Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
I Fransisk (fr. François Ier) və ya Anqulemli Fransisk (fr. François d’Angoulême; 12 sentyabr 1494 – 31 mart 1547, Rambuye[d], Fransa metropoliyası) — Fransa kralı. Atası V Çarlzın nəticəsi Anqulem qrafı , anası isə idi. Fransisk 1515-ci ildə həm ana, həm də ata şəcərəsindən qohumu olan, üstəlik qaynatası olan Fransa kralı XII Lüdovikin ardından taxta çıxdı.
| I Fransisk | |
|---|---|
| fr. François Ier | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 12 sentyabr 1494 |
| Vəfat tarixi | 31 mart 1547(52 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Vəfat səbəbi | xəstəlik |
| Dəfn yeri | |
| Sülalə | Valua sülaləsi |
| Həyat yoldaşları |
|
| Uşaqları | |
| | |
| Təltifləri |   |
| Monoqram |  |
| İmzası |  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Elmin və incəsənətin hamisi olan Fransisk, məşhur əsəri Mona Lizanı satın alaraq Parisə dəvət etdiyi Leonardo da Vinçi də daxil olmaqla, bir çox rəssam, şair, heykəltaraş və incəsənət xadimini ətrafında toplayaraq Fransa renesansının inkişafına təkan verdi. Onun səltənəti dönəmində Fransada mərkəzi hakimiyyət gücləndi, protestantlıq və humanizm cərəyanı gücləndi və fransızlar ilk dəfə Amerikaya addım atdı. Jak Kartye və digər fransız kəşfiyyatçılar vasitəsilə Yeni dünyada Fransa da haqq iddia etməyə başladı və ilk dəfə Fransa müstəmləkə imperiyasının təməli atıldı.
Fransız dilinin standartlaşdırılması və inkişafındakı rolu səbəbilə "le Père et Restaurateur des Lettres" ("Hərflərin atası və Restoratoru"), ən güclü rəqibi Müqəddəs Roma imperatoru V Karlla apardığı müharibədə döyüşlərə şəxsən qatıldığı üçün "Roi-Chevalier" ("Cəngavər kral"), fiziki görünüşü səbəbilə isə "François au Grand Nez" ("Yekə burunlu Fransisk") olaraq da tanınır.
Sələflərinin izindən gedərək İtalya müharibəsinə davam etdi və rəqibi olan V Karlın öncə Burqundiya və İspaniya, ardından Müqəddəs Roma imperiyasının taxtına əyləşməsi ilə Fransa Habsburq imperiyasının mühasirəsinə düşdü. Bu mübarizədə İngiltərə kralı VIII Henri ilə ittifaq qurmaq istəsə də, onun bu cəhdi uğursuz alındı. Ardından xristian dünyasının etirazlarını dinləməyərək Osmanlı sultanı Sultan Süleymanla müttəfiq oldu və uzun illər davam edən Osmanlı-Fransa ittifaqının təməlini atdı.
Mənbə
- Cholakian, Patricia Francis; Cholakian, Rouben Charles (2006). Marguerite de Navarre: mother of the Renaissance. Columbia University Press. p. 49.
- Andrews, Colman. Country Cooking of Italy. San Francisco: Chronicle Books, 2012, p. 60.
- Lacoursière, Jacques (2005). Canada Quebec 1534–2000. Québec: Septentrion. p. 28. ISBN 978–2894481868
- Oaten, Edward Farley (1991). European travellers in India p. 123.
- Quinn, David B. (1 January 1990). Explorers and colonies: America, 1500–1625, p. 57.
- Kann, Robert A. (26 November 1980). Kann, p. 62.
- Merriman, Roger Bigelow (March 2007). Merriman, p. 133.
- McCabe, Ina Baghdianitz. Orientalism in early modern France.
- Knecht, Robert J. (21 January 2002). The rise and fall of Renaissance France, 1483–1610, p. 158.
- Gicquel, Yvonig (1986). Alain IX de Rohan, 1382–1462: un grand seigneur de l'âge d'or de la Bretagne (in French). Éditions Jean Picollec. p. 480.
- Jones, Michael (1988). The Creation of Brittany. London: Hambledon Press. p. 123.
- Hill, George (2010). "Janus (1398–1432)". A History of Cyprus. Cambridge University Press. p. 468.
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118534947 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Генрих II (rus.). // Энциклопедический словарь СПб: Брокгауз — Ефрон, 1892. Т. VIII. С. 355.
- Kindred Britain.
- Франциск I // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
I Fransisk fr Francois Ier ve ya Anqulemli Fransisk fr Francois d Angouleme 12 sentyabr 1494 31 mart 1547 Rambuye d Fransa metropoliyasi Fransa krali Atasi V Carlzin neticesi Anqulem qrafi anasi ise idi Fransisk 1515 ci ilde hem ana hem de ata seceresinden qohumu olan ustelik qaynatasi olan Fransa krali XII Ludovikin ardindan taxta cixdi I Fransiskfr Francois IerSexsi melumatlarDogum tarixi 12 sentyabr 1494Vefat tarixi 31 mart 1547 52 yasinda Vefat yeri Rambuye d Rambuye rayon Ivelin Il de Frans Fransa metropoliyasi FransaVefat sebebi xestelikDefn yeri Sen Deni bazilikasiSulale Valua sulalesiHeyat yoldaslari Fransali Klod 18 may 1514 20 iyul 1524 Avstriyali Eleonora iyul 1530 31 mart 1547 Usaqlari II Henri Valuali MedlinTeltifleriMonoqramImzasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Elmin ve incesenetin hamisi olan Fransisk meshur eseri Mona Lizani satin alaraq Parise devet etdiyi Leonardo da Vinci de daxil olmaqla bir cox ressam sair heykeltaras ve incesenet xadimini etrafinda toplayaraq Fransa renesansinin inkisafina tekan verdi Onun selteneti doneminde Fransada merkezi hakimiyyet guclendi protestantliq ve humanizm cereyani guclendi ve fransizlar ilk defe Amerikaya addim atdi Jak Kartye ve diger fransiz kesfiyyatcilar vasitesile Yeni dunyada Fransa da haqq iddia etmeye basladi ve ilk defe Fransa mustemleke imperiyasinin temeli atildi Fransiz dilinin standartlasdirilmasi ve inkisafindaki rolu sebebile le Pere et Restaurateur des Lettres Herflerin atasi ve Restoratoru en guclu reqibi Muqeddes Roma imperatoru V Karlla apardigi muharibede doyuslere sexsen qatildigi ucun Roi Chevalier Cengaver kral fiziki gorunusu sebebile ise Francois au Grand Nez Yeke burunlu Fransisk olaraq da taninir Seleflerinin izinden gederek Italya muharibesine davam etdi ve reqibi olan V Karlin once Burqundiya ve Ispaniya ardindan Muqeddes Roma imperiyasinin taxtina eylesmesi ile Fransa Habsburq imperiyasinin muhasiresine dusdu Bu mubarizede Ingiltere krali VIII Henri ile ittifaq qurmaq istese de onun bu cehdi ugursuz alindi Ardindan xristian dunyasinin etirazlarini dinlemeyerek Osmanli sultani Sultan Suleymanla muttefiq oldu ve uzun iller davam eden Osmanli Fransa ittifaqinin temelini atdi MenbeCholakian Patricia Francis Cholakian Rouben Charles 2006 Marguerite de Navarre mother of the Renaissance Columbia University Press p 49 ISBN 0231134126 Andrews Colman Country Cooking of Italy San Francisco Chronicle Books 2012 p 60 ISBN 9781452123929 Lacoursiere Jacques 2005 Canada Quebec 1534 2000 Quebec Septentrion p 28 ISBN 978 2894481868 Oaten Edward Farley 1991 European travellers in India p 123 ISBN 9788120607101 Quinn David B 1 January 1990 Explorers and colonies America 1500 1625 p 57 ISBN 9781852850241 Kann Robert A 26 November 1980 Kann p 62 ISBN 9780520042063 Merriman Roger Bigelow March 2007 Merriman p 133 ISBN 9781406772722 McCabe Ina Baghdianitz Orientalism in early modern France ISBN 978 1 84520 374 0 Knecht Robert J 21 January 2002 The rise and fall of Renaissance France 1483 1610 p 158 ISBN 9780631227298 Gicquel Yvonig 1986 Alain IX de Rohan 1382 1462 un grand seigneur de l age d or de la Bretagne in French Editions Jean Picollec p 480 ISBN 9782864770718 Jones Michael 1988 The Creation of Brittany London Hambledon Press p 123 ISBN 090762880X Hill George 2010 Janus 1398 1432 A History of Cyprus Cambridge University Press p 468 ISBN 9781108020633IstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 118534947 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Genrih II rus Enciklopedicheskij slovarSPb Brokgauz Efron 1892 T VIII S 355 Kindred Britain Francisk I Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969