fbpx
Wikipedia

Çində qadınlar

Çində qadınların həyatı, son Tzin sülasənin islahatları, Cümhuriyyət dövründəki dəyişikliklər, Çin Vətəndaş Müharibəsi və Çin Xalq Respublikasının yüksəlişi səbəbindən əhəmiyyətli dərəcədə dəyişildi. Qadınların azadlığına nail olmaq, ÇXR-nin başlanğıcından bəri Çin Kommunist Partiyasının gündəmindədir. Mao Zedong məşhur sitatda demişdir "Qadınlar səmanın yarısını tuturlar." 1995-ci ildə Çin Kommunist Partiyasının baş katibi Tsyan Tsemin gender bərabərliyini rəsmi dövlət siyasəti əsasında həyata keçirdi. Çin daha böyük gender bərabərliyini əldə etməkdə olduqca müvəffəq olsa da, qadınlar kişilərlə müqayisədə daha aşağı bir status almışdı.

Qadın və ailə

İnqilabdan əvvəl Çində ənənəvi evlilik fərdlər arasında deyil, ailələr arasında bir müqavilə idi. Gələcək bəy və gəlinin valideynləri, iki ailə arasındakı ittifaqa əsaslanaraq nigah qururdular. Həyat yoldaşı seçimi sevgi və cazibə deyil, ailə ehtiyaclarına və potensial həyat yoldaşının sosial-iqtisadi vəziyyətinə əsaslanırdı. Qadının rolu ərinin sosial vəziyyəti ilə bir qədər dəyişsə də, adətən onun əsas vəzifəsi soyadını davam etdirmək üçün bir oğul təmin etmək idi. Evlilik təşkili bir gəlin qiyməti, gəlinin ailəsinə veriləcək hədiyyələr və gəlinin ailəsindən yeni evində istifadə etmək üçün bəzən paltar, mebel və ya zinət əşyaları ilə danışıqları əhatə edirdi. Bir qadının evliliyi üçün pul təzminatı mübadiləsi, satın alma nikahlarında da istifadə edildi.

2020 Ümumdünya Xalq Konqresi zamanı Çinin evlilik və ailə qanunları üçün bir sıra əhəmiyyətli dəyişiklikləri ehtiva edən bir mülki məcəllə qəbul edildi. Boşanma əməliyyatına 30 günlük "soyutma müddəti" əlavə edildi. Bundan əvvəl, bəzi boşanmalar müraciət edildikdən bir neçə saat sonra sona çatdı və bu, impulsiv boşanmalarla əlaqədar narahatlıqlara səbəb oldu.

Çin ənənələri və siyasəti

Evliliyi əhatə edən köhnə Çin ənənələri bir çox ritualist addımları əhatə edirdi. Han sülaləsi dövründə cehiz və ya nişan hədiyyəsi olmayan bir evlilik şərəfsiz olaraq görülürdü. Yalnız hədiyyələr dəyişdirildikdən sonra bir evlilik davam edəcəkdi və gəlin yeni ərinin ata-baba evində yaşamağa aparılacaqdı. Burada bir arvadın ərinin ailəsi ilə birlikdə yaşaması və bütün qaydalarına və inanclarına riayət etməsi gözlənilirdi. Bir çox ailə böyüklərinə hörmət göstərməklə bağlı Konfutsi təlimlərinə əməl edilirdi. Bu ayinlər atadan oğula ötürüldü. Bütün oğul və arvadların adlarını əks etdirən rəsmi ailə siyahıları tərtib edildi. Oğlan dünyaya gətirməyən gəlinlər ailə siyahılarında yazılmışdır. Bir ər öləndə gəlin həyat yoldaşının ailəsinin mülkü olaraq görülürdü. Bəzi gəlin ailələri tərəfindən fidyə, ərlərinin ailəsində qalan övladları ilə birlikdə olmasa da, qızlarını geri almaq üçün təyin edildi. Hawaii Universitetinin Ailə Qaynaqları professoru John Engel, Çin Xalq Respublikasının sərvəti yenidən bölüşdürmək və sinifsiz bir topluma nail olmaq üçün 1950-ci il tarixli Evlilik Qanunu qurduğunu iddia edir. Qanun "bütün köhnə qanunauyğunluqları məhv edərək yeni qanunlar və yeni etika əsasında yeni əlaqələr quraraq ailə inqilabına yönəlmiş əsaslı dəyişikliklərə səbəb olmaq məqsədi daşıyırdı. Xiaorong Li, Merilend Universiteti Fəlsəfə və Dövlət Siyasəti İnstitutunun bir tədqiqatçısı, 1950-ci il tarixli Evlilik Qanununun qadınların həddindən artıq itaət və zülm formalarını qadağan etməməsini, əksinə, qadınlara öz ailə qərarlarını vermək hüququnu verdiyini iddia edir. Evlilik Qanunu, bir tərəfin cinsi cəhətdən gücsüz olduğu, zöhrəvi bir xəstəlik, cüzam və ya zehni bir xəstəlikdən əziyyət çəkdiyi zaman evliliyi xüsusilə qadağan etdi. 1950-ci il tarixli Evlilik Qanununun tətbiqindən bir neçə on il sonra, Çin hələ də əhali nəzarəti mövzusunda ciddi problemlərlə üzləşir.

Evlilik və ailə həyatına nəzarət etmək üçün davamlı bir səy göstərərək, 1980-ci ildə bir evlilik qanunu işləndi və 1981-ci ildə qəbul edildi. Bu Yeni Evlilik Qanunu, nizamlı və məcburi nikahları qadağan etdi və kişilərin hökmranlığından, uşaqların və qadınların maraqlarına yönəldi. 1980-ci il tarixli Evlilik Qanununun 2-ci maddəsində birbaşa deyilir: "Qadınların, uşaqların və yaşlıların qanuni hüquqları və mənafeləri qorunur. Ailə planlaşdırılması tətbiq olunur."

Ənənənin möhkəmliyi ilə mübarizə aparmaq üçün 1980-ci il tarixli Evlilik Qanununun 3-cü maddəsi, cariyələrə, çoxarvadlı və ikiliyə qadağa qoymağa davam etdi. Məqalədə gəlin qiyməti və ya cehiz ödənilən muzdlu nikahlar qadağan edilmişdir. Li-yə görə, qanundan sonra qadınlara ərlərini seçmək hüququ verildikdən sonra qayıdan qadınları evlilik müqabilində satma ənənəsinə çevrildi. Buna görə 1990-cı ildə Çin hakimiyyəti tərəfindən 18.692 iş araşdırıldı. Qanun, ümumiyyətlə evlilik qaydaları ilə əlaqəli pul və ya hədiyyələrin həyata keçirilməsini qadağan etsə də, cehizlər getdikcə daha az olmasına baxmayaraq, gəlin qiymət ödəmələri kənd yerlərində hələ də yayılmışdı. Şəhər yerlərində cehiz adəti demək olar ki, yoxa çıxdı. Gəlin qiymət adəti o vaxtdan bəri gəlinə və ya ailəsinə hədiyyə təqdim etməyə çevrildi. 1980-ci il evlilik qanununun 4. maddəsi məcburiyyət və ya üçüncü şəxslərin müdaxiləsindən istifadəni qadağan edərək, "evlilik iki tərəfin tam istəklərinə əsaslanmalıdır" dedi. Maddə 8-də deyilir: "evlilik qeydə alındıqdan sonra, qadın iki tərəfin razılaşdırılmış istəklərinə əsasən kişi kişinin ailəsinə üzv ola bilər və ya kişi qadının ailəsinə üzv ola bilər." Bu yaxınlarda Çinli əcnəbi evliliklərdə bir artım baş verdi. Çinli kişilərdən daha çox Çinli qadınlar bu evlilikdə üstünlük təşkil etdi. 2010-cu ildə, təxminən 40.000 qadın Çində Çinli-xarici evliliklərdə qeydiyyatdan keçdi. Müqayisə üçün, eyni ildə bu tip nikahlarda 12 mindən az kişi qeydə alınmışdı.

Çoxarvadlılıq

Ənənəvi Çində çoxarvadlılıq qanuni idi və buna sahib olmaq kübar ailələr üçün lüks sayılırdı. 1950-ci ildə çoxarvadlılıq qadağan edildi, lakin faktiki olaraq çoxarvadlılıq və ya "ikinci arvad" (Çin dilində è èrnǎi) adlanan fenomen son illərdə yenidən ortaya çıxdı. Çoxarvadlılıq qanuni olduqda, qadınlar ərlərinin nikahdan kənar işlərinə daha dözümlü idilər. Bu gün ərinin "ikinci bir arvadı" olduğunu kəşf edən qadınlar daha az tolerantdırlar və 1950-ci il Yeni Evlilik Qanunundan bəri boşanma istəyə bilərlər. İkinci arvadlar çox vaxt kasıb və tərbiyəsizdirlər və yaxşı bir həyat vədləri ilə maraqlanırlar, ancaq əlaqələr bitərsə çox az şeyə səbəb ola bilərlər. Bu vəziyyətlərdə "ikinci arvadları" təmsil etməkdə ixtisaslaşmış hüquqşünaslar var.

Boşanma qaydaları

1950-ci il tarixli Evlilik Qanunu, qadınlara boşanma prosesi başlatmaq səlahiyyətini verdi. Avstraliya Tədqiqat Şurasının Gələcək Üzvü və Çin araşdırmalarında dosent Elaine Jeffreys-ə görə, boşanma tələbləri yalnız siyasi baxımdan əsaslandırılmış səbəblərlə təmin edildikdə qəbul edildi. Bu istəklər akkreditə olunmuş hüquq sistemlərindən çox, partiyaya bağlı təşkilatlar tərəfindən vasitəçilik edilmişdir. Jeffreys, 1980-ci il tarixli Evlilik Qanununun, boşanmalara duyğuların və qarşılıqlı sevgi hisslərinin pozulduğu əsasını verdi. Boşanma üçün daha liberal əsaslar nəticəsində boşanma nisbətləri artdı Qadınlar ərlərindən boşanmağa başladıqca gərginlik artdı və kişilər müqavimət göstərdi, xüsusən kənd yerlərində. Boşanma artıq qanuni olaraq tanınsa da, minlərlə qadın ərlərini itirdi ərlərindən boşanma cəhdinə görə yaşayır və bəziləri boşanma hüququ alındıqda intihar edirdi. Mao dövründə (1949–1976) nadir hallarda görülən boşanma, nisbətlərin artması ilə daha çox yayılmışdır. Boşanmalardakı bu artımla birlikdə boşanan qadınlara çox vaxt haqsız pay və ya mənzil və əmlak verildiyi aydın oldu.

Məişət zorakılığı

2004-cü ildə Ümum Çin Qadınlar Federasiyası anket nəticələrini tərtib edərək Çindəki ailələrin yüzdə otuzunun məişət zorakılığına məruz qaldığını, kişilərin yüzdə 16-nın arvadlarını döydüyünü göstərdi. 2003-cü ildə, yerli kişilərə təcavüz edən qadınların nisbəti artdı, ailənin zorakılığının yüzdə 10'u kişi qurbanlarını əhatə etdi. Çin Evlilik Qanunu 2001-ci ildə ailə şiddətinə məruz qalanlara vasitəçilik xidmətləri və təzminat təklifi ilə dəyişdirildi. Məişət zorakılığı nəhayət 2005-ci ildə Qadınların Hüquq və Maraqlarının Qorunması Qanununun dəyişdirilməsi ilə cinayət məsuliyyətinə cəlb edildi.

Təhsil

1987-ci ildə Əhalinin Yüzdə Birinin Araşdırmasına görə kənd yerlərində 45 və yuxarı yaşdakı kişilərin yüzdə 48-i və 15–19 yaş arası kişilərin yüzdə 6-sı savadsızdır. Savadsız qadınların nisbəti yüzdə 88-dən yüzdə 15-ə qədər azalsa da, eyni yaş qrupları üçün savadsız kişilərin nisbətindən xeyli yüksəkdir.

Səhiyyə xidməti

Konfutsi ideologiyasına əsaslanan patriarxal bir toplum olan ənənəvi Çin mədəniyyətində səhiyyə sistemi kişilər üçün uyğunlaşdırılmış və qadınlara üstünlük verilməmişdir. Çin səhiyyəsi o vaxtdan bəri çox islahatlar keçirdi və kişilərə və qadınlara bərabər dərəcədə sağlamlıq xidməti göstərməyə çalışdı. Mədəni İnqilab (1966–1976) dövründə Çin Xalq Respublikası qadınlara səhiyyə xidmətinin göstərilməsinə diqqət ayırmağa başladı. Bu dəyişiklik işçi qüvvəsindəki qadınlara səhiyyə xidməti göstərildikdə aydın oldu. Çin Xalq Respublikası, Ana və Uşaq Baxımı qanunu da daxil olmaqla, qadınların sağlamlıq hüquqlarını qorumaq üçün müxtəlif qanunlar qəbul etdi. Çindəki qadınlar üçün ən çox görülən xərçəng növü uşaqlıq boynu xərçəngidir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) uşaqlıq boynu xərçəngini aşkar etmək üçün rutin müayinədən istifadə etməyi təklif edir. Bununla birlikdə Çində qadınlar üçün uşaqlıq boynu xərçəngi müayinəsi ilə bağlı məlumatlar geniş yayılmamışdır.

Qadın peşələri

Çində iqtisadi islahatlarla yanaşı, fiziki görünüş və bədən jestləri baxımından gender fərqləri daha çox media və ticarət vasitəsi ilə göstərildi. Bu, xüsusilə xidmət sənayesində qadın xüsusiyyətlərini tələb edən iş yerləri yaratdı. Kosmetika və geyim mağazalarındakı satış nümayəndələri, adətən qadın görünüşlərini inkişaf etdirən, reklamdakı qadın şəkillərinə uyğun gələn, cəlbedici qadınlar idi. Çinli qadınlar bu günlərdə psixoterapiya kimi digər peşə təhsili sahələrində də üstünlük təşkil edirlər. Psixoterapiya kursları və seminarları müxtəlif yaşda olan qadınları, ev təsərrüfatlarında və xaricində həssas şəkildə mənimsəmə yükünü hiss edən və eyni zamanda özlərini ana və ya arvad kimi ailəvi rollarına enməyən fərd olaraq həyata keçirmək üçün bir kanal kimi cəlb edirlər.

Qadın milyarderlər

Dünyada qadın milyarderlərin 61% -i Çinli qadınlar təşkil edir.

Siyasətdə qadınlar

Çində qadınlar siyasi lider olaraq iştirak nisbətlərinə görə azdır. Qadın çatışmazlığı daha güclü siyasi mövqelərdə təmsil olunmaqda ciddi şəkildə görülür. Qərar qəbuletmə səviyyəsində Kommunist Partiyası Siyasi Bürosunun Daimi Komitəsinin doqquz üzvü arasında qadın yoxdur. Parlamentlərarası Birliyə görə, 27 hökumət nazirindən yalnız 3-ü qadındır və ən əsası, 1997-ci ildən bu yana Çin parlamentindəki Ümummilli Xalq Konqresindəki qadın təmsilçiliyi baxımından dünyada 16-cı yerdən 53-cü yerə düşdü. Zhao Ziyang kimi partiya liderləri qadınların siyasi proseslərdə iştirakına qəti şəkildə qarşı çıxdılar.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Li, Yuhui (2000)."Women's Movement and Change of Women's Status in China"Journal of International Women's Studies. 1 (1): 30–40.
  2. "China Focus: Holding up half the sky? — People's Daily Online"
  3. "Women hold up half the sky"Library of Congress, Washington, D.C. 20540 USA.
  4. "A Suspended Sky: Chinese Women's Changing Political Interests"Department of Political Science, University of Iowa.
  5. "Report of the People's Republic of China On the Implementation of the Beijing Declaration and Platform for Action (1995) and the Outcome of the 23rd Special Session of the General Assembly"
  6. United Nations Office.
  7. Engel, John W. (November 1984). "Marriage in the People's Republic of China: Analysis of a New Law". Journal of Marriage and Family. 46 (4): 955–961.
  8. Tamney, J. B., & Chiang, L.H. (2002). Modernization, Globalization, and Confucianism in Chinese Societies. Westport, CT: Praeger.
  9. Chen, Guo-ming (2002). Chinese conflict management and resolution. Ablex Publishing. pp. 289–292
  10. Chen, Elsie; Wee, Sui-Lee (2021–02-27)"China Tried to Slow Divorces by Making Couples Wait. Instead, They Rushed"
  11. Wiesner-Hanks, Merry (2011). Gender in history: global perspectives (2nd ed.). Malden, Mass: Wiley-Blackwell. pp. 29–30.
  12. Li, Xiaorong (1995). Gender Inequality in China and Cultural Relativismin Women, Culture and Development: A Study of Human Capabilities. New York, NY: Oxford University Press. pp. 407–425.
  13. Engel, John W. (November 1984). "Marriage in the People's Republic of China: Analysis of a New Law". Journal of Marriage and Family. 46 (4): 955–961.
  14. Chen, Pi-Chao (May 1980)."Village and Family in Contemporary China. By William L. Parish and Martin King Whyte. Chicago and London: The University of Chicago Press, 1978. xv, 419 pp. Tables, Figures, Appendixes, Notes, Index. $23.00"
  15. Jeffreys, Elaine; Wang Pan (2013). "The rise of Chinese-foreign marriage in mainland China, 1979–2010". China Information. 27 (3): 347–369
  16. Suowei Xiao (2011). "The "Second-Wife" Phenomenon and the Relational Construction of Class-Coded Masculinities in Contemporary China". Men and Masculinities. 14 (5): 607–627.
  17. C. Simon Fan & Hon-Kwong Liu (2004). "Extramarital affairs, marital satisfaction, and divorce: Evidence from Hong Kong". Contemporary Economic Policy. 22 (4): 442–452
  18. Jeffreys, Elaine (2006).Sex and Sexuality in China
  19. Women, the Family, and Peasant Revolution in China
  20. U.S. Department of State. "Country Reports on Human Rights Practices 2006: China, (2007)". (accessed on February 16, 2012)
  21. McCue, Margi Laird (2008). Domestic violence: a reference handbook. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. pp. 100–102.
  22. Bauer, John; Feng, Wang; Riley, Nancy E.; Xiaohua, Zhao (July 1992). "Gender inequality in urban China". Modern China. 18 (3): 333–370.
  23. Hong, Lawrence K. "The Role of Women in the People's Republic of China: Legacy and Change." Social problems 23.5 (1976): 545–57.
  24. Wang, Baohua; He, Minfu; Chao, Ann; Engelgau, Michael; Saraiya, Mona; Wang, Limin; Wang, Linhong (6 February 2015). "Cervical Cancer Screening Among Adult Women in China, 2010". The Oncologist. AlphaMed Press.
  25. Otis, Eileen. (2011). Markets and Bodies: Women, service work, and the making of inequality in China. Stanford University Press.
  26. Hizi, Gil (2018)."Gendered Self-Improvement: Autonomous Personhood and the Marriage Predicament of Young Women in Urban China."
  27. More than half of self-made female billionaires are Chinese
  28. Entrepreneurship in China: The Rise of Female Billionaires
  29. Didi Kirsten TatlowWomen Struggle for a Foothold in Chinese Politics
  30. udd, Ellen R. (2002). The Chinese Women's Movement. Private Collection: Stanford University Press. p. 175.
  31. Phillips, Tom. "In China women 'hold up half the sky' but can't touch the political glass ceiling"

çində, qadınlar, həyatı, tzin, sülasənin, islahatları, cümhuriyyət, dövründəki, dəyişikliklər, çin, vətəndaş, müharibəsi, çin, xalq, respublikasının, yüksəlişi, səbəbindən, əhəmiyyətli, dərəcədə, dəyişildi, qadınların, azadlığına, nail, olmaq, çxr, başlanğıcın. Cinde qadinlarin heyati son Tzin sulasenin islahatlari Cumhuriyyet dovrundeki deyisiklikler Cin Vetendas Muharibesi ve Cin Xalq Respublikasinin yukselisi sebebinden ehemiyyetli derecede deyisildi Qadinlarin azadligina nail olmaq CXR nin baslangicindan beri Cin Kommunist Partiyasinin gundemindedir 1 Mao Zedong meshur sitatda demisdir Qadinlar semanin yarisini tuturlar 2 3 4 1995 ci ilde Cin Kommunist Partiyasinin bas katibi Tsyan Tsemin gender beraberliyini resmi dovlet siyaseti esasinda heyata kecirdi 5 6 Cin daha boyuk gender beraberliyini elde etmekde olduqca muveffeq olsa da qadinlar kisilerle muqayisede daha asagi bir status almisdi Mundericat 1 Qadin ve aile 2 Cin eneneleri ve siyaseti 3 Coxarvadliliq 4 Bosanma qaydalari 5 Meiset zorakiligi 6 Tehsil 7 Sehiyye xidmeti 8 Qadin peseleri 9 Qadin milyarderler 10 Siyasetde qadinlar 11 Hemcinin bax 12 IstinadlarQadin ve aile RedakteInqilabdan evvel Cinde enenevi evlilik ferdler arasinda deyil aileler arasinda bir muqavile idi 7 Gelecek bey ve gelinin valideynleri iki aile arasindaki ittifaqa esaslanaraq nigah qururdular Heyat yoldasi secimi sevgi ve cazibe deyil aile ehtiyaclarina ve potensial heyat yoldasinin sosial iqtisadi veziyyetine esaslanirdi 8 Qadinin rolu erinin sosial veziyyeti ile bir qeder deyisse de adeten onun esas vezifesi soyadini davam etdirmek ucun bir ogul temin etmek idi Evlilik teskili bir gelin qiymeti gelinin ailesine verilecek hediyyeler ve gelinin ailesinden yeni evinde istifade etmek ucun bezen paltar mebel ve ya zinet esyalari ile danisiqlari ehate edirdi Bir qadinin evliliyi ucun pul tezminati mubadilesi satin alma nikahlarinda da istifade edildi 9 2020 Umumdunya Xalq Konqresi zamani Cinin evlilik ve aile qanunlari ucun bir sira ehemiyyetli deyisiklikleri ehtiva eden bir mulki mecelle qebul edildi Bosanma emeliyyatina 30 gunluk soyutma muddeti elave edildi Bundan evvel bezi bosanmalar muraciet edildikden bir nece saat sonra sona catdi ve bu impulsiv bosanmalarla elaqedar narahatliqlara sebeb oldu 10 Cin eneneleri ve siyaseti RedakteEvliliyi ehate eden kohne Cin eneneleri bir cox ritualist addimlari ehate edirdi Han sulalesi dovrunde cehiz ve ya nisan hediyyesi olmayan bir evlilik serefsiz olaraq gorulurdu Yalniz hediyyeler deyisdirildikden sonra bir evlilik davam edecekdi ve gelin yeni erinin ata baba evinde yasamaga aparilacaqdi Burada bir arvadin erinin ailesi ile birlikde yasamasi ve butun qaydalarina ve inanclarina riayet etmesi gozlenilirdi Bir cox aile boyuklerine hormet gostermekle bagli Konfutsi telimlerine emel edilirdi Bu ayinler atadan ogula oturuldu Butun ogul ve arvadlarin adlarini eks etdiren resmi aile siyahilari tertib edildi Oglan dunyaya getirmeyen gelinler aile siyahilarinda yazilmisdir Bir er olende gelin heyat yoldasinin ailesinin mulku olaraq gorulurdu 11 Bezi gelin aileleri terefinden fidye erlerinin ailesinde qalan ovladlari ile birlikde olmasa da qizlarini geri almaq ucun teyin edildi Hawaii Universitetinin Aile Qaynaqlari professoru John Engel Cin Xalq Respublikasinin serveti yeniden bolusdurmek ve sinifsiz bir topluma nail olmaq ucun 1950 ci il tarixli Evlilik Qanunu qurdugunu iddia edir Qanun butun kohne qanunauygunluqlari mehv ederek yeni qanunlar ve yeni etika esasinda yeni elaqeler quraraq aile inqilabina yonelmis esasli deyisikliklere sebeb olmaq meqsedi dasiyirdi Xiaorong Li Merilend Universiteti Felsefe ve Dovlet Siyaseti Institutunun bir tedqiqatcisi 1950 ci il tarixli Evlilik Qanununun qadinlarin heddinden artiq itaet ve zulm formalarini qadagan etmemesini eksine qadinlara oz aile qerarlarini vermek huququnu verdiyini iddia edir 12 Evlilik Qanunu bir terefin cinsi cehetden gucsuz oldugu zohrevi bir xestelik cuzam ve ya zehni bir xestelikden eziyyet cekdiyi zaman evliliyi xususile qadagan etdi 1950 ci il tarixli Evlilik Qanununun tetbiqinden bir nece on il sonra Cin hele de ehali nezareti movzusunda ciddi problemlerle uzlesir 13 Evlilik ve aile heyatina nezaret etmek ucun davamli bir sey gostererek 1980 ci ilde bir evlilik qanunu islendi ve 1981 ci ilde qebul edildi Bu Yeni Evlilik Qanunu nizamli ve mecburi nikahlari qadagan etdi ve kisilerin hokmranligindan usaqlarin ve qadinlarin maraqlarina yoneldi 1980 ci il tarixli Evlilik Qanununun 2 ci maddesinde birbasa deyilir Qadinlarin usaqlarin ve yaslilarin qanuni huquqlari ve menafeleri qorunur Aile planlasdirilmasi tetbiq olunur Enenenin mohkemliyi ile mubarize aparmaq ucun 1980 ci il tarixli Evlilik Qanununun 3 cu maddesi cariyelere coxarvadli ve ikiliye qadaga qoymaga davam etdi Meqalede gelin qiymeti ve ya cehiz odenilen muzdlu nikahlar qadagan edilmisdir Li ye gore qanundan sonra qadinlara erlerini secmek huququ verildikden sonra qayidan qadinlari evlilik muqabilinde satma enenesine cevrildi Buna gore 1990 ci ilde Cin hakimiyyeti terefinden 18 692 is arasdirildi Qanun umumiyyetle evlilik qaydalari ile elaqeli pul ve ya hediyyelerin heyata kecirilmesini qadagan etse de cehizler getdikce daha az olmasina baxmayaraq gelin qiymet odemeleri kend yerlerinde hele de yayilmisdi 14 Seher yerlerinde cehiz adeti demek olar ki yoxa cixdi Gelin qiymet adeti o vaxtdan beri geline ve ya ailesine hediyye teqdim etmeye cevrildi 1980 ci il evlilik qanununun 4 maddesi mecburiyyet ve ya ucuncu sexslerin mudaxilesinden istifadeni qadagan ederek evlilik iki terefin tam isteklerine esaslanmalidir dedi Madde 8 de deyilir evlilik qeyde alindiqdan sonra qadin iki terefin razilasdirilmis isteklerine esasen kisi kisinin ailesine uzv ola biler ve ya kisi qadinin ailesine uzv ola biler Bu yaxinlarda Cinli ecnebi evliliklerde bir artim bas verdi Cinli kisilerden daha cox Cinli qadinlar bu evlilikde ustunluk teskil etdi 2010 cu ilde texminen 40 000 qadin Cinde Cinli xarici evliliklerde qeydiyyatdan kecdi Muqayise ucun eyni ilde bu tip nikahlarda 12 minden az kisi qeyde alinmisdi 15 Coxarvadliliq RedakteEnenevi Cinde coxarvadliliq qanuni idi ve buna sahib olmaq kubar aileler ucun luks sayilirdi 16 1950 ci ilde coxarvadliliq qadagan edildi lakin faktiki olaraq coxarvadliliq ve ya ikinci arvad Cin dilinde e ernǎi adlanan fenomen son illerde yeniden ortaya cixdi Coxarvadliliq qanuni olduqda qadinlar erlerinin nikahdan kenar islerine daha dozumlu idiler Bu gun erinin ikinci bir arvadi oldugunu kesf eden qadinlar daha az tolerantdirlar ve 1950 ci il Yeni Evlilik Qanunundan beri bosanma isteye bilerler 17 Ikinci arvadlar cox vaxt kasib ve terbiyesizdirler ve yaxsi bir heyat vedleri ile maraqlanirlar ancaq elaqeler biterse cox az seye sebeb ola bilerler Bu veziyyetlerde ikinci arvadlari temsil etmekde ixtisaslasmis huquqsunaslar var Bosanma qaydalari Redakte1950 ci il tarixli Evlilik Qanunu qadinlara bosanma prosesi baslatmaq selahiyyetini verdi 18 Avstraliya Tedqiqat Surasinin Gelecek Uzvu ve Cin arasdirmalarinda dosent Elaine Jeffreys e gore bosanma telebleri yalniz siyasi baximdan esaslandirilmis sebeblerle temin edildikde qebul edildi Bu istekler akkredite olunmus huquq sistemlerinden cox partiyaya bagli teskilatlar terefinden vasitecilik edilmisdir Jeffreys 1980 ci il tarixli Evlilik Qanununun bosanmalara duygularin ve qarsiliqli sevgi hisslerinin pozuldugu esasini verdi Bosanma ucun daha liberal esaslar neticesinde bosanma nisbetleri artdi Qadinlar erlerinden bosanmaga basladiqca gerginlik artdi ve kisiler muqavimet gosterdi xususen kend yerlerinde 19 Bosanma artiq qanuni olaraq taninsa da minlerle qadin erlerini itirdi erlerinden bosanma cehdine gore yasayir ve bezileri bosanma huququ alindiqda intihar edirdi Mao dovrunde 1949 1976 nadir hallarda gorulen bosanma nisbetlerin artmasi ile daha cox yayilmisdir Bosanmalardaki bu artimla birlikde bosanan qadinlara cox vaxt haqsiz pay ve ya menzil ve emlak verildiyi aydin oldu Meiset zorakiligi Redakte2004 cu ilde Umum Cin Qadinlar Federasiyasi anket neticelerini tertib ederek Cindeki ailelerin yuzde otuzunun meiset zorakiligina meruz qaldigini kisilerin yuzde 16 nin arvadlarini doyduyunu gosterdi 20 2003 cu ilde yerli kisilere tecavuz eden qadinlarin nisbeti artdi ailenin zorakiliginin yuzde 10 u kisi qurbanlarini ehate etdi Cin Evlilik Qanunu 2001 ci ilde aile siddetine meruz qalanlara vasitecilik xidmetleri ve tezminat teklifi ile deyisdirildi Meiset zorakiligi nehayet 2005 ci ilde Qadinlarin Huquq ve Maraqlarinin Qorunmasi Qanununun deyisdirilmesi ile cinayet mesuliyyetine celb edildi 21 Tehsil Redakte1987 ci ilde Ehalinin Yuzde Birinin Arasdirmasina gore kend yerlerinde 45 ve yuxari yasdaki kisilerin yuzde 48 i ve 15 19 yas arasi kisilerin yuzde 6 si savadsizdir Savadsiz qadinlarin nisbeti yuzde 88 den yuzde 15 e qeder azalsa da eyni yas qruplari ucun savadsiz kisilerin nisbetinden xeyli yuksekdir 22 Sehiyye xidmeti RedakteKonfutsi ideologiyasina esaslanan patriarxal bir toplum olan enenevi Cin medeniyyetinde sehiyye sistemi kisiler ucun uygunlasdirilmis ve qadinlara ustunluk verilmemisdir Cin sehiyyesi o vaxtdan beri cox islahatlar kecirdi ve kisilere ve qadinlara beraber derecede saglamliq xidmeti gostermeye calisdi Medeni Inqilab 1966 1976 dovrunde Cin Xalq Respublikasi qadinlara sehiyye xidmetinin gosterilmesine diqqet ayirmaga basladi Bu deyisiklik isci quvvesindeki qadinlara sehiyye xidmeti gosterildikde aydin oldu Cin Xalq Respublikasi Ana ve Usaq Baximi qanunu da daxil olmaqla qadinlarin saglamliq huquqlarini qorumaq ucun muxtelif qanunlar qebul etdi 23 Cindeki qadinlar ucun en cox gorulen xerceng novu usaqliq boynu xercengidir Umumdunya Sehiyye Teskilati UST usaqliq boynu xercengini askar etmek ucun rutin muayineden istifade etmeyi teklif edir Bununla birlikde Cinde qadinlar ucun usaqliq boynu xercengi muayinesi ile bagli melumatlar genis yayilmamisdir 24 Qadin peseleri RedakteCinde iqtisadi islahatlarla yanasi fiziki gorunus ve beden jestleri baximindan gender ferqleri daha cox media ve ticaret vasitesi ile gosterildi Bu xususile xidmet senayesinde qadin xususiyyetlerini teleb eden is yerleri yaratdi Kosmetika ve geyim magazalarindaki satis numayendeleri adeten qadin gorunuslerini inkisaf etdiren reklamdaki qadin sekillerine uygun gelen celbedici qadinlar idi 25 Cinli qadinlar bu gunlerde psixoterapiya kimi diger pese tehsili sahelerinde de ustunluk teskil edirler Psixoterapiya kurslari ve seminarlari muxtelif yasda olan qadinlari ev teserrufatlarinda ve xaricinde hessas sekilde menimseme yukunu hiss eden ve eyni zamanda ozlerini ana ve ya arvad kimi ailevi rollarina enmeyen ferd olaraq heyata kecirmek ucun bir kanal kimi celb edirler 26 Qadin milyarderler RedakteDunyada qadin milyarderlerin 61 i Cinli qadinlar teskil edir 27 28 Siyasetde qadinlar RedakteCinde qadinlar siyasi lider olaraq istirak nisbetlerine gore azdir Qadin catismazligi daha guclu siyasi movqelerde temsil olunmaqda ciddi sekilde gorulur 29 Qerar qebuletme seviyyesinde Kommunist Partiyasi Siyasi Burosunun Daimi Komitesinin doqquz uzvu arasinda qadin yoxdur 30 Parlamentlerarasi Birliye gore 27 hokumet nazirinden yalniz 3 u qadindir ve en esasi 1997 ci ilden bu yana Cin parlamentindeki Umummilli Xalq Konqresindeki qadin temsilciliyi baximindan dunyada 16 ci yerden 53 cu yere dusdu Zhao Ziyang kimi partiya liderleri qadinlarin siyasi proseslerde istirakina qeti sekilde qarsi cixdilar 31 Hemcinin bax RedakteCinde qadin saglamligiIstinadlar Redakte Li Yuhui 2000 Women s Movement and Change of Women s Status in China Journal of International Women s Studies 1 1 30 40 China Focus Holding up half the sky People s Daily Online Women hold up half the sky Library of Congress Washington D C 20540 USA A Suspended Sky Chinese Women s Changing Political Interests Department of Political Science University of Iowa Report of the People s Republic of China On the Implementation of the Beijing Declaration and Platform for Action 1995 and the Outcome of the 23rd Special Session of the General Assembly United Nations Office Gender Equality and Women s Development in China Engel John W November 1984 Marriage in the People s Republic of China Analysis of a New Law Journal of Marriage and Family 46 4 955 961 Tamney J B amp Chiang L H 2002 Modernization Globalization and Confucianism in Chinese Societies Westport CT Praeger Chen Guo ming 2002 Chinese conflict management and resolution Ablex Publishing pp 289 292 Chen Elsie Wee Sui Lee 2021 02 27 China Tried to Slow Divorces by Making Couples Wait Instead They Rushed Wiesner Hanks Merry 2011 Gender in history global perspectives 2nd ed Malden Mass Wiley Blackwell pp 29 30 Li Xiaorong 1995 Gender Inequality in China and Cultural Relativismin Women Culture and Development A Study of Human Capabilities New York NY Oxford University Press pp 407 425 Engel John W November 1984 Marriage in the People s Republic of China Analysis of a New Law Journal of Marriage and Family 46 4 955 961 Chen Pi Chao May 1980 Village and Family in Contemporary China By William L Parish and Martin King Whyte Chicago and London The University of Chicago Press 1978 xv 419 pp Tables Figures Appendixes Notes Index 23 00 Jeffreys Elaine Wang Pan 2013 The rise of Chinese foreign marriage in mainland China 1979 2010 China Information 27 3 347 369 Suowei Xiao 2011 The Second Wife Phenomenon and the Relational Construction of Class Coded Masculinities in Contemporary China Men and Masculinities 14 5 607 627 C Simon Fan amp Hon Kwong Liu 2004 Extramarital affairs marital satisfaction and divorce Evidence from Hong Kong Contemporary Economic Policy 22 4 442 452 Jeffreys Elaine 2006 Sex and Sexuality in China Women the Family and Peasant Revolution in China U S Department of State Country Reports on Human Rights Practices 2006 China 2007 accessed on February 16 2012 McCue Margi Laird 2008 Domestic violence a reference handbook Santa Barbara CA ABC CLIO pp 100 102 Bauer John Feng Wang Riley Nancy E Xiaohua Zhao July 1992 Gender inequality in urban China Modern China 18 3 333 370 Hong Lawrence K The Role of Women in the People s Republic of China Legacy and Change Social problems 23 5 1976 545 57 Wang Baohua He Minfu Chao Ann Engelgau Michael Saraiya Mona Wang Limin Wang Linhong 6 February 2015 Cervical Cancer Screening Among Adult Women in China 2010 The Oncologist AlphaMed Press Otis Eileen 2011 Markets and Bodies Women service work and the making of inequality in China Stanford University Press Hizi Gil 2018 Gendered Self Improvement Autonomous Personhood and the Marriage Predicament of Young Women in Urban China More than half of self made female billionaires are Chinese Entrepreneurship in China The Rise of Female Billionaires Didi Kirsten TatlowWomen Struggle for a Foothold in Chinese Politics udd Ellen R 2002 The Chinese Women s Movement Private Collection Stanford University Press p 175 Phillips Tom In China women hold up half the sky but can t touch the political glass ceiling Menbe https az wikipedia org w index php title Cinde qadinlar amp oldid 6053237, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.