fbpx
Wikipedia

Yusif Səfərov (neftçi)

Mart 17, 2023

Vikipediyada bu ad-soyadlı digər şəxslər haqqında da məqalələr var; bax: Yusif Səfərov.

Yusif Səfərov (Yusif Əliqulu oğlu Səfərov; d. 15 oktyabr 1907, Şamaxı – ö. 1963) — Azərbaycan neft tarixinə qızıl hərflərlə yazılmış alim, mühəndis, istehsalat təşkilatçısı, ixtiraçı, qazma texnologiyasının, banilərindəndir. Bakı şəhəri Ali Sovetin Deputatı, Əməkdar mühəndis, Qırmızı Əmək Bayrağı, Şərəf nişanı ordenləri, Qafqazın müdafiəsi üçün və 1941—1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində fədakar əməyə görə medalları ilə təltif edilmişdir.

Yusif Səfərov
Yusif Əliqulu oğlu Səfərov
Doğum tarixi 15 oktyabr 1907(1907-10-15)
Doğum yeri Şamaxı rayonu, Azərbaycan
Vəfat tarixi 30 dekabr 1963(1963-12-30) (56 yaşında)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı Azərbaycan
Uşaqları Elmira Əliyeva, Zemfira Əliyeva, Cingiz Əliyeva
Atası Əliqulu Əliyev
Milliyyəti azərbaycanlı
İxtisası neftçi-geoloq
Təhsili Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti
Fəaliyyəti alim
Elmi dərəcəsi
Partiyası
Tanınır geoloq-neftçi
Mükafatları

Həyatı

15 oktyabr 1907-ci ildə Şamaxıda anadan olmuşdur. 1963-cü ildə vəfat etmişdir. 1926-cı ildə orta məktəbi, 1931-ci ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (indiki ADNA) neft-mədən fakültəsini bitirərək dağ mühəndisi diplomunu almışdır.

Ailəsi

Yusif müəllim nümunəvi ailə başçısı olmuşdur. Qızı Elmira xanım Bakı Muşiqi Akademiyasının professoru, Əməkdar incəsənət xadimi olmuşdur. Digər qızı Zenfira xanım sənətşünaşlıq doktoru, professor, Əməkdar elm xadimi, AMEA-nm müxbir üzvüdür. Oğlu Çingiz atasının yolunu davam etdirmiş, «Çıraq», «Azəri», «Kəpəz» kimi yataqların kəşfində iştirak etmiş, neft sənayesində bir sıra məsul vəzifələrdə çalışmış, Dənizdə Neft və Qazçıxarma İstehsalat Birliyində və ARDNŞ-nin qazma üzrə Baş mütəxəssisi işləmişdir. Qızı Zenfira Səfərovanın «Xəzərin neft korifeyi» məqaləsindən: 1952-ci ildə atam «Azərdənizneft» Birliyinin qazma işləri üzrə Baş direktorun müavini işlədiyi vaxt vəzifəsindən kənar olunaraq Sibirə sürgün edilir. Yalmz ona görə ki, nahar edən vaxt (köhnə «İnturist»in restoranında) M.C.Bağırovun şərəfinə qaldırılan sağlığa içməmiş, badəni qırağa qoymuşdur. Maraqlıdır ki, Sibirdə də neft kəşfiyyat kontorunun rəisi vəzifəsində işlərkən atam bir neçə neft yatağımn kəşf edilməsinə nail olmuşdur. Stalinin ölümündən və M.C.Bağırovun həbsindən sonra atam Bakıya qayıtmışdı. O, M.C.Bağırovun məhkəmə prosesinə şahid kimi dəvət olunmuşdu. Həyatı boyu atama hansı vəzifə, hansı iş tapşırılırdısa, onu böyük peşəkarlıqla, vicdanla yerinə yetirirdi. 1945-ci ildə o, Almaniyaya ezamiyyətə göndərilir və uğurlu işinə görə «0pel-olimpiya» markalı maşınla mükafatlandırılır. Atam Sibirdə Kemerova vilayətində işləyəndə onun yanma hələ gənc və heç kimin tanımadığı neftçi Fərman Salmanov gəlmişdir. O, atamın yanında işləmək arzusunda olduğunu bildirmişdir. Onlar söhbət edə-edə həyətə çıxanda görmüşdülər ki, yaşlı bir qadın odun yarır. Bu vaxt atam gənc Fərmana müraciət edib demişdir ki, «bu da sənin üçün ilk iş, götür qadının elindən baltanı, odunu yar». Bu xatirəni Fərman Salmanov özü aldığı ilk həyat dərsi kimi minnətdarlıqla danışırdı. Sonralar Fərman Salmanov məşhur neftçi-alim, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Lenin mükafatı laureatı olmuşdur. Ümumiyyətlə, məlumdur ki, müxtəlif illərdə atamın rəhbərliyi altında Ağa Nemətulla, Məlik Göyçayev, Rüstəm Rüstəmov, usta Pirməhəmməd, Mixail Kaveroçkin, Qurban Abasov və bu kimi məşhur neftçilər işləmişlər.

Fəaliyyəti

ABŞ-da Azərbaycanın görkəmli neftçilərindən olan Yusif Səfərov və Ağaqurban Əliyev «Okeanın ulduzları» muzeyinin qəhrəmanları və ulduzları adlandırılmışlar. ABŞ-da, Hyuston şəhərinin 30-40 kilometrliyində 2004-cü ildən «Ocean Stars», yəni «Okeanın ulduzlan» muzeyi fəaliyyət göstərir. Elə həmin il Hyuston şəhərində dünyanın bir çox qabaqcıl neft kompaniyalarının nümayəndələri «Okeanm ulduzlan» adlı təntənəli tədbirə yığılmışdılar. Bu tədbirdə müxtəlif ölkələrin mütəxəssislərinin, dünya neft sənayesinin pionerlərinin əməyi xüsusi mükafatlarla qeyd olunurdu. Laureatlar arasında görkəmli Qərb mütəxəssisləri - Baretto de Karvalyo, Co Foster, Robert Palmer, Jprj Dias Serrano ilə bərabər Azərbaycan mütəxəssisləri geoloq Ağaqurban Əliyevin və neft mühəndisi, iki dəfə Stalin (Dövlət) mükafatı laureatı Yusif Səfərovun rolu xüsusi vurğulanmışdı. Adıçəkilən neft mütəxəssisləri «Okeanm ulduzlan» muzeyinin qəhrəmanları və ulduzlarıdır.

O, 1931-1936-cı illərdə Azərbaycan neft sənayesinin Puta kəşfiyyat qrupu müdirinin köməkçisi, Lökbatan Qazma Kəşfiyyat Kontorunun rəhbəri işləmişdir. Lökbatan Qazma Kəşfiyyat Kontorunda rəis olduğu zaman Lökbatanda 45 və 62 nömrəli quyuların qazılması bilavasitə onun rəhbərliyi altında həyata keçirilib. Həmin quyuların verdiyi gündəlik hasilat 20 min tondan artıq olmuşdur. Səmərəli məhsulla nəticələnən bu kəşfiyyat quyulan Lökbatanda zəngin neft yataqları olduğunu aşkara çıxarmışdır. 1936-1939-cu illərdə Yusif Səfərov yeni təşkil olunmuş «Kaqanoviçneft» (indiki «Suraxanı» NQÇİ) Qazma İdarəsinin rəhbəri olmuşdur. Burada «Həyat vadisi» adlanan yeni sahədə onun kontorunun qazdığı ilk quyular da gözəl nəticə vermiş və bu quyular ətrafında iki neft mədəni yaradılmışdır. Yusif Səfərov 1939-1943-cü illərdə «Stalin-neft» (indiki «Bibiheybət» NQÇİ) Qazma İdarəsinin direktoru vəzifəsində çalışmışdır. Onun rəhbərliyi ilə qazma idarəsi 1131 nömrəli ilk dəniz neft quyusunu qazıb istismara vermək şərəfinə nail olmuşdur. Sutkada 400-500 ton neft verən bu quyu əsasmda «İliç buxtası»nda yeni neft mədəni əmələ gəlmişdir. Azərbaycanda ilk dəfə 1941-ci ildə Yusif Səfərovun rəhbərliyi altında «İliç buxtası»ndan Krasin adına Mərkəzi Elektrik Stansiyasının altına 1385 sayh maili istiqamətləndirilmiş quyu qazılmışdır. 1943-1944-cü illərdə Yusif Səfərov hərbi zavodlarda xüsusi işlər görüb Avropa ölkələrində işləməli olmuşdur.

O, 1944-1945-ci illərdə «Azəmeft» Birli¬yinin qazma şöbəsinin rəisi işləyir. Yusif Səfərovun şöbə rəisi işlədiyi müddətdə Buzovna və Maştağa rayonlarında apanlan kəşfiyyat işləri gözəl nəticələr verir və Abşeronun bu rayonlarında yeni neft mədənləri salnır. 1945-ci ildə dənizdə kust üsulu ilə qazma işlərinə başlanmışdır. Xəzər dənizində birləşən neft yataqlarını kəşf edib istismara vermək üçün 1945-ci ilin əvvəlində «Azəmeft» Birliyi sistemində Dəniz Qazma Tresti təşkil olunur və Yusif Səfərov trestin baş mühəndisi təyin edilir. Dəniz Qazma Tresti Buzovna və Gürgan (indiki Pirallahı adası) rayonlarında Xəzərdə geniş kəşfiyyat işlərinə başlayır. Dənizdə qurulan ilk buruqlar (7 nömrəli və başqaları) bu sualtı yataqlarda neft olduğunu isbat edir və onların ətrafında böyük dəniz mədənləri yaradılır. 1945-ci ildə dənizdə kust üsulu ilə qazma işlərinə başlanır. 1946-cı ilin əvvəllərində «Azəmeft» Birliyində yeni bir trest - Turbin Qazma Tresti təşkil olunur və trestin rəisi Yusif Səfərov təyin edilir. Turbin Qazma Trestinin ciddi səyi və səmərəli fəaliyyəti sayəsində bu üsul tez bir zamanda Azərbaycan neft mədənlərində müsbət nəticələr verdi. 1946-cı ildə Hövsanda 4000 metr dərinliyində 1308 nömrəli quyu qazıldı ki, bu da Avropada ən dərin quyu hesab olundu. Yusif Səfərov 1947-ci ilin əvvəllərində «Azəmeft» Birliyinin Dəniz Qazma Trestinin müdiri vəzifəsinə irəli çəkilir. 1948-ci ilin noyabrında «Pobeda» kiçik barkasda Ç.A.Orucov, Y.Ə.Səfərov, A.Q.Əliyev və başqaları Bakıdan 100 km aralı Xəzər dənizində yerləşən «Qara Daşlar»a (indiki Neft Daşları) gəlirlər, birinci kəşfiyyat quyusunun yerini təyin edirlər. Qazma 1949-cu ilin 7 noyabrında başa çatır və quyunun gündəlik hasilatı 100 tondan artıq olur. Bu kəşflə Azərbaycan dünyada ilk olaraq açıq dənizdə neft hasilatına nail olur, Yusif Səfərov və onun həmkarları dünya şöhrəti qazanırlar. Yusif Səfərov 1949—1952-ci illərdə «Azərdənizneft» Birliyinin qazma işləri üzrə Baş direktorunun müavini vəzifəsində çalışmışdır. Neft-qaz yataqlarının mənimsənilməsi işinin əsas istiqamətlərindən biri də dəniz neft- mədən hidromexaniki qurğuların konstruksiyalarının yaradılması idi. Bu işlər ada özülləri, üzən qurğular, estakada tikililəri və s. yaradılması istiqamətində aparıldı. Dəniz neft-mədən işlərinin inkişafında mərhələli şərt iribloklu özüllərin S.A.Orucov və I.Ə.Səfərovun «MOS» şifri altında buraxılmış sistemi idi. «MOS», «Dənizneftlayihə» və «QiproMOS» tipli stansionar dəniz özüllərin tətbiq edilməsi nəticəsində «Gürgan-dəniz», «Çilov» adası, «Darvin bankası», «Neft Daşlan», «Palçıq pilpiləsi», «Səngəçal-dəniz», «Qaradağ-dəniz» və digər neft yataqları aşkar edilib kəşf olundu. Bu qurğular dənizin yeni dərinliklərinin mənimsənilməsinə (40 m-dək) imkan yaratdı. Yusif Səfərov Azərbaycanda dəniz qazma işlərinin əsasını qoyanlardan biri olmuşdur. Təsadüfi deyil ki, turbin, rotor, maili istiqamətləndirilmiş və elektrik qazma kimi qazmanın bütün proqressiv metodları müxtəlif vaxtlarda dərin biliyə, heyretedici işgüzarlığa malik və çox hünərli Yusif Səfərovun eməyi sayəsində Azərbaycanın neft sənayesinə vəsiqə almışdır. Yusif Səfərov 1953-1963-cü illərdə Eksperimental Elektroqazma idarəsinin rəisi, Azərbaycan Neftqazma Elmi-Tədqiqat İnstitutunda «yeni qazma üsulu» laboratoriyasın müdiri işləmişdir. Onun yeni turbin qazmasıma, maili və elektroqazma üsullarının tətbiq edilməsində böyük xidmətləri olmuşdur. Zəngin dəniz neft yataqlarını kütləvi surətdə kəşf edib istismara vermək Azərbaycan neft sənayesinin qarşısında duran mühüm vəzifələrdən biri idi. O da bütün qüvvə və bacarığını, elm və istedadını bu şərəfli vəzifənin namusla yerinə yetirilməsi uğrunda qızğın mübarizəyə sərf etmişdir. Onun bütün heyatı bu mühüm işlə bağlı, bütün fəaliyyəti bu nəcib vəzifə ilə əlaqədar olubdur. O, hər yerdə, hər işdə - zəngin yaradıcılığının bütün sahələrində yalnız bir məqsədə xidmət etmişdir - xalqın etimadım doğrultmaq, vətənin qüdrətini artırmaq.

Elmi fəaliyyəti

Yusif Səfərovun qazmada ixtira etdiyi yeni üsullar müxtəlif illərdə həyata keçirilərək respublikanın neft sənayesini xeyli zənginləşdirmişdir. O özünün fəal istehsalat təcrübəsini elmi-tədqiqat və pedaqoji işi ilə üzvü surətdə birləşdirə bilmişdir. «Dənizdə dərin qazma» mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək texniki elmlər namizədi alimlik dərəcəsini almışdır. Yusif Səfərov Azərbaycan Sənaye İnstitutunda (indiki ADNA) qazma kafedrasında dosent işləyərək gənc kadrların hazırlanmasına da böyük əhəmiyyət verirdi və bir sıra elmi əsərlərin - «Dənizdə neft buruqlanmn qurulması», «Turbin qazma», «Qazmada gilli məhlul», «Elektroqazma», «Dənizdə dərin qazma» və s. əsərlərin müəllifi idi. Yusif Səfərov adı Azərbaycan neft tarixinə qızıl hərflərlə yazılmış alim, mühəndis, istehsalat təşkilatçısı, ixtiraçı, qazma texnologiyasının banilərindəndir. Yusif Səfərovun əməyi dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir.

Mükafatları

O, 1946-cı ildə dəniz qazması üçün stansionar özüllərə, 1951-ci ildə dəniz neft yataqlarının kəşfinə və mənimsənilməsinə görə SSRİ Dövlət mükafatlarına, Azərbaycan SSR-nin «Əməkdar mühəndisi» adına layiq görülmüşdür. Azərbaycan SSR Ali Sovetinin, Bakı Şəhər Sovetinin deputatı seçilmişdir. O, həmçinin «Qırmızı Əmək Bayrağı», «Şərəf nişam» ordenləri, «Qafqazın müdafiəsi üçün» və «1941—1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində fədakar əməyə görə» medalları ilə təltif edilmişdir. Görkəmli neftçinin yaşadığı evin divarında onun xatirə lövhəsi, barelyefi vurulmuşdur. Xəzərdə vaxtilə üzən gəmilərdən birinin adı da «Yusif Səfərov» idi. Bakı şəhərinin küçələrindən birinə Yusif Səfərovun adı verilmişdir.

İstinadlar

  1. Bayram Bayramov. Neft Daşları - tufanlar qoynunda həyat

Mart 17, 2023
yusif, səfərov, neftçi, vikipediyada, soyadlı, digər, şəxslər, haqqında, məqalələr, yusif, səfərov, yusif, səfərov, yusif, əliqulu, oğlu, səfərov, oktyabr, 1907, şamaxı, 1963, azərbaycan, neft, tarixinə, qızıl, hərflərlə, yazılmış, alim, mühəndis, istehsalat, . Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Yusif Seferov Yusif Seferov Yusif Eliqulu oglu Seferov d 15 oktyabr 1907 Samaxi o 1963 Azerbaycan neft tarixine qizil herflerle yazilmis alim muhendis istehsalat teskilatcisi ixtiraci qazma texnologiyasinin banilerindendir Baki seheri Ali Sovetin Deputati Emekdar muhendis Qirmizi Emek Bayragi Seref nisani ordenleri Qafqazin mudafiesi ucun ve 1941 1945 ci illerde Boyuk Veten muharibesinde fedakar emeye gore medallari ile teltif edilmisdir Yusif SeferovYusif Eliqulu oglu SeferovDogum tarixi 15 oktyabr 1907 1907 10 15 Dogum yeri Samaxi rayonu AzerbaycanVefat tarixi 30 dekabr 1963 1963 12 30 56 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi AzerbaycanUsaqlari Elmira Eliyeva Zemfira Eliyeva Cingiz EliyevaAtasi Eliqulu EliyevMilliyyeti azerbaycanliIxtisasi neftci geoloqTehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiFealiyyeti alimElmi derecesi texnika uzre felsefe doktoruPartiyasi Sovet Ittifaqi Kommunist PartiyasiTaninir geoloq neftciMukafatlari Mundericat 1 Heyati 2 Ailesi 3 Fealiyyeti 4 Elmi fealiyyeti 5 Mukafatlari 6 IstinadlarHeyati Redakte15 oktyabr 1907 ci ilde Samaxida anadan olmusdur 1963 cu ilde vefat etmisdir 1926 ci ilde orta mektebi 1931 ci ilde Azerbaycan Senaye Institutunun indiki ADNA neft meden fakultesini bitirerek dag muhendisi diplomunu almisdir Ailesi RedakteYusif muellim numunevi aile bascisi olmusdur Qizi Elmira xanim Baki Musiqi Akademiyasinin professoru Emekdar incesenet xadimi olmusdur Diger qizi Zenfira xanim senetsunasliq doktoru professor Emekdar elm xadimi AMEA nm muxbir uzvudur Oglu Cingiz atasinin yolunu davam etdirmis Ciraq Azeri Kepez kimi yataqlarin kesfinde istirak etmis neft senayesinde bir sira mesul vezifelerde calismis Denizde Neft ve Qazcixarma Istehsalat Birliyinde ve ARDNS nin qazma uzre Bas mutexessisi islemisdir Qizi Zenfira Seferovanin Xezerin neft korifeyi meqalesinden 1952 ci ilde atam Azerdenizneft Birliyinin qazma isleri uzre Bas direktorun muavini islediyi vaxt vezifesinden kenar olunaraq Sibire surgun edilir Yalmz ona gore ki nahar eden vaxt kohne Inturist in restoraninda M C Bagirovun serefine qaldirilan sagliga icmemis badeni qiraga qoymusdur Maraqlidir ki Sibirde de neft kesfiyyat kontorunun reisi vezifesinde islerken atam bir nece neft yatagimn kesf edilmesine nail olmusdur Stalinin olumunden ve M C Bagirovun hebsinden sonra atam Bakiya qayitmisdi O M C Bagirovun mehkeme prosesine sahid kimi devet olunmusdu Heyati boyu atama hansi vezife hansi is tapsirilirdisa onu boyuk pesekarliqla vicdanla yerine yetirirdi 1945 ci ilde o Almaniyaya ezamiyyete gonderilir ve ugurlu isine gore 0pel olimpiya markali masinla mukafatlandirilir Atam Sibirde Kemerova vilayetinde isleyende onun yanma hele genc ve hec kimin tanimadigi neftci Ferman Salmanov gelmisdir O atamin yaninda islemek arzusunda oldugunu bildirmisdir Onlar sohbet ede ede heyete cixanda gormusduler ki yasli bir qadin odun yarir Bu vaxt atam genc Fermana muraciet edib demisdir ki bu da senin ucun ilk is gotur qadinin elinden baltani odunu yar Bu xatireni Ferman Salmanov ozu aldigi ilk heyat dersi kimi minnetdarliqla danisirdi Sonralar Ferman Salmanov meshur neftci alim Sosialist Emeyi Qehremani Lenin mukafati laureati olmusdur Umumiyyetle melumdur ki muxtelif illerde atamin rehberliyi altinda Aga Nemetulla Melik Goycayev Rustem Rustemov usta Pirmehemmed Mixail Kaverockin Qurban Abasov ve bu kimi meshur neftciler islemisler Fealiyyeti RedakteABS da Azerbaycanin gorkemli neftcilerinden olan Yusif Seferov ve Agaqurban Eliyev Okeanin ulduzlari muzeyinin qehremanlari ve ulduzlari adlandirilmislar ABS da Hyuston seherinin 30 40 kilometrliyinde 2004 cu ilden Ocean Stars yeni Okeanin ulduzlan muzeyi fealiyyet gosterir Ele hemin il Hyuston seherinde dunyanin bir cox qabaqcil neft kompaniyalarinin numayendeleri Okeanm ulduzlan adli tenteneli tedbire yigilmisdilar Bu tedbirde muxtelif olkelerin mutexessislerinin dunya neft senayesinin pionerlerinin emeyi xususi mukafatlarla qeyd olunurdu Laureatlar arasinda gorkemli Qerb mutexessisleri Baretto de Karvalyo Co Foster Robert Palmer Jprj Dias Serrano ile beraber Azerbaycan mutexessisleri geoloq Agaqurban Eliyevin ve neft muhendisi iki defe Stalin Dovlet mukafati laureati Yusif Seferovun rolu xususi vurgulanmisdi Adicekilen neft mutexessisleri Okeanm ulduzlan muzeyinin qehremanlari ve ulduzlaridir O 1931 1936 ci illerde Azerbaycan neft senayesinin Puta kesfiyyat qrupu mudirinin komekcisi Lokbatan Qazma Kesfiyyat Kontorunun rehberi islemisdir Lokbatan Qazma Kesfiyyat Kontorunda reis oldugu zaman Lokbatanda 45 ve 62 nomreli quyularin qazilmasi bilavasite onun rehberliyi altinda heyata kecirilib Hemin quyularin verdiyi gundelik hasilat 20 min tondan artiq olmusdur Semereli mehsulla neticelenen bu kesfiyyat quyulan Lokbatanda zengin neft yataqlari oldugunu askara cixarmisdir 1936 1939 cu illerde Yusif Seferov yeni teskil olunmus Kaqanovicneft indiki Suraxani NQCI Qazma Idaresinin rehberi olmusdur Burada Heyat vadisi adlanan yeni sahede onun kontorunun qazdigi ilk quyular da gozel netice vermis ve bu quyular etrafinda iki neft medeni yaradilmisdir Yusif Seferov 1939 1943 cu illerde Stalin neft indiki Bibiheybet NQCI Qazma Idaresinin direktoru vezifesinde calismisdir Onun rehberliyi ile qazma idaresi 1131 nomreli ilk deniz neft quyusunu qazib istismara vermek serefine nail olmusdur Sutkada 400 500 ton neft veren bu quyu esasmda Ilic buxtasi nda yeni neft medeni emele gelmisdir Azerbaycanda ilk defe 1941 ci ilde Yusif Seferovun rehberliyi altinda Ilic buxtasi ndan Krasin adina Merkezi Elektrik Stansiyasinin altina 1385 sayh maili istiqametlendirilmis quyu qazilmisdir 1943 1944 cu illerde Yusif Seferov herbi zavodlarda xususi isler gorub Avropa olkelerinde islemeli olmusdur O 1944 1945 ci illerde Azemeft Birli yinin qazma sobesinin reisi isleyir Yusif Seferovun sobe reisi islediyi muddetde Buzovna ve Mastaga rayonlarinda apanlan kesfiyyat isleri gozel neticeler verir ve Abseronun bu rayonlarinda yeni neft medenleri salnir 1945 ci ilde denizde kust usulu ile qazma islerine baslanmisdir Xezer denizinde birlesen neft yataqlarini kesf edib istismara vermek ucun 1945 ci ilin evvelinde Azemeft Birliyi sisteminde Deniz Qazma Tresti teskil olunur ve Yusif Seferov trestin bas muhendisi teyin edilir Deniz Qazma Tresti Buzovna ve Gurgan indiki Pirallahi adasi rayonlarinda Xezerde genis kesfiyyat islerine baslayir Denizde qurulan ilk buruqlar 7 nomreli ve basqalari bu sualti yataqlarda neft oldugunu isbat edir ve onlarin etrafinda boyuk deniz medenleri yaradilir 1945 ci ilde denizde kust usulu ile qazma islerine baslanir 1946 ci ilin evvellerinde Azemeft Birliyinde yeni bir trest Turbin Qazma Tresti teskil olunur ve trestin reisi Yusif Seferov teyin edilir Turbin Qazma Trestinin ciddi seyi ve semereli fealiyyeti sayesinde bu usul tez bir zamanda Azerbaycan neft medenlerinde musbet neticeler verdi 1946 ci ilde Hovsanda 4000 metr derinliyinde 1308 nomreli quyu qazildi ki bu da Avropada en derin quyu hesab olundu Yusif Seferov 1947 ci ilin evvellerinde Azemeft Birliyinin Deniz Qazma Trestinin mudiri vezifesine ireli cekilir 1948 ci ilin noyabrinda Pobeda kicik barkasda C A Orucov Y E Seferov A Q Eliyev ve basqalari Bakidan 100 km arali Xezer denizinde yerlesen Qara Daslar a indiki Neft Daslari gelirler birinci kesfiyyat quyusunun yerini teyin edirler Qazma 1949 cu ilin 7 noyabrinda basa catir ve quyunun gundelik hasilati 100 tondan artiq olur Bu kesfle Azerbaycan dunyada ilk olaraq aciq denizde neft hasilatina nail olur Yusif Seferov ve onun hemkarlari dunya sohreti qazanirlar Yusif Seferov 1949 1952 ci illerde Azerdenizneft Birliyinin qazma isleri uzre Bas direktorunun muavini vezifesinde calismisdir Neft qaz yataqlarinin menimsenilmesi isinin esas istiqametlerinden biri de deniz neft meden hidromexaniki qurgularin konstruksiyalarinin yaradilmasi idi Bu isler ada ozulleri uzen qurgular estakada tikilileri ve s yaradilmasi istiqametinde aparildi Deniz neft meden islerinin inkisafinda merheleli sert iribloklu ozullerin S A Orucov ve I E Seferovun MOS sifri altinda buraxilmis sistemi idi MOS Denizneftlayihe ve QiproMOS tipli stansionar deniz ozullerin tetbiq edilmesi neticesinde Gurgan deniz Cilov adasi Darvin bankasi Neft Daslan Palciq pilpilesi Sengecal deniz Qaradag deniz ve diger neft yataqlari askar edilib kesf olundu Bu qurgular denizin yeni derinliklerinin menimsenilmesine 40 m dek imkan yaratdi Yusif Seferov Azerbaycanda deniz qazma islerinin esasini qoyanlardan biri olmusdur Tesadufi deyil ki turbin rotor maili istiqametlendirilmis ve elektrik qazma kimi qazmanin butun proqressiv metodlari muxtelif vaxtlarda derin biliye heyretedici isguzarliga malik ve cox hunerli Yusif Seferovun emeyi sayesinde Azerbaycanin neft senayesine vesiqe almisdir Yusif Seferov 1953 1963 cu illerde Eksperimental Elektroqazma idaresinin reisi Azerbaycan Neftqazma Elmi Tedqiqat Institutunda yeni qazma usulu laboratoriyasin mudiri islemisdir Onun yeni turbin qazmasima maili ve elektroqazma usullarinin tetbiq edilmesinde boyuk xidmetleri olmusdur Zengin deniz neft yataqlarini kutlevi suretde kesf edib istismara vermek Azerbaycan neft senayesinin qarsisinda duran muhum vezifelerden biri idi O da butun quvve ve bacarigini elm ve istedadini bu serefli vezifenin namusla yerine yetirilmesi ugrunda qizgin mubarizeye serf etmisdir Onun butun heyati bu muhum isle bagli butun fealiyyeti bu necib vezife ile elaqedar olubdur O her yerde her isde zengin yaradiciliginin butun sahelerinde yalniz bir meqsede xidmet etmisdir xalqin etimadim dogrultmaq vetenin qudretini artirmaq Elmi fealiyyeti RedakteYusif Seferovun qazmada ixtira etdiyi yeni usullar muxtelif illerde heyata kecirilerek respublikanin neft senayesini xeyli zenginlesdirmisdir O ozunun feal istehsalat tecrubesini elmi tedqiqat ve pedaqoji isi ile uzvu suretde birlesdire bilmisdir Denizde derin qazma movzusunda dissertasiya mudafie ederek texniki elmler namizedi alimlik derecesini almisdir Yusif Seferov Azerbaycan Senaye Institutunda indiki ADNA qazma kafedrasinda dosent isleyerek genc kadrlarin hazirlanmasina da boyuk ehemiyyet verirdi ve bir sira elmi eserlerin Denizde neft buruqlanmn qurulmasi Turbin qazma Qazmada gilli mehlul Elektroqazma Denizde derin qazma ve s eserlerin muellifi idi Yusif Seferov adi Azerbaycan neft tarixine qizil herflerle yazilmis alim muhendis istehsalat teskilatcisi ixtiraci qazma texnologiyasinin banilerindendir Yusif Seferovun emeyi dovlet terefinden yuksek qiymetlendirilmisdir Mukafatlari RedakteO 1946 ci ilde deniz qazmasi ucun stansionar ozullere 1951 ci ilde deniz neft yataqlarinin kesfine ve menimsenilmesine gore SSRI Dovlet mukafatlarina Azerbaycan SSR nin Emekdar muhendisi adina layiq gorulmusdur Azerbaycan SSR Ali Sovetinin Baki Seher Sovetinin deputati secilmisdir O hemcinin Qirmizi Emek Bayragi Seref nisam ordenleri Qafqazin mudafiesi ucun ve 1941 1945 ci illerde Boyuk Veten muharibesinde fedakar emeye gore medallari ile teltif edilmisdir Gorkemli neftcinin yasadigi evin divarinda onun xatire lovhesi barelyefi vurulmusdur Xezerde vaxtile uzen gemilerden birinin adi da Yusif Seferov idi Baki seherinin kucelerinden birine Yusif Seferovun adi verilmisdir 1 Istinadlar Redakte Bayram Bayramov Neft Daslari tufanlar qoynunda heyat Menbe https az wikipedia org w index php title Yusif Seferov neftci amp oldid 6787893, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.