Vikipediya azad ensiklopediya Yaycı nekropolu orta tunc dövrünə aid olub şərur rayonunun Aşağı Yaycı kəndindən cənubda y

Vikipediya azad ensiklopediya Yayci nekropolu orta tunc dovrune aid olub Serur rayonunun Asagi Yayci kendinden cenubda yerlesen abide Nekropol 1976 ci ilde Arpacay su anbari tikilerken tesadufen askar olunmusdur Tikinti zamani bir nece qebir abidesi dagidilmis zengin maddi medeniyyet numuneleri askar olunmusdur Qebirler das qutulardan ibaret olub muxtelif istiqametlere yonelmisdir Onlarin divarlari iri sal daslarla qurulmus uzeri bir nece das pilite ile ortulmusdur Bezi das qutular kromlexle ehate olunmusdur Qebirlerin uzerinde yer seviyyesinden 0 5 1 m hundurlukde olan kurqanlar saxlanmisdir 2011 ci ilde Yayci nekropolunda kesfiyyat qazintilari aparilmisdir Bu qazintilar zamani E Memmedov terefinden uzeri das kurqanla ortulmus bir torpaq qebir acilmisdir Qebirde skelet qaliqlari tapilmamisdir Ancaq 5 eded kupe 1 eded samdan ve 1 eded kasadan ibaret qablar askar olunmusdur Yayci nekropolundan askar edilmis arxeoloji materiallar esasen boyali qablardan ibaret olub kupe ve kasa tipli qablarla temsil olunmusdur Onlarin giline narin qum qatilmis cehrayi rengde yaxsi bisirilmis qirmizi boya ile ortulerek xaricden cilalanmisdir Boyali keramika memulati arasinda uzunbogazli kupeler yuksek senetkarliq numunesi olmalari ile ferqlenir Onlarin bogazi dar govdesi qabariq oturacagi yastidir Bu tip kupelerin bezisinin govdesi bikonus formali bezisi ise sarsekillidir Bogazi ve govdesinin yuxari hissesi qirmizi anqob uzerinden qara rengle cekilmis ucbucaq siniq ve dalgali xetlerle naxislanmisdir Onlarin birinin govdesinde hendesi ornamentler arasinda yerlesen qus tesvirleri verilmisdir Digerinin govdesi ise iki cerge heyvan tesviri ile naxislanmisdir Birinci cergede qus tesvirleri ikinci cergede ise bir birinin ardinca duzulmus maral it keci ve qoyun tesvirleri verilmisdir Tesvirlerin kompozisiyasi Sumer medeniyyetine mexsus elementleri xatirladir Bu cur murekkeb kompozisiyasi olan boyali qablar Naxcivanda helelik basqa abidelerden melum deyil Askar olunmus bu monoxrom naxisli boyali qablar Azerbaycan boyali qablar medeniyyetinin ilk merhelesi ucun xarakterikdir 2011 ci ilde Yayci nekropolundan askar olunmus kupeler orijinal ornamentasiyasi ile diqqeti celb edir Yeni tapintilarin uzerindeki ornamentler xususile kepenek sekilli ucbucaqlar ve torsekilli dordbucaqli naxislarin benzerleri Naxcivan ve Serqi Anadolu abidelerinden uze cixarilmisdir Kupelerden biri bezeme motivine gore arxeoloji edebiyyatda Tezekend medeniyyeti adi ile taninan abidelerden askar olunmus keramika memulati ile benzerdir Bu kupe govdesinin yuxarisinda qirmizi reng uzerine qara rengle iki paralel xett arasina alinmis hendesi ornamentlerle naxislanmisdir Naxislar bezi yerlerde iki pilleli olub yuxarida bitisik ucbucaqlar qumsaati motivi asagida ise torlu ya da strixlenmis dordbucaqlardan ibaretdir Bu motivde bezenmis kupelere Kirovakan Tezekend nekropolu ve diger abidelerde rastlanmisdir Bu kupe bezeme motivine gore yuxarida qeyd olunan abidelerden askar olunan materiallarin hec birini tekrar etmir Bezeme motivinde istifade olunan ornamentler strixlenmis ucbucaqlar II Kultepe Sahtaxti ve Sortepe ucun xarakterikdir Qum saati motivlerine ise daha cox Qizilburun ve Sahtaxtida rastlanir Yayci boyali qablari ucun xarakterik ornamentlerin Tezekend medeniyyeti numunelerinde askar olunmasi bu medeniyyetin Naxcivandan geden tayfalar terefinden yaradildigini gosterir Istinadlar span Baxseliyev V B Naxcivanin arxeoloji abideleri Baki Elm 2008 301 s Seyidov A Q Naxcivan e e VII II minilliklerde Baki Elm 2003 339 s Kulieva Z K Novye nahodki iz mogilnika Yajdzhi Rossijskaya arheologiya Moskva Nauka 2012 2 s 164 165 Baxseliyev V B Naxcivanin arxeoloji abideleri Baki Elm 2008 301 s Seyidov A Q Baxseliyev V B Memmedov S M Asurov S H Qedim Serur Baki 2012 466 s Quliyeva Z K Arpacay vadisinin Tunc dovru arxeoloji abideleri Baki Elm ve Tehsil 2014 192 s Bahsaliyev V B Nahcivan ve Dogu Anadolunun Orta Tunc cagi kulturu II Uluslararasi Ahlat Avrasya bilim kultur ve sanat sempozyumu Istanbul 2014 s 29 33 Hemcinin bax span Naxcivan nekropollariNekropollarAgbulaq nekropolu Asagi Dasarx nekropolu Badamli nekropolu Boyehmed nekropollari Camaldin nekropollari Dize nekropolu Demirci nekropolu Demyeler nekropolu Demirli nekropolu Ebrequnus nekropollari I Hacaparaq nekropolu II Hacaparaq nekropolu Xalikesan nekropolu Kulus nekropolu Kolasu nekropolu Mahmudoba nekropolu Maxta nekropolu Muncuqlutepe nekropolu Muganli nekropolu Merdangol nekropolu Naxcivan nekropollari Nursu nekropolu Nehecir nekropolu Nezerabad nekropolu Parci nekropolu Pusyan nekropolu Saridere nekropollari Sabirkend nekropolu Saltaq nekropollari I Saribulaq nekropolu II Saribulaq nekropolu Sirab nekropolu I Sahtaxti nekropolu II Sahtaxti nekropolu Sortepe nekropolu Turkes nekropolu Yayci nekropolu Yurdcu nekropoluKateqoriya Naxcivan nekropollari Kateqoriya Azerbaycan abideleri Kateqoriya Serur rayonunun nekropollari