Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Bu məqalə Azərbaycan dilinə düzgün tərcümə edilməyib. |
Bu məqalədəki məlumatların üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Hidrosefaliya (q.yun. ὕδωρ "su" + κεφαλή "baş") ― baş beyinin maye ilə dolu boşluq və mədəciklərinə onurğa beyin mayesinin normadan artıq toplanması nəticəsində başın genişlənməsi ilə müşahidə olunan xəstəlik.
| Hidrosefaliya | |
|---|---|
 Hidrosefal xəstəsinə məxsus kəllə sümüyü | |
| XBT-10-KM | G91, G91.9 |
| OMIM | 236600, 615219, 123155, 236635, 307000 |
| DiseasesDB | 6123 |
| MedlinePlus | 001571 |
| MeSH | D006849 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Xəstəlik tarixi
Hidrosefaliya xəstəliyi haqqında ilkin məlumatlar eradan əvvəl 2500-cü ildən eramızın 500-cü ilinə qədər olan dövrdə verilmişdir. Hidrosefaliya diaqnozu ilk dəfə Hippokrat tərəfindən qoyulmuşdur. II əsrdə yaşamış Roma alimi Qalen hidrosefaliya xəstəliyi haqqında ilk dəfə ətraflı məlumat vermişdir. Tanınmış Ərəb alimi Əbu əl Qasım əl Zəhravi tərəfindən X əsrdə yazılmış Əl-Təsarif əsərində hidrosefaliya xəstəliyinə tutulmuş, uşaqların müalicə üsullarını yazmışdır. Əl-Zəhravi xəstəliyin yaranma səbəbi kimi uşağın beynində yaranan təzyiqi göstərmişdir. Kitabda bu barədə olan bölmündə deyilir:[]
 | Yeni doğulan körpənin çətin doğulması nəticəsində beyninə su yığılması baş verə bilər. Belə olan halda uşağın başının həcmi günü-gündən böyüməyə başlayır. Başın böyümə səbəbi qan dövranında hərəkət edən suyun beyində cəmləşməsidir. Belə xəstələrdə beyin sümükləri bir-birindən aralı olur. Hidrosefaliyalı xəstəni müalicə etmək üçün peşəkar həkim tərəfindən xəstənin başında üç ayrı yerdə dəlik açılmalıdır. Bununla beyinə toplanmış suyun çıxması təmin edilir. Sonrakı mərhələdə yara qapanmalı və bərk-bərk sarılmalıdır. |  |
XX əsrə qədər xəstəlik barədə insanların məlumatı az idi. Həmin dövrdə insanlar beyin haqqında ətraflı məlumata malik deyildilər və bu səbəbdən hidrosefaliyalı xəstələrin müalicəsi də mümkün deyildi. Bu gün də hidrosefaliya xəstəliyinin tam müalicəsi tapılmamışdır. Erkən yaşlarda müxadilə etməklə başlanan müalicə nəticəsində xəstəliyin genişlənməsinin qarşısı alınır.[]
İstinadlar
- "Hidrosefaliya". Erkən Uşaqlıq Dövründə İnkişaf (EUDİ).
 | Xəstəlik ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale Azerbaycan diline duzgun tercume edilmeyib Meqalede cumle quruluslarindaki yanlisliqlari ve orfoqrafik sehvleri duzeltdikden sonra Azerbaycanca deyil sablonunu silmeyi unutmayin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanila bilmesi ucun elave menbelere ehtiyac var Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek onu tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Hidrosefaliya q yun ὕdwr su kefalh bas bas beyinin maye ile dolu bosluq ve medeciklerine onurga beyin mayesinin normadan artiq toplanmasi neticesinde basin genislenmesi ile musahide olunan xestelik HidrosefaliyaHidrosefal xestesine mexsus kelle sumuyuXBT 10 KM G91 G91 9OMIM 236600 615219 123155 236635 307000DiseasesDB 6123MedlinePlus 001571MeSH D006849 Vikianbarda elaqeli mediafayllarXestelik tarixiHidrosefaliya xesteliyi haqqinda ilkin melumatlar eradan evvel 2500 cu ilden eramizin 500 cu iline qeder olan dovrde verilmisdir Hidrosefaliya diaqnozu ilk defe Hippokrat terefinden qoyulmusdur II esrde yasamis Roma alimi Qalen hidrosefaliya xesteliyi haqqinda ilk defe etrafli melumat vermisdir Taninmis Ereb alimi Ebu el Qasim el Zehravi terefinden X esrde yazilmis El Tesarif eserinde hidrosefaliya xesteliyine tutulmus usaqlarin mualice usullarini yazmisdir El Zehravi xesteliyin yaranma sebebi kimi usagin beyninde yaranan tezyiqi gostermisdir Kitabda bu barede olan bolmunde deyilir menbe gosterilmelidir Yeni dogulan korpenin cetin dogulmasi neticesinde beynine su yigilmasi bas vere biler Bele olan halda usagin basinin hecmi gunu gunden boyumeye baslayir Basin boyume sebebi qan dovraninda hereket eden suyun beyinde cemlesmesidir Bele xestelerde beyin sumukleri bir birinden arali olur Hidrosefaliyali xesteni mualice etmek ucun pesekar hekim terefinden xestenin basinda uc ayri yerde delik acilmalidir Bununla beyine toplanmis suyun cixmasi temin edilir Sonraki merhelede yara qapanmali ve berk berk sarilmalidir XX esre qeder xestelik barede insanlarin melumati az idi Hemin dovrde insanlar beyin haqqinda etrafli melumata malik deyildiler ve bu sebebden hidrosefaliyali xestelerin mualicesi de mumkun deyildi Bu gun de hidrosefaliya xesteliyinin tam mualicesi tapilmamisdir Erken yaslarda muxadile etmekle baslanan mualice neticesinde xesteliyin genislenmesinin qarsisi alinir menbe gosterilmelidir Istinadlar Hidrosefaliya Erken Usaqliq Dovrunde Inkisaf EUDI Xestelik ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin