Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Etnometodologiya — sosial elmlərdə insanların gündəlik həyatda sosial qarşılıqlı əlaqələri necə başa düşdüklərini və bunları necə strukturlaşdırdıqlarını öyrənən bir tədqiqat istiqamətidir. Bu yanaşma, 20-ci əsrin ortalarında amerikalı sosioloq Harold Garfinkel tərəfindən təqdim edilmişdir. Adı "etno" (xalq və ya qrup), "metod" (üsul) və "logiya" (öyrənmə) sözlərindən götürülmüşdür. Etnometodologiyanın əsas məqsədi, insanların gündəlik həyatlarında "adi" qəbul etdikləri davranışların, normaların və sosial qaydaların altında yatan struktur və mexanizmləri araşdırmaqdır.
Etnometodologiyanın əsas prinsipləri
Etnometodologiya, sosial qarşılıqlı əlaqələri anlamaq üçün xüsusi yanaşma təklif edir. Bu sahənin əsas prinsipləri Harold Garfinkel tərəfindən təsnif edilmişdir. İnsanlar gündəlik həyatlarında sosial reallığı daim istehsal edir və yenidən qururlar. Sosial qaydalar və normalar sadəcə mövcud deyil; insanlar bu qaydaları öz qarşılıqlı əlaqələri vasitəsilə aktiv şəkildə yaradır. Adi görünən və təbii qəbul edilən davranışların altında sosial qaydalar və razılaşmalar mövcuddur. Etnometodologiya, insanların bu qaydaları necə "təbii" şəkildə həyata keçirdiyini araşdırır. İnsanlar öz davranışlarını və başqalarının davranışlarını müəyyən metodlar vasitəsilə izah edir. Bu metodlar, gündəlik sosial praktikaların mərkəzində dayanır. İnsanlar öz ifadələrini və davranışlarını müəyyən bir kontekstdə mənalandırır. Davranışların mənası həmin davranışın baş verdiyi kontekstdən asılıdır. İnsanlar arasında qarşılıqlı anlaşma səviyyəsinə çatmaq üçün sözləşdirilmiş mənalar yaradır. Bu proses sosial qarşılıqlı əlaqələrin asanlaşmasını təmin edir. Sosial qarşılıqlı əlaqələrdəki qaydalar və normalar nəzəri deyil, praktikdir. İnsanlar bu qaydaları hərəkət əsnasında, gündəlik praktikada tətbiq edir. Sosial qaydaların və normaların nə qədər güclü olduğunu anlamaq üçün etnometodologiya bəzən "qayda pozma" eksperimentlərindən istifadə edir. Bu eksperimentlər insanların gündəlik həyat qaydalarına necə reaksiya verdiyini göstərir.
Etnometodologiyanın Əhəmiyyəti
Etnometodologiya sosial elmlərdə gündəlik həyatın "sıradan" və "adi" tərəflərinə diqqət çəkir. İnsanların bu cür normaları necə yaradıqları və həyata keçirdiklərini öyrənmək, sosial strukturların və qarşılıqlı əlaqələrin daha dərin səviyyələrini başa düşməyə kömək edir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Psathas, G. (1995) Talk and Social Structure' and 'Studies of Work, in Human Studies, 18: 139–155.
- Garfinkel, H. (1984) Studies in Ethnomethodology, Polity Press, Cambridge.
- Wes W. Sharrock, Bob Anderson, R. J. Anderson (1986) The ethnomethodologists. London: Taylor & Francis. ISBN . Page 18
- Rooke, J. & Seymour, D. (2005) 'Studies of Work: Achieving Hybrid Disciplines in IT Design and Management Studies', Human Studies 28(2):205–221. http://usir.salford.ac.uk/642 Arxiv surəti 3 fevral 2019 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Maynard, Douglas W.; Clayman, Steven E. "The Diversity of Ethnomethodology". Annual Review of Sociology. 17. 1991: 385–418. doi:10.1146/annurev.so.17.080191.002125. ISSN 0360-0572. JSTOR 2083348. 2024-12-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-12.
- Atkinson, Paul. "Ethnomethodology: A Critical Review". Annual Review of Sociology. 14. 1988: 441–465. doi:10.1146/annurev.so.14.080188.002301. ISSN 0360-0572. JSTOR 2083327. 2024-12-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-12.
- Cuff, E. C., Sharrock, W. W. & Francis, D.W. (2006) Perspectives in Sociology (fifth edition) Unwin Hyman, London.
- John Heritage, Garfinkel and Ethnomethodology, Cambridge:Polity. 1991.(ISBN ). Page 1
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Etnometodologiya sosial elmlerde insanlarin gundelik heyatda sosial qarsiliqli elaqeleri nece basa dusduklerini ve bunlari nece strukturlasdirdiqlarini oyrenen bir tedqiqat istiqametidir Bu yanasma 20 ci esrin ortalarinda amerikali sosioloq Harold Garfinkel terefinden teqdim edilmisdir Adi etno xalq ve ya qrup metod usul ve logiya oyrenme sozlerinden goturulmusdur Etnometodologiyanin esas meqsedi insanlarin gundelik heyatlarinda adi qebul etdikleri davranislarin normalarin ve sosial qaydalarin altinda yatan struktur ve mexanizmleri arasdirmaqdir Etnometodologiyanin esas prinsipleriEtnometodologiya sosial qarsiliqli elaqeleri anlamaq ucun xususi yanasma teklif edir Bu sahenin esas prinsipleri Harold Garfinkel terefinden tesnif edilmisdir Insanlar gundelik heyatlarinda sosial realligi daim istehsal edir ve yeniden qururlar Sosial qaydalar ve normalar sadece movcud deyil insanlar bu qaydalari oz qarsiliqli elaqeleri vasitesile aktiv sekilde yaradir Adi gorunen ve tebii qebul edilen davranislarin altinda sosial qaydalar ve razilasmalar movcuddur Etnometodologiya insanlarin bu qaydalari nece tebii sekilde heyata kecirdiyini arasdirir Insanlar oz davranislarini ve basqalarinin davranislarini mueyyen metodlar vasitesile izah edir Bu metodlar gundelik sosial praktikalarin merkezinde dayanir Insanlar oz ifadelerini ve davranislarini mueyyen bir kontekstde menalandirir Davranislarin menasi hemin davranisin bas verdiyi kontekstden asilidir Insanlar arasinda qarsiliqli anlasma seviyyesine catmaq ucun sozlesdirilmis menalar yaradir Bu proses sosial qarsiliqli elaqelerin asanlasmasini temin edir Sosial qarsiliqli elaqelerdeki qaydalar ve normalar nezeri deyil praktikdir Insanlar bu qaydalari hereket esnasinda gundelik praktikada tetbiq edir Sosial qaydalarin ve normalarin ne qeder guclu oldugunu anlamaq ucun etnometodologiya bezen qayda pozma eksperimentlerinden istifade edir Bu eksperimentler insanlarin gundelik heyat qaydalarina nece reaksiya verdiyini gosterir Etnometodologiyanin EhemiyyetiEtnometodologiya sosial elmlerde gundelik heyatin siradan ve adi tereflerine diqqet cekir Insanlarin bu cur normalari nece yaradiqlari ve heyata kecirdiklerini oyrenmek sosial strukturlarin ve qarsiliqli elaqelerin daha derin seviyyelerini basa dusmeye komek edir Hemcinin baxMetodologiyaIstinadlarPsathas G 1995 Talk and Social Structure and Studies of Work in Human Studies 18 139 155 Garfinkel H 1984 Studies in Ethnomethodology Polity Press Cambridge Wes W Sharrock Bob Anderson R J Anderson 1986 The ethnomethodologists London Taylor amp Francis ISBN 0 85312 949 5 Page 18 Rooke J amp Seymour D 2005 Studies of Work Achieving Hybrid Disciplines in IT Design and Management Studies Human Studies 28 2 205 221 http usir salford ac uk 642 Arxiv sureti 3 fevral 2019 tarixinden Wayback Machine saytinda Maynard Douglas W Clayman Steven E The Diversity of Ethnomethodology Annual Review of Sociology 17 1991 385 418 doi 10 1146 annurev so 17 080191 002125 ISSN 0360 0572 JSTOR 2083348 2024 12 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 12 12 Atkinson Paul Ethnomethodology A Critical Review Annual Review of Sociology 14 1988 441 465 doi 10 1146 annurev so 14 080188 002301 ISSN 0360 0572 JSTOR 2083327 2024 12 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 12 12 Cuff E C Sharrock W W amp Francis D W 2006 Perspectives in Sociology fifth edition Unwin Hyman London John Heritage Garfinkel and Ethnomethodology Cambridge Polity 1991 ISBN 0 7456 0060 3 Page 1