olan hüquqlarından da məhrum olur və bununla da İslandiyanın idarəsini Danimarka tək başına icra etməyə başlayır. Danimarkanın İslandiyada Lüteranlıq məzhəbini rəsmi din kimi tətbiq etməsi ilə İslandiya müstəqilliyini tamamilə itirmişdir. Kilsə tərəfindən keçirilən islahatlar yerli əhalinin kəskin etirazı ilə qarşılandı. Qısa zaman ərzində kilsə əleyhinə başlanan hərəkat xalq hərəkatına cevrildi. 1551-ci ildə zor gücü ilə islandlara protestantlıq qəbul etdirilir. İslandiya adası 26 gün müddətində Osmanlı imperiyası tərəfindən idarə edilmişdir. 1627-ci ilin 20 iyun və 16 iyul tarixləri arasında adaya gələn türklər 400 nəfərilik island əsirləri və ərzaq yüklü gəmi ilə birlikdə Əlcəzairə qayıtmışlar. XVII əsr İslandiya üçün uğurlu olmamışdır. Bu dövrdə adada durmadan vulkan püskürmələri yaşanırdı, digər tərəfdən aclıq, susuzluq və soyuq hava şəraiti ada da yaşan islandların bir qurupunun ölməsinə və bir qisminində Danimarkaya köçməsinə səbəb olmuşdur. 1843-cü ildə dünyanın ilk parlamenti olan aypinq yenidən formalaşdırılır. İkinci dünya müharibəsi illərində təhlükəsizlik adı ilə İngiltərə tərəfindən ada işğal edilir. 1941-ci ildə adanın idarə edilməsi Amerika Birləşmiş Ştatlarına keçir. Həmin İslandiya ilə olan münasibətlərini dondurduğunu elan edir. 1944-cü ilin 17 iyun tarixində İslandiya rəsmən müstəqil dövlət olduğunu elan etdi. İslandiyanın ilk müstəqilliyini tanıyan dövlət Amerika Birləşmiş Ştatları olmuşdur. İslandiya 1949-cu ildə NATO-ya üzüv olmuşdur.
Qədim Dövr
İslandiya adasının yaranma prosesi 20 milyon il əvvəl başlamışdır. Adanın yaranma səbəbi kimi kütləvi şəkildə baş vermiş vulkan püskürmələri göstərilmişdir. Ada da tapılmış ən qədim daşın 16 milyon il əvvələ məxsusdur. İslandiya adasının yaranmasına səbəb olmuş, vulkanlar bu gündə aktivdir. Avropada ən son məskunlaşmalar İslandiya olmuşdur. Əlverişsiz hava və təbii şərait insanların uzun illər ərzində, ada da yalnız qısa müddətlik səfərlər etməsinə səbəb olmuşdur. Adanı ilk ziyarət etmiş şəxs kimi tarixi mənbələrdə səyah Piyatesin adı qeyd edilir. Ancaq Piyaetsin təsvir etdiyi adanın İslandiya olmadığı ehtimalı da güçlüdür. Belə ki, Piyates adanı geniş zəmiləri olan və rahat şəraitə malik yer adlandırmışdır. İslandiya təbiətinə xas olmayan bu xüsusiyyətlərə əsasən Piyatesin başqa bir adaya səfər etdiyi ehrimal olunur. İslandiyada ilk dəfə hansı qəbilənin və ya səyahın gəldiyi məlum deyil. Ada da III əsrə aid Roma İmperiyasının pul vahidləri aşkar edilmişdir. Lakin bu sikkə pulların adaya Roma İmperiyasının nümayəndələri tərəfindən yoxsa Vikinqlər tərəfindən gətirildiyi dəqiq məlum deyil. İslandiyaya ilk olaraq İrlandların gəldiyi fikrini İrlandlar hər zaman öz tarixi mənbələrində qeyd etmişlər. XII əsrdə yazılmış Íslendingabók kitabında, İslandiyaya ilk olaraq irland keşişlərin gəldiyi və aparılmış axtarışlar zamanı, keşişlərə məxsus bəzi dini əşyaların aşkar edildiyi qeyd edilmişdir. Ancaq XX əsrdən etibarən ada da aparılmış geniş qazıntılar zamanı qeyd edilən əşyaların nə özlərinə, nədə ki, qalıqları tapılmışdır. İrlandlara məxsus digər tarixi mənbə olan Landnámabók qaynaqlarında, ada haqqında və orada yaşayanlar barədə məlumatlar verilmişdir.
İlkin məskunlaşmaların başlanması (874-930)
Hazırlanmış ilk İslandiya xəritələrindən biri.
Landnámabók tarixi qaynaqlarında İslandiyanın kəşf edilməsi haqqında məlumatlarda qeyd edilir ki, ada NorveçdənFarer adalarına gedən Naddoddr adlı gəmiçi tərəfindən kəşf edilmişdir. Kitabda daha sonra qeyd edilir ki, Naddoddrun adanı kəşf etməsi təsadüfən baş vermişdir. O, Farer adalarına gedən yolu qatı duman səbəbindən itirmiş və təsadüfən İslandiya istiqamətində hərəkət edərək, adanı kəşf etmişdir.
Kəşf etdiyi ərazilərin ada olduğunu öyrənən Naddoddr adanı Garðarshólmi" (Garoharın Adası) adlandırmışdır Naddoddrun qışı ada da keçirdiyi məlumdur. Adaya ilk ekspedisyanı Hrafna-Flok təşkil etmişdir. Flok ada da qış ayları ərzində qalmış və sərt keçən qışdan heyrətə gəlmişdir. Daha sonra yay aylarında da adanın sahillərinin buzla əhatəli olduğunu gördükdən sonra adanı Ísland adlandırmışdır. Naddoddr və Flok tərəfindən edilən səfərlər uzun və daimi deyildi. Ada da qışın sərt keçməsi səyahların buraya olan marağını azalmasına səbəb olmuşdur. İslandiyada daimi olaraq yaşamağa gəlmiş ilk şəxs əslən Norveçli İngolfur Arnarsondur. Arnarson 874-cü ildə ailəsi ilə birlikdə adaya köçmüşdür. Onun Reykyavik yaxınlığında yaşadığı ehtimal edilir. İslandiyanın paytaxtı və ən böyük şəhəri olan Reykyavikin də adını Arnarson qoymuşdur. Ərazidə qeyzerlərin fantan vurması və kütləvi lava axıntılarına görə Arnarson yaşadığı ərazini reykavikr (duman körfəzi) adlandırmışdır. Digər bir ehtimala görə ada da yaşamış ilk insan Natfari adlı quldur. Onun ağası Gaor Svavason Skandinaviyaya qayıtdıqdan sonra Natfari ada da qalmışdır. Qeyd edilən təzadlı məlumatlar Landnámabók tarixi qaynaqlarında göstərilmişdir. İslandiyaya ilk insanların dəqiq nə zaman gəldiyi və hansı istiqamətdə məskunlaşdığı dəqiqi olmasada, Reykyavik ətrafında aparılmış arxeoloji qazıntılar zamanı 870 – 900-cü illər aralığına aid olan yaşayış məskənləri aşkar edilmişdir.
İslandiyada vahid idarəciliyin yaradılması (930-1262)
Vətəndaş müharibəsi və vahid idarəciliyin sona catması
islandiya, tarixi, islandiya, respublikasının, yerləşdiyi, eyni, adlı, adanın, tarixinə, verilən, ümumi, islandiya, qədim, tarixə, sahib, ölkə, hesab, edilir, əsrlərdə, əsasən, norveçlilər, tərəfindən, məskunlaşmalar, başlamışdır, islandların, xristianlıq, din. Islandiya Respublikasinin yerlesdiyi eyni adli adanin tarixine verilen umumi ad Islandiya qedim tarixe sahib olke hesab edilir IX ve X esrlerde esasen Norvecliler terefinden meskunlasmalar baslamisdir Islandlarin Xristianliq dinini qebul etmesi 1000 ci ilde bas vermisdir 1262 ci il uniyasina esasen Islandiya Norvecden tam asili veziyyete dusur Islandiyada parlament vezifesini yerine yetiren aypinq qanunvericilik funksiyalarinin ekseriyyetinden mehrum edilir 1380 ci ilde Islandiya Norvec ve Danimarka arasinda ucterefli uniya imzalanir 1537 ci ilde kralliq funksiyasini itiren Norvec eyni zamanda Islandiya uzerinde olan huquqlarindan da mehrum olur ve bununla da Islandiyanin idaresini Danimarka tek basina icra etmeye baslayir Danimarkanin Islandiyada Luteranliq mezhebini resmi din kimi tetbiq etmesi ile Islandiya musteqilliyini tamamile itirmisdir Kilse terefinden kecirilen islahatlar yerli ehalinin keskin etirazi ile qarsilandi Qisa zaman erzinde kilse eleyhine baslanan herekat xalq herekatina cevrildi 1551 ci ilde zor gucu ile islandlara protestantliq qebul etdirilir Islandiya adasi 26 gun muddetinde Osmanli imperiyasi terefinden idare edilmisdir 1627 ci ilin 20 iyun ve 16 iyul tarixleri arasinda adaya gelen turkler 400 neferilik island esirleri ve erzaq yuklu gemi ile birlikde Elcezaire qayitmislar XVII esr Islandiya ucun ugurlu olmamisdir Bu dovrde adada durmadan vulkan puskurmeleri yasanirdi diger terefden acliq susuzluq ve soyuq hava seraiti ada da yasan islandlarin bir qurupunun olmesine ve bir qismininde Danimarkaya kocmesine sebeb olmusdur 1843 cu ilde dunyanin ilk parlamenti olan aypinq yeniden formalasdirilir Ikinci dunya muharibesi illerinde tehlukesizlik adi ile Ingiltere terefinden ada isgal edilir 1941 ci ilde adanin idare edilmesi Amerika Birlesmis Statlarina kecir Hemin Islandiya ile olan munasibetlerini dondurdugunu elan edir 1944 cu ilin 17 iyun tarixinde Islandiya resmen musteqil dovlet oldugunu elan etdi Islandiyanin ilk musteqilliyini taniyan dovlet Amerika Birlesmis Statlari olmusdur Islandiya 1949 cu ilde NATO ya uzuv olmusdur Mundericat 1 Qedim Dovr 2 Ilkin meskunlasmalarin baslanmasi 874 930 3 Islandiyada vahid idareciliyin yaradilmasi 930 1262 4 Vetendas muharibesi ve vahid idareciliyin sona catmasi 5 Ikinci dunya muharibesi dovrunde IslandiyaQedim Dovr RedakteIslandiya adasinin yaranma prosesi 20 milyon il evvel baslamisdir Adanin yaranma sebebi kimi kutlevi sekilde bas vermis vulkan puskurmeleri gosterilmisdir Ada da tapilmis en qedim dasin 16 milyon il evvele mexsusdur Islandiya adasinin yaranmasina sebeb olmus vulkanlar bu gunde aktivdir Avropada en son meskunlasmalar Islandiya olmusdur Elverissiz hava ve tebii serait insanlarin uzun iller erzinde ada da yalniz qisa muddetlik seferler etmesine sebeb olmusdur Adani ilk ziyaret etmis sexs kimi tarixi menbelerde seyah Piyatesin adi qeyd edilir Ancaq Piyaetsin tesvir etdiyi adanin Islandiya olmadigi ehtimali da gucludur Bele ki Piyates adani genis zemileri olan ve rahat seraite malik yer adlandirmisdir Islandiya tebietine xas olmayan bu xususiyyetlere esasen Piyatesin basqa bir adaya sefer etdiyi ehrimal olunur Islandiyada ilk defe hansi qebilenin ve ya seyahin geldiyi melum deyil Ada da III esre aid Roma Imperiyasinin pul vahidleri askar edilmisdir Lakin bu sikke pullarin adaya Roma Imperiyasinin numayendeleri terefinden yoxsa Vikinqler terefinden getirildiyi deqiq melum deyil Islandiyaya ilk olaraq Irlandlarin geldiyi fikrini Irlandlar her zaman oz tarixi menbelerinde qeyd etmisler XII esrde yazilmis Islendingabok kitabinda Islandiyaya ilk olaraq irland kesislerin geldiyi ve aparilmis axtarislar zamani kesislere mexsus bezi dini esyalarin askar edildiyi qeyd edilmisdir Ancaq XX esrden etibaren ada da aparilmis genis qazintilar zamani qeyd edilen esyalarin ne ozlerine nede ki qaliqlari tapilmisdir Irlandlara mexsus diger tarixi menbe olan Landnamabok qaynaqlarinda ada haqqinda ve orada yasayanlar barede melumatlar verilmisdir Ilkin meskunlasmalarin baslanmasi 874 930 Redakte Hazirlanmis ilk Islandiya xeritelerinden biri Landnamabok tarixi qaynaqlarinda Islandiyanin kesf edilmesi haqqinda melumatlarda qeyd edilir ki ada Norvecden Farer adalarina geden Naddoddr adli gemici terefinden kesf edilmisdir Kitabda daha sonra qeyd edilir ki Naddoddrun adani kesf etmesi tesadufen bas vermisdir O Farer adalarina geden yolu qati duman sebebinden itirmis ve tesadufen Islandiya istiqametinde hereket ederek adani kesf etmisdir Kesf etdiyi erazilerin ada oldugunu oyrenen Naddoddr adani Gardarsholmi Garoharin Adasi adlandirmisdir Naddoddrun qisi ada da kecirdiyi melumdur Adaya ilk ekspedisyani Hrafna Flok teskil etmisdir Flok ada da qis aylari erzinde qalmis ve sert kecen qisdan heyrete gelmisdir Daha sonra yay aylarinda da adanin sahillerinin buzla ehateli oldugunu gordukden sonra adani Island adlandirmisdir Naddoddr ve Flok terefinden edilen seferler uzun ve daimi deyildi Ada da qisin sert kecmesi seyahlarin buraya olan maragini azalmasina sebeb olmusdur Islandiyada daimi olaraq yasamaga gelmis ilk sexs eslen Norvecli Ingolfur Arnarsondur Arnarson 874 cu ilde ailesi ile birlikde adaya kocmusdur Onun Reykyavik yaxinliginda yasadigi ehtimal edilir Islandiyanin paytaxti ve en boyuk seheri olan Reykyavikin de adini Arnarson qoymusdur Erazide qeyzerlerin fantan vurmasi ve kutlevi lava axintilarina gore Arnarson yasadigi erazini reykavikr duman korfezi adlandirmisdir Diger bir ehtimala gore ada da yasamis ilk insan Natfari adli quldur Onun agasi Gaor Svavason Skandinaviyaya qayitdiqdan sonra Natfari ada da qalmisdir Qeyd edilen tezadli melumatlar Landnamabok tarixi qaynaqlarinda gosterilmisdir Islandiyaya ilk insanlarin deqiq ne zaman geldiyi ve hansi istiqametde meskunlasdigi deqiqi olmasada Reykyavik etrafinda aparilmis arxeoloji qazintilar zamani 870 900 cu iller araligina aid olan yasayis meskenleri askar edilmisdir Islandiyada vahid idareciliyin yaradilmasi 930 1262 RedakteVetendas muharibesi ve vahid idareciliyin sona catmasi RedakteIkinci dunya muharibesi dovrunde Islandiya RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Islandiya tarixi amp oldid 4779246, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
