Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Çağaniyan (fars. چغانیان Chaghāniyān) — Əl-Sağaniyan da deyilir. Orta Asiyada qədim vilayət.
Etimologiyası
Çağan - monqol dilində ağ deməkdir. Yan isə cəm şəkilçisidir. Ərəblərin dillərində "Ç" hərfi olmadığından bu bölgəni Sağaniyan adlandırdılar.
Tarixi
Bu vilayət Amudəryanın yuxarı yatağında yerləşirdi. Uygarlıq açısından Buxara və Səmərqənddən çox Bəlx şəhərinin təsiri altında olan bölgədə, islam fəthləri öncəsi Buddizm yayılmışdı.
Suriya, Fələstin və İranı işğal edən ərəblər Mərkəzi Asiyaya doğru irəlilədilər, 644-cü ildə Xorasana daxil oldular. 651-ci ildə Mərv döyüşsüz tutuldu. Onlar Toxaristan, Soqdiana, Çağaniyan və Xarəzmə yürüş etdilər. Mavəraünnəhr hakimləri bac ödəyərək onu dağıntıdan xilas etdilər.
Çağaniyan ərəb əmiri Quteybə bin Müslüm tərəfindən alındı. XI əsrin ilk yarısında Qəznəvilər sülaləsiin, ikinci yarısında Səlcuqluların, XII əsrdə Səmərqənd xanlarının və Qurluların əlinə keçdi. Monqol istilası sırasında Cığatay xanlığının payına düşdü. Daha sonra özbəklər, bölgədə ilk yerli xalq olan sartların yerini aldılar.
Coğrafiyası
Bu vilayətin dəqiq yerləşmə zonası Termezdən şimal-şərqə Surxandərya vadisinə tərəf idi. Hazırda Özbəkistanın Surxandərya vilayətinin Altınsay, Baysun, Denay, Kumqurqan, Sariasiy və Şurçin rayonlarının ərazisinə düşür.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Caganiyan fars چغانیان Chaghaniyan El Saganiyan da deyilir Orta Asiyada qedim vilayet EtimologiyasiCagan monqol dilinde ag demekdir Yan ise cem sekilcisidir Ereblerin dillerinde C herfi olmadigindan bu bolgeni Saganiyan adlandirdilar TarixiBu vilayet Amuderyanin yuxari yataginda yerlesirdi Uygarliq acisindan Buxara ve Semerqendden cox Belx seherinin tesiri altinda olan bolgede islam fethleri oncesi Buddizm yayilmisdi Suriya Felestin ve Irani isgal eden erebler Merkezi Asiyaya dogru irelilediler 644 cu ilde Xorasana daxil oldular 651 ci ilde Merv doyussuz tutuldu Onlar Toxaristan Soqdiana Caganiyan ve Xarezme yurus etdiler Maveraunnehr hakimleri bac odeyerek onu dagintidan xilas etdiler Caganiyan ereb emiri Quteybe bin Muslum terefinden alindi XI esrin ilk yarisinda Qezneviler sulalesiin ikinci yarisinda Selcuqlularin XII esrde Semerqend xanlarinin ve Qurlularin eline kecdi Monqol istilasi sirasinda Cigatay xanliginin payina dusdu Daha sonra ozbekler bolgede ilk yerli xalq olan sartlarin yerini aldilar CografiyasiBu vilayetin deqiq yerlesme zonasi Termezden simal serqe Surxanderya vadisine teref idi Hazirda Ozbekistanin Surxanderya vilayetinin Altinsay Baysun Denay Kumqurqan Sariasiy ve Surcin rayonlarinin erazisine dusur IstinadlarHemcinin baxMaveraunnehr ToxaristanXarici kecidler