Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Şərqi Anadolu fay xətti və ya Şərqi Anadolu qırılma xətti — Türkiyədə Anadolu plitəsinin qərbə doğru irəliləməsini və Ərəbistan plitəsi ilə Qafqazın yaxınlaşmasını təmin edən aktiv sol qırılma. Bu, İskəndərun körfəzinin şərqində Antakya şəhəri yaxınlığında birləşdiyi meridional Levant qırığının davamıdır.
Xüsusiyyətləri
Şərqi Anadolu fay xətti Kür çayının yuxarı axınına qədər davam edərək şimal-şərqə doğru uzanır. Ərzincan şəhəri yaxınlığında, Şimali Anadolu fay xətti ilə demək olar ki, düz bucaq altında kəsişir. Kəsişməyə yaxın hər iki qırılma digər qırılma boyunca kəsici yerdəyişmələr istiqamətində əyilir. Bu iki qırılmanın kəsişmə sahəsi seysmik baxımdan ən təhlükəlidir. Bu ərazidə dəfələrlə maqnitudası ən azı 7 bal olan zəlzələlər qeydə alınıb. 1971-ci ildə 6,9 bal gücündə olan Bingöl zəlzələsi zamanı 20 sm sola sürüşmə baş verdi. Davamı Kazbek dağına çatan yeni Kazbek-Tsxinvali qırığıdır.
Şərqi Anadolu qırağının şimalında, Sarıqamış şəhərindən 50 km qərbdə Şimali Ermənistanın iri aktiv qırılmaları qırılmadan ayrılaraq şimala doğru iki əsas qırılmadan ibarət qövs qabarıqlığı əmələ gətirir. Bu qırılmalar Qərbdə Amasiya-Sarıqamış, şərqdə isə Pəmbək-Göyçədir. Onlar çox kəskin bucaq altında birləşir və cənubdan daha kiçik qırıqlara söykənirlər. 1988-ci ildə Spitak zəlzələsi bu qövsün cənubunda baş verib.
1939-cu ildən 1999-cu ilə qədər bir sıra zəlzələlər Şimali Anadolu qırığı boyunca qərbə doğru irəliləyirdi. Amma 1998-ci ildən Şərqi Anadolu fayı ilə bağlı bir neçə silsilə zəlzələ olub. Bunlara 1998-ci ildə Adana-Ceyhan zəlzələsi ilə başlamış və 2003-cü il Bingöl zəlzələsi, 2010-cu il Elazığ zəlzələsi, 2020-ci il Elazığ zəlzələsi və 2023-cü il Türkiyə-Suriya zəlzələsi daxildir.
İstinadlar
- Zukerman, Wendy. "Turkey earthquake reveals a new active fault zone". New Scientist. 24 October 2011. 26 December 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 25 October 2011.
- Карапетян Н. К. Сейсмогеодинамика и механизм возникновения землетрясений Армянского нагорья. Ереван: Изд-во АН АрмССР. АН АрмССР, Ин-т геофизики и инж. сейсмологии. 1990. 29. ISBN .
- Трифонов В. Г., Караханян А. С., Кожурин А. И. Активные разломы и сейсмичность (PDF) // Природа. № 12. 1989. 32–38. 2022-06-23 tarixində (PDF).
- Трифонов В. Г., Караханян А. С., Кожурин А. И. Спитакское землетрясение как проявление современной тектонической активности (PDF) // Геотектоника. № 6. 1990. 46–60.
- USGS. "M 6.7 – 4km ENE of Doganyol, Turkey". United States Geological Survey. 24 January 2020. 26 January 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 24 January 2020.
- Belam, Martin; Abdul, Geneva; Beazley, Jordyn; Lock, Samantha; Abdul, Martin Belam (now); Geneva; Lock (earlier), Samantha. "Turkey and Syria: more than 1,700 people confirmed dead after two large earthquakes strike – latest updates". the Guardian (ingilis). 2023-02-06. ISSN 0261-3077. 2023-02-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-02-06.
Ədəbiyyat
- Chorowicz, Jean; Luxey, Pascal; Lyberis, Nikos; Carvalho, José; Parrot, Jean-François; Yürür, Tekin; Gündogdu, Niyazi. "The Maras Triple Junction (southern Turkey) based on digital elevation model and satellite imagery interpretation". Journal of Geophysical Research: Solid Earth. 99 (B10). 1994: 20225–20242. doi:10.1029/94jb00321. ISSN 0148-0227.
- Duman, Tamer Y.; Emre, Ömer. "The East Anatolian Fault: geometry, segmentation and jog characteristics". Geological Society, London, Special Publications. 372 (1). 2013: 495–529. doi:10.1144/sp372.14. ISSN 0305-8719.
- Güvercin, Sezim Ezgi; Karabulut, Hayrullah; Konca, A Özgün; Doğan, Uğur; Ergintav, Semih. "Active seismotectonics of the East Anatolian Fault". Geophysical Journal International. 230 (1). 2022: 50–69. doi:10.1093/gji/ggac045. ISSN 0956-540X.
Xarici keçidlər
- YENİLENMİŞ DİRİ FAY HARİTALARI
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Serqi Anadolu fay xetti ve ya Serqi Anadolu qirilma xetti Turkiyede Anadolu plitesinin qerbe dogru irelilemesini ve Erebistan plitesi ile Qafqazin yaxinlasmasini temin eden aktiv sol qirilma Bu Iskenderun korfezinin serqinde Antakya seheri yaxinliginda birlesdiyi meridional Levant qiriginin davamidir Yaxin Serqdeki en boyuk aktiv qirilma xetleri Simali Anadolu Zaqros ve Levant Serqi AnadoluXususiyyetleriSerqi Anadolu fay xetti Kur cayinin yuxari axinina qeder davam ederek simal serqe dogru uzanir Erzincan seheri yaxinliginda Simali Anadolu fay xetti ile demek olar ki duz bucaq altinda kesisir Kesismeye yaxin her iki qirilma diger qirilma boyunca kesici yerdeyismeler istiqametinde eyilir Bu iki qirilmanin kesisme sahesi seysmik baximdan en tehlukelidir Bu erazide defelerle maqnitudasi en azi 7 bal olan zelzeleler qeyde alinib 1971 ci ilde 6 9 bal gucunde olan Bingol zelzelesi zamani 20 sm sola surusme bas verdi Davami Kazbek dagina catan yeni Kazbek Tsxinvali qirigidir Serqi Anadolu qiraginin simalinda Sariqamis seherinden 50 km qerbde Simali Ermenistanin iri aktiv qirilmalari qirilmadan ayrilaraq simala dogru iki esas qirilmadan ibaret qovs qabariqligi emele getirir Bu qirilmalar Qerbde Amasiya Sariqamis serqde ise Pembek Goycedir Onlar cox keskin bucaq altinda birlesir ve cenubdan daha kicik qiriqlara soykenirler 1988 ci ilde Spitak zelzelesi bu qovsun cenubunda bas verib 1939 cu ilden 1999 cu ile qeder bir sira zelzeleler Simali Anadolu qirigi boyunca qerbe dogru irelileyirdi Amma 1998 ci ilden Serqi Anadolu fayi ile bagli bir nece silsile zelzele olub Bunlara 1998 ci ilde Adana Ceyhan zelzelesi ile baslamis ve 2003 cu il Bingol zelzelesi 2010 cu il Elazig zelzelesi 2020 ci il Elazig zelzelesi ve 2023 cu il Turkiye Suriya zelzelesi daxildir IstinadlarZukerman Wendy Turkey earthquake reveals a new active fault zone New Scientist 24 October 2011 26 December 2019 tarixinde Istifade tarixi 25 October 2011 Karapetyan N K Sejsmogeodinamika i mehanizm vozniknoveniya zemletryasenij Armyanskogo nagorya Erevan Izd vo AN ArmSSR AN ArmSSR In t geofiziki i inzh sejsmologii 1990 29 ISBN 5 8080 0063 7 Trifonov V G Karahanyan A S Kozhurin A I Aktivnye razlomy i sejsmichnost PDF Priroda 12 1989 32 38 2022 06 23 tarixinde PDF Trifonov V G Karahanyan A S Kozhurin A I Spitakskoe zemletryasenie kak proyavlenie sovremennoj tektonicheskoj aktivnosti PDF Geotektonika 6 1990 46 60 USGS M 6 7 4km ENE of Doganyol Turkey United States Geological Survey 24 January 2020 26 January 2020 tarixinde Istifade tarixi 24 January 2020 Belam Martin Abdul Geneva Beazley Jordyn Lock Samantha Abdul Martin Belam now Geneva Lock earlier Samantha Turkey and Syria more than 1 700 people confirmed dead after two large earthquakes strike latest updates the Guardian ingilis 2023 02 06 ISSN 0261 3077 2023 02 06 tarixinde Istifade tarixi 2023 02 06 EdebiyyatChorowicz Jean Luxey Pascal Lyberis Nikos Carvalho Jose Parrot Jean Francois Yurur Tekin Gundogdu Niyazi The Maras Triple Junction southern Turkey based on digital elevation model and satellite imagery interpretation Journal of Geophysical Research Solid Earth 99 B10 1994 20225 20242 doi 10 1029 94jb00321 ISSN 0148 0227 Duman Tamer Y Emre Omer The East Anatolian Fault geometry segmentation and jog characteristics Geological Society London Special Publications 372 1 2013 495 529 doi 10 1144 sp372 14 ISSN 0305 8719 Guvercin Sezim Ezgi Karabulut Hayrullah Konca A Ozgun Dogan Ugur Ergintav Semih Active seismotectonics of the East Anatolian Fault Geophysical Journal International 230 1 2022 50 69 doi 10 1093 gji ggac045 ISSN 0956 540X Xarici kecidlerYENILENMIS DIRI FAY HARITALARI