Yaxın Şərqdə müharibə 7 oktyabr 2023-cü ildə HƏMAS qruplaşmasının İsraili istila etməsi ilə başlamışdır. Buna cavab olaraq, İsrail oktyabrın 27-də HƏMAS-ın nəzarətində olan Qəzza zolağına hücum etdi və 2024-cü ilin may ayının sonuna kimi Misirlə sərhəddəki Filadelfi dəhlizi də daxil olmaqla, ərazisinin böyük hissəsini nəzarətə götürdü.
Yaxın Şərqdə müharibə | |
---|---|
![]() | |
Yeri | |
Səbəbi | Qəzzə–İsrail münaqişəsi (2023) |
| |
![]() |
Döyüş əməliyyatları təkcə Qəzza zolağı və ona bitişik İsrail əraziləri ilə məhdudlaşmayıb.
İran və onun nəzarət etdiyi şiə qruplaşmaları – Livan Hizbullahı, Yəmən husiləri və İraq şiə qrupları HƏMAS-ın tərəfində müharibədə iştirak edərək sistematik olaraq İsrail ərazilərini raket və dronlarla atəşə tutmağa başlayıblar. Bundan əlavə, husilər Bab əl-Məndəb boğazını mühasirəyə alaraq, İsraillə əlaqəli olduğunu iddia etdikləri və ya İsrailin Qırmızı dənizdəki Eylat limanına gedən gəmilərə sistematik hücumlar təşkil ediblər. Fələstin İslami Cihadı daxil olmaqla, HƏMAS ilə müttəfiq olan fələstinli qruplar Livan sərhədindən İsrail ərazisinə soxulmaq cəhdlərində və İordan çayının qərb sahilində terror hücumlarında iştirak ediblər.
İsrail buna cavab olaraq Hizbullahın nəzarətində olan Livan ərazilərinə, qruplaşmanın Suriyadakı silah təchizatı xətlərini kütləvi bombardmana məruz qoymuş və daha sonra BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1701 saylı qətnaməsinə zidd olaraq qoşunlarını Hizbullahın nəzarətində olan Livan sərhədi ərazisinə yeritmişdir İsrail həmçinin HƏMAS və Hizbullah üzvlərinin, o cümlədən bu təşkilatların rəhbərlərinin harada yerləşməsindən asılı olmayaraq onların kütləvi şəkildə ləğv edilməsini təşkil edib. 2024-cü ilin iyulundan İsrail Yəməndə husilərin hədəflərini bombalayır.
ABŞ-nin rəhbərlik etdiyi hərbi koalisiya İsrailin tərəfindədir. 20 ölkədən ibarət qrup Qırmızı dəniz bölgəsində dəniz gəmiçiliyinin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün husilərə qarşı hərbi əməliyyatda iştirak edib. Bundan başqa, ABŞ, Böyük Britaniya və digər ölkələrin silahlı qüvvələri raket hücumlarının dəf edilməsində İsrailə yardım edib və ABŞ husilərin hərbi və infrastruktur obyektlərini sistemli şəkildə bombalayıb. İranın İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu İraq və Suriyadakı Amerika hədəflərinə bir neçə hücum həyata keçirib .
2024-cü ilin noyabrında İsrail Hizbullah ilə atəşkəs əldə etməsi və 2024-cü ilin dekabrında Suriyada Bəşər Əsəd rejiminin devrilməsi İranın “müqavimət oxunu” əhəmiyyətli dərəcədə sarsıtdı. 2024-cü il dekabrın 8-də İsrail Suriya ilə demarkasiya xəttində demilitarizasiya zonasına daxil oldu. Hizbullahla atəşkəs 2025-ci il martın 22-dək davam etdi.
13 iyun 2025-ci ildə İsrail İrana qarşı "Şir kimi xalq" adlı genişmiqyaslı hərbi əməliyyata başladı.
Zəmin
1948-ci ildə Fələstin ərazisində yaşayan yəhudilər və ərəblər arasında baş vermiş müharibə nəticəsində İsrail dövlətinin yaradılmasından sonra bəzi fələstinli ərəblər Qəzza zolağında qaçqın vəziyyətinə düşüblər. Bu ərazi 1949-cu ildən 1967-ci ilə qədər Misirin nəzarəti altında olmuş, altı günlük müharibə nəticəsində İsrail onu ələ keçirmişdir. əsasən ərəb və israillilər arasında sülh prosesinin iflasa uğramasından sonra İsrail 2005-ci ildə Qəzza zolağından birtərəfli qaydada geri çəkilərək orada əvvəllər yaradılmış yaşayış məntəqələrini dağıdıb. 2007-ci ildə İsraillə razılaşmalarda barışmaz mövqe sərgiləyən HƏMAS Fələstin Azadlıq Təşkilatı ilə münaqişədən sonra Qəzzada hakimiyyəti ələ keçirdi. Bu , İsrail və Misir tərəfindən sektorun blokadasına və sonrakı çoxillik münaqişəyə səbəb oldu.
İsrail və HƏMAS arasında məhdud miqysalı silahlı toqquşmalar 2008, 2012, 2014 və 2021-ci illərdə baş verib.
Müharibənin səbəbləri
HƏMAS-ın İsrailə hücumunun əsas səbəbi İsraillə ərəb Şərqi arasında münasibətlərin normallaşması, xüsusilə Səudiyyə Ərəbistanı ilə müqavilənin imzalanmasının planlaşdırılması olub. Bu prosesi pozmaq hücumun əsas məqsədi idi.
Şərqşünas Dmitri Maryasis hücumun əlavə səbəblərini aşağıdakı kimi sadalayır:
- məhkəmə islahatı məsələsi ətrafında İsraildaxili qarşıdurma və cəmiyyətdə parçalanma;
- HƏMAS-ın öz sponsorlarına uğur nümayiş etdirməsi zərurəti;
- yığılmış silahlardan səmərəli istifadə ehtiyacı;
- hücum tarixinin simvolizmi - Yom Kippur müharibəsindən düz 50 il sonra.
Qəzzada müharibə
Müharibə 7 oktyabr 2023-cü ildə HƏMAS və Qəzza zolağından olan digər silahlı qrupların İsrail ərazisinə müdaxilə etməsi ilə başladı. Qəzza zolağının yaxınlığındakı bir sıra yaşayış məntəqələri, o cümlədən Sderot şəhəri hücuma məruz qaldı və qismən ələ keçirildi. Yaraqlılar məskunlaşan ərazilərdən əlavə, İsrailin sərhədə ən yaxın olan "Nahal Oz" və "Reim" hərbi bazalarına (Qəzza diviziyasının qərargahı) hücum edib. Kibbutz Reim yaxınlığında, orada təşkil edilən bir musiqi festivalına hücum edildi, burada HƏMAS yaraqlıları 364 nəfəri qətlə yetirdi, 40 nəfəri oğurladı və ya itkin etdi. Ümumilikdə həmin gün İsraildə 1200-dən çox insan həlak olub, HƏMAS isə Qəzzada 253 girovu əsir götürüb və qaçırıb. Qurbanların bəziləri girovlar da daxil olmaqla seksual zorakılığa məruz qalıblar. Ölənlər və girovlar arasında əcnəbilər və ikili vətəndaşlığı olan şəxslər də var idi.
Buna cavab olaraq İsrail 50 ildə ilk dəfə hərbi vəziyyət elan etdi, 300 min ehtiyat əsgəri orduya cəlb edildi və hava hücumlarına başladı, bir neçə həftə sonra Qəzza zolağına qoşun göndərdi. Hər iki tərəfdən xeyli dağıntı və itkilərə səbəb olan əməliyyat hələ də davam edir. Oktyabrın 13-dən etibarən, Stripin şimal hissəsinin əhalisini cənuba köçmək barədə xəbərdar etdikdən sonra İsrail cavab reydlərinə başladı.
Oktyabrın 27-də İsrail Qəzzada genişmiqyaslı quru əməliyyatına başlayıb. Sektorun şimal hissəsində bir ay davam edən gərgin döyüşlər HƏMAS-ın irimiqyaslı hərbi infrastrukturunun dağıdılması ilə nəticələndi. Dekabrın 4-5-də İsrail ordusu Xan Yunis şəhəri uğrunda döyüşlərə başladı və mayın 7-də Rəfaha daxil oldu. 2024-cü ilin iyun ayının əvvəlində İsrail zolağı Misirdən ayıran Filadelfiya dəhlizinə nəzarəti ələ keçirdi.
İsrail HƏMAS-ın bəzi tunellərini və hərbi infrastrukturunun digər elementlərini sıradan çıxarıb. HƏMAS keçmiş raket potensialını və bir sıra tanınmış liderlərini itirdi. HƏMAS Siyasi Bürosunun rəhbəri İsmayıl Haniyə 2024-cü il iyulun 31-də Tehran iqamətgahında qətlə yetirildi. Qəzza yaraqlılarının liderləri Yəhya Sinvar və Məhəmməd Deif də İsrailin hücumları nəticəsində öldürüldülər .
2024-cü ilin oktyabrına qədər İsraildə 800-dən çox mülki şəxs (demək olar ki, hamısı 2023-cü il oktyabrın 7-də), 726 əsgər və zabit həlak oldu. Ümumilikdə, 2023-cü il oktyabrın 7-dən 2025-ci il aprelin əvvəlinə qədər İsraildə mərmilər, terror aktları və hərbi əməliyyatlar nəticəsində 1800-dən çox insan həlak olub. Qəzzada, 2025-ci ilin aprel ayına olan məlumata görə, ən azı 46 min insan, o cümlədən ən azı 20.000 terrorçu öldürülüb və Qəzzada bütün binaların üçdə ikisi zədələnib və ya dağıdılıb.
İranla münaqişə
2024-cü ilin aprelində başlayan İran-İsrail proksi münaqişəsi iki ölkənin silahlı qüvvələri arasında birbaşa toqquşmaya çevrildi.
Bundan əvvəl, 23 dekabr 2023-cü ildə Dəməşq yaxınlığında İsrail hava hücumu nəticəsində İranın Suriyadakı əsas nümayəndəsi olan İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun hərbi müşaviri Seyid Razi Musəvi öldürüldü. Buna cavab olaraq, 2024-cü il yanvarın 15-də İran ABŞ-ın tikilməkdə olan səfirliyinə və İraq Kürdüstanının Ərbil şəhərindəki şübhəli İsrailin Mossad kəşfiyyat qərargahına ballistik raket hücumu etdi.
1 aprel 2024-cü ildə İsrailin hava hücumu İranın Dəməşqdəki konsulluğunun binasını dağıdıb. Nəticədə 7 iranlı hərbi məsləhətçi, o cümlədən iki SEPAH generalı öldürüldü: Qüds Qüvvələrinin komandanı, briqada generalı Məhəmməd Rza Zahedi və onun müavini Məhəmməd Hadi Hacı Rəhimi. 13 aprel 2024-cü ildə İran xüsusi təyinatlıları BƏƏ yaxınlığında beynəlxalq sularda qismən israilli iş adamı Eyal Oferə məxsus MSC Aries konteyner gəmisini ələ keçirdilər.
Aprelin 13-də axşam İran İran, Livan və İraq ərazilərindən İsrailə doğru bir neçə yüz Şahed 136 pilotsuz uçan aparatı və ballistik raket atıb. Demək olar ki, bütün raketlər və pilotsuz təyyarələr İsrail, onun müttəfiqləri və İordaniyanın hava hücumundan müdafiə qüvvələri tərəfindən vurulub. Atışma nəticəsində ciddi ziyan dəyməyib. Aprelin 19-da İranın İsfahandakı aviabazasına pilotsuz təyyarələr tərəfindən hücum edilib, pilotsuz təyyarələr İranın özündən buraxılıb. İsrail hücuma görə məsuliyyəti üzərinə götürmədi və bu, heç bir ziyana səbəb olmadı.
İranın İsrailə növbəti zərbəsi Həsən Nəsrullahın ölümünün qisasını almaq üçün 2024-cü il oktyabrın 1-də axşam saatlarında həyata keçirilib. Zərbə bütün İsraildəki hədəflərə hücum edən 180-dən çox ballistik raketi əhatə edib. Nəticədə bir fələstinli həlak olub, bir neçə israilli isə yaralanıb. Mülki infrastruktura ziyan dəyib. İsrailin cavab zərbəsi 2024-cü il oktyabrın 26-da baş verib. Əsas hava hücumunun hədəfləri raket istehsal müəssisələri və yer-hava raket sistemləri olub. Digər şeylərlə yanaşı, Tehran ərazisindəki bir neçə hərbi baza və İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun komanda məntəqəsi atəşə tutulub. İsrail İranın hava hücumundan müdafiə vasitələrinin məhv edildiyini bildirdi, İran minimal ziyanı iddia etdi.
13 iyun 2025-ci ildə İsrail Hərbi Hava Qüvvələri İranın nüvə obyektlərini və hərbi infrastrukturunu hədəf alaraq İrana genişmiqyaslı hücuma keçdi. Hücum nəticəsində İranın bir neçə yüksək rütbəli hərbi məmuru, o cümlədən generallar Hüseyn Salami və Məhəmməd Baqeri, həmçinin nüvə alimləri Fereydoun Abbasi-Davani və Mohammad Mehdi Tehranchi həlak olub. Həmin gün İran 150-dən çox ballistik raket və 100-dən çox pilotsuz uçan aparatdan istifadə edərək, genişmiqyaslı cavab hücumuna başlayıb. Raket zərbələri mübadiləsi iyunun 14-də davam edib. İran onlarla ölü və yüzlərlə yaralı olduğunu bildirdi, İsraildə isə iyunun 15-nə olan məlumata görə, ən azı 11 ölü və yüzlərlə yaralı var.
İstinadlar
- "Israel-Hamas War" (ingilis). . 2025-01-13. 2025-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-03-30.
- Fabian, Emanuel. "IDF launches first 'localized' raids into Gaza ahead of expected ground invasion". The Times of Israel (ingilis). 2023-10-13. 2023-10-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-08-20.
- Alexander Ward, Erin Banco, Lara Seligman. "Biden admin openly hammering Israel's military strategy in Gaza". Politico (ingilis). 2024-05-21. 2024-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-08-20.
- "Более 8 месяцев войны в секторе Газа: что осталось сделать ЦАХАЛу перед переходом к третьей фазе?". (rus). 2024-06-24. 2024-07-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-07-16.
- Shamir, Prof Eitan. "The Iron Swords War: The Strategic Balance So Far and What's Next". [ing.](ingilis). 2024-07-14. 2024-07-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-07-16.
- "Краткая история ликвидаций лидеров арабского террора. Дополнено". (rus). 2024-08-01. 2024-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-08-20.
- Марьясис, 2025
- "Список погибших в ходе войны Израиля с террором, начавшейся в октябре 2023 года (обновляется)" (rus). NEWSru.co.il. 2024-04-04. İstifadə tarixi: 2025-04-19.
- Erin Banco. "Exclusive: Hamas has added up to 15,000 fighters since start of war, US figures show" (ingilis). . 2025-01-24. İstifadə tarixi: 2025-04-05.
- Nicole Grajewski. "Iran and Israel's Dangerous Gambit" (ingilis). Carnegie Endowment for International Peace. 2025-02-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-03-21.
- Christopher F. Schuetze. "Iran Seizes Commercial Ship Linked to Israel" (ingilis). The New York Times. 2024-04-13. 2025-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-03-21.
- "Israel hits Iran nuclear facilities, missile factories; Tehran vows revenge" (ingilis). . 2025-06-13. İstifadə tarixi: 2025-06-13.
- Lubell, Maayan. "Israel hits Iran nuclear and missile facilities, appears to block retaliation". Reuters (ingilis). 2025-06-13. İstifadə tarixi: 2025-06-13.
- Moderator, Margaret Brennan; Washington, "Face the Nation with Margaret Brennan;" Chief foreign affairs correspondent Margaret Brennan is moderator of "Face the Nation with Margaret Brennan" on CBS Based in; D.C.; correspondent, Brennan is also the Network's chief foreign affairs; Additionally, a contributing correspondent to 60 Minutes. "Israel launches strikes on Iran's nuclear sites and other targets; Iran launches retaliatory drone strike - CBS News". www.cbsnews.com (ingilis). 2025-06-13. İstifadə tarixi: 2025-06-13.
- Lubell, Maayan; Hafezi, Parisa; Holland, Steve. "Iran fires missiles at Israel in response to attacks". Reuters (ingilis). 2025-06-13. İstifadə tarixi: 2025-06-13.
- "3-й день войны с Ираном: многочисленные жертвы в Израиле" (rus). newsru.co.il. 2025-06-15. İstifadə tarixi: 2025-06-15.
Ədəbiyyat
- Марьясис Д. А. Хроника с открытым финалом. История палестино-израильского противостояния. — М.: Альпина нон-фикшн, 2025. — 332 с. — ISBN 978-5-00223-248-2.
- Звягельская И. Д. Динамика ближневосточных конфликтов // Ближний Восток: политика и идентичность. — М.: ИМЭМО РАН, 2024. — С. 237—248. — ISBN 978-5-7567-1317-6.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yaxin Serqde muharibe 7 oktyabr 2023 cu ilde HEMAS qruplasmasinin Israili istila etmesi ile baslamisdir Buna cavab olaraq Israil oktyabrin 27 de HEMAS in nezaretinde olan Qezza zolagina hucum etdi ve 2024 cu ilin may ayinin sonuna kimi Misirle serheddeki Filadelfi dehlizi de daxil olmaqla erazisinin boyuk hissesini nezarete goturdu Yaxin Serqde muharibeYeri Orta SerqSebebi Qezze Israil munaqisesi 2023 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Doyus emeliyyatlari tekce Qezza zolagi ve ona bitisik Israil erazileri ile mehdudlasmayib Iran ve onun nezaret etdiyi sie qruplasmalari Livan Hizbullahi Yemen husileri ve Iraq sie qruplari HEMAS in terefinde muharibede istirak ederek sistematik olaraq Israil erazilerini raket ve dronlarla atese tutmaga baslayiblar Bundan elave husiler Bab el Mendeb bogazini muhasireye alaraq Israille elaqeli oldugunu iddia etdikleri ve ya Israilin Qirmizi denizdeki Eylat limanina geden gemilere sistematik hucumlar teskil edibler Felestin Islami Cihadi daxil olmaqla HEMAS ile muttefiq olan felestinli qruplar Livan serhedinden Israil erazisine soxulmaq cehdlerinde ve Iordan cayinin qerb sahilinde terror hucumlarinda istirak edibler Israil buna cavab olaraq Hizbullahin nezaretinde olan Livan erazilerine qruplasmanin Suriyadaki silah techizati xetlerini kutlevi bombardmana meruz qoymus ve daha sonra BMT Tehlukesizlik Surasinin 1701 sayli qetnamesine zidd olaraq qosunlarini Hizbullahin nezaretinde olan Livan serhedi erazisine yeritmisdir Israil hemcinin HEMAS ve Hizbullah uzvlerinin o cumleden bu teskilatlarin rehberlerinin harada yerlesmesinden asili olmayaraq onlarin kutlevi sekilde legv edilmesini teskil edib 2024 cu ilin iyulundan Israil Yemende husilerin hedeflerini bombalayir ABS nin rehberlik etdiyi herbi koalisiya Israilin terefindedir 20 olkeden ibaret qrup Qirmizi deniz bolgesinde deniz gemiciliyinin tehlukesizliyini temin etmek ucun husilere qarsi herbi emeliyyatda istirak edib Bundan basqa ABS Boyuk Britaniya ve diger olkelerin silahli quvveleri raket hucumlarinin def edilmesinde Israile yardim edib ve ABS husilerin herbi ve infrastruktur obyektlerini sistemli sekilde bombalayib Iranin Islam Inqilabi Kesikcileri Korpusu Iraq ve Suriyadaki Amerika hedeflerine bir nece hucum heyata kecirib 2024 cu ilin noyabrinda Israil Hizbullah ile ateskes elde etmesi ve 2024 cu ilin dekabrinda Suriyada Beser Esed rejiminin devrilmesi Iranin muqavimet oxunu ehemiyyetli derecede sarsitdi 2024 cu il dekabrin 8 de Israil Suriya ile demarkasiya xettinde demilitarizasiya zonasina daxil oldu Hizbullahla ateskes 2025 ci il martin 22 dek davam etdi 13 iyun 2025 ci ilde Israil Irana qarsi Sir kimi xalq adli genismiqyasli herbi emeliyyata basladi Zemin1948 ci ilde Felestin erazisinde yasayan yehudiler ve erebler arasinda bas vermis muharibe neticesinde Israil dovletinin yaradilmasindan sonra bezi felestinli erebler Qezza zolaginda qacqin veziyyetine dusubler Bu erazi 1949 cu ilden 1967 ci ile qeder Misirin nezareti altinda olmus alti gunluk muharibe neticesinde Israil onu ele kecirmisdir esasen ereb ve israilliler arasinda sulh prosesinin iflasa ugramasindan sonra Israil 2005 ci ilde Qezza zolagindan birterefli qaydada geri cekilerek orada evveller yaradilmis yasayis menteqelerini dagidib 2007 ci ilde Israille razilasmalarda barismaz movqe sergileyen HEMAS Felestin Azadliq Teskilati ile munaqiseden sonra Qezzada hakimiyyeti ele kecirdi Bu Israil ve Misir terefinden sektorun blokadasina ve sonraki coxillik munaqiseye sebeb oldu Israil ve HEMAS arasinda mehdud miqysali silahli toqqusmalar 2008 2012 2014 ve 2021 ci illerde bas verib Muharibenin sebebleriHEMAS in Israile hucumunun esas sebebi Israille ereb Serqi arasinda munasibetlerin normallasmasi xususile Seudiyye Erebistani ile muqavilenin imzalanmasinin planlasdirilmasi olub Bu prosesi pozmaq hucumun esas meqsedi idi Serqsunas Dmitri Maryasis hucumun elave sebeblerini asagidaki kimi sadalayir mehkeme islahati meselesi etrafinda Israildaxili qarsidurma ve cemiyyetde parcalanma HEMAS in oz sponsorlarina ugur numayis etdirmesi zerureti yigilmis silahlardan semereli istifade ehtiyaci hucum tarixinin simvolizmi Yom Kippur muharibesinden duz 50 il sonra Qezzada muharibe7 oktyabr 2023 cu ilde HEMAS terrorculari terefinden goturulen girovlarQezzada Israilin Merkava 4M tanki Muharibe 7 oktyabr 2023 cu ilde HEMAS ve Qezza zolagindan olan diger silahli qruplarin Israil erazisine mudaxile etmesi ile basladi Qezza zolaginin yaxinligindaki bir sira yasayis menteqeleri o cumleden Sderot seheri hucuma meruz qaldi ve qismen ele kecirildi Yaraqlilar meskunlasan erazilerden elave Israilin serhede en yaxin olan Nahal Oz ve Reim herbi bazalarina Qezza diviziyasinin qerargahi hucum edib Kibbutz Reim yaxinliginda orada teskil edilen bir musiqi festivalina hucum edildi burada HEMAS yaraqlilari 364 neferi qetle yetirdi 40 neferi ogurladi ve ya itkin etdi Umumilikde hemin gun Israilde 1200 den cox insan helak olub HEMAS ise Qezzada 253 girovu esir goturub ve qacirib Qurbanlarin bezileri girovlar da daxil olmaqla seksual zorakiliga meruz qaliblar Olenler ve girovlar arasinda ecnebiler ve ikili vetendasligi olan sexsler de var idi Buna cavab olaraq Israil 50 ilde ilk defe herbi veziyyet elan etdi 300 min ehtiyat esgeri orduya celb edildi ve hava hucumlarina basladi bir nece hefte sonra Qezza zolagina qosun gonderdi Her iki terefden xeyli daginti ve itkilere sebeb olan emeliyyat hele de davam edir Oktyabrin 13 den etibaren Stripin simal hissesinin ehalisini cenuba kocmek barede xeberdar etdikden sonra Israil cavab reydlerine basladi Oktyabrin 27 de Israil Qezzada genismiqyasli quru emeliyyatina baslayib Sektorun simal hissesinde bir ay davam eden gergin doyusler HEMAS in irimiqyasli herbi infrastrukturunun dagidilmasi ile neticelendi Dekabrin 4 5 de Israil ordusu Xan Yunis seheri ugrunda doyuslere basladi ve mayin 7 de Refaha daxil oldu 2024 cu ilin iyun ayinin evvelinde Israil zolagi Misirden ayiran Filadelfiya dehlizine nezareti ele kecirdi Israil HEMAS in bezi tunellerini ve herbi infrastrukturunun diger elementlerini siradan cixarib HEMAS kecmis raket potensialini ve bir sira taninmis liderlerini itirdi HEMAS Siyasi Burosunun rehberi Ismayil Haniye 2024 cu il iyulun 31 de Tehran iqametgahinda qetle yetirildi Qezza yaraqlilarinin liderleri Yehya Sinvar ve Mehemmed Deif de Israilin hucumlari neticesinde oldurulduler 2024 cu ilin oktyabrina qeder Israilde 800 den cox mulki sexs demek olar ki hamisi 2023 cu il oktyabrin 7 de 726 esger ve zabit helak oldu Umumilikde 2023 cu il oktyabrin 7 den 2025 ci il aprelin evveline qeder Israilde mermiler terror aktlari ve herbi emeliyyatlar neticesinde 1800 den cox insan helak olub Qezzada 2025 ci ilin aprel ayina olan melumata gore en azi 46 min insan o cumleden en azi 20 000 terrorcu oldurulub ve Qezzada butun binalarin ucde ikisi zedelenib ve ya dagidilib Iranla munaqiseIsrailin Nevatim aviabazasinda Iran raketinin buraxdigi krater 2024 cu ilin aprelinde baslayan Iran Israil proksi munaqisesi iki olkenin silahli quvveleri arasinda birbasa toqqusmaya cevrildi Bundan evvel 23 dekabr 2023 cu ilde Demesq yaxinliginda Israil hava hucumu neticesinde Iranin Suriyadaki esas numayendesi olan Islam Inqilabi Kesikcileri Korpusunun herbi musaviri Seyid Razi Musevi olduruldu Buna cavab olaraq 2024 cu il yanvarin 15 de Iran ABS in tikilmekde olan sefirliyine ve Iraq Kurdustaninin Erbil seherindeki subheli Israilin Mossad kesfiyyat qerargahina ballistik raket hucumu etdi 1 aprel 2024 cu ilde Israilin hava hucumu Iranin Demesqdeki konsullugunun binasini dagidib Neticede 7 iranli herbi meslehetci o cumleden iki SEPAH generali olduruldu Quds Quvvelerinin komandani briqada generali Mehemmed Rza Zahedi ve onun muavini Mehemmed Hadi Haci Rehimi 13 aprel 2024 cu ilde Iran xususi teyinatlilari BEE yaxinliginda beynelxalq sularda qismen israilli is adami Eyal Ofere mexsus MSC Aries konteyner gemisini ele kecirdiler Aprelin 13 de axsam Iran Iran Livan ve Iraq erazilerinden Israile dogru bir nece yuz Sahed 136 pilotsuz ucan aparati ve ballistik raket atib Demek olar ki butun raketler ve pilotsuz teyyareler Israil onun muttefiqleri ve Iordaniyanin hava hucumundan mudafie quvveleri terefinden vurulub Atisma neticesinde ciddi ziyan deymeyib Aprelin 19 da Iranin Isfahandaki aviabazasina pilotsuz teyyareler terefinden hucum edilib pilotsuz teyyareler Iranin ozunden buraxilib Israil hucuma gore mesuliyyeti uzerine goturmedi ve bu hec bir ziyana sebeb olmadi Iranin Israile novbeti zerbesi Hesen Nesrullahin olumunun qisasini almaq ucun 2024 cu il oktyabrin 1 de axsam saatlarinda heyata kecirilib Zerbe butun Israildeki hedeflere hucum eden 180 den cox ballistik raketi ehate edib Neticede bir felestinli helak olub bir nece israilli ise yaralanib Mulki infrastruktura ziyan deyib Israilin cavab zerbesi 2024 cu il oktyabrin 26 da bas verib Esas hava hucumunun hedefleri raket istehsal muessiseleri ve yer hava raket sistemleri olub Diger seylerle yanasi Tehran erazisindeki bir nece herbi baza ve Islam Inqilabi Kesikcileri Korpusunun komanda menteqesi atese tutulub Israil Iranin hava hucumundan mudafie vasitelerinin mehv edildiyini bildirdi Iran minimal ziyani iddia etdi Israilin Tehrana hucumu 13 iyun 2025 ci il 13 iyun 2025 ci ilde Israil Herbi Hava Quvveleri Iranin nuve obyektlerini ve herbi infrastrukturunu hedef alaraq Irana genismiqyasli hucuma kecdi Hucum neticesinde Iranin bir nece yuksek rutbeli herbi memuru o cumleden generallar Huseyn Salami ve Mehemmed Baqeri hemcinin nuve alimleri Fereydoun Abbasi Davani ve Mohammad Mehdi Tehranchi helak olub Hemin gun Iran 150 den cox ballistik raket ve 100 den cox pilotsuz ucan aparatdan istifade ederek genismiqyasli cavab hucumuna baslayib Raket zerbeleri mubadilesi iyunun 14 de davam edib Iran onlarla olu ve yuzlerle yarali oldugunu bildirdi Israilde ise iyunun 15 ne olan melumata gore en azi 11 olu ve yuzlerle yarali var Istinadlar Israel Hamas War ingilis 2025 01 13 2025 01 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 03 30 Fabian Emanuel IDF launches first localized raids into Gaza ahead of expected ground invasion The Times of Israel ingilis 2023 10 13 2023 10 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 08 20 Alexander Ward Erin Banco Lara Seligman Biden admin openly hammering Israel s military strategy in Gaza Politico ingilis 2024 05 21 2024 08 22 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 08 20 Bolee 8 mesyacev vojny v sektore Gaza chto ostalos sdelat CAHALu pered perehodom k tretej faze rus 2024 06 24 2024 07 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 07 16 Shamir Prof Eitan The Iron Swords War The Strategic Balance So Far and What s Next ing ingilis 2024 07 14 2024 07 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 07 16 Kratkaya istoriya likvidacij liderov arabskogo terrora Dopolneno rus 2024 08 01 2024 08 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 08 20 Maryasis 2025 Spisok pogibshih v hode vojny Izrailya s terrorom nachavshejsya v oktyabre 2023 goda obnovlyaetsya rus NEWSru co il 2024 04 04 Istifade tarixi 2025 04 19 Erin Banco Exclusive Hamas has added up to 15 000 fighters since start of war US figures show ingilis 2025 01 24 Istifade tarixi 2025 04 05 Nicole Grajewski Iran and Israel s Dangerous Gambit ingilis Carnegie Endowment for International Peace 2025 02 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 03 21 Christopher F Schuetze Iran Seizes Commercial Ship Linked to Israel ingilis The New York Times 2024 04 13 2025 03 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 03 21 Israel hits Iran nuclear facilities missile factories Tehran vows revenge ingilis 2025 06 13 Istifade tarixi 2025 06 13 Lubell Maayan Israel hits Iran nuclear and missile facilities appears to block retaliation Reuters ingilis 2025 06 13 Istifade tarixi 2025 06 13 Moderator Margaret Brennan Washington Face the Nation with Margaret Brennan Chief foreign affairs correspondent Margaret Brennan is moderator of Face the Nation with Margaret Brennan on CBS Based in D C correspondent Brennan is also the Network s chief foreign affairs Additionally a contributing correspondent to 60 Minutes Israel launches strikes on Iran s nuclear sites and other targets Iran launches retaliatory drone strike CBS News www cbsnews com ingilis 2025 06 13 Istifade tarixi 2025 06 13 Lubell Maayan Hafezi Parisa Holland Steve Iran fires missiles at Israel in response to attacks Reuters ingilis 2025 06 13 Istifade tarixi 2025 06 13 3 j den vojny s Iranom mnogochislennye zhertvy v Izraile rus newsru co il 2025 06 15 Istifade tarixi 2025 06 15 EdebiyyatMaryasis D A Hronika s otkrytym finalom Istoriya palestino izrailskogo protivostoyaniya M Alpina non fikshn 2025 332 s ISBN 978 5 00223 248 2 Zvyagelskaya I D Dinamika blizhnevostochnyh konfliktov Blizhnij Vostok politika i identichnost M IMEMO RAN 2024 S 237 248 ISBN 978 5 7567 1317 6