Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Carabus talychensis (lat. Carabus talychensis) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin sərtqanadlılar dəstəsinin karabidlər fəsiləsinin karabid cinsinə aid heyvan növü. Sayı azalmaqda olan talış endemidir.
| Talış karabidi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: Budaq: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstə: Yarımdəstə: Ranqsız: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Talış karabidi | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Görünüşü
Bədəninin uzunluğu 35-40 mm-ə qədərdir, qanadüstlükləri hamardır və tutqundur. Üzərilərində zəif nəzərə çarpan nöqtələr vardır. Ön döşün kənarları azca qalxmış vəziyyətdədir. Bığcıqları və ətrafları qaradır.
Yayılması və Sayı
Lənkəran zonasında rast gəlinir. AMEA Zoologiya İnstitutunun kolleksiya fondunda M.Vinovski tərəfindən 1936-cı ildə Lənkərandan tutulmuş 1 fərd saxlanılır. Son illərdə rast gəlinməmişdir.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Meşə ətrafının yuxarı kənarı, meşədən sonrakı çəmənlik və dağ-çöl zonasında yaşayır. Yetkin mərhələdə qışlayır. Cütləşmə və yumurtaqoyma yazda, sürfənin inkişafı yayda, puplaşma torpaqda keçir. Cavan böcəklər yayın sonunda və payızda əmələ gəlir. Gecə yırtıcısı olub, kiçik onurğasızlarla qidalanır. Gündüz vaxtı mamır, daş və s. altında gizlənir. İri cücüyeyən quşlar — zığ-zığ, göycəqarğa, sağsağan və s. quşlar tərəfindən yeyilir.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Böcəyin Hirkan Milli Parkına daxil olmayan ərazilərdəki yaşayış yerlərinin mal-qara tapdağına çevrilməsi, çəmənliklərin şumlanaraq kənd təsərrüfatı məqsədilə istifadəsi, zərərvericilərə qarşı pestisidlərin plansız surətdə tətbiqi üçpərli talış çapağanının sayını məhdudlaşdıran amillərdəndir.
Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər
Hirkan Milli Parkında qorunur. Azərbaycanın Qırmızı kitabının I nəşrinə daxil edilmişdir.
Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər
Böcəyin Hirkan Milli Parkına daxil olmayan ərazilərdəki yaşayış yerlərində mal-qaranın otarılması, pestisidlərin istifadəsi qadağan edilməlidir. Böcəyin sayi və yayılma arealı barədə yeni məlumatların əldə edilməsi üçün hər il yasayis ərazilərinə monitorinqlər təşkil edilməlidir.
İstinadlar
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı. I cild, 1988- ci il
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı, II cild, 2013-ci il
- Крыжановский О.Л. и др. Жесткокрылые Кавказа. Животный мир СССР, т. V, М.-Л. Изд-во АН СССР, 1958, с. 384 - 431;
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Carabus talychensis lat Carabus talychensis heyvanlar aleminin bugumayaqlilar tipinin heseratlar sinfinin sertqanadlilar destesinin karabidler fesilesinin karabid cinsine aid heyvan novu Sayi azalmaqda olan talis endemidir Talis karabidiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip BugumayaqlilarKlad Yarimtip AltiayaqlilarSinif HeseratlarRanqsiz Yarimsinif QanadlilarBudaq Infrasinif YeniqanadlilarRanqsiz Ranqsiz Tam cevrilme ile inkisaf eden heseratlarDeste SertqanadlilarYarimdeste Etyeyen boceklerRanqsiz Fesileustu Fesile KarabidlerYarimfesile Esl karabidlerTriba Cins KarabidNov Talis karabidiBeynelxalq elmi adiCarabus talychensisSekil axtarisiNCBI 220221EOL 3469423GorunusuBedeninin uzunlugu 35 40 mm e qederdir qanadustlukleri hamardir ve tutqundur Uzerilerinde zeif nezere carpan noqteler vardir On dosun kenarlari azca qalxmis veziyyetdedir Bigciqlari ve etraflari qaradir Yayilmasi ve SayiLenkeran zonasinda rast gelinir AMEA Zoologiya Institutunun kolleksiya fondunda M Vinovski terefinden 1936 ci ilde Lenkerandan tutulmus 1 ferd saxlanilir Son illerde rast gelinmemisdir Yasayis yeri ve heyat terziMese etrafinin yuxari kenari meseden sonraki cemenlik ve dag col zonasinda yasayir Yetkin merhelede qislayir Cutlesme ve yumurtaqoyma yazda surfenin inkisafi yayda puplasma torpaqda kecir Cavan bocekler yayin sonunda ve payizda emele gelir Gece yirticisi olub kicik onurgasizlarla qidalanir Gunduz vaxti mamir das ve s altinda gizlenir Iri cucuyeyen quslar zig zig goyceqarga sagsagan ve s quslar terefinden yeyilir Mehdudlasdirici amillerBoceyin Hirkan Milli Parkina daxil olmayan erazilerdeki yasayis yerlerinin mal qara tapdagina cevrilmesi cemenliklerin sumlanaraq kend teserrufati meqsedile istifadesi zerervericilere qarsi pestisidlerin plansiz suretde tetbiqi ucperli talis capaganinin sayini mehdudlasdiran amillerdendir Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirlerHirkan Milli Parkinda qorunur Azerbaycanin Qirmizi kitabinin I nesrine daxil edilmisdir Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirlerBoceyin Hirkan Milli Parkina daxil olmayan erazilerdeki yasayis yerlerinde mal qaranin otarilmasi pestisidlerin istifadesi qadagan edilmelidir Boceyin sayi ve yayilma areali barede yeni melumatlarin elde edilmesi ucun her il yasayis erazilerine monitorinqler teskil edilmelidir IstinadlarAzerbaycan Qirmizi Kitabi I cild 1988 ci il Azerbaycan Qirmizi Kitabi II cild 2013 ci il Kryzhanovskij O L i dr Zhestkokrylye Kavkaza Zhivotnyj mir SSSR t V M L Izd vo AN SSSR 1958 s 384 431 Hemcinin bax