Özbəkistan Hava Yolları

Özbəkistan Hava Yolları (özb. O‛zbekiston Havo Yo‛llari, Ўзбекистон Ҳаво Йўллари, rus. Узбекские Авиалинии, Rəsmi adı:Özbəkistan Hava Yolları Milli Hava Şirkəti ASC) — Özbəkistanın ən böyük aviaşirkəti və Özbəkistan Respublikasının bayraq daşıyıcısı. Özbəkistan Hava Yollarının qərargahı Daşkənd şəhərində, beynəlxalq standartlara və Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatının II kateqoriyasına cavab verən Daşkənd Beynəlxalq Hava Limanı yerləşir.

Özbəkistan Hava Yolları
IATA HY ICAO UZB Çağırış adı UZBEK
Təsis olunub	28 yanvar, 1992
Mərkəz hava limanı	Daşkənd Beynəlxalq Hava Limanı
Donanma ölçüsü	36
Şüar	"Özbəkistan Milli Hava Yolları"
Təyinat məntəqələri	58
Qərargahı	Özbəkistan, Daşkənd
Rəhbər	Uluqbek Rozukulov (prezident)
Saytı	uzairways.com
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

 

Özbəkistan Hava Yollarına aid bir Ilyushin Il-114 təyyarəsi Daşkənd Beynəlxalq Hava Limanının yaxınlığında (2012).

Sovet İttifaqının dağılmasından sonra, Özbəkistan prezidenti İslam Kərimov 1992-ci ildə "Özbəkistan Hava Yolları"-nın yaradılmasına icazə vermişdir. Aviaşirkət 28 yanvar 1992 tarixində təsis edilmiş, 31 may 1992 tarixində isə "Aeroflot"-un Özbəkistan bölməsinin əməliyyatlarını ələ almışdır. Hava yolunun ilk reysi Daşkənddən Londona idi.

2000-ci ilin aprel ayında aviaşirkətdə 16,296 işçi var idi. Hal-hazırda donanma üç Airbus A310-300, üç Antonov An-12, bir Antonov An-24, 18 Antonov An-24B, üç Antonov An-24RV, üç Boeing 757-200, iki Boeing 767-300ER, üç Avro RJ85s, dörd Ilyushin Il-114, iki Ilyushin Il-62, altı Ilyushin Il-62M, Ilyushin Il-76T, Ilyushin Il-86, 15 Tupolev Tu-154B, iki Tupolev Tu-154M və 19 Yakovlev Yak-40-dan ibarətdir. O vaxtda Özbəkistan Hava Yolları Almatı, Amsterdam, Əndican, Aşqabad, Afina, Bakı, Banqkok, Pekin, Bişkek, Buxara, Çelyabinsk, Dehli, Dəkkə, Yekaterinburq, Fərqanə, Frankfurt, İstanbul, Ciddə, Karşi, Kazan, Xabarovsk, Kuala Lumpur, London, Mineralnıye Vodı, Səmərqənd, Seul, Şarja, Simferopol, Sankt-Peterburq, Daşkənd, Tel-Əviv, Termiz, Tyumen, Ufa, Urqenç, Moskva, Naxçıvan, Nyu-York, Novosibirsk, Nukus, Omsk, Paris, Ər-Riyad və Rostov-na-Don şəhərlərinə xidmət edirdi.

Aviaşirkət, daxili uçuşlarda əvvəllər "Aeroflot"-a məxsus olan rus istehsalı olan təyyarə istifadə edirdi. Beynəlxalq marşrutlar prioritetləşdirildikdə, 1993-cü ildə təqdim edilən Airbus təyyarələrindən istifadə edilməyə başlandı.

"Özbəkistan Hava Yolları" 2014-cü ildə 2,625 milyon sərnişin daşıyıb. Bu, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1.9% azdır, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə isə 4.6% artıb. 2015-ci ildə aviaşirkət Avropa İttifaqından uçuş icazəsi aldı.

İstiqamətlər

"Özbəkistan Hava Yolları" yarandığı gündən sərnişin xidmətini Qərbi Avropa və digər beynəlxalq məntəqələrə yönəldib. Ən çox beynəlxalq uçuşlar Daşkənddən fəaliyyət göstərir. Özbəkistanın bayraq daşıyıcısı heç bir tərəfdaşlıq və ya hava yolu ittifaqının üzvü deyil.

Kod-paylaşımı sazişi

 

Özbəkistan Hava Yollarına aid bir Boeing 787-8 dreamliner təyyarəsi Atatürk Beynəlxalq Hava Limanınında

"Özbəkistan Hava Yolları" aşağıdakı aviaşirkətlərlə kod-paylaşımı sazişini imzalayıb:

• airBaltic
• Belavia
• Korean Air
• Malayziya Hava Yolları
• S7 Airlines
• Ural Airlines

Donanma

İndiki donanma

Avqust 2016-cı ildən bəri aviaşirkət aşağıdakı təyyarələri idarə edir:

Özbəkistan Hava Yolları Donanması

Təyyarə	Donanmada	Sifariş edilən	Sərnişinlər				Qeydlər
			F	C	Y	Cəmi
Airbus A320-200	10	—	—	12	138	150	Özbəkistan hökuməti üçün fəaliyyət göstərən bir təyyarə
Boeing 757-200	6	—	—	28	156	184	Özbəkistan hökuməti üçün fəaliyyət göstərən bir təyyarə
Boeing 767-300ER	7	—	10	40	157	207	Özbəkistan hökuməti üçün fəaliyyət göstərən bir təyyarə
			—	18	246	264
Boeing 787 Dreamliner	2	4	—	24	222	246
Ilyushin Il-114-100	7	—	—	—	54	54	Bir təyyarə saxlanılır
Özbəkistan Hava Yolları Yük Donanması
Airbus A300-600F	2	—	Yük
Boeing 767-300F	2	—	Yük
Cəmi	36	4

Donanma inkişafı

 

Özbəkistan Hava Yollarına aid bir Boeing 767-300ER təyyarəsi Domodedovo Beynəlxalq Hava Limanınında (2006).

"Özbəkistan Hava Yolları" Ilyushin Il-114-ün buraxılış müştərisi idi. Aviaşirkət, Özbəkistanda yığılan ilk təyyarəni 1998-ci ilin iyul ayında almışdır.

2007-ci ilin ortalarında Özbəkistan Respublikasının bayraq daşıyıcısı altı Airbus A320 ailəsi sifariş etmişdi. O dövrdə aviaşirkətin donanmasında 55 təyyarə var idi. On müxtəlif təyyarə modellərindən ibarət olan Rusiyanın istehsal etdiyi Yakovlev Yak-40 bunların arasında idi. Həmin il aviaşirkət iki Boeing 787 Dreamliner sifariş etdi.

"Özbəkistan Hava Yolları", ən köhnə iki Boeing 767-300ER-lərin yük təyyarələrinə kovertasiya edilməsinə qərar verdi. İlk təyyarələrin konvertasiyası 2014-cü ilin dekabr ayında başa çatdırılmışdır. 2014-cü ilin sonlarında konvertasiya edilmiş ikinci təyyarə Daşkəndə gəldi.

"Özbəkistan Hava Yolları" ilk Boeing 787 Dreamliner-nı 2016-cı ilin avqust ayının sonlarında almışdır. Boeing 787 Dreamliner-ın Biznes Sinfində Özbəkistanın bayraq daşıcısının ilk tam hamar oturacaqları mövcuddur.

Köhnə donanma

 

2006-cı ildə Domodedovo Beynəlxalq Hava Limanındakı taksi yolunda bir Airbus A310-300. Bayraq daşıyıcısı, 2013-ci ilin iyul ayında aktiv xidmətdən təqaüdə çıxdı.

"Özbəkistan Hava Yolları" aviaşirkəti əvvəllər aşağıdakı təyyarələri idarə etmişdir:

• Airbus A310-300
• Antonov An-24B
• Antonov An-24RV
• Avro RJ85
• Ilyushin Il-62
• Ilyushin Il-62M
• Ilyushin Il-76T
• Ilyushin Il-86
• Tupolev Tu-154B
• Tupolev Tu-154M
• Yakovlev Yak-40

Qəzalar və hadisələr

Aviasiya Təhlükəsizliyi Şəbəkəsinə görə, 2013-ci ilin yanvar ayından etibarən aviaşirkətin tarixi boyunca 54 şəxsin həlak olduğu səkkiz qəza və hadisə baş vermişdir. Yalnız ölüm halları və gövdə zərərlərini əhatə edənlər aşağıda verilmişdir:

Tarix	Yer	Təyyarə	Quyruq nömrəsi	Ölümlər	Hadisənin izahı	İstinadlar
000000001995-06-17-000017 iyun 1995	Nukus, Özbəkistan	Antonov An-2R	UK-33058	Bilinmir	Qəza şəhərdən 43 km (27 mil) uzaqda naməlum şərait altında baş vermişdir.
000000001999-08-26-000026 avqust 1999	Dördgöl, Özbəkistan	Yakovlev Yak-40	UK-87848	&&&&&&&&&&&&&&02.&&&&&02/33	Təyyarə, Dördgöl Hava Limanında ikinci bir dövrdən sonra elektrik xəttlərinə dəydikdən sonra qəzaya uğradı. Təyyarə Daşkənddən Dördgölə gedirdi.
000000002004-01-13-000013 yanvar 2004	Daşkənd, Özbəkistan	Yakovlev Yak-40	UK-87985	&&&&&&&&&&&&&037.&&&&&037/37	Təyyarə Termezdən Daşkəndə planlaşdırılmış sərnişin xidmətini, daxili reysi "Uçuş 1154" adıyla gedirdi. Aviator hava limanına çatdıqda, təyyarəni Daşkənd Beynəlxalq Hava Limanının uçuş-enmə zolağından 250 m (820 ft) uzaqda endirdi.
000000002006-10-19-000019 oktyabr 2006	Arançı, Özbəkistan	Antonov An-2TP	UK-70152	&&&&&&&&&&&&&015.&&&&&015/15	Arançı aerodromuna yaxınlaşanda, hərbi təlim uçuşu keçirərkən, pis hava şəraitində qəzaya uğrayıb.
000000002009-08-01-0000avqust 2009	Zarafşan, Özbəkistan	Antonov An-24RV	UK-46658	&&&&&&&&&&&&&&00.&&&&&00	Zarafşan hava limanında uçuş cəhdi zamanı şassinin erkən geri çəkilməsi nəticəsində təyyarə qəzaya uğramışdır.

Sərnişin dövriyyəsi

İl	Sərnişin dövriyyəsi
2008	2,06 milyon
2009	1,885 milyon
2010	2,160 milyon
2011	2,32 milyon
2012	2,64 milyon
2013	Məlumat yoxdur
2014	2,572 milyon
2015	2,572 milyon

Həmçinin bax

• Daşkənd Beynəlxalq Hava Limanı
• Azərbaycan Hava Yolları

İstinadlar

1. Montag-Girmes, Polina (31 avqust 2016). . Air Transport World. 3 September 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
2. . Uzbekistan Airways. 2011-09-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 sentyabr, 2011. Adres: 41 A. Temur küçəsi, Daşkənd, Özbəkistan, 100060
3. "World Airline Directory – Uzbekistan Airways". Flight International. 157 (4721): 107. 28 March – 3 April 2001. ISSN 0015-3710. 9 November 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 August 2017. (#invalid_param_val) 
4. "SubFleets for: Uzbekistan Airways". AeroTransport Data Bank. 20 May 2013. 20 May 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 August 2017.
5. "В 2014 году пассажиропоток Uzbekistan Airways незначительно снизился". ATO.ru. 26 January 2015. 26 January 2015 tarixində .
6. "НАК «Узбекистон хаво йуллари» получила разрешение на полеты в ЕС".
7. "Profile on Uzbekistan Airways". CAPA. Centre for Aviation. 2016-10-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-10-31.
8. Young, Kathryn M. (8 June 2015). . Air Transport World. 9 June 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. AirBaltic has extended its codeshare agreement with Uzbekistan Airways. Fliers on New York-Riga will fly on Uzbekistan Airways Boeing 767 service 2X-weekly; service from Riga and any Baltic Sea airport will be flown on airBaltic. 
9. . ch-aviation GmbH. 9 iyun, 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. 
10. "Aircraft News". Air Transport World. 19 July 2010. İstifadə tarixi: 8 October 2011. Uzbekistan Airways received its first A320, configured in a two-class cabin layout seating 150 passengers, 12 in business and 138 in economy. It is the first of 10 A320s ordered directly from Airbus as part of the carrier’s strategic fleet modernization program. The A320 will make its first commercial flight today from Tashkent to Baku.  (abunə tələb olunur)
11. "Exploring the Cabins of the Uzbekistan Airways Boeing 787-8 Dreamliner". Talkairlines. Talkairlines. İstifadə tarixi: 27 oktyabr, 2016.
12. "Commercial Aircraft Directory ILYUSHIN – IL-114" (PDF). Flight International: 53. 25 avqust, 1999 – 31 avqust, 1999. İstifadə tarixi: 5 oktyabr, 2011.
13. "Uzbekistan Airways takes first production Il-114 turboprop". Flightglobal. Flight International. 12 August 1998. 13 November 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 November 2012. (#invalid_param_val)
14. Karp, Aaron (29 June 2007). "Airbus signs China A320 FAL agreement". Air Transport World. 18 August 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 August 2011. Separately, Uzbekistan Airways ordered six A320s as part of its fleet rationalization. It operates a mixed fleet of 55 aircraft spread over 10 different types from the 767-300ER to the Yak-40 but is rebuilding its fleet around 787s and A320s. (#invalid_param_val)
15. "Other News – 10/11/2007". 12 October 2007. 18 August 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 August 2012.
16. . ATO.ru (Russian). 2 June 2007. 31 January 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. (#parameter_ignored) 
17. Артём, Кореняко (2 December 2014). . ATO.ru. 31 January 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. 
18. "First Boeing 767-300 converted to freighter configuration delivered to Tashkent International Airport" (Press-reliz). Uzbekistan Airways. 3 November 2014. 22 February 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 August 2017. (#invalid_param_val) 
19. "Boeing-767-300BCF: Flights in new configuration" (Press-reliz). Uzbekistan Airways. 23 December 2014. 22 February 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 August 2017. (#invalid_param_val) 
20. Hofmann, Kurt (19 May 2017). "Uzbekistan Airways launches 787-8 operations to New York". Air Transport World. 20 May 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 26 August 2017. The airline took delivery of its first 787-8 in August 2016, which started commercial operations Sept. 5, 2016.
21. "Exploring the Cabins of the Uzbekistan Airways Boeing 787-8 Dreamliner". Talkairlines. Talkairlines. İstifadə tarixi: 27 October 2016.
22. "Uzbekistan Airways operates its last A310-300 flight". ch-aviation. 8 August 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 August 2017. (#invalid_param_val)
23. Aviasiya Təhlükəsizliyi Şəbəkəsində UK-33058 üçün qəza təsviri. Alınma tarixi: 18 oktyabr, 2011.
24. Aviasiya Təhlükəsizliyi Şəbəkəsində UK-87848 üçün qəza təsviri. Alında tarixi: 30 sentyabr, 2011.
25. "Uzbek Yak-40 crashes in Tashkent". Flightglobal. Flight International. 20 January 2004. 8 August 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 August 2017. (#invalid_param_val)
26. Aviasiya Təhlükəsizliyi Şəbəkəsində UK-87985 üçün qəza təsviri. Alınma tarixi: 24 sentyabr, 2011.
27. Aviasiya Təhlükəsizliyi Şəbəkəsində UK-70152 üçün qəza təsviri. Alınma tarixi: 6 noyabr, 2011.
28. Stringer, Robin (19 October 2006). "Uzbekistan Airways Plane Crashes on Military Flight, Killing 15". Bloomberg. 18 June 2015 tarixində .
29. Aviasiya Təhlükəsizliyi Şəbəkəsində UK-46658 üçün qəza təsviri. Alınma tarixi: 6 noyabr, 2011.
30. «Ўзбекистон ҳаво йўллари» в 2008 году увеличила пассажиропоток на 4 %
31. Национальная авиакомпания Узбекистана за 2009 год перевезла более 1,88 млн пассажиров
32. Авиакомпания «Узбекистон Хаво Йуллари» в 2011 году перевезла свыше 2,32 млн пассажиров | Авиатранспортное обозрение
33. Пассажиропоток авиакомпании «Узбекистон Хаво Йуллари» возрос на 13,8 % | Авиатранспортное обозрение
34. . 2016-11-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-26.

Xarici keçidlər

•   Vikianbarda Özbəkistan Hava Yolları ilə əlaqəli mediafayllar var

• Özbəkistan Hava Yollarının rəsmi saytı