Çin yasəməni (lat. Syringa × chinensis) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin zeytunkimilər fəsiləsinin yasəmən cinsinə aid bitki növü.
Çin yasəməni | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Çin yasəməni | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Təbii yayılması
Yarpağı tökülən koldur. 1777-ci ildə Ruan Botanika Bağında (Fransa) aşkar olunan bu hibrid fars yasəməni və adi yasəmənin çarpazlaşdırılması nəticəsində əmələ gəlmişdir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 3-6 m, enli-yumurtavari və ya piramidal çətirli koldur. Qabığı boz rəngli, soyulandır. Budaqları nazik, düz dayanan və ya qövsvari olmaqla yuxarıya doğru əyilmişdir. Yarpaqların uzunluğu 4-8 sm, eni 2-4 sm, yumurtavari və ya yumurtavari-neştərvari formalı, yuxarısında ucu biz, bünövrəsi yumru, çılpaq, yarımdərili, parlaq yaşıl rəngli, alt tərəfi bir az açıqdır. Saplaqları nazik, uzunluğu 1,2 sm-dir. Çiçəkləri bənövşəyi, qırmızımtıl və ya bənövşəyi-qırmızımtıl rəngli, güclü xoş qoxuludur. Çiçəklərin diametri 1,8 sm, uzunluğu 17 sm, eni 9-10 sm olan düz, yumru, piramidal formalı, bir az sallaq süpürgələrə yığılmışdır. Çiçək tacının uzunluğu 0,8-1,2 sm, borucuğu ensiz-qıfvari, büküşün hissələri uzunsov-ovaldır. Maydan iyunadək 2-3 dəfə bol çiçəkləyir.
Ekologiyası
Soyuğa davamlıdır (-34 C). Bitki küləkdən qorunan, işıqlı yerlərə üstünlük verir, ancaq kölgədə də bitə bilər. Orta miqdarda nəmişli, məhsuldar, strukturlu, humuslu, su keçirməyən, qara, gillicə, üzvi və ya mineral gübrəli torpaqlara üstünlük verir. Yüksək quraqlığa davamlığı ilə fərqlənir.
Azərbaycanda yayılması
Mədəni səraitdə bir çox rayonlarda becərilir.
İstifadəsi
Çox dekorativ görünüşə malik növdür. Soliter və ya kiçik qruplarda, yaxşı görünən yerlərdə, digər ağaclarla və ya kollarla kompozisiyalarda, canlı, sərbəst böyüyən hasarların yaradılmasında istifadə edilir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cin yasemeni lat Syringa chinensis bitkiler aleminin dalamazcicekliler destesinin zeytunkimiler fesilesinin yasemen cinsine aid bitki novu Cin yasemeniElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste DalamazciceklilerFesile ZeytunkimilerTriba Yarimtriba Cins YasemenNov Cin yasemeniBeynelxalq elmi adiSyringa chinensisSekil axtarisiITIS 832915NCBI 329228Tebii yayilmasiYarpagi tokulen koldur 1777 ci ilde Ruan Botanika Baginda Fransa askar olunan bu hibrid fars yasemeni ve adi yasemenin carpazlasdirilmasi neticesinde emele gelmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 3 6 m enli yumurtavari ve ya piramidal cetirli koldur Qabigi boz rengli soyulandir Budaqlari nazik duz dayanan ve ya qovsvari olmaqla yuxariya dogru eyilmisdir Yarpaqlarin uzunlugu 4 8 sm eni 2 4 sm yumurtavari ve ya yumurtavari nestervari formali yuxarisinda ucu biz bunovresi yumru cilpaq yarimderili parlaq yasil rengli alt terefi bir az aciqdir Saplaqlari nazik uzunlugu 1 2 sm dir Cicekleri benovseyi qirmizimtil ve ya benovseyi qirmizimtil rengli guclu xos qoxuludur Ciceklerin diametri 1 8 sm uzunlugu 17 sm eni 9 10 sm olan duz yumru piramidal formali bir az sallaq supurgelere yigilmisdir Cicek tacinin uzunlugu 0 8 1 2 sm borucugu ensiz qifvari bukusun hisseleri uzunsov ovaldir Maydan iyunadek 2 3 defe bol cicekleyir EkologiyasiSoyuga davamlidir 34 C Bitki kulekden qorunan isiqli yerlere ustunluk verir ancaq kolgede de bite biler Orta miqdarda nemisli mehsuldar strukturlu humuslu su kecirmeyen qara gillice uzvi ve ya mineral gubreli torpaqlara ustunluk verir Yuksek quraqliga davamligi ile ferqlenir Azerbaycanda yayilmasiMedeni seraitde bir cox rayonlarda becerilir IstifadesiCox dekorativ gorunuse malik novdur Soliter ve ya kicik qruplarda yaxsi gorunen yerlerde diger agaclarla ve ya kollarla kompozisiyalarda canli serbest boyuyen hasarlarin yaradilmasinda istifade edilir IstinadlarHemcinin bax