Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Adi xramulya (lat. Capoeta capoeta) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin çəkikimilər dəstəsinin çəkilər fəsiləsinin xramulya cinsinə aid heyvan növü.
| Adi xramulya | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Sinifüstü: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: İnfrasinif: Dəstəüstü: Ranqsız: Ranqsız: Dəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Adi xramulya | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Xarakterik morfoloji əlamətləri
Uzunluğu 50.0 sm-ə, kütləsi 1.5 kq-a qədər olur. Cinsi dimorfizmi zəif inkişaf etmişdir.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Ömrün uzunluğu orta hesabla 6-7 il olur, 2-3 yaşlarında cinsi yetkinliyə çatır. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklindədir. Həyat sikli kürü-sürfə-körpə-yetkin fərd şəklində olur.
Yayılması
Azərbaycanda 3 növlə (C.capoeta, C.sevangi, C.gracilis) təmsil olunmuşdur. Yarımnövləri yoxdur. Azərbaycanda Kür çayında və onun qollarında yayılmışdır.
Cinsi statusu və çoxalma xüsusiyyətləri
Çoxalma kürüləmə yolu ilə olur. Kürüsünü hissə-hissə tökür. Kürüləmə suyun temperaturu 17.00 – 20.0 0C olduqda may ayının əvvəllərindən iyun ayının sonlarına qədər baş verir. Reproduktivliyin forması kürü şəklində olur. Birdəfəlik reproduksiyanın sayı orta hesabla 20335 ədədə qədərdir. Reproduktivliyin periodu cinsi yetkinliyə çatdıqdan sonra hər il. Generasiyaların sayı, orta ömrün uzunluğundan asılı olaraq 4-5 dəfə olur.
Limit faktorları
Su hövzələrinin çirklənməsi, təbii kürüləmə yerlərinin sıradan çıxması və digər antropogen faktorlar.
Rasionu
Əsasən bitki mənşəli qidalarla və yosunlarla qidalanır, özləri isə digər yırtıcı balıqların qidasını təşkil edir. Göy, yaşıl və qonur yosunlarla, su bitkilərilə, detritlə qidalanır.
İnsan həyatına təsiri
Əmtəə keyfiyyətlidir. Az miqdarda həvəskar balıqçılar tərəfindən ovlanır. Ziyanvericilik xüsusiyyətləri yoxdur.
Qəbul edilmiş və qəbul edilməsi vacib olan mühafizə tədbirləri
Balıqçılıq haqqında qanun qəbul edilmişdir. Su hövzələrinin çirkləndirilməsinin, çay yataqlarının qazılmasının, dəyişdirilməsinin qarşısı alınmalıdır.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2005.
- Mustafayev N.C. Azərbaycanın daxili su hövzələrində yaşayan balıqların bioekoloji xüsusiyyətləri və vətəgə balıqlarının ehtiyatlarının müasir vəziyyəti // Zoologiya İnstitutunun əsərləri, 33-cü cild, № 1. Bakı, 2015, s. 103-124.
- Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, 224 s.
- Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 620.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adi xramulya lat Capoeta capoeta heyvanlar aleminin xordalilar tipinin suauzgecliler sinfinin cekikimiler destesinin cekiler fesilesinin xramulya cinsine aid heyvan novu Adi xramulyaElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Sinifustu Sumuklu baliqlarSinif SuauzgeclilerRanqsiz Yarimsinif Infrasinif Sumuklu baliqlarDesteustu Ranqsiz Ranqsiz Deste CekikimilerFesileustu Fesile CekilerYarimfesile Cins XramulyaNov Adi xramulyaBeynelxalq elmi adiCapoeta capoeta Gueldenst 1773Sekil axtarisiITIS 688838NCBI 116045EOL 1156460Xarakterik morfoloji elametleriUzunlugu 50 0 sm e kutlesi 1 5 kq a qeder olur Cinsi dimorfizmi zeif inkisaf etmisdir Yasayis yeri ve heyat terziOmrun uzunlugu orta hesabla 6 7 il olur 2 3 yaslarinda cinsi yetkinliye catir Ferdi inkisaf formasi tam cevrilme seklindedir Heyat sikli kuru surfe korpe yetkin ferd seklinde olur YayilmasiAzerbaycanda 3 novle C capoeta C sevangi C gracilis temsil olunmusdur Yarimnovleri yoxdur Azerbaycanda Kur cayinda ve onun qollarinda yayilmisdir Cinsi statusu ve coxalma xususiyyetleriCoxalma kuruleme yolu ile olur Kurusunu hisse hisse tokur Kuruleme suyun temperaturu 17 00 20 0 0C olduqda may ayinin evvellerinden iyun ayinin sonlarina qeder bas verir Reproduktivliyin formasi kuru seklinde olur Birdefelik reproduksiyanin sayi orta hesabla 20335 edede qederdir Reproduktivliyin periodu cinsi yetkinliye catdiqdan sonra her il Generasiyalarin sayi orta omrun uzunlugundan asili olaraq 4 5 defe olur Limit faktorlariSu hovzelerinin cirklenmesi tebii kuruleme yerlerinin siradan cixmasi ve diger antropogen faktorlar RasionuEsasen bitki menseli qidalarla ve yosunlarla qidalanir ozleri ise diger yirtici baliqlarin qidasini teskil edir Goy yasil ve qonur yosunlarla su bitkilerile detritle qidalanir Insan heyatina tesiriEmtee keyfiyyetlidir Az miqdarda heveskar baliqcilar terefinden ovlanir Ziyanvericilik xususiyyetleri yoxdur Qebul edilmis ve qebul edilmesi vacib olan muhafize tedbirleriBaliqciliq haqqinda qanun qebul edilmisdir Su hovzelerinin cirklendirilmesinin cay yataqlarinin qazilmasinin deyisdirilmesinin qarsisi alinmalidir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2005 Mustafayev N C Azerbaycanin daxili su hovzelerinde yasayan baliqlarin bioekoloji xususiyyetleri ve vetege baliqlarinin ehtiyatlarinin muasir veziyyeti Zoologiya Institutunun eserleri 33 cu cild 1 Baki 2015 s 103 124 Ebdurrehmanov Y E Azerbaycan faunasi Baliqlar VII cild Baki Elm 1966 224 s Azerbaycanin heyvanlar alemi Onurgalilar III cild Baki Elm 2004 s 620 Hemcinin bax