Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Mərəköçdü (az-əbcəd. مره کؤچدو) — Azərbaycanda daşla oynanılan strategiya oyunu. Hər bir oyunçu 3 mərə (oyuq) və 21 daşla oyuna başlayır.
Tarixi
Mərəköçdü oyunun tarixi çox qədimlərə gedib çıxır. Metin Anda görə oyun Asiya mənşəlidir. 1979-cu ildə "Beynəlxalq Mədəniyyət Jurnalı"nda Türkiyədə manqala, Azərbaycanda mərəköçdü adlandırılan oyunun mətni verilmişdir.
Oyunun qaydaları
Bu oyunu iki və ya dörd uşaq oynayır. Dairə şəklində hər uşağa üç mərə düzəldirlər. Hərə 21 balaca daş götürür, daşları iki-iki saymaqla mərə-mərə paylayıb yığır. Say belədir:
- Dana, dana,
Qır dana,
İki öküz,
Bir dana.
Hər mərəyə yeddi daş yığırlar. Qürrə atıb oyuna başlayırlar. Püşk düşən uşaq daşlardan mərənin içində birini saxlayır. Qalanlarını mərələrə paylayır. Adamın sayına görə daş udmaq olar. Müqabil tərəfin mərələrində bir və ya üç daş varsa, oyunçunun paylayan daşı da bir və ya üç daşlı mərələrdə qurtarır, deməli, daşlar cütləşirsə o, həmin daşları udmuş olur.
İlk udulmuş daşa metrik deyirlər. Hansı uşaq başqa bir uşaqdan yeddi və ya çox daş udsa, daşlar və bir mərə onun olur, o birinin mərəsi və daşları azalır. Belə-belə hər kəsin bütün mərələri boşaldıqda o, sıradan çıxır.
Oxşar oyunlar
- Manqala. Anadolu türklərində 12 və ya 14 oyuqlu strateji oyun.
- Doqquz Qorqol/Qumalaq. Mərkəzi Asiya xalqlarında 9 oyuqlu strateji oyun. 2020-ci ildə manqala ilə birlikdə Türkiyə, Qazaxıstan və Qırğızıstanın UNESCO-da qeyri-maddi mədəni irsi olmuşdur.
İstinadlar
- TÜRKİYE VE AZERBAYCAN’DAKI ÇOCUK OYUNLARI VE OYUNCAKLARININ KARSILASTIRMALI İNCELEMESİ. DİDEM BAYAR ÇELEBİ. MUGLA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
- Oyun ve Bügü. Türk kültüründe oyun kavramı. Metin And.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Merekocdu az ebced مره کؤچدو Azerbaycanda dasla oynanilan strategiya oyunu Her bir oyuncu 3 mere oyuq ve 21 dasla oyuna baslayir 4x3 sisteminde Merekocdu oyunuTarixiMerekocdu oyunun tarixi cox qedimlere gedib cixir Metin Anda gore oyun Asiya menselidir 1979 cu ilde Beynelxalq Medeniyyet Jurnali nda Turkiyede manqala Azerbaycanda merekocdu adlandirilan oyunun metni verilmisdir Oyunun qaydalariBu oyunu iki ve ya dord usaq oynayir Daire seklinde her usaga uc mere duzeldirler Here 21 balaca das goturur daslari iki iki saymaqla mere mere paylayib yigir Say beledir Dana dana Qir dana Iki okuz Bir dana Her mereye yeddi das yigirlar Qurre atib oyuna baslayirlar Pusk dusen usaq daslardan merenin icinde birini saxlayir Qalanlarini merelere paylayir Adamin sayina gore das udmaq olar Muqabil terefin merelerinde bir ve ya uc das varsa oyuncunun paylayan dasi da bir ve ya uc dasli merelerde qurtarir demeli daslar cutlesirse o hemin daslari udmus olur Ilk udulmus dasa metrik deyirler Hansi usaq basqa bir usaqdan yeddi ve ya cox das udsa daslar ve bir mere onun olur o birinin meresi ve daslari azalir Bele bele her kesin butun mereleri bosaldiqda o siradan cixir Oxsar oyunlarManqala Anadolu turklerinde 12 ve ya 14 oyuqlu strateji oyun Doqquz Qorqol Qumalaq Merkezi Asiya xalqlarinda 9 oyuqlu strateji oyun 2020 ci ilde manqala ile birlikde Turkiye Qazaxistan ve Qirgizistanin UNESCO da qeyri maddi medeni irsi olmusdur IstinadlarTURKIYE VE AZERBAYCAN DAKI COCUK OYUNLARI VE OYUNCAKLARININ KARSILASTIRMALI INCELEMESI DIDEM BAYAR CELEBI MUGLA UNIVERSITESI SOSYAL BILIMLER ENSTITUSU Oyun ve Bugu Turk kulturunde oyun kavrami Metin And