Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Yonca yoğunayağı (lat. Bruchophagus gibbus) — Buğumayaqlılar tipinin Pərdəqanadlılar dəstəsinin fəsiləsinə aid olan növ.
| Yonca yoğunayağı | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: ???: Yonca yoğunayağı | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Xarici quruluşu
Yetkin yonca yoğunayağı 2 mm böyüklükdə həşəratdır. Bədəni qara rəngli olub, ayaqlarının baldır və pəncələri sarıdır. Bığcığı 8 buğumludur. Əsas buğum o birilərinə nisbətən xeyli uzundur. Saplaqlı qarıncığa malikdir. Qarıncıq yumurtavarıdır, parlaqdır. Qanadları şüşə kimi şəffafdır və kənarlarında külli miqdarda tükcüklər vardır. Yumurtası olduqca kiçik (0,04 mm uzunluqda, 0,02 mm enində) olub, ovalvarı, yarımşəffaf və saplaqlıdır. Sürfəsi ağ rəngli və ayaqsızdır. Yaxşı inkişaf etmiş qəhvəyi rəngli üst çənələrə malikdir. Uzunluğu 1,5–2 mm-dir.
Həyat tərzi
Bu həşərat yoncadan başqa, üçyarpaq yonca və xəşəmbüllə də qidalanır. Yonca yoğunayağı sürfə fazasında mədəni və yabanı yonca toxumları daxilində qışlayır. Bu sürfələr yazda toxum daxilində pup halına keçir. Həmin puplardan aprel ayının ikinci və üçüncü ongünlüklərində yetkin fərdlər çıxmağa başlayır. Onlar toxumların qabığını girdə halda gəmirərək xaricə çıxır və müxtəlif bitki çiçəklərinin nektarı ilə qidalanır. Bir müddət keçdikdən sonra dişi yoğunayaqlar süd yetişmə dövründə olan paxlalı bitkilərin paxlalarına tək-tək yumurta qoyur. Bu məqsədlə dişilər yumurtaqoyanları vasitəsilə paxlanın qabığını deşir və yumurtalarını toxumların üzərinə tökür. Hər bir dişi yoğunayaq 16-65 yumurta qoya bilir. Yumurtanın rüşeym inkişafı 3-5 günə başa çatır və əmələ gələn sürfələr həyatının sonuna qədər bir toxumla qidalanır və başqasına keçmir. Sürfələrin bir qisminin diapauza halına keçməsi ilə əlaqədar olaraq heç bir nəsil inkişafını tam başa vurmur. Sürfələr yalnız gələn ilin yazında inkişafını davam etdirir.
Yayılması
Azərbaycanda yonca əkilən bütün rayonlarda yonca yoğunayağı geniş yayılıb.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yonca yogunayagi lat Bruchophagus gibbus Bugumayaqlilar tipinin Perdeqanadlilar destesinin fesilesine aid olan nov Yonca yogunayagiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip Bugumayaqlilar Yonca yogunayagiBeynelxalq elmi adiBruchophagus gibbus 1836Seklin VikiAnbarda axtarisiNCBI 246442EOL 848841Xarici qurulusuYetkin yonca yogunayagi 2 mm boyuklukde heseratdir Bedeni qara rengli olub ayaqlarinin baldir ve penceleri saridir Bigcigi 8 bugumludur Esas bugum o birilerine nisbeten xeyli uzundur Saplaqli qarinciga malikdir Qarinciq yumurtavaridir parlaqdir Qanadlari suse kimi seffafdir ve kenarlarinda kulli miqdarda tukcukler vardir Yumurtasi olduqca kicik 0 04 mm uzunluqda 0 02 mm eninde olub ovalvari yarimseffaf ve saplaqlidir Surfesi ag rengli ve ayaqsizdir Yaxsi inkisaf etmis qehveyi rengli ust cenelere malikdir Uzunlugu 1 5 2 mm dir Heyat terziBu heserat yoncadan basqa ucyarpaq yonca ve xesembulle de qidalanir Yonca yogunayagi surfe fazasinda medeni ve yabani yonca toxumlari daxilinde qislayir Bu surfeler yazda toxum daxilinde pup halina kecir Hemin puplardan aprel ayinin ikinci ve ucuncu ongunluklerinde yetkin ferdler cixmaga baslayir Onlar toxumlarin qabigini girde halda gemirerek xarice cixir ve muxtelif bitki ciceklerinin nektari ile qidalanir Bir muddet kecdikden sonra disi yogunayaqlar sud yetisme dovrunde olan paxlali bitkilerin paxlalarina tek tek yumurta qoyur Bu meqsedle disiler yumurtaqoyanlari vasitesile paxlanin qabigini desir ve yumurtalarini toxumlarin uzerine tokur Her bir disi yogunayaq 16 65 yumurta qoya bilir Yumurtanin ruseym inkisafi 3 5 gune basa catir ve emele gelen surfeler heyatinin sonuna qeder bir toxumla qidalanir ve basqasina kecmir Surfelerin bir qisminin diapauza halina kecmesi ile elaqedar olaraq hec bir nesil inkisafini tam basa vurmur Surfeler yalniz gelen ilin yazinda inkisafini davam etdirir YayilmasiAzerbaycanda yonca ekilen butun rayonlarda yonca yogunayagi genis yayilib IstinadlarHemcinin bax