fbpx
Wikipedia

Özbəkistanlı qırğızlar

Avqust 12, 2021

Özbəkistanlı qırğızlar — Orta Asiyanın Özbəkistan Respublikasında yaşayan türk dilli xalqlardan biri.

Məlumat

Özbəkistanın bir sıra yerlərində yaşayan qırğızlar olduqları yerlərin yerli və qədim xalqlarından biridirlər. Burada yaşayan qırğız boyları qırğızların on “sol” və “iç” boylarıdandırlar.

Özbəkistanın indiki Əndican, Fərqanə, Namanqan, Buxara, Səmərqənd, Sırdərya, Novovıy, Cizzak, Daşkənd bölgələri, Qaraqalpakıstan muxtariyyətinin əraziləri qırğızların qədimdən bəri yaşadığı yerlərdəndir.

Qırğız icmaları ətraflarındakı başqa türk icmalarına da mədəni olaraq təsir etmişdirlər. Daşkəndin rəsmi statistik son məlumatlarına görə, 370.000-dən çox qırğız ölkədə yaşamaqdadır. Rəsmi rəqədmlərə görə, onlar ümumi ölkə əhalisinin 4 faizini təşkil edirlər.

Özbəkistanda qırğız dilində 64 məktəb və 27 qırğız-özbək məktəbi var. 13 782 uşaq oxuyur. Təhsil ədəbiyyatı ilə təminat 93,2% təşkil edir. 2005-06 tədris ilində 72 adda 63 mindən çox nüsxədən çox dərslik çap edildi. Özbəkistan Nəşriyyat Evində qırğız məktəbləri üçün dərsliklərin hazırlanması üzərində çalışan xüsusi bir nəşr yaradıldı, məşhur proqram Aichurek Özbək televiziya kanalında müntəzəm olaraq yayımlanır və radioda qırğız dilində Elaman yayımlanır. Orta Asiya ölkələri SSRİ-dən müstəqillik qazandıqdan sonra qonşu Özbəkistanla münasibətlər Prezident İslam Kərimovun rəhbərliyi ilə postsovet Mərkəzi Asiyada ən güclü dövlətə çevrilən Qırğızıstan üçün problemə çevrildi. Özbəkistan Qırğızıstanın cənub hissəsində həm iqtisadi, həm də siyasi baxımdan bu bölgədə böyük bir özbək əhalisinin olmasına və iqtisadi və coğrafi amillərə görə üstünlük təşkil etmişdir.

Qırğızıstanın böyük hissəsi təbii qaz tədarükü üçün tamamilə Özbəkistandan asılıdır. Bir neçə dəfə İslam Kərimov boru kəmərlərini bağlamaq və ya Qırğızıstana qaz tədarükünün şərtlərini dəyişdirməklə siyasi məqsədlərə çatdı. bir dərəcədə başsağlığı verdi və öz növbəsində Özbəkistan liderindən hörmətlə danışdı. Özbəkistanın açıq ekspansionist niyyəti olmasa da, Qırğızıstan hökuməti İslam Kərimovun bütün özbəklərin rifahına cavabdeh olduğunu vəd etmişdir.

Həmçinin bax

Əlavə ədəbiyyat

  • Kаrаtаеv, Оlcоbаy. Kırğız еtnоnimdеr sözdügü. - Bişkеk: Kırğız-Türk "Mаnаs" univеrsitеti, 2003. - 265 bеt. - ISBN 9967-21-621-2.
  • Kаrаtаеv О.K. Tuundu еtnоnimdеrdеgi kyоptъk mааnini bildirъъçъ mъçyоlyоr//Vеstnik KGNU. Filоlоgiçеskiе nаuki. Ç.2. -Bişkеk, 1999. 87-92 bb.
  • Kаrаtаеv О.K. Cаyçı, kаlçа, mаnğıt, kаrаkuş, çаğır c.b. (tаrıхıy-lingvistikаlık iliktyоyо).Rеnеssаns. Tаrıх cаnа mаdаniyat. 2 –çığаrılışı. – Bişkеk, -Оş, 1999. 20-25 bb.
  • Kаrаtаеv О. K. Fеrgаnа yоryоyоnъndyоgъ kırğızdаrdın еtnоstuk kurаmı. Оş i Fеrgаnа: Аrхеоlоgiya, nоvое vrеmya, kulьturа, еtnоgеnеz. -Vıp.4. – Bişkеk, 2000. 103-105 bb.
  • Kаrаtаеv О.K. Kırğız-оguz tаrıхıy еtnikаlık bаylаnıştаrı//KTMU. Kооmduk ilimdеr curnаlı, - Bişkеk, 2001, 175-186 bb.
  • Kаrаtаеv О.K. Kırğız еtnоnimdеrdin strukturаsı //Vеstnik KGNU: Sеriya.I.Gumаnitаrnıе nаuki. –Vıp.3. Filоlоgiya. Yazıkоznаniе. Gоsudаrstvеnnıy yazık. –Bişkеk, 2001, 89-92 bb.
  • Mоldоkаsımоv K. “Kurmаncаndın köz cаşı”. – B., 1991.
  • Mоldоkаsımоv K. Kоkоn оrdоsundа kızmаt ötögön kırğız tаrıхçısı cе Kоkоn хаndığının tаrıхınа аrnаlğаn аnın kоl cаzmаsı // Mаgzuni. Fаrgаnа хаndаrının tаrıхı. – Bişkеk: Turаr, 2007. – 3-14-bеttеr. -
  • Mоldоkаsımоv K., Аbаsbеkоv А.T. “Kırğız аyımdаrı tаrıх tаrаzаsındа. (Х1Х kılım)”. – B., 2004. - А. T. Аbаsbеkоv mеnеn аvtоrlоş.
  • Çоrоtеgin T., Mоldоkаsımоv K. Kırğızdаrdın cаnа Kırğızstаndın kıskаçа tаrıхı: (Bаyırkı zаmаndаn tаrtıp bugünkü küngö çеyin) // Kırğızstаn: Еntsiklоpеdiya. – Bişkеk, 2001.
  • Mоldоkаsımоv K.S. Х1Х kılımdın еkinçi cаrımı –ХХ kılımdın bаşındаğı kırğız-özbеk еldеrinin tаrıхıy bаylаnışının önügüşü (аvtоrеfеrаt), Bişkеk, 1994.
  • Kаyıpоv S. Cılğа bеrgis cаrım kün: İlimiy-pоpulyardık kitеp – B.: Uçkun, 2006. - 220 b.
  • Kayıpоv Sulaiman. Fоlklоr Üzеrinе Yazılar: Makalеlеr, Bildirilеr. – Ankara, 2006.
  • Bеktеmir Cumabayеv. Pаmir: Uluu dеrcаvаlаrdın оrtоsundаğı gеоsаyasiy küröş. – Bişkеk: Uçkun, 2009. – 192 bеt.
  • Cumаbаеv B. Bаtıştаn Аziyanın cürögünö çеyin // Kırğızdаr / Tüzgön Kеñеş Cusupоv. – Bişkеk, 2003. – T. 5. – 289-298-bеttеr.
  • Cumаbаеv B., Mааnаеv Е. Pаmir kırğızdаrı: Tаrıхiy-еtnоgrаfiyalık оçеrk. – Bişkеk, 2009. – 186 bеt.
  • Çоrоtеgin T., Mоldоkаsımоv K. Kırğızdаrdın cаnа Kırğızstаndın kıskаçа tаrıхı: (Bаyırkı zаmаndаn tаrtıp bugünkü küngö çеyin): Tаrıхtı оkup üyrönüüçülör üçün. – Bişkеk, 2000. – (ISBN 9967-00-001-5). – 160 b.
  • Bеyşе Urustanbеkоv., Çоrоеv T.K. Kırğız tаrıхı: Kıskаçа еntsiklоpеdiyalık sözdük. – Frunzе: Kırğız Sоvеt Еntsiklоpеdiyasının Bаşkı rеdаktsiyası, 1990. – 288 bеt. – Rеtsеnzеnt: tаrıх iliminin dоktоru Ömürkul Kаrаеv. - ISBN 5-89750-028-2.

İstinadlar

  1. Басма сөз. "УЛУТ САЯСАТЫ: ӨЗБЕКСТАНДАГЫ КЫРГЫЗДАР ЖАНА КЫРГЫЗСТАНДАГЫ ӨЗБЕКТЕР". azattyk.org. 23 iyun 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 9 iyul 2006.
  2. Басма сөз. "КООМДУК ТЕЛЕКАНАЛ, БИЗНЕС КЫЛУУНУН СЫРЫ, ӨЗБЕКСТАНДАГЫ КЫРГЫЗДАР КӨРГӨН КЫЙЫНЧЫЛЫКТАР". 23 iyun 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 21 dekabr 2005.
  3. "В расположенном ниже списке выберите регион". demoscope.ru. 23 iyun 2020 tarixində .
  4. "Национальный состав населения по республикам СССР". demoscope.ru. 23 iyun 2020 tarixində .

Avqust 12, 2021
özbəkistanlı, qırğızlar, orta, asiyanın, özbəkistan, respublikasında, yaşayan, türk, dilli, xalqlardan, biri, mündəricat, məlumat, həmçinin, əlavə, ədəbiyyat, istinadlarməlumat, redaktəözbəkistanın, sıra, yerlərində, yaşayan, qırğızlar, olduqları, yerlərin, ye. Ozbekistanli qirgizlar Orta Asiyanin Ozbekistan Respublikasinda yasayan turk dilli xalqlardan biri 1 2 Mundericat 1 Melumat 2 Hemcinin bax 3 Elave edebiyyat 4 IstinadlarMelumat RedakteOzbekistanin bir sira yerlerinde yasayan qirgizlar olduqlari yerlerin yerli ve qedim xalqlarindan biridirler Burada yasayan qirgiz boylari qirgizlarin on sol ve ic boylaridandirlar Ozbekistanin indiki Endican Ferqane Namanqan Buxara Semerqend Sirderya Novoviy Cizzak Daskend bolgeleri Qaraqalpakistan muxtariyyetinin erazileri qirgizlarin qedimden beri yasadigi yerlerdendir 3 Qirgiz icmalari etraflarindaki basqa turk icmalarina da medeni olaraq tesir etmisdirler Daskendin resmi statistik son melumatlarina gore 370 000 den cox qirgiz olkede yasamaqdadir Resmi reqedmlere gore onlar umumi olke ehalisinin 4 faizini teskil edirler 4 Ozbekistanda qirgiz dilinde 64 mekteb ve 27 qirgiz ozbek mektebi var 13 782 usaq oxuyur Tehsil edebiyyati ile teminat 93 2 teskil edir 2005 06 tedris ilinde 72 adda 63 minden cox nusxeden cox derslik cap edildi Ozbekistan Nesriyyat Evinde qirgiz mektebleri ucun dersliklerin hazirlanmasi uzerinde calisan xususi bir nesr yaradildi meshur proqram Aichurek Ozbek televiziya kanalinda muntezem olaraq yayimlanir ve radioda qirgiz dilinde Elaman yayimlanir Orta Asiya olkeleri SSRI den musteqillik qazandiqdan sonra qonsu Ozbekistanla munasibetler Prezident Islam Kerimovun rehberliyi ile postsovet Merkezi Asiyada en guclu dovlete cevrilen Qirgizistan ucun probleme cevrildi Ozbekistan Qirgizistanin cenub hissesinde hem iqtisadi hem de siyasi baximdan bu bolgede boyuk bir ozbek ehalisinin olmasina ve iqtisadi ve cografi amillere gore ustunluk teskil etmisdir Qirgizistanin boyuk hissesi tebii qaz tedaruku ucun tamamile Ozbekistandan asilidir Bir nece defe Islam Kerimov boru kemerlerini baglamaq ve ya Qirgizistana qaz tedarukunun sertlerini deyisdirmekle siyasi meqsedlere catdi bir derecede bassagligi verdi ve oz novbesinde Ozbekistan liderinden hormetle danisdi Ozbekistanin aciq ekspansionist niyyeti olmasa da Qirgizistan hokumeti Islam Kerimovun butun ozbeklerin rifahina cavabdeh oldugunu ved etmisdir Hemcinin bax RedakteQirgizlarTurkiyedeki qirgizlarVan qirgizlariElave edebiyyat RedakteKarataev Olcobay Kirgiz etnonimder sozdugu Biskek Kirgiz Turk Manas universiteti 2003 265 bet ISBN 9967 21 621 2 Karataev O K Tuundu etnonimderdegi kyoptk maanini bildirc mcyolyor Vestnik KGNU Filologiceskie nauki C 2 Biskek 1999 87 92 bb Karataev O K Cayci kalca mangit karakus cagir c b tarihiy lingvistikalik iliktyoyo Renessans Tarih cana madaniyat 2 cigarilisi Biskek Os 1999 20 25 bb Karataev O K Fergana yoryoyonndyog kirgizdardin etnostuk kurami Os i Fergana Arheologiya novoe vremya kultura etnogenez Vip 4 Biskek 2000 103 105 bb Karataev O K Kirgiz oguz tarihiy etnikalik baylanistari KTMU Koomduk ilimder curnali Biskek 2001 175 186 bb Karataev O K Kirgiz etnonimderdin strukturasi Vestnik KGNU Seriya I Gumanitarnie nauki Vip 3 Filologiya Yazikoznanie Gosudarstvenniy yazik Biskek 2001 89 92 bb Moldokasimov K Kurmancandin koz casi B 1991 Moldokasimov K Kokon ordosunda kizmat otogon kirgiz tarihcisi ce Kokon handiginin tarihina arnalgan anin kol cazmasi Magzuni Fargana handarinin tarihi Biskek Turar 2007 3 14 better Moldokasimov K Abasbekov A T Kirgiz ayimdari tarih tarazasinda H1H kilim B 2004 A T Abasbekov menen avtorlos Corotegin T Moldokasimov K Kirgizdardin cana Kirgizstandin kiskaca tarihi Bayirki zamandan tartip bugunku kungo ceyin Kirgizstan Entsiklopediya Biskek 2001 Moldokasimov K S H1H kilimdin ekinci carimi HH kilimdin basindagi kirgiz ozbek elderinin tarihiy baylanisinin onugusu avtoreferat Biskek 1994 Kayipov S Cilga bergis carim kun Ilimiy populyardik kitep B Uckun 2006 220 b Kayipov Sulaiman Folklor Uzerine Yazilar Makaleler Bildiriler Ankara 2006 Bektemir Cumabayev Pamir Uluu dercavalardin ortosundagi geosayasiy kuros Biskek Uckun 2009 192 bet Cumabaev B Batistan Aziyanin curoguno ceyin Kirgizdar Tuzgon Kenes Cusupov Biskek 2003 T 5 289 298 better Cumabaev B Maanaev E Pamir kirgizdari Tarihiy etnografiyalik ocerk Biskek 2009 186 bet Corotegin T Moldokasimov K Kirgizdardin cana Kirgizstandin kiskaca tarihi Bayirki zamandan tartip bugunku kungo ceyin Tarihti okup uyronuuculor ucun Biskek 2000 ISBN 9967 00 001 5 160 b Beyse Urustanbekov Coroev T K Kirgiz tarihi Kiskaca entsiklopediyalik sozduk Frunze Kirgiz Sovet Entsiklopediyasinin Baski redaktsiyasi 1990 288 bet Retsenzent tarih iliminin doktoru Omurkul Karaev ISBN 5 89750 028 2 Istinadlar Redakte Basma soz ULUT SAYaSATY ӨZBEKSTANDAGY KYRGYZDAR ZhANA KYRGYZSTANDAGY ӨZBEKTER azattyk org 23 iyun 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 iyul 2006 Basma soz KOOMDUK TELEKANAL BIZNES KYLUUNUN SYRY ӨZBEKSTANDAGY KYRGYZDAR KӨRGӨN KYJYNChYLYKTAR 23 iyun 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 dekabr 2005 V raspolozhennom nizhe spiske vyberite region demoscope ru 23 iyun 2020 tarixinde arxivlesdirilib Nacionalnyj sostav naseleniya po respublikam SSSR demoscope ru 23 iyun 2020 tarixinde arxivlesdirilib Menbe https az wikipedia org w index php title Ozbekistanli qirgizlar amp oldid 5199758, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.