fbpx
Wikipedia

Adi yasəmən

Adi yasəmən (lat. Syringa vulgaris) — zeytunkimilər fəsiləsinin yasəmən cinsinə aid bitki növü.

?Adi yasəmən
Syringa vulgaris
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbə:Örtülütoxumlular
Sinif:İkiləpəlilər
Yarımsinif:Lamiid
Sıra:Dalamazçiçəklilər
Fəsilə:Zeytunkimilər
Cins:Yasəmən
Növ: Adi yasəmən
Elmi adı
Syringa vulgaris L.

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
GRIN  
IPNI 
TPL 

Təbii yayılması

Təbii halda Balkan yarımadasında, Sankt-Peterburqdan Yekaterinburq bölgəsinədək, Qərbi Sibirdə Tayqanın cənub zonasında, meşə-çöl və çöl zonalarında, Orta Asiyada, Şərqi Sibirin cənubunda, Uzaq Şərqin orta və cənub hissəsində becərilir. Karpatda təbii relikt arealı vardır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 2-8 m olan, çoxgövdəli, yarpağı tökülən koldur. Qabığı boz və ya boz-qonur, cavan bitkilərin qabığı hamardır. Zoğları iki, bəzən bir tumurcuqla qurtarır. Tumurcuqlarda pulcuqları xaçvari yerləşir. Yarpaqları üzbəüz, sadə, uzunluğu 4-12 sm və eni 3-8 sm, bünövrəsi ürəkvari və ya düz kəsikli, ucu biz, yaşıl, çılpaq, möhkəm, kənarları bütöv, saplaqların uzunluğu 3 sm-dir. Çiçəkləri bənövşəyidən ağ rəngədək olmaqla, ətirli, 6-10 x 5-8 mm, uzun müddət tökülməyən, piramidal, cüt, düz dayanan və ya sallaq, uzunluğu 10-20 sm olan süpürgələrə yığılmışdır. Hər il mayın axırlarında - iyunun əvvəllərində çıçəkləyir. Meyvəsi payızda yetişir, ikiyuvalı qutucuq olmaqla uzunluğu 1,5 sm, quru, bir neçə uzunsov və dərili-qanadlı, yuvalarla açılan toxumları vardır.

Ekologiyası

Dağ meşələrində, boş yamaclarda bitir. Şaxtaya davamlıdır. Rütubətli, gilli torpaqlarda normal böyüyüb inkişaf edir.

Azərbaycanda yayılması

Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində yaşıllıqlarda yayılmışdır.

İstifadəsi

Yuyulmaya məruz qalan yamaclarda dekorativ, torpaqqoruyucu bitki kimi istifadə edilir. Bitki zəhərlidir. Çiçəklərində efir yağı və sirinqin qlükozidi vardır. Çiçəklərindən hazırlanan məlhəmdən tər, malyariya, böyrək xəstəlikləri və vərəmin müalicəsində istifadə edilir. Dekorativ bağçılıqda geniş istifadə edilə bilər.

Ədəbiyyat

  • Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri. Bakı: Elm, 2014, 380 səh.

yasəmən, syringa, vulgaris, zeytunkimilər, fəsiləsinin, yasəmən, cinsinə, bitki, növü, syringa, vulgariselmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, lamiidsıra, dalamazçiçəklilərfəsilə, zeytunkimilərcins, yasəmənnöv, elmi, . Adi yasemen lat Syringa vulgaris zeytunkimiler fesilesinin yasemen cinsine aid bitki novu Adi yasemenSyringa vulgarisElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif LamiidSira DalamazciceklilerFesile ZeytunkimilerCins YasemenNov Adi yasemenElmi adiSyringa vulgaris L VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 32996NCBI 34270EOL 595648GRIN 36122IPNI 611185 1TPL kew 356495 Mundericat 1 Tebii yayilmasi 2 Botaniki tesviri 3 Ekologiyasi 4 Azerbaycanda yayilmasi 5 Istifadesi 6 EdebiyyatTebii yayilmasi RedakteTebii halda Balkan yarimadasinda Sankt Peterburqdan Yekaterinburq bolgesinedek Qerbi Sibirde Tayqanin cenub zonasinda mese col ve col zonalarinda Orta Asiyada Serqi Sibirin cenubunda Uzaq Serqin orta ve cenub hissesinde becerilir Karpatda tebii relikt areali vardir Botaniki tesviri RedakteHundurluyu 2 8 m olan coxgovdeli yarpagi tokulen koldur Qabigi boz ve ya boz qonur cavan bitkilerin qabigi hamardir Zoglari iki bezen bir tumurcuqla qurtarir Tumurcuqlarda pulcuqlari xacvari yerlesir Yarpaqlari uzbeuz sade uzunlugu 4 12 sm ve eni 3 8 sm bunovresi urekvari ve ya duz kesikli ucu biz yasil cilpaq mohkem kenarlari butov saplaqlarin uzunlugu 3 sm dir Cicekleri benovseyiden ag rengedek olmaqla etirli 6 10 x 5 8 mm uzun muddet tokulmeyen piramidal cut duz dayanan ve ya sallaq uzunlugu 10 20 sm olan supurgelere yigilmisdir Her il mayin axirlarinda iyunun evvellerinde cicekleyir Meyvesi payizda yetisir ikiyuvali qutucuq olmaqla uzunlugu 1 5 sm quru bir nece uzunsov ve derili qanadli yuvalarla acilan toxumlari vardir Ekologiyasi RedakteDag meselerinde bos yamaclarda bitir Saxtaya davamlidir Rutubetli gilli torpaqlarda normal boyuyub inkisaf edir Azerbaycanda yayilmasi RedakteAzerbaycanin muxtelif bolgelerinde yasilliqlarda yayilmisdir Istifadesi RedakteYuyulmaya meruz qalan yamaclarda dekorativ torpaqqoruyucu bitki kimi istifade edilir Bitki zeherlidir Ciceklerinde efir yagi ve sirinqin qlukozidi vardir Ciceklerinden hazirlanan melhemden ter malyariya boyrek xestelikleri ve veremin mualicesinde istifade edilir Dekorativ bagciliqda genis istifade edile biler Edebiyyat RedakteTofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh Menbe https az wikipedia org w index php title Adi yasemen amp oldid 5332227, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.