Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Erməni yemişanı (lat. Crataegus × armena) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü.
| Erməni yemişanı | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Erməni yemişanı | ||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
| ||||||
Təbii yayılması
Təbiətdə növün arealı Zaqafqaziyanın cənub rayonlarını (Zəngəzur və Meğri) əhatə edir.
Botaniki təsviri
Endemikdir. Hündürlüyü təxminən 2–2,5 m olan koldur. Cavan zoğları tükcüklüdür; illik zoğları çılpaq, tünd albalı rəngli; qoca budaqların qabığı boz xallı və ya boz-qonurdur. Qoltuq tikanları azsaylı, uzunluğu 7–15 mm, yarpaq tikanları nazik, azsaylıdır. Çiçəkləyən zoğların aşağı yarpaqları çox vaxt ensiz, ucunda üç pərli və ya üç yerə bölünmüş, itihissəli, iri dişlidir. Yuxarı pərləri bəzən enli, kənarları bütöv və ya ucuna yaxın 1–3 dişlidir. Steril zoğların yarpaqları daha dərin bölünmüş, enli, kəsikli pərlidir. Çiçək qrupu — mürəkkəb qalxan, tükcüklü, əsasən 4–5 saplaqlıdır. Kasayarpaqları üçkünc və ya üçkünc-lansetvari, iti uclu, meyvələridə aşağıya əyilmişdir. Meyvələri uzunsov-ellipsvari, uzunluğu 10–12 mm, qırmızı, sarımtıl lətli almaya oxşardır. Çəyirdəyi əsasən bir, bəzən ikidir, yanlardan bir az batıq, dərin olmayan şırımlı, arxa tərəfi qabarıq, az bilinən 2–4 şırımlıdır. Meyvələri sentyabrda yetişir. Ehtimal olunur ki, bu növ əyilmiş sütuncuqlu yemişanın (Crataegus kyrtostyla) və Meyer yemişanının (Crataegus meyeri) hibrididir. Əyilmiş sütuncuqlu yemişana yaxındır və bu növdən tükcüklü yarpaqları və daha tünd rəngli meyvələri ilə fərqlənir.
Ekologiyası
Daşlı yamaclarda, kolların arasında, dəniz səviyyəsindən 1300–2500 m hündürlükdə bitir.
Azərbaycanda yayılması
Kiçik Qafqaz və Naxçıvan MR təbii halda rast gəlinir.
İstifadəsi
Çox dekorativ bitkidir. Canlı hasarların salınmasında geniş istifadə edilir. Meyvə bitkisi kimi maraq doğurur.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ermeni yemisani lat Crataegus armena bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin yemisan cinsine aid bitki novu Ermeni yemisaniElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Yarimtriba Cins YemisanNov Ermeni yemisaniBeynelxalq elmi adiCrataegus armenaSeklin VikiAnbarda axtarisiEOL 792500Tebii yayilmasiTebietde novun areali Zaqafqaziyanin cenub rayonlarini Zengezur ve Megri ehate edir Botaniki tesviriEndemikdir Hundurluyu texminen 2 2 5 m olan koldur Cavan zoglari tukcukludur illik zoglari cilpaq tund albali rengli qoca budaqlarin qabigi boz xalli ve ya boz qonurdur Qoltuq tikanlari azsayli uzunlugu 7 15 mm yarpaq tikanlari nazik azsaylidir Cicekleyen zoglarin asagi yarpaqlari cox vaxt ensiz ucunda uc perli ve ya uc yere bolunmus itihisseli iri dislidir Yuxari perleri bezen enli kenarlari butov ve ya ucuna yaxin 1 3 dislidir Steril zoglarin yarpaqlari daha derin bolunmus enli kesikli perlidir Cicek qrupu murekkeb qalxan tukcuklu esasen 4 5 saplaqlidir Kasayarpaqlari uckunc ve ya uckunc lansetvari iti uclu meyveleride asagiya eyilmisdir Meyveleri uzunsov ellipsvari uzunlugu 10 12 mm qirmizi sarimtil letli almaya oxsardir Ceyirdeyi esasen bir bezen ikidir yanlardan bir az batiq derin olmayan sirimli arxa terefi qabariq az bilinen 2 4 sirimlidir Meyveleri sentyabrda yetisir Ehtimal olunur ki bu nov eyilmis sutuncuqlu yemisanin Crataegus kyrtostyla ve Meyer yemisaninin Crataegus meyeri hibrididir Eyilmis sutuncuqlu yemisana yaxindir ve bu novden tukcuklu yarpaqlari ve daha tund rengli meyveleri ile ferqlenir EkologiyasiDasli yamaclarda kollarin arasinda deniz seviyyesinden 1300 2500 m hundurlukde bitir Azerbaycanda yayilmasiKicik Qafqaz ve Naxcivan MR tebii halda rast gelinir IstifadesiCox dekorativ bitkidir Canli hasarlarin salinmasinda genis istifade edilir Meyve bitkisi kimi maraq dogurur Istinadlar