Yens İnqvald Byornebu (norv. Jens Ingvald Bjørneboe) — norveçli müəllim, yazar, şair, rəssam və filosof. Yens Norveç cəmiyyəti və ümumilikdə tənqidçisi idi. 1976-cı ildə intihar etmişdir.
Yens Byornebu | |
---|---|
Jens Bjørneboe | |
| |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | , , Norveç |
Vəfat tarixi | (55 yaşında) |
Vəfat yeri | , , Norveç |
Vəfat səbəbi | asılma[d] |
Vətəndaşlığı | Norveç |
Həyat yoldaşları | Lisel Byornebu (1945-1961) Tone Byornebu (1961-1976) |
Atası | |
Anası | Maya Svensson |
İxtisası | Müəllim |
Fəaliyyəti | şair, rəssam, dramaturq, yazıçı |
Fəaliyyət illəri | 1951-ci ildən |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
9 oktyabr 1920-ci ildə Kristiansandda anadan olmuşdur. Norveçin Belçikadakı konsulu oğludur. Uşaqlığı ağır keçmişdir, bir neçə il pnevmoniya xəstəsi olmuşdur. 12 yaşında içkiyə başlamış, 13 yaşında özünü asmaq istəmiş, lakin alınmamışdır. Dəfələrlə atasının təraşsonrası balzamını içərək intihara cəhd etmək istəmişdir.
1940-cı ildə orta məktəbi bitirmiş, Dövlət İncəsənət Məktəbində rəssamlıq təhsili almağa başlamışdır.
1943-cü ildə Nasist Almaniyasının Norveçi işğalından sonra İsveçə qaçmış, burada daha sonra (1945-ci ildə) evlənəcəyi Almaniya yəhudisi rəssam Lisel Funk ilə tanış olmuşdur. Həyat yoldaşından Alman mədəniyyəti və ədəbiyyatını öyrənmişdir. Bu dövrlər apolitik olan Yensə görə siyasət incəsənətdən daha lazımsız idi. Rəsmin onun üçün yetərsiz olduğunu görən Yens ədəbiyyata yönəlməyə qərar vermişdi.
Yens Byornebu 1952-ci ildə çıxaraq quran şəxslərdən idi. Bu şəxslər (riksmol) tərəfdarı idilər.
Müəllimlik fəaliyyəti
1950-ci ildə Osloda, müəllimliyə başlamışdır. Voldorf məktəblərinin mahiyyəti avstriyalı filosof Rudolf Şteynerin antroposofiya fəlsəfəsi ilə bağlıdır. Yens uşaqlarla işləməkdən həzz alırdı. O burada 7 il dərs demişdir. Təhsil sistemini tənqid edən "Yonas" adlı romanını da bu dövrlərdə yazmışdır.
Ədəbi fəaliyyəti
Byornebu ədəbi fəaliyyətinə şeirlə başlamışdır. İlk şeir kitabı olan Şeirlər (Dikt — 1951) əsasən dini məzmunda idi. Bu şeirlərini qohumu Andre Byerkenin köməyi ilə çap etmişdi. Daha sonra cəmiyyəti tənqid edən romanlar yazmışdır. Bunlardan ən önəmlisi olaraq Xoruz banlamadan öncə (Før Hanen Galer — 1952), Yonas (1955), Zalım çoban (Den Onde Hyrde, 1960) romanlarının adını çəkmək olar. "Xoruz banlamadan öncə" romanı Nasist Almaniyasının məğlubiyyətindən sonra Nasistlərlə əlaqəsindən şübhələnilən hər adama pis gözlə baxılmasını (həmçinin Knut Hamsuna) qınayır, "Yonas" romanı isə təhsil sistemini tənqid edir. "Zalım çoban" romanı Norveç həbsxanaları haqqındadır. O həmçinin və Danimarka teatr qrupu birlikdə Quşsevərlər (Fugleelskerne, 1966), Semmelweis (1968) və Amputasiya (Amputasjon, 1970) adlı dram əsərlərini yazmışdır. "Paltarsız" (Uten en tråd, 1966) romanı pornoqrafik ünsürlər daşıdığı üçün 1967-ci ildə məhkəmə qərarı ilə ölkədə qadağan olundu, lakin bu məhkəmə Yensə məşhurluq gətirdi və Byornebu bu sayədə maddi cəhətdən özünü dirçəltməyə başladı. Onun ən sonuncu əsas romanı Köpək balıqları (Haiene, 1974) romanıdır.
Byornebu individualist anarxist idi, inqilabın cəmiyyətdəki kontrmədəniyyət vasitəsilə içdən baş verəcəyinə inanırdı, Emma Qoldman haqqında yazdığı dram əsərini yarıda qoymuşdu.
Vəhşiliyin tarixi
Byornebunun ən məşhur əsəri "Vəhşiliyin tarixi" trilogiyasıdır. Bu trilogiya Azadlıq anı (Frihetens Øyeblikk, 1966), Barıtxana (Kruttårnet, 1969) və Səssizlik (Stillheten, 1973) romanlarından ibarət olub. Trilogiyanın ilk hissəsi ədalət sistemi, ikinci hissəsi din, üçüncü hissəsi isə müstəmləkəçilik tarixi ilə əlaqəlidir. Mizantropik ruhda olan bu kitabların mövzusu fransız filosof Mişel Fukonun fəlsəfəsindən təsirlənilmişdir. Trilogiyanı bitirməyi 25 il çəkmiş, bitirəndə isə artıq depressiyaya qapılmışdır. O hətta Fransız inqilabı və onun gətirdiyi azadlıq anlayışı ilə də lağ edirdi.
Ölümü
1975-ci ildə Yens Byornebu jurnalist öz evində müsahibə apararkən birdən bezmiş, jurnalisti şəhərə viski almaq üçün göndərəndən sonra, jurnalist evə qayıdarkən yazarın özünü asaraq intihar etdiyini görmüşdür.
Əsərləri
Romanları
- Xoruz banlayanda (Før hanen galer, 1952)
- Yonas (1955)
- Şiddətli səmanın altında (Under en hårdere himmel, 1957)
- Bellapalmada qış (Vinter i Bellapalma, 1958)
- Mavi adam (Blåmann, 1959)
- Zalım çoban (Den onde hyrde, 1960)
- Yuxu və çarx (Drømmen og hjulet, 1964) ( haqqında)
- Azadlıq anı (Frihetens øyeblikk, 1966)
- Paltarsız (Uten en tråd, 1966)
- Barıtxana (Kruttårnet, 1969)
- Hersoq Hans (Hertug Hans, 1972)
- Səssizlik (Stillheten, 1973)
- Köpək balıqları (Haiene, 1974)
Dram əsərləri
- Ad günün mübarək (Til lykke med dagen, 1965)
- Quşsevərlər (Fugleelskerne, 1966)
- Semmelweis (1968)
- Amputasiya (Amputasjon, 1970).
- Torgersen prosesi (Tilfellet Torgersen, 1972)
- Mavi Cins (Dongery, 1976)
Şeir topluları
- Şeirlər (Dikt, 1951)
- Ariadna (1953)
- Böyük şəhər (Den store by, 1958)
- Ad günün mübarək (Til lykke med dagen, 1965)
Esse topluları
- Norveçim, mənim Norveçim (Norge, mitt Norge, 1968)
- Amerikanı sevən bizlər (Vi som elsket Amerika, 1970)
- Polis və Anarxiya (Politi og anarki, 1972)
Xarici keçidlər
İstinadlar
- Wandrup, Fredrik (1984). "Jens Bjørneboe: Mannen, myten og kunsten"
- Tore Rem ilə müsahibə, Klassekampen 11 sentyabr 2009
- . 2014-04-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-09.
- Carl Hambro: Jens Bjørneboe — en litterær profil, Gyldendal 1978
- Kaj Skagens, "Solen ble sort", Klassekampen 24.09.09 s. 20–21.
- Anarxizm haqqında müsahibəsi 2021-01-13 at the Wayback Machine (Norveçcə)
- Engelstad, Carl Fredrik. "Jens Bjørneboes Trilogie", Ausblick, Zeitschrift für Deutsch- Skandinavische Beziehungen (Lübeck) 33 (1983), no. 1–2: 6–8
- Foucault: Galskapens historie, Gyldendal Norsk utg. (1973).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yens Inqvald Byornebu norv Jens Ingvald Bjorneboe norvecli muellim yazar sair ressam ve filosof Yens Norvec cemiyyeti ve umumilikde tenqidcisi idi 1976 ci ilde intihar etmisdir Yens ByornebuJens BjorneboeYens Byornebu 1952 OsloDogum tarixi 2 oktyabr 1920Dogum yeri NorvecVefat tarixi 9 may 1976 55 yasinda Vefat yeri NorvecVefat sebebi asilma d Vetendasligi NorvecHeyat yoldaslari Lisel Byornebu 1945 1961 Tone Byornebu 1961 1976 AtasiAnasi Maya SvenssonIxtisasi MuellimFealiyyeti sair ressam dramaturq yaziciFealiyyet illeri 1951 ci ilden Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati9 oktyabr 1920 ci ilde Kristiansandda anadan olmusdur Norvecin Belcikadaki konsulu ogludur Usaqligi agir kecmisdir bir nece il pnevmoniya xestesi olmusdur 12 yasinda ickiye baslamis 13 yasinda ozunu asmaq istemis lakin alinmamisdir Defelerle atasinin terassonrasi balzamini icerek intihara cehd etmek istemisdir 1940 ci ilde orta mektebi bitirmis Dovlet Incesenet Mektebinde ressamliq tehsili almaga baslamisdir 1943 cu ilde Nasist Almaniyasinin Norveci isgalindan sonra Isvece qacmis burada daha sonra 1945 ci ilde evleneceyi Almaniya yehudisi ressam Lisel Funk ile tanis olmusdur Heyat yoldasindan Alman medeniyyeti ve edebiyyatini oyrenmisdir Bu dovrler apolitik olan Yense gore siyaset incesenetden daha lazimsiz idi Resmin onun ucun yetersiz oldugunu goren Yens edebiyyata yonelmeye qerar vermisdi Yens Byornebu 1952 ci ilde cixaraq quran sexslerden idi Bu sexsler riksmol terefdari idiler Muellimlik fealiyyeti1950 ci ilde Osloda muellimliye baslamisdir Voldorf mekteblerinin mahiyyeti avstriyali filosof Rudolf Steynerin antroposofiya felsefesi ile baglidir Yens usaqlarla islemekden hezz alirdi O burada 7 il ders demisdir Tehsil sistemini tenqid eden Yonas adli romanini da bu dovrlerde yazmisdir Edebi fealiyyetiByornebu edebi fealiyyetine seirle baslamisdir Ilk seir kitabi olan Seirler Dikt 1951 esasen dini mezmunda idi Bu seirlerini qohumu Andre Byerkenin komeyi ile cap etmisdi Daha sonra cemiyyeti tenqid eden romanlar yazmisdir Bunlardan en onemlisi olaraq Xoruz banlamadan once For Hanen Galer 1952 Yonas 1955 Zalim coban Den Onde Hyrde 1960 romanlarinin adini cekmek olar Xoruz banlamadan once romani Nasist Almaniyasinin meglubiyyetinden sonra Nasistlerle elaqesinden subhelenilen her adama pis gozle baxilmasini hemcinin Knut Hamsuna qinayir Yonas romani ise tehsil sistemini tenqid edir Zalim coban romani Norvec hebsxanalari haqqindadir O hemcinin ve Danimarka teatr qrupu birlikde Qusseverler Fugleelskerne 1966 Semmelweis 1968 ve Amputasiya Amputasjon 1970 adli dram eserlerini yazmisdir Paltarsiz Uten en trad 1966 romani pornoqrafik unsurler dasidigi ucun 1967 ci ilde mehkeme qerari ile olkede qadagan olundu lakin bu mehkeme Yense meshurluq getirdi ve Byornebu bu sayede maddi cehetden ozunu dirceltmeye basladi Onun en sonuncu esas romani Kopek baliqlari Haiene 1974 romanidir Byornebu individualist anarxist idi inqilabin cemiyyetdeki kontrmedeniyyet vasitesile icden bas vereceyine inanirdi Emma Qoldman haqqinda yazdigi dram eserini yarida qoymusdu Vehsiliyin tarixi Yens Byornebunun atasi Norvecin Belcika konsulu Byornebunun en meshur eseri Vehsiliyin tarixi trilogiyasidir Bu trilogiya Azadliq ani Frihetens Oyeblikk 1966 Baritxana Kruttarnet 1969 ve Sessizlik Stillheten 1973 romanlarindan ibaret olub Trilogiyanin ilk hissesi edalet sistemi ikinci hissesi din ucuncu hissesi ise mustemlekecilik tarixi ile elaqelidir Mizantropik ruhda olan bu kitablarin movzusu fransiz filosof Misel Fukonun felsefesinden tesirlenilmisdir Trilogiyani bitirmeyi 25 il cekmis bitirende ise artiq depressiyaya qapilmisdir O hetta Fransiz inqilabi ve onun getirdiyi azadliq anlayisi ile de lag edirdi Olumu1975 ci ilde Yens Byornebu jurnalist oz evinde musahibe apararken birden bezmis jurnalisti sehere viski almaq ucun gonderenden sonra jurnalist eve qayidarken yazarin ozunu asaraq intihar etdiyini gormusdur EserleriRomanlari Xoruz banlayanda For hanen galer 1952 Yonas 1955 Siddetli semanin altinda Under en hardere himmel 1957 Bellapalmada qis Vinter i Bellapalma 1958 Mavi adam Blamann 1959 Zalim coban Den onde hyrde 1960 Yuxu ve carx Drommen og hjulet 1964 haqqinda Azadliq ani Frihetens oyeblikk 1966 Paltarsiz Uten en trad 1966 Baritxana Kruttarnet 1969 Hersoq Hans Hertug Hans 1972 Sessizlik Stillheten 1973 Kopek baliqlari Haiene 1974 Dram eserleri Ad gunun mubarek Til lykke med dagen 1965 Qusseverler Fugleelskerne 1966 Semmelweis 1968 Amputasiya Amputasjon 1970 Torgersen prosesi Tilfellet Torgersen 1972 Mavi Cins Dongery 1976 Seir toplulari Seirler Dikt 1951 Ariadna 1953 Boyuk seher Den store by 1958 Ad gunun mubarek Til lykke med dagen 1965 Esse toplulari Norvecim menim Norvecim Norge mitt Norge 1968 Amerikani seven bizler Vi som elsket Amerika 1970 Polis ve Anarxiya Politi og anarki 1972 Xarici kecidlerIstinadlarWandrup Fredrik 1984 Jens Bjorneboe Mannen myten og kunsten Tore Rem ile musahibe Klassekampen 11 sentyabr 2009 2014 04 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 05 09 Carl Hambro Jens Bjorneboe en litteraer profil Gyldendal 1978 Kaj Skagens Solen ble sort Klassekampen 24 09 09 s 20 21 Anarxizm haqqinda musahibesi 2021 01 13 at the Wayback Machine Norvecce Engelstad Carl Fredrik Jens Bjorneboes Trilogie Ausblick Zeitschrift fur Deutsch Skandinavische Beziehungen Lubeck 33 1983 no 1 2 6 8 Foucault Galskapens historie Gyldendal Norsk utg 1973 Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin