fbpx
Wikipedia

Zeyd ibn Əli

Zeyd ibn Əli (ərəb. زَيْد ٱبْن عَلِيّ‎‎) — Əli ibn Hüseynin oğlu və Əli ibn Əbutalibin nəvəsi idi. Öldürüldüyü Əməvilər xilafətinə qarşı uğursuz bir qiyama başçılıq etdi. Bu hadisə Əli ibn Hüseyndən sonrakı imam olaraq qəbul edən Şiə İslamın Zeydilik məzhəbinin yaranmasına səbəb oldu. Buna qarşılıq olaraq böyük qardaşı Məhəmməd əl-Baqir On iki imam şiəliyiİsmaili şiələrinin sonrakı imamıdır. Buna baxmayaraq, o, şiələr tərəfindən mühüm inqilabçı şəxs və İslamın bütün məktəbləri, sünnilər və şiələr tərəfindən şəhid hesab olunur. Onun ölümünə və bədəninin vəhşicəsinə göstərilməsinə görə qisas çağırışı Abbasilərin inqilabına kömək etdi.

Zeyd ibn Əli
زيد بن علي‎
Sələfi Zeynülabidin
Xələfi Yəhya ibn Zeyd
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Mədinə
Vəfat tarixi
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi döyüşdə ölüm
Dəfn yeri Kufə
Atası Əli ibn Hüseyn Zeynülabidin
Anası Cayda əl-Sindhi
Həyat yoldaşı Rayta binti Abdullah ibn Məhəmməd ibn əl-Hənəfiyyə
Uşaqları Həsən ibn Zeyd, Yəhya ibn Zeyd, Hüseyn ibn Zeyd, İsa Məvtamul İsball, Məhəmməd ibn Zeyd
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi fiqh

Zeyd din alimi idi. Ona müxtəlif əsərlər, o cümlədən Musnad əl İmam Zeyd, bəlkə də İslam hüquq qanunlarının ən erkən bilinən əsəridir. Ancaq təyinatı mübahisəlidir; bunlar, ehtimal ki, erkən Kufə ​​qanunu ənənəsini təmsil edir.

Ailəsi

Onun nəsil şəcərəsi Məhəmməd peyğəmbərə (s) qədər yüksəlir. Zeydin atası Əli Zeynul-Abidin, babası isə Həzrət Peyğəmbərin (s) nəvəsi və Raşidi xəlifə Əli ibn Əbu Talibin (ə) oğlu Hüseyn ibn Əli (ə) olmuşdur. Buna görə müsəlmanların çoxu (o cümlədən zeydilər) onu peyğəmbərin ailə üzvünün nümayəndəsi (əhli-beyt) kimi tanıyırlar.

Onun atası Əli Zeynül-Abidin zamanəsinin ən savadlı adamlarından biri, fiqh və hədislərin mükəmməl bilicisi idi. Zeyd də bu elmləri gənc yaşlarından öyrənməyə başlamışdır. Onun elmlə maraqlanması hər şeydən əvvəl ailə ənənəsindən irəli gəlirdi. Bundan başqa, Mədinədə Həzrət Məhəmməd peyğəmbərin (s) səhabələri də yaşayırdı və Zeyd onlarla görüşürdü. Bu amil də onun seçiminə təsir etmişdir. Peyğəmbər ailəsindən olduğuna görə o, çoxlu hədis bilicisi və ötürücüsü olmuşdur.

Təhsili

Zeyd ibn Əlinin dünyagörüşü təkcə Mədinədə formalaşmamışdır. O, səyahət edir, başqa yerlərdə də elm öyrənirdi. Məsələn, Bəsrədə olarkən mötəzililiyin yaradıcısı Vasil ibn Əta ilə görüşmüşdür.

Zeyd ibn Əli peyğəmbər nəslinin başqa üzvləri kimi xalq arasında böyük hörmət qazana bilmişdir. Hakim sülalənin idarəçiliyi ilə razılaşmayan bir çox adamlar özlərini onların tərəfdarları (şiələri) hesab edirdilər. Lakin bəzi hallarda peyğəmbər ailə üzvlərinin yaşadıqları Mədinədən uzaqda və onlarla bilavasitə ünsiyyətdə olmadıqlarına görə, bu adamların şiə olduqları haqqında bəyanatları yalnız sözdə idi, deklarativ xarakter daşıyırdı. Bəzən isə onlar özlərini şiə adlandırsalar da, peyğəmbər ailə üzvlərinin əqidəsinə zidd baxışlarla çıxış edir, öz fikirlərini əhli-beytin mülahizələri kimi qələmə verirdilər. Məhz bu cür olaylar Əməvilərin peyğəmbər nəslinə qarşı təqiblər etməsinə gətirib çıxarmışdır.

Xəlifə Hişam ibn Əbdül-Malikin (105/724-125/743) hakimiyyəti dövründə şiə təbliğatı Məvarənnəhr və Xorasanda güclənmişdi. Bu da öz növbəsində peyğəmbər nəslinə qarşı hakimiyyətin təqiblərini gücləndirmişdi. Əməvilərin cəsusları Zeyd ibn Əlindən də çox şübhələnirdilər. Amma bu şübhələr əsassız idi, çünki Zeyd Xilafətin siyasi həyatında iştirak etməyib günlərini elmi fəaliyyətdə keçirirdi. Buna baxmayaraq, o, xəlifənin canişinləri tərəfindən təhqirlərə məruz qalırdı. Sonda şübhələrdən və təhqirlərdən doymuş Zeyd, xəlifə Hişamın hüzuruna gedib öz mövqeyini açıqlamaq istəmişdir. Amma xəlifə onu dinləməkdən boyun qaçırmışdır.

Üsyan etməsi

Bundan sonra Zeyd, Hişam istibdadına qarşı açıq çıxış etməkdən başqa heç bir yolun qalmadığı qərarına gəlmişdir. Bu məqsədlə onu dəstəkləyən Kufə şiələrinin yanına getmişdir. Bəzi mənbələrə görə, orada təxminən 15 min insan ona sədaqət andı içmişdir. Eyni zamanda, tarixçilər yazırlar ki, peyğəmbər nəslinin bir çox üzvləri Zeydi üsyan fikrindən çəkindirmək istəmiş, babası Hüseynə (ə) xəyanət etmiş kufəlilərə etibarsızlıq göstərməyə çağırmışlar. Lakin qorxmaz Zeyd fikrindən dönməmişdir.

Zeyd ibn Əli tərəfdarları ilə söhbətlərində peyğəmbər ailə üzvlərindən heç kimin Raşidi xəlifələr Əbu Bəkr (r.a) və Ömər (r.a) haqqında pis fikirdə olmadıqlarını açıq bildirmişdir[Mənbə göstərin]. Zeyd demişdir ki, onlar xalq tərəfindən sevilən və dəstəklənən qanuni xəlifələr olmuşlar[Mənbə göstərin]. Amma onun sözlərinə görə, peyğəmbər ailəsinin nümayəndələri hakimiyyətə onlardan daha çox layiq idi. Bu tipli söhbətlərdə kufəlilər ona peyğəmbər ailəsindən olmayanların hakimiyyətlərini qanuni hesab etdiyi təqdirdə, niyə Əməvilərə qarşı qiyam qaldırmışdır sualını verəndə isə, Zeyd, Əməvilərin ilk Raşidi xəlifələrdən fərqli olaraq, zülmkarlıqlarını əsas gətirmişdir. Bu söhbətdən sonra kufəlilərin çoxu ondan ayrılaraq, Cəfər Sadiqi imam elan etmişlər. Beləliklə, küfəlilər növbəti dəfə verdikləri sözdən qaçmış, babası Hüseyn ibn Əlidən (ə) yayındıqları kimi Zeyddən də ayrılmışlar.

Ölümü

Son məqamda onunla yalnız 400 nəfər qalmışdı; o bu kiçik güvvə ilə Kufəyə yaxınlaşan Əməvi ordusuna qarşı çıxmışdır. Doyüş zamanı dəstə məğlub olmuş, Zeyd ibn Əli şəhid düşmüşdür. Xəlifə Hişamın əmri ilə onun meyiti qəbrdən çıxarılıb Kufədə dirəkdən asılmışdır. Dirəkdə bir-neçə gün asılı qalandan sonra cəsəd yandırılmış, külü isə havaya sovrulmuşdur.

Əhəmiyyəti

İslam əxlaqına zidd olan bu cür hədsiz qəddarlıq xalq arasında böyük narazılığa səbəb olmuşdur. Zeydin faciəli ölümündən sonra Əməvilərin nüfuzu sürətlə enməyə başlamışdır. Eyni zamanda, bu hadisədən siyasi məqsədləri üçün istifadə etmiş Abbasilərin təbliğatı güclənmişdir. Zeydin babası Həzrət Hüseynin (ə) faciəli ölümü də Əməvilərin Süfyanilər qolunun enməsi ilə nəticələnmişdir. O zaman hakimiyyət Əməvilərin başqa bir qoluna – Mərvanilərin əlinə keçmişdir. Zeydin ölümü isə Əməvi sülaləsinin hakimiyyətdən kənarlaşdırılması prosesini sürətləndirmişdir. Onun ölümündən on il sonra Əməvi hakimiyyəti devrilmişdir. Bununla kifayətlənməyən qiyamçılar ölən Əməvilərin cəsədlərini (o cümlədən xəlifə Hişamın cəsədini) qəbirlərindən çıxarıb yandırmışlar.

Əqidəsi

Qeyd edildiyi kimi Zeyd ibn Əli Xilafətdə peyğəmbər ailəsindən olmayanların da hakimiyyətlərini qanuni saymışdır. Bununla belə o deyirdi ki, xəlifənin əhli-beyt nümayəndələrindən seçilməsi daha yaxşıdır. Xəlifənin qanuniliyini təsdiqləyən əsas şərt onun xalq tərəfindən dəstəklənməsi və ədalət tərəfdarı olmasıdır.

Zeyd ibn Əli imami şiələrdən fərqli olaraq ilk xəlifələr: Əbu Bəkr (r.a) və Ömərin (r.a) hakimiyyətlərini şəriətə uyğun hesab etmiş, amma Əli ibn Əbu Talibin (ə) xəlifə kimi Məhəmməd peyğəmbər (s) tərəfindən təyin edilməsini təsdiqləməmişdir. Zeydə görə, Həzrət Əli (ə) və Həzrət Fatimənin (ə) uşaqları olan Həzrət Həsən (ə) və Həzrət Hüseynin (ə) nəslindən hər bir ləyaqətli şəxs xəlifə seçilə bilər; bu seçim başqalarının seçilməsindən daha yaxşıdır. Lakin başqa adam seçilsə də, onun hakimiyyəti qanuni olur.

Şiələrin çoxu əhli-beytin günahsız olmasına inanırlar. Lakin Zeydin bunu təsdiq etməsi haqqında heç bir məlumat yoxdur. Amma bəzi zeydi qrupları gələcəkdə Həzrət Əlinin (ə), onun həyat yoldaşı Həzrət Fatimənin (ə) və övladları Həzrət Həsən (ə) və Həzrət Hüseynin (ə) günahsız olduqlarına inanmışdılar.

Zeyd ibn Əli Qiyamət hadisələrindən öncə dünyanı xilas edən "gizli" imamın (qaimin) gəlişi haqqında da heç bir şey söyləməmişdir. Amma şiələrin çoxu buna inandıqlarına görə, bəzi zeydi qrupları da sonralar bu inancı qəbul etmişlər.

Zeyd İlahi qərarın (bədə) "dəyişməsini" də qəbul etməmişdir. Lakin bu da bir çox şiə qrupları arasında yayılmışdır. Onlar deyirdilər ki, əgər imam eyni şey haqqında fərqli qərar verirdisə, deməli onları ilhamlandıran Allah qərarını "dəyişdirmişdir".

Zeyd ibn Əli böyük günah etmiş müsəlmanların küfrlə iman arasında olduqları fikrini dəstəkləmiş, bununla da mütəzililərin mövqelərinə yaxınlaşmışdır. Amma mütəzililərdən fərqli olaraq o, tövbə etməyən günahkarların əbədi olaraq Cəhənnəmdə qalması inancını qəbul etməmişdir. İlahi tale və insanın iradə azadlığı probleminə gəldikdə, Zeydin fikrincə, hər kəs etdiyi əməllərə görə məsuliyyət daşımalıdır. İnsan isə öz əməllərini Allahın ona verdiyi qüdrət vasitəsə ilə reallaşdırır. Etdiyi yaxşı işləri Allah dəstəkləyir, pisləri isə dəstəkləmir.

Mənbə

İstinadlar

  1. Esposito, John L., ed. (2003). "Zayd ibn Ali". The Oxford Dictionary of Islam. Oxford University Press. ISBN 9780199891207.
  2. Madelung, Wilferd (2012). "Zayd b. ʿAlī b. al-Ḥusayn". In P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs (eds.). Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Oxford University Press. ISBN 9789004161214.
  3. Katz, Stanley N., ed. (2009). "Islamic Schools of Sacred Law: Shiʿi Schools: The Zaydi School of Law". The Oxford International Encyclopedia of Legal History. Oxford University Press. ISBN 9780195336511.

Xarici keçidlər

zeyd, əli, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, məqaləni, vikilə. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu sehifenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirler oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar muzakirelerde istirak edesiniz Zeyd ibn Eli ereb ز ي د ٱب ن ع ل ي Eli ibn Huseynin oglu ve Eli ibn Ebutalibin nevesi idi Oldurulduyu Emeviler xilafetine qarsi ugursuz bir qiyama basciliq etdi 1 Bu hadise Eli ibn Huseynden sonraki imam olaraq qebul eden Sie Islamin Zeydilik mezhebinin yaranmasina sebeb oldu Buna qarsiliq olaraq boyuk qardasi Mehemmed el Baqir On iki imam sieliyi ve Ismaili sielerinin sonraki imamidir Buna baxmayaraq o sieler terefinden muhum inqilabci sexs ve Islamin butun mektebleri sunniler ve sieler terefinden sehid hesab olunur Onun olumune ve bedeninin vehsicesine gosterilmesine gore qisas cagirisi Abbasilerin inqilabina komek etdi 2 Zeyd ibn Eliزيد بن علي Zeydiliyin 5 ci imamiSelefi ZeynulabidinXelefi Yehya ibn ZeydSexsi melumatlarDogum tarixi 698Dogum yeri MedineVefat tarixi 740Vefat yeri Kufe IraqVefat sebebi doyusde olumDefn yeri KufeAtasi Eli ibn Huseyn ZeynulabidinAnasi Cayda el SindhiHeyat yoldasi Rayta binti Abdullah ibn Mehemmed ibn el HenefiyyeUsaqlari Hesen ibn Zeyd Yehya ibn Zeyd Huseyn ibn Zeyd Isa Mevtamul Isball Mehemmed ibn ZeydElmi fealiyyetiElm sahesi fiqhZeyd din alimi idi Ona muxtelif eserler o cumleden Musnad el Imam Zeyd belke de Islam huquq qanunlarinin en erken bilinen eseridir Ancaq teyinati mubahiselidir bunlar ehtimal ki erken Kufe qanunu enenesini temsil edir 3 2 Mundericat 1 Ailesi 2 Tehsili 3 Usyan etmesi 4 Olumu 5 Ehemiyyeti 6 Eqidesi 7 Menbe 8 Istinadlar 9 Xarici kecidler Ailesi Redakte Onun nesil seceresi Mehemmed peygembere s qeder yukselir Zeydin atasi Eli Zeynul Abidin babasi ise Hezret Peygemberin s nevesi ve Rasidi xelife Eli ibn Ebu Talibin e oglu Huseyn ibn Eli e olmusdur Buna gore muselmanlarin coxu o cumleden zeydiler onu peygemberin aile uzvunun numayendesi ehli beyt kimi taniyirlar Onun atasi Eli Zeynul Abidin zamanesinin en savadli adamlarindan biri fiqh ve hedislerin mukemmel bilicisi idi Zeyd de bu elmleri genc yaslarindan oyrenmeye baslamisdir Onun elmle maraqlanmasi her seyden evvel aile enenesinden ireli gelirdi Bundan basqa Medinede Hezret Mehemmed peygemberin s sehabeleri de yasayirdi ve Zeyd onlarla gorusurdu Bu amil de onun secimine tesir etmisdir Peygember ailesinden olduguna gore o coxlu hedis bilicisi ve oturucusu olmusdur Tehsili Redakte Zeyd ibn Elinin dunyagorusu tekce Medinede formalasmamisdir O seyahet edir basqa yerlerde de elm oyrenirdi Meselen Besrede olarken motezililiyin yaradicisi Vasil ibn Eta ile gorusmusdur Zeyd ibn Eli peygember neslinin basqa uzvleri kimi xalq arasinda boyuk hormet qazana bilmisdir Hakim sulalenin idareciliyi ile razilasmayan bir cox adamlar ozlerini onlarin terefdarlari sieleri hesab edirdiler Lakin bezi hallarda peygember aile uzvlerinin yasadiqlari Medineden uzaqda ve onlarla bilavasite unsiyyetde olmadiqlarina gore bu adamlarin sie olduqlari haqqinda beyanatlari yalniz sozde idi deklarativ xarakter dasiyirdi Bezen ise onlar ozlerini sie adlandirsalar da peygember aile uzvlerinin eqidesine zidd baxislarla cixis edir oz fikirlerini ehli beytin mulahizeleri kimi qeleme verirdiler Mehz bu cur olaylar Emevilerin peygember nesline qarsi teqibler etmesine getirib cixarmisdir Xelife Hisam ibn Ebdul Malikin 105 724 125 743 hakimiyyeti dovrunde sie tebligati Mevarennehr ve Xorasanda guclenmisdi Bu da oz novbesinde peygember nesline qarsi hakimiyyetin teqiblerini guclendirmisdi Emevilerin cesuslari Zeyd ibn Elinden de cox subhelenirdiler Amma bu subheler esassiz idi cunki Zeyd Xilafetin siyasi heyatinda istirak etmeyib gunlerini elmi fealiyyetde kecirirdi Buna baxmayaraq o xelifenin canisinleri terefinden tehqirlere meruz qalirdi Sonda subhelerden ve tehqirlerden doymus Zeyd xelife Hisamin huzuruna gedib oz movqeyini aciqlamaq istemisdir Amma xelife onu dinlemekden boyun qacirmisdir Usyan etmesi Redakte Bundan sonra Zeyd Hisam istibdadina qarsi aciq cixis etmekden basqa hec bir yolun qalmadigi qerarina gelmisdir Bu meqsedle onu destekleyen Kufe sielerinin yanina getmisdir Bezi menbelere gore orada texminen 15 min insan ona sedaqet andi icmisdir Eyni zamanda tarixciler yazirlar ki peygember neslinin bir cox uzvleri Zeydi usyan fikrinden cekindirmek istemis babasi Huseyne e xeyanet etmis kufelilere etibarsizliq gostermeye cagirmislar Lakin qorxmaz Zeyd fikrinden donmemisdir Zeyd ibn Eli terefdarlari ile sohbetlerinde peygember aile uzvlerinden hec kimin Rasidi xelifeler Ebu Bekr r a ve Omer r a haqqinda pis fikirde olmadiqlarini aciq bildirmisdir Menbe gosterin Zeyd demisdir ki onlar xalq terefinden sevilen ve desteklenen qanuni xelifeler olmuslar Menbe gosterin Amma onun sozlerine gore peygember ailesinin numayendeleri hakimiyyete onlardan daha cox layiq idi Bu tipli sohbetlerde kufeliler ona peygember ailesinden olmayanlarin hakimiyyetlerini qanuni hesab etdiyi teqdirde niye Emevilere qarsi qiyam qaldirmisdir sualini verende ise Zeyd Emevilerin ilk Rasidi xelifelerden ferqli olaraq zulmkarliqlarini esas getirmisdir Bu sohbetden sonra kufelilerin coxu ondan ayrilaraq Cefer Sadiqi imam elan etmisler Belelikle kufeliler novbeti defe verdikleri sozden qacmis babasi Huseyn ibn Eliden e yayindiqlari kimi Zeydden de ayrilmislar Olumu Redakte Son meqamda onunla yalniz 400 nefer qalmisdi o bu kicik guvve ile Kufeye yaxinlasan Emevi ordusuna qarsi cixmisdir Doyus zamani deste meglub olmus Zeyd ibn Eli sehid dusmusdur Xelife Hisamin emri ile onun meyiti qebrden cixarilib Kufede direkden asilmisdir Direkde bir nece gun asili qalandan sonra cesed yandirilmis kulu ise havaya sovrulmusdur Ehemiyyeti Redakte Islam exlaqina zidd olan bu cur hedsiz qeddarliq xalq arasinda boyuk naraziliga sebeb olmusdur Zeydin facieli olumunden sonra Emevilerin nufuzu suretle enmeye baslamisdir Eyni zamanda bu hadiseden siyasi meqsedleri ucun istifade etmis Abbasilerin tebligati guclenmisdir Zeydin babasi Hezret Huseynin e facieli olumu de Emevilerin Sufyaniler qolunun enmesi ile neticelenmisdir O zaman hakimiyyet Emevilerin basqa bir qoluna Mervanilerin eline kecmisdir Zeydin olumu ise Emevi sulalesinin hakimiyyetden kenarlasdirilmasi prosesini suretlendirmisdir Onun olumunden on il sonra Emevi hakimiyyeti devrilmisdir Bununla kifayetlenmeyen qiyamcilar olen Emevilerin cesedlerini o cumleden xelife Hisamin cesedini qebirlerinden cixarib yandirmislar Eqidesi Redakte Qeyd edildiyi kimi Zeyd ibn Eli Xilafetde peygember ailesinden olmayanlarin da hakimiyyetlerini qanuni saymisdir Bununla bele o deyirdi ki xelifenin ehli beyt numayendelerinden secilmesi daha yaxsidir Xelifenin qanuniliyini tesdiqleyen esas sert onun xalq terefinden desteklenmesi ve edalet terefdari olmasidir Zeyd ibn Eli imami sielerden ferqli olaraq ilk xelifeler Ebu Bekr r a ve Omerin r a hakimiyyetlerini seriete uygun hesab etmis amma Eli ibn Ebu Talibin e xelife kimi Mehemmed peygember s terefinden teyin edilmesini tesdiqlememisdir Zeyde gore Hezret Eli e ve Hezret Fatimenin e usaqlari olan Hezret Hesen e ve Hezret Huseynin e neslinden her bir leyaqetli sexs xelife secile biler bu secim basqalarinin secilmesinden daha yaxsidir Lakin basqa adam secilse de onun hakimiyyeti qanuni olur Sielerin coxu ehli beytin gunahsiz olmasina inanirlar Lakin Zeydin bunu tesdiq etmesi haqqinda hec bir melumat yoxdur Amma bezi zeydi qruplari gelecekde Hezret Elinin e onun heyat yoldasi Hezret Fatimenin e ve ovladlari Hezret Hesen e ve Hezret Huseynin e gunahsiz olduqlarina inanmisdilar Zeyd ibn Eli Qiyamet hadiselerinden once dunyani xilas eden gizli imamin qaimin gelisi haqqinda da hec bir sey soylememisdir Amma sielerin coxu buna inandiqlarina gore bezi zeydi qruplari da sonralar bu inanci qebul etmisler Zeyd Ilahi qerarin bede deyismesini de qebul etmemisdir Lakin bu da bir cox sie qruplari arasinda yayilmisdir Onlar deyirdiler ki eger imam eyni sey haqqinda ferqli qerar verirdise demeli onlari ilhamlandiran Allah qerarini deyisdirmisdir Zeyd ibn Eli boyuk gunah etmis muselmanlarin kufrle iman arasinda olduqlari fikrini desteklemis bununla da mutezililerin movqelerine yaxinlasmisdir Amma mutezililerden ferqli olaraq o tovbe etmeyen gunahkarlarin ebedi olaraq Cehennemde qalmasi inancini qebul etmemisdir Ilahi tale ve insanin irade azadligi problemine geldikde Zeydin fikrince her kes etdiyi emellere gore mesuliyyet dasimalidir Insan ise oz emellerini Allahin ona verdiyi qudret vasitese ile reallasdirir Etdiyi yaxsi isleri Allah destekleyir pisleri ise desteklemir Menbe Redakte Cemiyyet ve Din qezeti Aydin ElizadeIstinadlar Redakte Esposito John L ed 2003 Zayd ibn Ali The Oxford Dictionary of Islam Oxford University Press ISBN 9780199891207 1 2 Madelung Wilferd 2012 Zayd b ʿAli b al Ḥusayn In P Bearman Th Bianquis C E Bosworth E van Donzel W P Heinrichs eds Encyclopaedia of Islam Second Edition Oxford University Press ISBN 9789004161214 Katz Stanley N ed 2009 Islamic Schools of Sacred Law Shiʿi Schools The Zaydi School of Law The Oxford International Encyclopedia of Legal History Oxford University Press ISBN 9780195336511 Xarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Zeyd ibn Eli amp oldid 5513134, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.