Zəngəzur dəhlizi — Azərbaycanın əsas hissəsini onun bir parçası olan Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə birləşdirməli olan nəqliyyat dəhlizi.
Ordubadla Zəngilan arasında yaşıl xətlə göstərilmiş Zəngəzur dəhlizi
Tarix
1920-ci il 28 apreldə Azərbaycanda sovet hakimiyyətinin qurulmasından sonra bölgənin böyük hissəsi erməni qüvvələrinin faktiki nəzarəti altında idi. Azərbaycan SSR hökuməti 1920-ci il 30 aprel tarixli notasında ErmənistandanZəngəzur və Qarabağı öz qoşunlarından təmizləməsini tələb edir.
10 avqust 1920-ci il tarixində RSFSR ilə Birinci Ermənistan Respublikası arasında bir müqavilə bağlanır. Müqavilənin şərtlərinə görə RSFSR-in Qırmızı Ordusu Ermənistanla Azərbaycan SSR arasında mübahisəli Qarabağ, Zəngəzur və Naxçıvan bölgələrini nəzrətə götürür. 1920-ci il 10 avqustda Rusiya KP-nin Qafqaz Bürosu Azərbaycanın bolşevik rəhbərliyinin razılığı olmadan Naxçıvanın Şərur-Dərələyəz bölgəsini Ermənistana vermək bərədə qərar çıxarılır. Qarabağ və Zəngəzur isə Azərbaycanla Ermənistan arasında "mübahisəli ərazilər" elan olunur. 1920-ci il noyabrın 29-da Ermənistanda sovet hakimiyyətinin qurulduğu elan olundu. Zəngəzurun Ermənistana verilməsi 1920-ci il noyabrın 30-da keçirilən Azərbacan KP MK Siyasi və Təşkilat bürolarının birgə iclasının qəbul etdiyi qərarı ilə həll olunUR. Qərarda Zəngəzur bölgəsini 2 yerə: Qərbi Zəngəzur qəzası və Şərqi Zəngəzur – əhalisinin bir hissəsi kürdlərdən ibarət olmasına görə Kürdüstan qəzasına bölmək təklif edilirdi. Nəticədə Zəngəzur qəzasının 6.742 kv. verstlik ərazisindən 3.105 kv. versti Azərbaycan SSR tərkibində qalmış, 3.637 kv. verstlik hissəsi isə Ermənistana verilmiş olur.. Bununlada Azərbaycan ilə onun bir hissəsi olan Naxçıvan arasında quru əlaqəsi kəsilir. Üstəlik 1929-cu il fevral ayının 18-də Zaqafqaziya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi Naxçıvan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının 9 kəndinin – Şərur dairəsinin Qurdqulaq, Xaçik, Horadiz, Şahbuz nahiyəsinin Oğbin, Sultanbəy, Ağxəç, Almalı, İtqıran kəndlərinin, Ordubad dairəsinin Qorçevan kəndinin, az sonra isə Kilit kəndinin (1930-cu ilin əvvəllərində) torpaqlarının bir hissəsinin əkin sahələri ilə birlikdə Ermənistan SSR-ə birləşdirilməsi haqqında qərar qəbul etmişdir. Bununlada Azərbaycanın əraziləri arasında məsafə daha da artmışdır.
İkinci Qarabağ müharibəsinin sonucu olaraq imzalanan Dağlıq Qarabağ atəşkəs bəyanatının 9-cu maddəsində Azərbaycanın qərb bölgələri ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında nəqliyyat əlaqəsini təmin edəcək dəhlizin qurulması qeyd olunur. 9. maddə:
Bölgədəki bütün iqtisadi və nəqliyyat əlaqələri blokdan çıxarılır. Ermənistan Azərbaycanın qərb bölgələri ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında nəqliyyat əlaqəsinə zəmanət verir. Nəqliyyat nəzarəti Rusiya Federasiyası Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin Sərhəd Xidmətinin orqanları tərəfindən həyata keçirilir.
Bəyantın şərtinə əsasən Zəngəzur dəhlizi eni 5 km olan Laçın dəhlizindən fərqli olaraq ərazi dəhlizi deyil, nəqliyyat dəhlizi funksiyası rolunu oynayacaqdır.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq istinad şablonları ilə göstərilməlidir.
. 2021-01-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-03.
Скибицкий А.М. Карабахский кризис // Союз, 1991, №7; Гейдаров Н.Г. В горах Зангезура. Баку, 1986, с.3
. 2011-07-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-02.
Muxtariyyətin 9 kəndi
Avqust 04, 2021
zəngəzur, dəhlizi, məqalədəki, bölmədəki, məlumatlar, köhnədir, layihəyə, kömək, edə, bilərsiniz, məlumatları, yeniləyin, şablonu, çıxarın, azərbaycanın, əsas, hissəsini, onun, parçası, olan, naxçıvan, muxtar, respublikası, ilə, birləşdirməli, olan, nəqliyyat,. Bu meqaledeki ve ya bolmedeki melumatlar kohnedir Layiheye komek ede bilersiniz melumatlari yenileyin ve sablonu cixarin Zengezur dehlizi 1 Azerbaycanin esas hissesini onun bir parcasi olan Naxcivan Muxtar Respublikasi ile birlesdirmeli olan neqliyyat dehlizi Ordubadla Zengilan arasinda yasil xetle gosterilmis Zengezur dehliziTarix Redakte1920 ci il 28 aprelde Azerbaycanda sovet hakimiyyetinin qurulmasindan sonra bolgenin boyuk hissesi ermeni quvvelerinin faktiki nezareti altinda idi Azerbaycan SSR hokumeti 1920 ci il 30 aprel tarixli notasinda Ermenistandan Zengezur ve Qarabagi oz qosunlarindan temizlemesini teleb edir 10 avqust 1920 ci il tarixinde RSFSR ile Birinci Ermenistan Respublikasi arasinda bir muqavile baglanir Muqavilenin sertlerine gore RSFSR in Qirmizi Ordusu Ermenistanla Azerbaycan SSR arasinda mubahiseli Qarabag Zengezur ve Naxcivan bolgelerini nezrete goturur 1920 ci il 10 avqustda Rusiya KP nin Qafqaz Burosu Azerbaycanin bolsevik rehberliyinin raziligi olmadan Naxcivanin Serur Dereleyez bolgesini Ermenistana vermek berede qerar cixarilir Qarabag ve Zengezur ise Azerbaycanla Ermenistan arasinda mubahiseli eraziler elan olunur 1920 ci il noyabrin 29 da Ermenistanda sovet hakimiyyetinin quruldugu elan olundu Zengezurun Ermenistana verilmesi 1920 ci il noyabrin 30 da kecirilen Azerbacan KP MK Siyasi ve Teskilat burolarinin birge iclasinin qebul etdiyi qerari ile hell olunUR Qerarda Zengezur bolgesini 2 yere Qerbi Zengezur qezasi ve Serqi Zengezur ehalisinin bir hissesi kurdlerden ibaret olmasina gore Kurdustan qezasina bolmek teklif edilirdi Neticede Zengezur qezasinin 6 742 kv verstlik erazisinden 3 105 kv versti Azerbaycan SSR terkibinde qalmis 2 3 637 kv verstlik hissesi ise Ermenistana verilmis olur 3 Bununlada Azerbaycan ile onun bir hissesi olan Naxcivan arasinda quru elaqesi kesilir Ustelik 1929 cu il fevral ayinin 18 de Zaqafqaziya Merkezi Icraiyye Komitesi Naxcivan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin 9 kendinin Serur dairesinin Qurdqulaq Xacik Horadiz Sahbuz nahiyesinin Ogbin Sultanbey Agxec Almali Itqiran kendlerinin Ordubad dairesinin Qorcevan kendinin az sonra ise Kilit kendinin 1930 cu ilin evvellerinde torpaqlarinin bir hissesinin ekin saheleri ile birlikde Ermenistan SSR e birlesdirilmesi haqqinda qerar qebul etmisdir 4 Bununlada Azerbaycanin erazileri arasinda mesafe daha da artmisdir Dagliq Qarabag ateskes beyanati Redakte Esas meqale Dagliq Qarabag ateskes beyanati 2020 Ikinci Qarabag muharibesinin sonucu olaraq imzalanan Dagliq Qarabag ateskes beyanatinin 9 cu maddesinde Azerbaycanin qerb bolgeleri ile Naxcivan Muxtar Respublikasi arasinda neqliyyat elaqesini temin edecek dehlizin qurulmasi qeyd olunur 9 madde Bolgedeki butun iqtisadi ve neqliyyat elaqeleri blokdan cixarilir Ermenistan Azerbaycanin qerb bolgeleri ile Naxcivan Muxtar Respublikasi arasinda neqliyyat elaqesine zemanet verir Neqliyyat nezareti Rusiya Federasiyasi Federal Tehlukesizlik Xidmetinin Serhed Xidmetinin orqanlari terefinden heyata kecirilir Beyantin sertine esasen Zengezur dehlizi eni 5 km olan Lacin dehlizinden ferqli olaraq erazi dehlizi deyil neqliyyat dehlizi funksiyasi rolunu oynayacaqdir Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Zengezur dehlizi Baki ve Ankara ne qazanacaq 2021 01 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 03 Skibickij A M Karabahskij krizis Soyuz 1991 7 Gejdarov N G V gorah Zangezura Baku 1986 s 3 Zengezurun itirilmesinden 90 il otur 2011 07 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 02 Muxtariyyetin 9 kendiMenbe https az wikipedia org w index php title Zengezur dehlizi amp oldid 6030869, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
